Lögberg - 06.01.1944, Blaðsíða 1

PKCNES 86 311
Seven Lines
vvVVe'

loí
CoT

^erer'Satvd
i Mle^e^
&
For Beiier
Dry Cleaning
and Laundry
57 ÁRGANGUR
LÖGBERG. FIMTUDAGINN 6. JANÚAR 1944
NÚMER 1
Lögberg óskar íslenzka mannfélaginu austan hafs og vestan gleðilegs árs
Rússnesku hersveitirnar ryðjast áfram
vestur á boginn með leifturhraða;
eru komnar inn yfir landamœri
Póllands
Með svo miklum eldmóði sækja hersveitir Rússa fram i
sókninni véstur á bóginn, að þar verður alt undan að láta; á
mánudaginn tóku þær Olevsk, sem liggur á landamærum Pól-
lands og Rússlands, auk þess sem þær náðu haldi á Novograd—
Volynski, s^n hefir af^r mikilvæga hernaðarlega þýðingu,
vegna járnbruatakerfis, sem um bæinn liggur; í þessari síðustu
viðureign losuðu Rússar 170 borgir og bæi úr ránsklóm Þjóð-
verja, og stöktu fylkingum þeirra hvarvetna á flótta: svo roikið
æði greip Nasista á þessu hernaðarsvæði, að þeir stukku upp
frá rjúkandi réttum, og skildu við ógrynni hergagna; nú eru
Rauðu hersveitirnar komnar inn yfir landamæri Póllands, og
iitlar líkur á að Þjóðverjar fái hnekt framgangi þeirra; þá eru
og hinir rússnesku herskarar ekki nema steinsnar frá landa-
mærum Rúmeníu.
Síðan Rússar háðu sína sögufrægu vörn um Stalingrad, hafa
þeir rutt sér braut vestur á bóginn um 700 mílur. og frá hinum
nýju stöðvum þeirra í Póllandi, eru um 600 mílur til Berlínar.
•
Hálf Berlin í rústum
Um síðustu helgi steyptu flugsveitir sameinuöu þjóðanna
slíku sprengjuregni yfir Berlín, að ^taðhæft er að helmingur
borgarinnar sé í rústum. Hin glæsilega stjórnarhöll Hitlers þar
í borginni, var moluð til agna, og það talið víst, að margt hátt-
settra manna hafi látið þar líf sitt; það fylgir sögu, að Hitler
'iafi verið fjarverandi frá stjórnarbústað sínum, er þessi risa-
fengna árás var gerð.
Æðstu foringjar brezka loftflotans tjást sannfærðir um, að
með marz-byrjun verði Berlín algerlega úr sögunni, verði árás-
irnar hlutfallslega jafn margar fram til þess tíma við það,
sem þær hafa verið upp á síðkastið.
FRÖMUÐUR í PRENTIÐN
BORGARINNAR NÝLÁTINN.
Síðastliðinn sunnudag lezt á
Almenna sjúkrahúsinu her í
borginni, Mr. O. H. Pollard, 76
ára að aldri; hann var fæddur að
Bayfield í Ontario árið 1876, en
iluttist til Winnipeg 1892 og átti
mestan hluta ævi sinnar eftir það
aðsetur hér í borginni; var hann
einn af stofnendum prentsmiðju-
fyrirtækisins, Saults and Pollard,
sem bækistöð hefir í Free Press
byggingunni,
Mr. Pollard var félagslyndur
maður, sem lét sér mannfélags-
mál miklu skipta; hann hafði
gefið sig við prentiðn í freklega
sextíu og þrjú ár.
9
HLÝTUR TRÚRRA
ÞJÓNA VERÐLAUN.
Mi'. McDannell, sá, er í síðustu
almennum kosningum til sam-
bandsþings, bauð sig fram af
hálfu Liberal flokksins í Mið-
Winnipeg kjördæminu hinu
nyrðra, gegn J. S. Woodsworth,
en við aukakosninguna í fyrra í
því kjördæmi, keppt' við Konnie
Johannesson um útnefningu hefir
nú verið skipaður héraðsdómari;
verður úr þessu nú ekki um það
vilst að Mr. McDonnell hafi hlot-
ið “trúrra þjóna verðlaun”.
