Lögberg - 25.03.1943, Blaðsíða 7

LÖGBERG, FIMTUDAGINN 25. MARZ 1943.
7
“Virðingu ættar minnar er borgið-” æpti
Ríva í gleði sinni. Eg fer tafarlaust á morgun
fil Feneyja-”
“Og eg fer með þér,” sagði Arnarilla og hall-
aði sér glaðlega upp að manni sínum.
Morguninn eftir lögðu hjónin af stað og
skildu gamla þjónustukonu eftir að gæta húss-
Jns. Þegar þau komu til Feneyja fór Ríva við-
stöðulaust til þingforsetans, tók hann blíðlega
í hönd hans og lét í ljósi að það væri gott að
Ríva kom svo þinginu gæfist kostur á að bæta
honum ranga ákæru, og veitti honum síðan
landstjórastöðu á eyjunni Korfu.
Fyrir utan höllina hitti hann Úrsúlu gömlu
er varð frá sér numin af gleði að sjá málarann
aftur, og geta á ný gengið í þjónustu hans.
GERFIÞOKUVERND í SJÓORUSTU Á MIÐJARÐARHAFI
Hér getur að líta mynd af tundurspillum, sem önnum eru kafnir við tilbúning gerfi-
þoku, meðan á stóð nýlegum sjóorustum í Miðjarðarhafi.
Minningarorð
Sveinbjörn Loplson.
Sumarið 1900, um sex mán-
a^a tímabil, var eg þjónandi
Prestur safnaðanna í bygðunum
Sem áður voru nefndar Þing-
vallanýlenda og Lögbergsbygð.
^ar var yndislegt kirkjustarf,
^Vl fólkið var þar dásamlega
sameinað um kristindóminn;
Kirkjusókn ágæt, samtök góð,
°g áhugi ríkjandi fyrir kristi-
uppfræðslu hinna ungu.
Áhugi bændanna, engu síður en
*vennanna, var slíkur fyrir
^istilegu starfi. Einn í hópi
Þessara manna var Sveinbjörn
^optson. Var hann framarlega í
jVlkingunni um öll bygðarmál.
að var eitthvað hressandi við
Pað að hitta Sveinbjörn hvar
Sem hann var staddur.
Sveinbjörn var fæddur 22.
marz 1861 að Hlíðarenda í Flóka
^al í Borgarfjarðarsýslu á ís-
landi.
Foreldrar hans voru þau hjó
m> Loptur Jónsson og Barba
fngnúsdóttir. Heimili þeir
Hðarendi, var nýbýli, se
bygðu.
,.Þau hjón eignuðust alls
fern, en aðeins 3 þeirra náí
‘Pllorðins aldri. Drengirnir, Jó
Veinbjörn og Ólafur.
, ^Veinbjörn var aðeins á öði
er hann misti föður sinn, Jc
ara, en ólafur á fyrsta á:
rbara ól önn fyrir sonum sí
Jm um 10 ára skeið. í fjárþröi
með þrotna heilsu, varð hún ]
a ^regða búi, fór í húsmensl
með ólaf son sinn, en Jón fór ;
mna fyrir sér. Sveinbjörn, ]
_ ari, fór til frænku sinm
^ ,U lýugar Magnúsdóttur. V
stUn 1 húsmensku hjá Jóni hre]
e JOra Magnússyni og konu har
. íuSgu að Stóra-Ási í Háls
^*ar var Sveinbjörn í t>
• Þá réðist hann í vinn
mensku til Tómasar Jónsson
rð Skarði í Lundar-Reykjadal.
Var Tómas hinn mesti búhöldur,
reglumaður í hvívetna, og naut
almenningshylli. Þeir bræður,
Jón og Sveinbjörn voru þar í
þrjú ár. Þá fór Sveinbjörn til
Jóns Pálssonar að Dagverðarnesi
með því skilyrði að fá að nema
söðlasmíði. Hann dvaldi þar tvö
ár, en átti engan kost á að læra
handverkið. Að þeim tíma liðn-
um fór hann vestur í Breiða-
fjarðardali og var þar sumar-
tíma í kaupavinnu. Fór hann
þetta fyrir áeggjun frændkonu
sinnar, Herdísar Ólafsdóttur í
Stóra-Skógi í Miðdölum. Um
haustið réðst hann til Ólafs
Finnssonar að Fellsenda í Mið-
dölúm í Dalasýslu. Þar lærði
Sveinbjörn söðlasmíði, galt fyr-
ir kensluna, og var þar tvö ár.
