Lögberg - 11.11.1943, Blaðsíða 5

LÖGBERG, FIMTUDAGINN 11. NÓVEMBER 1943.
b
fyrir eldri og yngri, fyrir þau
sjálf og þeim bæði skylt og
vandalaust fólk. I mörgum
þeirra tók þátt fjöldi manna, nær
og fjær, og munu margir er þar
voru eiga ánægjulegar minning-
ar um þær stundir. Auk þess
höfðu þau sjálf oft jólaboð og
önnur heimboð fyrir nágranna
og vini, sem láta eftir sig sínar
dýru minningar líka. Þeim
auðnaðist einnig að veita um-
önnun til þess síðasta, sumum
af þeim eldri af sínum nánustu.
Allra átta veðrum mæta menn
hér sem annarsstaðar. Hér hefir
komið frost, ryð, hagl og ofviðri
á téðum árum, sem sett hefir
sín merki á baráttuviðleitni
manna, samt tóku þau Stefán
og Gyðríður margar uppskerur
góðar af bújörðum sínum. Munu
þau vart þurfa á landsstyrk að
halda í efnalegu tilliti, hversu
langir sem hvíldardagar þeirra
verða.
Sonur þeirra hjóna, Valdimar,
er starfar í þjónustu (account-
ant) Marshall Fields í Chicago,
kynnir sig prýðilega hvar sem
hann er og er framúrskarandi
ástúðlegur foreldrum sínum, sem
og konu sinni og börnum. Þau
foreldrar hans settu hann til á-
gætra menta á sviði, er hann
kaus sér sjálfur að æfistarfi, og
honum hefir gengið svo ágætlega
vel að starfa á.
Gyðríður Anderson er lærð
Ijósmóðir úr skóla þeirra Dr.
Jónassens, Þorbjargar Sveins-
dóttur og Sesselju Sigvaldadótt-
ur. Hún sinti nokkuð þeim störf-
um framan af árum hér í bygð
og ávann sér traust og hlýhug
þeirra er hún stundaði.
Þau Stefán og Gyðríður hafa
tekið þátt í félagsmálum þessar-
ar bygðar, bæði kirkju, þjóð-
ræknis og kvenfélagsmálum.
Gyðríður var ein af fimm kon-
um, er stofnuðu íslenzka kven-
félagið 13. desember, 1917 og var
þá kosin ritari þess. Hún hefir
verið starfandi meðlimur félags-
ins öll árin, og er það enn.
Nítjánda september stofnaði
það kvenfélag til kveðjusamsæt-
is, þeim Stefáni og Gyðríði á
heimili þeirra Sigbjörns Sig-
björnssonar og Önnu konu hans.
Þar kom margt manna.
Þorsteinn Guðmundsson stýrði
sams'ætinu. Var þar sungið og
talað, svo sem venja er til við
slík tækifæri. Þar töluðu, auk
samkvæmisstjóra: Sigbjörn Sig-
björnsson, Páll Guðmundsson,
Anna Sigbjörnsson, Jón Good-
man, Mrs. Abrahamsson, Rós-
mundur Árnason, Pétur Johnson
Sveinn Eiríksson og fleiri. Sú
er þetta ritar hafði lofast til að
vera þar, en forfalla vegna gat
það ekki orðið.
Allir árnuðu vinum vorum og
nágrönnum fararheilla, bæði
þeir, sem voru þar og líka þeir,
sem af ýmsum ástæðum gátu
ekki verið þar. Við geymum
fjölda margar góðar minningar
um sambýlisstundirnar við þau
hér. Innilega þökk fyrir alt gott.
Megi alt það gott, er þau létu
af sér leiða hér í bygð, verða
þeim til farsældar í framtíðinni.
Rannveig K. G. Sigbjörnsson.
Hátíð í Minneota
Sunnudaginn 10. okt. varu há-
tíðarhöld mikil 1 prest^kalli séra
Guttorms v Guttormssonar í
Minneota, Minn.