Þá hafa og þeir Mr. Buching-
ham í Brandon og Mr. Fahrni í
Gladstone, einnig verið skipaðir
í héraðsdómara embætti.
VIRÐULEGT
KVEÐJUSAMSÆTI.
Á nýársdagskvöld var mann-
margt á hinu veglega heimili
þeirra Páls Sigurðssonar verk-
smiðjueiganda og Sigríðar frúar
hans, að 105 Queenston Street
hér í borginni; var tilefnið það,
að kveðja þau Mr. og Mrs. Sig-
urður Torfason frá Gimli, er þá
voru í þann veginn að leggja af
stað vestur til Vancouver til
framtíðardvalar; er skemst frá
því að segja, að þarna var setin
glæsileg veizla að höfðingja sið,
því þau Sigurðsson hjónin eru
kunn að risnu, og alúðlegu atlæti
við gesti sína; eitthvað um 40
manns tóku þátt í kveðjusam-
sæti þessu; veitingar voru hinar
ríkmannlegustu, en er borðum
var hrundið, skemtu gestir sér
við samtal og söng.
Frú Sigríður ávarpaði heiðurs-
gestina nokkrum velvöldum orð-
um, og afhenti þeim verðmætar
minjagjaíir; qinnig tók S. B.
Stefánsson skólastjóri til máls;
heiðursgestir þökkuðu gjafirnar
og þann hlýhug, er samsætið
bæri vott um, og kváðust hvors-
tveggja mundu langminnugir
verða.
FLOKKSÞING.
C.C.F. flokkurinn hefir nýlokið
flokksþingi í Regina, sem stóð
yfir í fjóra daga; voru þar mætt-
ir auk forustumanns flokksins,
Mr. Coldwells, helztu forvígis-
menn flokks þessa úr hinum
ýmsu fylkjum, að viðbættum
fjölda annara erindreka; var það
meginverkefni þingsins, að vinna
að fræðslustarfsemi um landið
þvert og endilangt flokknum til
eflingar, auk þess sem mikið var
um það rætt, að byggja upp
félagslegt öryggi innan vébanda
þjóðfélagsins að loknu stríði.
Flokkurinn telur sér það meðal
annars nokkurn veginn víst, að
taka við völdum í Saskatchewan
að afstöðnum næstu fylkiskosn-
ingum, sem víst má telja að fari
fram í vor eða á öndverðu kom-
andi sumri.
HJÚKRUNARKVENNA EKLA.
Á öðrum stað héi í blaðinu,
birtist auglýsing frá heilbrigðis-
málaráðuneyti Manitobafylkis,
sem Hon. J. O. McLenaghen
veitir forustu, þar sem gerð er
grein fyrir því, hve ekla hjúkrun-
arkvenna hér í fylkinu sé að
fara í vöxt, einkum við geðveikra
hælin, og hve brýn nauðsyn sé á,
að úr þessu verði hið bráðasta
bætt. Þess vegna er nú auglýst
eftir 17 ára stúlkum til hjúkrun-
arnáms, og frá skilyrðum öllum
nákvæmlega skýrt í því sam-
bandi. Þess er jafnframt getið, að
stúlkum, sem nám hefja í þessu
augnamiði, verði greitt kaup á
meðan á náminu stendur.
GÓÐTEMPLARAHÚSIÐ
SKULDLAUST.
Þann 27. dse. s. 1., efndu Góð-
templara stúkurnar Hekla og
Skúld til fjölmeryis og virðulegs
mannfagnaðar í samkomuhúsi
sínu á Sargent Ave. hér í borg-
inni í tilefni af því, að þær höfðu
þá að fullu greitt veðskuld Tþiá,
sem á húseigninni hvíldi; voru
þá veðskuldabréfin borin á bál,
öllum viðstöddum til ósegjan-
legrar ánægju. Stúkurnar Hekla
og Skuld hafa um langt áraskeið
unnið hið þarfasta verk innan
vébanda íslenzka mannfélagsins
bér í borginni, og verðskulda góð-
hug af hálfu almennings.
