Lögberg - 05.08.1943, Blaðsíða 5
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 5. AGÚST 1943.
5
Ferð um íslenzku byggðirnar í
Saskatchewan
Eigi ferðast eg svo um byggð-
ir Islendinga í landi hér, að mér
aukist ekki virðing fyrir braut-
ryðjendastarfi íslenzkra land-
námsmanna og kvenna, og jafn-
framt virðingin fyrir framhalds
starfi þeirra afkomenda frum-
byggjanna, sem dyggast hafa
fylgt þeim í spor um félagslega
°g menningarlega starfsemi.
Umhugsunin um þetta verður
mér nú sérstaklega rík í hug
vegna þess, að eg er nýlega
Irominn úr heimsókn til helstu
islenzku byggðanna í Saskat-
chewan-fylki. Að visu varð eg
að fara harla fljótt yfir, en mér
gafst þó tækifæri til að endur-
nýja gamlan kunningsskap við
fjölda vina í hópi hinnar eldri
°g yngri kynslóðar og til þess
að tengjast öðrum nýjum vina-
höndum. Ekki verður hér þó um
neina verulega ferðasögu að
r*ða, heldur aðeins lítillega
saigt frá þeim samkomum, er
eg sótti og tók nokkurn þátt í
a ferðalagi mínu.
Höfuðtilefni ferðarinnar var
^það, að íslendingar í Church-
bridge mæltust eindregið til
Þess, að eg flytti ræðu á Is-
lendingadegi þeirra þ. 9. júlí, en
sá dagur var byggðarmönnum
af ýmsum ástæðum heppileg-
astur til hátíðahaldsins. Höfðu
veðravöldin svarist í bræðra-
lag við undirbúningsnefndina
Urn að gera hátíðahald þetta
Sern ánægjulegast, því að veð-
Ur var ágætt, en þó æði heitt,
Iþá er á daginn leið. Eigi dró
það samt úr aðsókninni, því að
nokkuð á annað hundrað manns
sottu Islendingadag þennan og
er það mikið fjölmenni úr ekki
niannfleiri byggð, enda voru þar
samkomugestir af nærri öllum
heimilum í byggðinni.
í’jóðræknisdeildin “Snæfell”
1 Churchbridge stóð, venju sam-
bvæmt, að íslendingadagshald-
inu og setti Einar Sigurðsson,
ritari deildarinnar, hátíðina
nieð áheyrilegri og tímabærri
ræðu um þjóðræknismál og
sfýrði samkomunni með mynd-
arskap, enda er hann maður vel
naali farinn. Auk undirritaðs,
sem flutti erindi, er hann nefndi
‘Ættjörð vor og menningararf-
leifð”, héldu þeir séra Sigurð-
Ur S. Christopherson og Halldór
Johnson stuttar ræður, og mælt
lst báðum vel. Benti hinn fyr-
nefndi á það, hve nauðsynlegt
það væri, að menn bæru í
hrjósti hollan byggðarmetnað,
en hinn síðarnefridi rakti stutt-
lega sögu Lögbergs og Þing-
vallabyggða og vottaði frum-
^yggjum þeirra og öðrum forn-
Um sveitungum sínum vinar-
bug 0g virðingu.
Söngflokkur byggðarinnar,
undir stjórn Þórarins (Thor)
Marvin, söng íslenzk lög í sam-
komubyrjun og lok hennar, sem
og á milli ræðanna; sjálfur
söng Marvin einnig einsöng, en
hann er söngmaður góður.
Söngur flokksins og einsöngur-
inn féllu í ágæta jörð hjá til-
heyrendum og juku drjúgum á
hátíðleik samkomunnar. Mrs.
Marvin lék undir á píanó, bæði
fyrir söngflokkinn og mann sinn.
íþróttir fóru einnig fram um
daginn, en kvenþjóðin sá um
það, að eigi skorti góð matföng
á samkomustaðnum. Samkom-
unni lauk með því, að dans
var stiginn lengi kvelds.