Fékk hann sveinsbréf í þeirri
iðn, fluttist til Reykjavíkur og
rak handiðn sína þar um nokk-
urn tíma.
Árið 1884 fór hann að búa á
hálfri jörðinni Fellsenda. Þar
kvæntist hann ungfrú Steinunni
Ásmundsdóttur Þorsteinssonar
hreppstjóra í Miðdölum. Var
hún ein systkina sinna, þá í
föðurgarði.
Þau hjónin fluttu til Canada
árið 1887, komu til Winnipeg
og voru þar til hausts, en þá
fluttu þau norður í Nýja-ísland.
Þar bjuggu þau 2 ár, fluttu
þaðan til Winnipeg og voru þar
önnur tvö ár.
Árið 1891 fluttu þau til Þing-
vallanýlendu, sem er austarlega
í Saskatchewan. Þar bjuggu þau
mörg ár og ólu upp stóran hóp
barna. Þau unnu af kappi, lögðu
mikið á sig, en líf þeirra var
farsælt og hagur þeirra blómg-
aðist. Þau. nutu blessunar hjá
Guði og mönnum. Ein 17 ár
bjuggu þau í sveitinni, en árið
1908 fluttu þau til bæjarins
Churchbridge. Þar var kauptún
mikifs hluta Þingvallanýlend-
unnar. Þar stofnaði Mr. Loptson
verzlun og starfrækti hana all-
mörg ár, með góðum árangri.
Árið 1920 fluttu þau til ná-
grannabæjar, Bredenbury, og
áttu þar heima um 20 ára skeið.
Til Campbell River, á Van-
couver eyju, í British Columbia,
komu þau, ásamt tengdasyni og
dóttur, Eyjólfi og Sigríði Gunn-
arson, 20. júní árið 1940. Þar
undu þau hag sínum hið bezta
meðan heilsan entist. Mr. Lopt-
son var fremur lasburða þegar
hann kom þangað, en þar fékk
lífið nýjan kraft og nýjan á-
huga. Hann lagði haga hönd á
það að gjöra heimilið sem þægi-
legast, stækka og endurbæta
húsið, og yfir höfuð gjöra það
alt svo úr garði, að við mætti
una. Þegar kraftar hans voru
þrotnir, lauk dóttir hans Mrs.
Veitch, við það sem ógert var.
Síðustu 6 mánuði æfinnar
þjáðist Mr. Loftson af innvortis
meinsemd, sem ágjörðist eftir
því sem leið á tímann. Síðustu
4 mánuðina lá hann rúmfastur.
Hann leitaði læknishjálpar, fór
til Vancouver og var þar nokkr-
ar vikur á General-Hospital, fór
svo heim, var nokkurn tíma á
sjúkrahúsi í Campbell River, en
heimþráin var sterk; hann þráði
að fá hvíldina þar, sérstaklega
það að fá að vera enn ein jól
heima með ástvinum sínum.
Seinasta mánuðinn var hann
heima, og jólin þar voru þeim
öllum sem heima voru eins
indæl og unt var. Þar var dótt-
ir hans, Mrs. Veitch, frá Prince
Rupert, og önnur dóttir frá Van-
couver, Mrs. Essex. Hún er hjúkr
unarkona og stundaði föður sinn
síðustu stundirnar. í húsi rétt
hjá voru þau Mr. ög Mrs. Gunn-
ar, sem einnig lögðu fram alla
mögulega aðstoð. Síst má
gleyma eiginkonunni, sem allan
samverutíma þeirra var honum
indæl meðhjálp. Þessi öll nutu
jólagleðinnar saman, höfðu yndi
af jólatrénu og sungu jólasálma.
Alt var gert honum til aðstoð-
ar og ánægju, sem unt var.
Sakramenti tók hann hjá presti
ensku kirkjunnar í Campbell
River. •
Með köflum leið hann mikið
síðustu mánuðina. Hvíldina fékk
hann fimtudaginn, 14. janúar.
Hann var jarðsunginn, mánu-
daginn 18. jan. Það snjóaði all-
mikið allan daginh, en bygðar-
búar komu saman á heimilinu.
Séra Runólfur Marteinsson flutti
kveðjumálin, með aðstoð Rev.
Andrews, prestsins sem þjónaði
hann. íslenzkir sálmar voru
sungnir og einn enskur sálmur.
í viðbót við þetta söng nágranna
kona, Mrs. Robinson, sálm. Eins
margir og áttu þess kost, fylgdu
hinum framliðna til grafar 1
reit sem er fyrir norðan Camp-
bell River.