Við þetta tækifæri voru að
sjálfsögðu fluttar ræður, og
margt annað til skemtunar haft.
Ávarp barst samkvæminu.frá Dr.
Richard Beck, og kvæði frá S. B.
Benedictson í Langruth.
•
MONTGOMERY
SÉR FYRIR ENDA STRÍÐSINS.
Gen. Sir Bernard Montgomery,
sem haft hefir með höndum for-
ustu 8. hersins í Afríku og á
ítalíu, hefir nú látið af þeim
starfa, og er kominn til London;
mun það nú fullráðið, að hann
taki að sér yfirstjórn innrásar-
hers sameinuðu þjóðanna að vest-
anverðu á meginland Norður-
álfunnar, þegar þar að kemur,
sem óneitanlega getur borið
fljótar að, en margan nú grunar.
í kveðju sinni til 8. hersins á
Italíu, komst Gen. Montgomery
þannig að orði:
“Þegar þetta stríð braust út,
höfðum við ekkert minsta hug-
boð um það hversu langvint það
yrði. Nú erum við byrjaðir á að
sjá fyrir endann á því. Eg full-
yrði samt ekki að stríðinu ijúki
næstu viku, næsta mánuð, eða
jafnvel 1944. En að því ljúki til-
tölulega brátt með fullnaðarsigri
á vora hlið, þarf ekki lengur að
efa.”
BÁLSTOFA í
FOSSVOGSKIRKJUGARÐI.
Stjórn kirkjugarðanna og Bál-
farafélag íslands hafa samþykt
að byggja skuli bálstofu í Foss-
vogskirkj ugarði.
Stjórnirnar hafa að undanförnu
setið á fundum og rætt þessi
mál og náðist fult samkomulag
um málið.
Munu stjornirnar fara fram a
aukið landrými fyrir Fossvogs-
kirkjugarð, en á þessu landi ætti
bálstofan að standa, auk þess
grafreitur fyrir duftkerin.
Sóknarnefndir Þjóðkirkjunnar
og safnaðarstjórn fríkirkjunnar
munu koma saman á fund í vik-
unni og munu fundinn sitja allir
prestar hinna ýmsu safnaða, auk
biskups landsins.
Á þessum fundi mun samþykt
Kirkjugarðs- og Bálfarastjórna
verða rætt.
Mbl. 14. nóv.
•
NÚPSVÖTNIN EINN HAFSJÓR
Síminn slitinn.
Núpsvötnin eru enn í vexti.
Eru þau nú einn samfeldur haf-
sjoí að sjá frá TTupstað.
Á miðvikudagsmorgun tók
hlaupið nokkra símastaura og
er nú sambandslaust austur yfir
Skeiðarársand. Súla var orðin
svo vatnsmikil, að hiuti af henni
hljóp fram milli jökulöldunnar
og jökulsins og fór hún þar með
nokkra símastaura. Hlaup þetta
hefir ekki enn náð hámarki.
Mbl. 10. nóv.
Mynd þessi er af verzlunar- og hafnarborginni Hamborg á
Þýzkalandi, eftir ægilega loftárás af hálfu sameinuðu þjóð-
anna, þann 26. júlí síðastliðinn; voru ýmsir hlutar borgar-
innar þá í þann veginn að verða að ösku og eimyrju. Margar
Bandaríkja sprengjuflugvélar tóku þátt í þessar eftirminni-
legu árás.
MAÐURFRÁ
SÚÐAVÍK DRUKNAR.
Það slys var nýlega, er velbát-
urinn Valur var að veiðum fyrir
Vestfjörðum, að einn bátverja,
Haraldur Kristjánsson frá Súðá-
vík, féll útbyrðis og drukknaði.