Tilefnið var það að fólkið var
að minnast þess þá að séra Gutt-
ormur var ,búinn að þjóna þar í
fullann fjórðung aldar. Og vildi
nú sóknin á þenna hátt gleðja og
heiðra séra Guttorm, frú hans og
fjölskyldu við þau tímamót.
Hátíðahöldin byrjuðu með
I guðsþjónustu kl. 2 e. h. en allir
þrír söfnuðir prestakallsins stóðu
að í kirkju St. Páls-safnaðar í
Minneota. Séra Guttormur þjón-
aði sjálfur fyrir altari, en séra
H. Sigmar prédikaði. Hafði hon-
um ásamt frú sinni verið boðið
til þessara hátíðahalda og hann
beðinn að prédika. Stór söng-
ílokkur beitti sér fyrir í öllum
messusöngnum og auk þess
sungu tvær konur einsöngva.
Guðsþjónustan var öll hátíðleg og
hrífandi og sóttu hana um 200
manns.
Þegar guðsþjónustu þessari
lauk, byrjuðu þegar ræðuhöld
þar í kirkjunni. Stýrði Hr. Gunn-
ar B. Björnson frá Minneapolis
þeim þætti hátíðahaldanna og
gjörði það af sinni alkunnu snild.
Setti hann samkomuna með
snjallri ræðu, og kallaði svo fram
einn af öðrum. Töluðu þar nokkr-
ar konur og karlmenn fyrir
hönd safnaðanna þriggja og
sagðist öllum ágætlega. Allir
luku lofsorði á Mr. og Mrs. Gutt-
ormsson og fjölskylduna, og

Innköllu narmenn LÖGBERGS
Amarantli. Man B. G. Kjartanson
Akra, N. Dakota B. S. Tliorvardson
Árborg, Man
Árnes, Man K. N. S. Friðfinnson
Baldur, Man
Bantry, N. Dakota ..Einar J. Breiðfjörð
Bellingham, Wash
Blaine, Wash
Brown, Man J. S. Gillis
Cavaller. N. Dakota ,...B. S. Thorvaldson
Cypress River, Man O. Anderson
Edinburg, N. Dakota
Elfros, Sask .Mrs. J. H. Goodman
Garðar, N. Dakota
Gerald, Sask
Geysir, Man .,. .K. \. S. Frlðfinnson
Gimli, Mair.
Glenboro, Man
Hallson, N. Dakota
Hnausa, Man
Husavick, Man
Ivanhoe, Minn Miss Palina Bardal
I.angrutli, Man ....John Vraldimarson
I.eslie, Sask Jón ólafsson

Minneota, Mina. ...__ . . _ .Mtss Palina Bardai
Mountain, N. Dakota Páll B. Olafson
Otto, Man Dan. Dindal
Point Robcrts, Wash !. S. J. Mýrdal
Reykjavík, Man Arni Paulson
/ Riverton, Man K. N. S. Friðfinnson
Seattle, Wash J. J. Middal
Selkirk, Man S. W. Nordal
Tantallon, Sask J. Kr. Johnson
Upham. N. Dakota .Einnr J. Breiðfjörð
V’íðir, Man Ií. X. S. FriÖfinnson
Westboume, Man ... Jón Vraldlmarsson
Winnipeg Beach, Man O N. Kárdai

þökkuðu þeim innilega fyrir gott
starf, og fyrir vinsemd og sam-
vinnu. Einnig mintist fólk í ræð-
um sínum prestanna hinna, sem
þar höfðu áður þjónað með vin-
semd og þakkarhug. Við endir
þessarar samkomu afhenti Mts.
G. B. Björnson séra Guttormi og
frú hans álitlegan peningasjóð að
gjöf frá söfnuðunum og fólkinu.
Séra Guttormur þakkaði hátíðar-
höldin, heiðurinn, góvildina og
gjafirnar með stuttri en snjallri
ræðu.
Eftir þenna þátt hátíðarhalds-
ins var öllum viðstöddum boðið
til veitinga í kjallarasal kirkj-
unnar, og þar veittu kvenfélög
sóknarinnar af mikilli rausn.