Þau hjónin, Sveinbjörn og
Steinunn eignuðust 14 börn.
Þrjú þeirra dóu ung, en hin 11
eru öll á lífi:
1. Sigríður, gift Eyjólfi Gunn-
arssyni, að Campbell River, eiga
4 börn; 2. Ásmundur, fyrver-
andi þingmaður í Saskatchewan,
kvæntur Kristínu (Sveinbjörn-
son), í Bredenburg, eiga 3
börn; 3. Guðlaug, gift Sigurði
Sveinson, í Bradenbury, eiga 10
börn; 4, Ólafía Barbara, gift
Guðjóni Brown, í San Fransisco,
eiga 1 stúlku; 5. Vilmundur,
kvæntur Agnes Muriel Baugh, í
Regina, Sask., eiga 2 börn; 6.
Herdís, var gift E. Lewarton,
en hann er dáinn, síðar gift
Harry Marrison, en hann er
einnig dáinn á 3 börn; 7. Hug-
borg, gift James Mc Queen, í
Saskatoon, eiga 3 börn; 8.
Katrín, gift Lawrence Veitch, í
Prince Rupert, eiga 1 barn; 9.
Jakobína, gift Albert Anderson,
í Winnipeg, eiga 1 barn; 10.
Guðrún Aðalbjörg, gift James
Logan Essex, í Vancouver, eiga
1 barn; 11. Sigurmunda Margrét,
var gift Randalph Eliot, en hann
er nú dáinn.
Barnabörn þeirra eru 29 og
barnabarnabörn 17.
Sveinbjörn. Loptson var at-
hafnamaður á ýmsum starfs-
sviðum. Hann var vinnumaðúr,
iðnaðarmaður, bóndi, og kaup-
maður. 1 sérhverjum verkahring
starfaði hann með dugnaði,
lægni og trúmensku. (
í föruleyti lífsins, var hann
góður samferðamaður. 1 lund var
hann öruggur, í samræðu kátur
í hvívetna fús til hjálpar. Hann
hafði mikið af lífsfjöri og lífs-
gleði. Hann hafði ánægju af
samferðamönnum sínum, tók
þeim opnum örmum á heimili
sínu og var skemtilegur félagi
í hópi kunningja.
Hann var sterkur trúmaður og
einlægur kirkjumaður. Kristi-
leg málefni studdi hann af alúð
hvar sem hann var. Hann var
einn af stofnendum Concordiu-
safnaðar í Þingvallabygðinni.
Söfnuðurinn og kirkjan þar
voru honum einkar kær. Meðal
margs annars bjó hann til
smekklega girðingu um kirkju-
garðinn, með fallegu hliði fyrir
framan. Leifar beggja bræðra
Sveinbjörns, Jóns og Ólafs, hvíla
í þessum kirkjugarði.
Sveinbjörn var mjög ástfólg-
inn sínum nánustu. Þessi stóri
ástvinahópur bar til hans djúpa
virðingu og heitan kærleika.
Um hann látinn sagði einn
dóttursona hans: “ Afi minn var
altaf fyrirmynd mín sem krist-
inn maður.” Þetta var sam-
hljóma álit fjölskyldunnar.
Hann var lífsglaður, jafnvel
í banalegunni. Þoldi allar þján-
ingar mögunarlaust, tók á móti
vinum sínum hress í anda og
skemtinn, og hafði nautn af
eftirdæmi Krists og samfélagi
við hann.
Merkur Vestur-íslendingur hef
ir kvatt, maður sem unni ís-
lenzkum erfðum, nýtur drengur
í umheimi þessa lands, trúr son-
ur móður vorrar, kirkjunnar,
góður heimilisfaðir, og tryggur
vinur. Nytsömu og stóru dags-
verki er lokið. Burtförin héðan
er orðin heimkoma á eilífðar-
landið.
Með æfi sinni fanst mér hann
segja:
“Gegnum Jesú helgast hjarta
í himininn upp eg líta má.”
R. M.
Hitt og þetta
“Skrambi ertu orðinn horað-
ur.”
“Já, eg er byrjaður að megra
mig. Eg léttist um 20 pund á
mánuði.”
“Jæja, þú verður þá alveg
horfinn einhvern tíma í júlí.
* * *
Svipubræður. Svo var trúflokk-
ur nefndur, sem uppi var á
ítalíu á 13. og 14. öld. Þeir
trúðu því, að þeir gætu varið
sig öllum syndum með því að
berja líkama sinn með svipum
daglega og það svo að blæddi.
