Lögberg - 04.10.1945, Blaðsíða 4

'
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 4. OKTÓBER, 1945
I--------------------------Högberg-----------------------------------------------------------~i
. Qefiö út hvern fimtudag af
j THE COLUMBIA PRESS, LIMITED
j 695 Sargent Ave., Winnipeg, Manitoba ,
j Utanáskrift ritstjórans: ,
, EDITQR LÖGBERG, \
. 69 5 Sargent Ave., Winnipeg, Man
Editor: EINAR P. JÓNSSON \
\ Verð $3.00 um árið — Borgist fyriríram j
The “Dögberg” is printed and published by |
j The Columbia Press. Lámited, 695 Sargent Avenue >
Winnipeg, Manitoba
PHONE 21 804
llilllillillllllllllllllilliilllllllilllll(llli!IUillUllillilllli!illl!lllllill!illUI!!llllllllllll>lllllllll!llll!lllllllllllllllllllllllllllllliillllllllliUllliUllllPlllliiiIliÍ
Viturleg forsjá og
athafnalíf
WlliiUIIII!llllllllillllillllllllllllllli;!l!!IIIIIIIUIIIUIIIIIlllllillllll[ll!IIIU[IUIIIIlUIIII!llll!llllllllllllllllllll[ll[lllllllllllllllliniinil[IIIIHIlllllll)lil!lllllllll
Styrjöldinni er lokið, og viðreisnartímabilið
þegar hafið, og slíkt tímabil má engan enda taka;
það verður að njóta viturlegrar forsjár vorra
traustustu og beztu manna, er hagkvæma
reynslu hafa að bakhjarli og þora að horfast í
augu við framtíðina og þau margþættu verkefni
sem úrlausnar bíða.
Það er ekki heyglum hent, að hafa málafor-
ustu með höndum eins og nú horfir við á vett-
vangi umborðsstjórnar og athafnalífs; það er
margt, sem kallar að, og margt, sem þannig
verður umsvifalaust að sinna, að fólkið í Mani-
toba hendi eigi það slys á ný, að atvinnuleysi
skapist og ótti og örvinglan nái yfirtökunum á
vitundarlífi megin þorra manna; slíkt átti aldrei
að henda, þurfti í rauninni aldrei að henda, og
má líka heldur ekki undir neinum kringumstæð-
um endurtaka sig með alla þá feikna auðlegð,
sem Manitobafylki býr yfir, sé hún hagnýtt sem
vera ber, og dreifingu afrakstursins skynsam-
lega jafnað niður; á þessu hefir því miður stund-
um orðið misbrestur, er fylkisbúar hafa sopið
hið beizkasta seyði af.
Samvinnuátjórnin í Manitoba, sú, er endur-
kosningar leitar þann 15. þ. m., á með litlum
undantekningum, einvalaliði á að skipa; hún
nýtur forustu eins hins allra hæfasta stjórn-
málamanns yngri kynslóðarinnar. ^sem nú er
uppi í þessu landi; og það er í rauninní opin-
bert leyndarmál, að Liberalflokkurinn hefir
fyrir all-löngu haft augastað á Mr. Garson sem
eftirmanni Mr. Kings í Ottawa, er að því kemur
að hann láti af flokksforustu, sem vonandi verð-
ur þó eigi fyr en við lok þess kjörtímabils, er
hófst að afstöðnum sambandskosningunum þann
11. júní; af því, sem nú hefir sagt verið og
mörgu fleira, er engan veginn víst, að Manitoba-
búum haldist lengur á Mr. Garson en eitt kjör-
tímabil; hann er, öllum öðruin mönnum frem-
ur, forvígismaður þeirrar miklu og umfangs-
miklu nýsköpunar, sem þegar er hafin á vett-
vangi athafnalífsins í þessu fylki; hann er mála-
fylgjumaður mikill, og lætur ógjarna nokkurt
það tækifæri sér úr greipum ganga. er miðar
að því að hefja fylki vort til öndvegis; hann
hefir þegar haft víðtæk áhrif í umbótaátt á
gang stjórnmálanna í þessu landi; hann bar í
rökfestu og viturlegum málaflutningi, höfuð og
herðar ýfir alla ráðherra Vesturfylkjanna á
Ottawaráðstefnunni í sumar, ef ekki alla for-
sætisráðherra canadisku fylkjanna í heild, og
það verður hans hlutskipti, að komast að hag-
feldum og skynsamlegum samningum við stjórn
arvöldin í Ottawa varðandi þann hagsmuna-
grundvöll, er Manitobafylki verður að byggja
framtíð sína á; viturleg lausn, jafnvel þessa eina
máls, er svo mikilvæg og svo knýjandi vegna
samtíðar og framtíðar, að slíkt sýnist í raun-
inni óhugsanlegt að kjósendur þessa fylkis snúi
baki við þeim manninum, Mr. Garson, er lengst
hefir komist í þá átt, að leysa þennan margum-
rædda Gordions knút, sem staðið hefir í vegi
fyrir heilbrigðri og eðlilegri efnafarsþróun fylkis
búa um svo langan aldur.