I undirbúningsnefnd þessa
ánægjulega Islendingadags voru
þeir: Björn Hinriksson, forseti
deildarinnar, Einar Sigurðsson,
Þórarinn Marvin, Jón Gíslason
og Þorleifur Valberg; en skemti
Mun óhætt mega segja, að
mörgum verði samkoma þessi
minnisstæð, en undirbúnmg
hennar höfðu þau annast Páll
Guðmundsson, forseti deildar-
innar, Jón Ólafson, gjaldkeri
hennar, og Guðbjörg dóttir hans
(Mrs. Letourneau). Ritari deild-
arinnar, Rósmundur Árnason,
hafði og stutt þau að starfi; eigi
mun Sigbjörn Sigbjörnsson,
fyrv. forseti deildarinnar, held-
ur hafa legið á liði sínu.
Veðrið var einnig með af-
brigðum gott samkomudaginn,
mátulega hlýtt, og var það eitt-
hvað annað en þá er sá, sem
þetta ritar, var á samkomu í
Leslie fyrir tvgim árum síðan,
þegar allt ætlaði bókstaflega að
bráðna niður í smjör í aftaka-
hita.
Lá nú ieiðin til Wynyard
fimtudagmn þ. 15. júlí, en þá um
kvöldið stóð þjóðræknisdeildin
“Fjallkonan” þar í byggð fyrir
samkomuhaldi, er var vel sótt,
ekki síst þegar þess er gætt,
að Wynyard búar höfðu stuttu
skrárnefnd skipuðu: Franklin áður haldið Islendingadag sinn.
Gíslason, gjaldkeri deildarinnar,
Ingvar Gíslason, Sveinbjörn
Gunnarsson, Valdi Johnson og
Vilhelmberg (Villi) Magnússon.
Þar sem eg var kominn svo
langt vestur á bóginn, notaði
eg að sjálfsögðu tækifærið, eft-
ir nokkurra daga dvöl í Church
bridge, til þess að heimsækja
deildir Þjóðræknisfélagsins í
Leslie og Wynyard.
Efndi deildin “Iðunn” í
Leslie til almennrar samkomu
þriðjudagskvöldið þ. 13. júlí, er
var prýðilega sótt, því að þar
voru nær 150 manns saman
komnir úr ýmsum áttum á þeim
slóðum, sumir alllangt að.
Þorsteinn Guðmundsson, fyrv.
forseti deildarinnar, stýrði sam
komunni með háttlægni og lip-
urð, enda er hann slíku vanur
og létt um mál. Auk ræðu
minnar, er fjallaði um þjóð-
ræknismál vor, flutti skáldkon-
an Rannveig K. G. Sigbjörns-
son ágætt erindi um íslenzkar
menningarerfðir og las upp
kvæði eftir Lárus Sigurjónsson
skáld. All fjölmennur söng-
flokkur, undir stjórn Páls Magn
ússonar, vara-forseta deildar-
innar, söng íslenzk lög; auk
þess var bæði einsöngur og tví-
söngur á skemmtiskrá; Mrs.
Guðbjörg Letourneau (dóttir
þeirra Jóns og Sigríðar Ólaf-
son í Leslie) var við hljóðfærið
og fórst það prýðisvel úr hendi.
Var sérstaklega ánægjulegt að
veita því eftirtekt, hve margt
yngra fólksins skemmti með
söng, og það að miklu leyti á
íslenzku máli. Þá las ungur
kennari, Valdimar Pálsson
(nafni og sonarsonur Valdimars
Pálssonar hins ágæta hagyrð-
ings) upp kvæðið “Brautin” eft-
ir Þorstein Erlingsson kröftug-
lega og með rammíslenzkum
málblæ.