Fóru þeir í stórhópum um bog-
irnar og sungu sálma og börðu
sig. Urðu þeir að lokum slík
plága, að páfinn varð að banna
félagsskap þeirra.
* * *
Brennandi fja.ll. I Arizont í
Bandaríkjunum er koparnáma,
; sem er merkileg að því leyti,
að þar hefir stöðugt brunnið
eldur síðastliðin 40 ár. Reykur
og gufa stíga þar upp eins og
úr gosgíg. Tilraunir til að
slökkva eldinn hafa engan árang
ur borið, en fjöldi ferðamanna,
víðsvegar að, kemur til Arizona
til að sjá þetta einkennilega
náttúrufyrirbrigði.

AflVDRUN
Canada horfist í augu við eldsneytisskort
nœsta vetur
ERUÐ ÞÉR í tölu þeirra í Canada, sem brendu girðingum, hurð-
um og jafnvel gólffjölum til þess að halda yður hlýjum í hörk-
unum í vetur?
Eða þér eruð ef til vill í hópi þeirra, er svo voru lánsamir, að
slampast af.
I hvorutveggja tilfelli viljið þér vera viðbúnir næsta vetri, sem
bendir til frekari erfiðleika, nema því aðeins, að byrgið yður upp
í tæka tíð.
I mörgum byggðarlögum hefir skortur á eldsneyti gert vart við
sig ... sumstaðar er þur viður með öllu eyddur ... og birgðir af
hráviði, sem geymast áttu til næsta vetrar, hafa verið notaðar í vetur.
í flestum tilfellum í Canada, er brenni höggvið tiltölulega
skamt frá þeim stað, þar sem það er notað. Framleiðsla þess og
dreifing er viðkomandi sérhverjum borgara.
Sambandsstjórn er það ljóst, að eldsneytisskorturinn er það
ískyggilegur, að þrátt fyrir samvinnu allra í þeim byggðarlögum,
sem hans kennir mest, verða framtíðarbirgðir hvergi nærri full-
trygðar. Þess vegna hefir sú leið verið valin til að auka framleiðslu
brennis, að styrkja þá menn fjárhagslega, sem um brennihögg og
dreifingu þess annast. Og með þetta fyrir augum, hafa eftirgreindar
reglur verið settar:
| Tillag, $1.00 á cord, verður veitt þeim, sem verzla með
brenni,. sem höggvið hefir verið og samið um kaup á
um eða fyrir 30. júní 1943, og vera skal á reikningi
viðarsala þann dag.
Umsjónarmanni kolakaupa hefir verið heimilað, að hlut-
^ ast til um greiðslu þess hluta , flutningskostnaðar á
brenni, íað því er honum þykir hlýða, einkum með hlið-
sjón af því, er brennikaupmenn þurfa að fá birgðir sínar
lengra að, en venja hefir verið til. En til þess að verða
slíkra hlunninda aðnjótandi, verða viðarsalar að fá leyfi
frá kolaumsjónarmanni áður en samið er um innkaup
á slíkum birgðum.
o Umsjónarmaður kolakaupa mun kaupa af viðarsölum
gegn gangverði, allar tegundir verzlunarbrennis, sem
$1.00 tillag á cord hefir verið greitt, og er í þeirra hönd-
um 31. maí 1944.
A Aðstoð verður veitt í þá átt, að veita forgöngu nauðsyn-
legum útbúnaði og áhöldum.
je Bændur, sem nú eru á jörðum sínum, en fara frá þeim
** um stundarsakir vegna þessarar áskorunar til skógar-
höggs, verða skoðaðir sem reglulegir bændur, og verða
að áliti National Selective Service, sem fastabændur, og
njóta alls þess réttar um frestun frá herþjónustu, sem
stöðu þeirra er samfara. Slík bráðabirgðafjarvera frá búi,
ætti samt ekki að koma í bága við landbúnaðarfram-
leiðsluna.
Sveitarsljórnir, bændur, eldsneylissalar, einstakir borgarar og service
klúbbar. og allar aðrar stofnanir í þeim bygðarlögum, sem brenni
er notað til eldsneytis, eru áminlar um að rannsaka þegar allar
aðstæður, og taka ákvarðanir lil að koma í veg fyrir eldsneytisskort.
THE DEPARTMENT 0F MUNITIONS AND SUPPLY
Honourable C. D. Howe, Minister w