Þegar slysið vildi til, var verið
að draga línuna, en Haraldur heit
inn ætlaði að ná sjó í fötu og
féll við það útbyrðis. Hvarf hann
þegar, og skaut ekki upp aftur.
Hann var ósyntur. Var hans leit-
að í rúma klukkustund.
Haraldur heitinn var maður
kvæntur og átti sjö börn, það
elsta 15 ára. Auk þess átti hann
fyrir aldraðri móður að sjá.
Mbl. 10. nóv.
ÞJÓÐVERJAR SENDA
AUKINN HERAFLA
TIL BÚLGARÍU.
Vegna þess hve Þjóðverjum
þykir tyisýnt um stjórnarfarið í
Búlgaríu, hafa þeir nú nýverið
sent aukinn herafla inn í landið;
höfuðborg Búlgaríu, Sofia, hefir
%
sætt nokkrum sprengjuárásum
upp á síðkastið, og hefir það sleg-
ið óhug miklum á þjóðina, auk
þess sem búlgörskum stjórnar-
völdum er ekki farið að lítast á
blikuna vegna hinna stöðugu
sigurvinninga Rússa vestur á
I bóginn; þykir nú einsætt, að
■ Búlgarar myndu guðsfegnir að
semja sérstakan frið við sam-
einuðu þjóðirnar ef þess væri
nokkur kostur; en slíkt vill Hitler
fyrirbyggja í lengstu lög.
Til þín, Mekka
Til þín, Mekka, hjartans hugur
hugann leiðir brautir ríms.
Til þín, Mekka, dátt mig dreymir.
draum hins hrjáða pílagríms.
Ópalsliti undra þinna
augun sjá um dimma nátt.
Heyri eg þjóta þúsund vængi
þungum niði um loftið blátt.
Til þín, Mekka, liggur leiðin
ljós, sem draumkend mánasýn.
Hinar fjórar höfuðáttir
horfa allar jafnt til þín. v
Pílagrímar frjálsir fara
ferða sinna í helgri ró.
Fara þeir um fjöll og dali,
fara þeir um land og sjó.
Til þín, Mekka, allir aðrir
eitt sinn munu seinna ná,
einn eg verð á eyðimörku
eftir kyr og horfi á,
þegar aðrir tjöld sín taka
tafarlaust við fyrsta skin,
á úlfaldana klyfjum kasta,
kveðja hina grænu vin.
Hyllir yfir heitan sandinn
hvolfþök þín og súlnagöng,
þína háu hallar turna, —
heyri eg þinna klukkna söng.
Fyrir mínum sjónum svífa
sýnir, líkt og gullin ský. —
— Ó, mætti eg gleyma mér og týnast
musteranna hljóðleik í! —
Hef eg mína harmastafi.
Heyr ó, Allah, mína bæn:
Hví eru sumir hita brendir?
Hví eru sumra engi græn,
hvar þeir svölu silfurlækir
syngja pálmans rætur við,
þar sem sumir aðrir eiga
engin beitilönd né frið?
Hver er eg — sem hrópa í fjarlægð,
að heimti eg af þér reikningsskil,
þó að hljóði í hjarta mínu
harma minna strengjaspil!
Allah, þú ert einn, og skapar
örlög mönnum, góð og hörð!
Allah, þú ert enn og ræður
yfir hinni frjóvgu jörð!
Til þín, Mekka, talið hef eg
tár mín öll og frið mér keypt.
Þú ert reifuð rósaflúri,
roðasteinum fögrum greypt.
Einn eg bið og þrái — og þakka,
að þess mér ekki varnað sé.
Til þín, Mekka, í austuráttu
augum sný og fell á kné.
Guðmundur Böðvarsson.
Eimreiðin.
SÍSÍÍ$Í$ÍÍÍSÍSÍÍÍÍ$ÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍ3ÍÍÍÍÍÍÍÍSÍÍÍÍÍÍÍÍÍSÍÍÍÍÍ53$$$$SÍSÍÍSÍÍ^