C. C. F. FUNDIR
Laugardaginn, 7. Ágúst, kl. 8:30
A VOGAR OG HAYLAND RæSumenn á bátium fundum :
WILLIAM BRYCE (Umsækjandi C.C.F. G. H. CASTLEDEN, M.P. SÉRA PHILIP M. PETURSSON ALISTAIRE STEWART. flokksins)
Sunnudaginn, 8. Agúst, kl. 8:30
1 RIVERTON
Raeðumenn:
STANLEY KNOWLES, M.P. G. H. CASTLEDEN, M.P.
Merkið kjörseðla yðar þannig:
Bryce, WILLIAM X
Kosningin fer fram mánudaginn 9. ágúst
Published by authority of W. E. Gordon, Official Agent.
Áður en undirritaður flutti
erindi sitt um íslenzkar menn-
ingarerfðir og varðveizlu þeirra
sungu samkomugestir íslenzka
söngva undir forystu Hallgríms
Axdals, forseta deildarinnar, sem
einnig stýrði samkomunni með
skörungsskap og fjöri. Að er-
indinu loknu tók Jón Jóhanns-
son, ritari deildarinnar, til máls
og flutti prýðilega ræðu um
íslenzka þjóðræknisstarfsemi í
landi hér. Sigurður Johnson,
fyrv. forseti og núvernadi vara-
forseti deildarinnar, mælti einn
ig nokkur vel valin orð og
eggjaði menn til dáða og fram-
sóknar. Síðan voru enn sungnir
íslenzkir söngvar, en að því
búnu var sest að ríkulegum veit
ingum, sem byggðarkonur báru
fram, og skemmtu menn sér við
samræður lengi fram eftir
kvöldinu. Hvíldi heilbrigður
blær og hressandi yfir sam-
komu þessari, en undirbúning
hennar höfðu þeir haft með
höndum stjórnarnefndarmenn
þjóðræknisdeildarinnar, er fyr
voru nefndir, með forseta
hennar í broddi fylkingar. Ó-
nefndur er þó gjaldgeri deiid-
arinnar, sem er Gunnar Jóhanns
son. Aðrir stjórnarnefndarmenn,
svo sem Þórhallur Bárdal, hafa
og vafalaust lagt sinn skerf til
undirbúnings samkomunnar.
Rúm leyfir eigi að telja upp
alla þá, sem greiddu götu mína
á þessu ferðalagi, en bækistöð
mína hafði eg hjá þessu vina-
fólki mínu í hinum ýmsu byggð
um: 1 Churchbridge hjá þeim
Mr. og Mrs. G. C. Helgason, í
Leslie hjá þeim Jóni og Sigríði
Ólafson og í Wynyard hjá þeim
Mr. og Mrs. Gísla Benedictson,
en Gísli er fyrv. ritari þjóðrækn
isdeildarinnar þar. Auk þess
dvaldi eg nætursakir á heimili
míns gamla vinar Jóhannesar
Einarssonar í Lögbergsbyggð.
Hinum mörgu, sem eg heim-
sótti og eigi eru hér taldir með
nafni, votta eg samtímis hjart-
ans þökk fyrir gestrisni og góð-
vild. Væri það vanþakklæti að
geta þess eigi, að mér var hvgr-
vetna tekið með opnum örmum,
og skrifa eg það að eigi litlu
leyti á reikning þess málefnis
- þjóðræknismálanna — sem
ferð mín var helguð beint og
óbeint.
Eitt er víst, að hin þjóðfræga
íslenzka gestrisni lifir enn góðu
lífi í byggðum vorum víðsvegar
í landi hér, og samhliða henni
býr enn í brjóstUm fjölda fólks
vors djúpstæð rækt til ættlands
ins og ættararfsins íslenzka.
Örn skáld Arnarson skaut ekki
fjarri markinu, er hann komst
svo að orði í kveðju sinni til
vor Vestur-íslendinga:
Og lengi mun lifa í þeim
glæðum,
sem landarnir fluttu um sæ.