Var komið að kveldi er fólk
snéri aftur heim. Átti sóknin þar
góðan og skemtilegann dag, og
mun öllum hafa fundist að Gutt-
ormsson-fjölskyldan hafi verið
makleg þess heiðurs og þeirrar
góðvildar er þeim hafði þar verið
auðsýnd.
H. S.
Noregi alt
Eftir Wilhelm Morgenstierne, sendiherra Norðmanna
í Washington.
Fregnir frá vígstöðvunum ber-
ast í sífellu, og vér lifum eftir-
væntingarfullu lífi, — og í viss-
unni um lokasigur. Það ein-
kennilega er, að flestir okkar
hafa allan tímann lifað í slíkri
vissu. Oft var svart fyrir sjón-
um, en við mistum ekki kiark-
inn.
Inst inni vissum við, að við eig-
um að fá landið okkar aftur. Hún
hafði nú ekki við mikið að styðj-
ast oft og tíðum þessi von. Það
hlýtur að~ hafa verið örugg innri
trú á það, að friður, frelsi og
fólkstjórn, félagslegt réttlæti og
borgaralegur virðuleiki væri í
samhljómi við tilgang alls, og að
þessir hlutir táknuðu aðalatriði
þróunarinnar. Það hlýtur að hafa
verið trú á að Norégur, hinn eilífi
Noregur táknaði ar.dlegt verð-
mæti, sem væri ódauðlegt, og
sem járnhælar kúgunarinnar
ekki gætu troðið niður.
Svo kom Rú^sland og síðan
Ameríka með, — og nú hefir trú-
in og vissan fengið voldugar stað
reyndir að bakhjalli. Við þurfum
ekki lengur að byggja á hinni
innri vissu, á hugboðmu einu, —
við getum byrjað að reikna. Við
getum reiknað, að þrátt fyrir ó-
sigra og vonbrigði í fyrstu, þá eru
nú staðreyndirnar vor megin. Það
getur dregist, það getur orðið
langir og örðugir tímar, en ef
2 og 2 eru 4, og ekki 3 eða 5,
þá eru úrslitin, sigurinn vís.
Það er ljóst, að við Norðmenn
lítum fyrst og fremst á fréttirn-
ar með tilliti til Noregs. Hvernig
eigum við að fá Noreg aftur og
hvenær?
Fyrir þá, sem heima eru og
fyrir okkur sjálfa er tíminn það
allra þýðingarmesta. Við — og
allur heimurinn — höfum heyrt
og heyrum daglega um það,hvern
ig íólkið í Noregi stendur gegn
ofbeldismönnunum á þann hátt,
sem orð nægja ekki til að lýsa.
Enn einu sinni á pílagrímsgöngu
mannkynsins sjáum við land her-
numið af grimmum öflum, en við
sjáum líka, að sál frjálsrar þjóð-
ar verður ekki hernumin og held-
ur áfram á þroskabraut sinni.
Aldrei hefir norska þjóðin verið
meiri en í dag, — í hlekkjum. Ein
hverntíma mun sagan segja um
Norðmenn með orðum Churchills
um Breta: “This was their
greatest hour”.
En jafnframt fregnunum um
hina æfintýralegu hugprýði þjóð
arinnar koma líka aðrar um hrað-
vaxandi grimdarverk óvinanna
og svikaranna.
Einn eftir annan af bestu mönn
um Noregs er tekinn höndum,
píndur, kvalinn, myrtur. Altaf
stíga nýjir leiðtogar og hetjur
fram úr röðum fólksins. En inn-
rásarmennirnir stela líka matn-
um' frá fólkinu. Með sulti og
þjáningum reyna þeir að rjúfa
mótstöðuafl þjóðarinnar, hið
líkamlega, og koma henni á kné.
Vér erum hér vestra nokkur
þúsund norskra manna og
kvenna. Sumir voru hér fyrir 9.
apríl, aðrir komu síðar. Hér er-
um við. Land vort er okkur
lokað í bráð. Atburðirnir, örlög-
in hafa safnað okkur hér saman.
Við erum útivígstöðvarnar. Þeir
heima líta til okkar. Hið dýrð-
lega er, eftir því sem þeir segja,
sem frá Noregi koma, að þeir
hafa traust á okkur. Þeir trúa
og búast við, að við eigum aðeins
eina hugsun: að koma Noregi til
hjálpar..“Hann beið ei stórveldis
nems”. Þeir bíða okkar. Þeir
álíta, að við höfum sameinast,
eins og þeir hafa gert, látið alla
flokka liggja milli hluta, alt sem
á milli bar á dögum friðarins, —
sameinast um eitt mál öllum of-
ar: að vinna aftur okkar elskaða
Noreg. Þeir heima, sem sjálfir
spyrja aðeins: Hvenær kemur
röðin að mér að færa hina hinstu
fórn, jafnvel lífiðý ef svo ber
undir? — Þeir myndu ekki skilja
ef við værum öðruvísi.
•
Þegar miðað er við hina ósegj-
anlegu ógæfu, sem land okkar
hefir orðið fyrir, kann það að
virðast einkennilegt að tala um
ljósglampa. En hvað viðkemur
útivígstöðvunum og þar með von
andi frelsisstundinni fyrir þjóð
ökkar, þá getum við ekki neitað
því, að til eru ljósglampar í
myrkrinu. Meiri hlutinn af sjó-
mönnum okkar og verslunarskip-
um var þannig settur, að inn-
rásarmennirnir náðu ekki til
þeirra. Hinn mikli konungur
okkar, Hákon, og ríkisstjórn hans
okkar elskaði krónprins og fjöl-
skylda hans eru örugg í fram-
andi landi. ^
Við þurfum ekki að leita að
neinu til þess að sameinast um.
Við höfum átt það frá fyrsta
degi, og höfum það nú: Hákon
konung og stjórn hans. Ekki
frjálsa norska stjórn, heldur hina
einu löglegu norsku stjórn, sem
með einróma samþykki Stórþings
ins stjórnar frelsisbaráttu Noregs
frá dvalarstað sínum utan Nor-
egsstranda. Eltir og ofsóttir af
þeim, sem réðust inn í land okk-
ar, dauðþreyttir á líkama og sál
bauð konungurinn og ríkisstjórn-
in innrásarmönnunum byrginn.
Þegar alt virtist vera að hrynja
Þetta er mynd af fyrstu vörufJutninga “glider” vfir Atlants-
haf.
umhverfis þá, beygðu þeir sig
ekki fyrir ofbeldinu, en neituðu
að taka þeim leppríkis-kostum,
sem Hitler vogaði að bjóða frels-
iselskandi menningarþjóð. Á einu
hinu mikla, örlagaríka augna-
bliki í sögu okkar, þegar fram-
tíð norsku þjóðarinnar gat brugð- j
ið til beggja vona, þegar heyrð-1
ist hvíslað: “Gefið eftir, beygið j
ykkur undir okið”, þá völdu þeir |
hinn þrönga veg baráttu, heið- j
urs og fórna. Þeir völdu sér stað
við hlið mannanna á Eiðsvélli.
•
Og síðar, meðan stríðið stóð í
tvo mánuði á norskri grund,- og
seinna frá Englandi, hvatti og
eggjaði konungurinn og stjórnin
heimaþjóðina og þá, sem erlendis
voru, í ýmsum ávörpum og ræð-
um, sem altaf voru í þjóðlegum
anda, og sem munu verða mikils-
virt síðar meðal sögulegra gagna
norskra, já, í öllum bókmentum
okkar.
Á þeim stað, sém konungur og
stjórn hefst við í London, hafa
þessir aðilar komið á fót stjórn-
arkerfi, sem allir, sem til þekkja,
bera virðingu fyrir, skipulag
þess vex í þrótti <jg festu með
hverjum degi. Þegar eg var í
London, sagði mér háttsettur
maður, sem þessu ætti að vera
betur kunnugur en nokkur ann-
ar, að engin stjórn hinna her-
numdu landa í London væri eins
vel skipulögð og virt, eins og
norska stjórnin.