Það er undir okkur sjálfum
komið, hversu lengi þeir eldar
loga. Richard Beck.
Blóma Drottningin
Enska skáldið Alfred Austen,
1835—1913, sem var lárviðar-
skáld Breta frá 1896 til dauða-
dags er höfundur að fögru
kvæði með þessari fyrirsögn,
Blóma drottningin (The Queen
of the Flowers) er kvæðið ort
út af gamalli sögu, undurfag-
urri, og er efnið eitthvað á
þessa leið: I fyrndinni var kon-
ungur einn sem réði ríki sínu
með mestu harðneskju og
grimmd, hann var ráðríkur og
ágjarn og háir sem láir urðu
að lúta boði hans og banni.
Hann hafði enga meðaumkun
með þeim fátæku og þurfandi
og gjörði ekkert til þess að lífið
yrði þeim bærilegra, fremur hið
gagnstæða, en drottningin hans
var göfugt fljóð sem var mesti
líknarengill, eftir megni fæddi
hún og klæddi þá sem voru
þurfandi, þar til konungurinn
með harðri hendi fyrirbauð
henni að heimsækja, gleðja eða
líkna á nokkurn hátt olnboga-
börnum mannfélagsins, sem hún
varð að hlýða. En svo bar við
einn dag að holdsveikur aum-
ingi lá í hreysi sínu hjálpar-
laus og allslaus og drottningin
frétti um þetta, og full með-
aumkvunar er konungur var
ekki heima lagði hún á stað
sjálf með fulla körfu af mat-
vælum og öðru til að gleðja
hann með, en á borgarstrætinu
mætti hún konunginum með
hirð sína, henni varð hverft
við og reyndi að fela körfuna
udir klæðafaldi sínum, konung-
urinn sér skjótt hvað hér er á
seiði og skipar henni að sýna
sér hvað hún hafi hér með-
ferðis, hún hlýddi tafarlaust, og
sýndi honum í körfuna og hún
varð forviða er hún sá að það
sem í körfunni var, var orðið
að dásamlega fögrum blómum
af ýmsum tegundum. Með harð-
neskju þjósti spyr konungur
hvað þetta eigi að þýða, og
því hún sé að fara í felur með
þetta, hún svaraði auðmjúkt að
hún hafi óhlýðnast boði hans,
hún hafi verið að færa holds-
veikum aumingja matvæli, en
Jesús Kristur hafði breytt því
í blómskrúð það sem hann nú
sjái, konungurinn stígur af hesti
sínum, skoðar hin fjölskreyttu
blóm og ilmsætu, — nú fyrir-
verður konungur sig krýpur nið
ur og kyssir hendur hennar og
klæðafald. Þetta gjörbreytti lífs-
ferli konungs, upp frá því lagði
hann niður skrautveizlur fyrir
aðalinn en þeir sem fátækari
voru og hungraðri, voru ætíð
velkomnir að borði hans.
Þegar drottningin dó var hún
öllum harmdauði, hún var lögð
í grafhvelfinguna með viðhöfn
og harmi en blómin fögru
gleymdu henni ekki þau uxu
á leiði hennar með litskrúði og
fegurð, og prýddu alt umhverf-
ið, og þó snjór og vetur ríkti
með hörku þá héldu lifandi
blómin vörð um gröf hennar
og báru vitni um það að líf
hennar hafði verið fagur blóma-
reitur.
vítugur illgresisreitur þar sem
ekkert blóm eða nytsöm jurt
getur þróast, sökum þess að
jarðyrkjumaðurinn hefir ekki
verið köllun sinni vaxinn. Þegar
við sjáum fagran blómareit á
aðra hönd, en óræktar illgresis
reit á hina, þá sjáum við mynd
af mannlegu hjarta, hjarta æsk-
unnar er sem frjósamur óunn-
inn reitur, hreinn og saklaus,
leitumst við að óvinurinn fái
aldrei að sá í það neinu illgresis
fræi, reynum að halda þeim
hreinum, svo biómin fögru nái
að þroskast og dafna 1 friði,
vökum og biðjum um styrk frá
hinum miklu máttarvöldum til
verunnar svo blómin megi bera
mikinn ávöxt fyrir líf okkar og
sigur þess góða í mannlífinu.