Undir handleiðslu þessarar.
stjórnar siglir hinn stolti verzl-
unarfloti ohkar um öll heims'ins
höf, hermenn, flugmenn, sjólið-
ar eru þjálfaðir í Bretlandi og
Kanada. Noregur borgar á rétt-
um gjalddaga afborganir og
vexti af erlendum lánum sínum,
utanríkisfulltrúar okkar hafa
meira að gera en nokkru sinni
fyr. Málefni og málstað Noregs
er haldið fram fyrir öllum frjáls-
um þjóðum.
Og allir sameinumst við um
Hákon konung og stjórn hans í
London.
Við erum her. Við erum her-
menn og verkamenn. Það er eins
og blöðin tvö á skærunum. Bæði
eru til þess að klippa. Hermenn-
irnif, — það eru sjómenn okkar,
flugmenn okkar og aðrir stríðs-
menn. Við hinir erum verka-
mennirnir. Það skal barist á víg-
stöðvunum, og að baki þeirra
þarf að vinna. Helst vildum við
allir berjast. Við öfundum þá,

Á mynd þessari sjást þrír mátorgæzlubátar, sem sýknt og heilagt voru á
sveimi meðan sameinuðu þjóðirnar voru að koma liði á ladn á Sigiley.
sem eiga að ganga í land í Nor-
egi, og unnum þeim þess þó af
hjarta að reka Þjóðverja og
Quislinga út úr landi okkar. Við
myndum allir ljúka æfi okkar í
níeiri friði og meiri gleði, ef við
— að minsta kosti einu sinni —
hefðum með eigin mætti losað
Noreg við einn af þeim, sem þar
ruddust inn, eða sviku okkur.
Fn þannig getur það ekki orðið.
Sumir okkar eru of ungir til
bess, aðrir of gamlir. Og eins og
áður er sagt, þarf líka verka-
menn að baki vígstöðvanna. Það
verður að útvega vopn og ann-
að, sem með þarf. Það verður
að sjá um verzlunarflotann og
um fjarmál Noregs, — málefni
Noregs verður stöðugt að vera
haldið á lofti í þessum heimi, þar
sem svo margt dregur að sér at-
hyglina.
Þannig getum við staðið sam-
an, hermenn og vinnandi menn,
hver á sínum stað, hver eftir því
sem kraftarnir leyfa, þar sem
við getum gert mest gagn því
málefni, sem við berjumst og
vinnum fyrir: því að hreinsa ó-
þrifin af Noregi, frelsa fólkið
heima sem fyrst undan oki ytri
og innri óvina. Og taka síðan
upp aftur í öflugum og baráttu-
búnum Noregi, þá framþróun
lýðræðisins og þjóðfélagsins rétt-
lætis, sem við urðum að hætta
við, þegar ráðist var inn í Noreg
í apríl 1940, vinna aftur að því
að koma í framkvæmd þeim
hugsjónum, sem barist er um í
þessu stríði. Við okkur blasir
það, sem gera ber. Krafan til
okkar er:
‘Noregi alt.”
-Lesbók.
BUSINESS
EDUCATION
DAY OR EVENING
CLASSES
To reserve your desk, write us,
call at our office, or telephone us.
Ask for a copy of our 40-page
illustrated Prospectus, with which
we will mail you a registration
form.
Educational Admittance
Standard
To our Day Classes we admit only
students of Grade XI, Grade XII,
and University standing, a policy
to which we strictly adhere. For
Evening Classes we have no edu-
cational admittance standard.
AIR-COOLED,
AIR-CONDITIONED
CLASSROOMS
The “SUCCESS” is the only air-
conditioned, air-cooled private
Commercial College in Winnipeg.
TELEPHONE 25 843
SUCCESS
BUSINESS COLLEGE
Portage Ave. at Edmonton St.
WINNIPEG