Við þurfum stöðugt að hafa
fyrir augum myndimar tvær
sem eg minntist á áðan, blóm-
reit, illgresisreit, ef við gjörum
það og ef við skiljum köllun
lífisins, og við viljum beyja
okkur undir vald sannleikans þá
verður hjarta vort blómareitur
sem slær ilm og angan út í
mannlífið. Að lokum vil eg
segja þessi orð til ykkar, það
er gott að vera gáfaður lærður
og frægur á einhverju sviði, en
það er nauðsynlegt að fara vel
með þessar gjafir, nauðsynleg-
ast er að vera góður og eiga
hreint og fagurt hjarta.
Á myndinni sjást tveir hermenn, sem eru nýbúnir að koma fyrir
sprengju í þýzkum skrigdreka, sem á8ur hafSi veriö lamahur, þeir
eru á hlaupum aS forga sér áSur en alt springur í loft upp. Þetta er
gert til þess aö óvinunum takist ekki sígar að ná í drekana til viggeröar.
Brezki fáninn dreginn að hún yfir tripoli eftir glæsilegan
sigur 8. hersins; með falli þeirrar borgar má svo segja,
að ítalska keisaradæmið, sem Mussolini stofnaði til, hryndi
til grunna.
Okkur þykir öllum vænt um
blómin, það bjartasta og feg-
ursta sem á jörðinni sprettur
eru litfögur blóm. Ekkert vekur
anda manna til umhugsunar um
dýrð guðs og almætti, sem fagur
blómareitur, hann kveikir í
hjarta manns lotningu fyrir því
góða háleita og fagra, blómin
tala til manna með sterkari orð-
um og rökum en nokkur mann-
leg rödd getur gjört, að líf
okkar á að vera fagurt og hreint
eins og blómin fögru og sak-
lausu. Hjarta mannsins á að
vera fagur blómáreitur, við
eigum að biðja guð að gróður-
setja í hjörtum vorum blóm
fegurðarinnar, kærleikans, rétt-
lætisins, sannleikans og allra
dygða, en mannshjartað er eins
og frjósamur akurreitur, sem
auðveldlega má gjöra að fögrum
blómareit, — en sem jafnvel á
auðveldari hátt getur orðið arg-
"Tl.......................-"« n - - - r - -
SUMMER CLASSES
THE DEMAND FOR OFFICE HELP FOR MILITAR'ý
AND INDUSTRIAL OFFICES IS SO PRESSING THAT
WE HAVE INTRODUCED SPECIAL SUMMER
WAR EMERGENCY COURSES
You may study individual subjects or groups of
subjects from the following; Shorthand, Typewriting,
Bookkeeping, Comptometer, Correspondence, Spelling,
Arithmetic, Penmanship, Dictaphone, Elliott Fisher or
Telephone Switchboard.
IT IS PLEASANT STUDYING IN OUR
AIR-COOLED, AIR-CONDITIONED
CLASSROOMS
The “SUCCESS” is the only air-conditioned, air-
cooled private Commercial College in Winnipeg.
Educational Admittance Standard
To our day classes we admit only students of Grade
XI, Grade XII, and University standing, a policy to
which we strictly adhere. For evening classes we have
no educational admittance standard.
You may enroll at any time in Day or Evening
Classes, which will continue throughout the
summer without interruption.
TELEPHONE 25 843
CALL OR WRITE FOR OUR FREE
40-PAGE PRÖSPECTUS.
SUCCESS
BUSINESS COLLEGE
Portage Ave. at Edmonton St.
WINNIPEG.