En það eru fleiri mál, en þetta síðastnefnda,
sem samvinnustjómin undir forustu Mr. Gar-
son, hefir tekið sér fyrir hendur að framkvæma
og þola enga bið; má þar enn til nefna endur-
skipulagningu heilbrigðis og mentamálanna,
raflýsingu til sveita, umfangsmiklar lagningar
bílvega, ásamt mörgu fleira, er til almennra
hagsbóta miðar; allar þessar risavöxnu fram-
kvæmdir lúta að því, sem er mest um vert, eða
því, að tryggja atvinnu í fylkinu, og útiloka
það, að sorgarsaga hinnar mannsköpuðu kreppu-
ára endurtaki sig, og er þá ekki til einkis bar-
ist.
íbúarnir í Manitoba verða að vinna friðinn,
og hrinda í framkvæmd nýsköpun athafnalífs-
ins með Mr. Garson í fararbroddi. Mr. Farmer
leiðir þá aldrei að eilífu út úr eyðimörkinni með
skrúðmælgi sinni og hylliboðum.
.......
Það bjarmar af degi
llllllll||lll|lll[lllliillillilllllllllilllllillllllllll!!llllllll!lll!lii|[líllllillil!illiillll!!ll!llllilllllllllil!lllill!llllllll[lllll|l|lilllll!illlll![illlllllllllllllllllllllllll[ll
Þó íslendingar í þessu landi hafi að vísu tekið
nokkurn þátt í meðferð opinberra mála, þá hefði
þó vitanlega mátt betur vera, og áhuginn al-
mennari; í lýðræðislöndunum er það á valdi
fólksins sjálfs, hvernig málefnum þess er
stjómað, hvort það býr við vakandi og athafna-
sama stjórn, eða fálmstjórn, sem þjáist af svefn-
sýki og úrræðaleysi.
Þingmensku framboð manna af íslenzkum
stofni við fylkiskosningar þær í Manitoba, sem
nú fara í hönd, benda ótvírætt til þess, að tekið
sé að bjarma af degi aukins áhuga, og að eld-
móðs nokkurs verði vart á vettvangi stjórnmál-
anna, og verður slíkt að teljast góðs viti.
í sambandskosningunum, sem fram fóru þann
11. júní, s. 1., var íslenzkur lögfræðingur, William
Benidickson, kosinn í Kenora-Rainy River
kjördæminu, og hefir hann þegar sýnt það í
verki með því að vera valinn til þess að svara
hásætisræðunni, að hann sé líklegur til mikils
frama.
Á síðasta fylkisþingi áttu þrír Islendingar
sæti; þeir Skúli Sigfússon þingmaður St.
George kjördæmis, er nú leggur niður sín póli-
tísku hertýgi eftir fjórðungs aldar dygga og
gifturíka þjónustu, og þeir Paul Bardal og G. S.
Thorvaldson, sem báðir fóru með umboð fyrir
hönd Winnipegbúa; þeir leita báðir endurkosn-
ingar, og þeir verðskulda báðir einhuga og ó-
skipt fylgi íslendinga í þessari borg. St. George
kjördæmi sendir Islending á þing í næstu kosn-
ingum hvernig sem viðrar og hvernig sem hjól-
ið snýst. Fyrir hönd samvinnustjórnarinnar býð-
ur sig þar fram Chris Halldórsson bílakaupmað-
ur í Eriksdale, harðsnúinn málafylgjumaður, er
sver sig í ætt til fornra víkinga; hann er borinn
og barnfæddur í kjördæminu, og mun eiga þar
alveg vísa kosningu; af hálfu C.C.F. býður sig
einnig fram í áminstu kjördæmi íslendingur,
Eiríkur Stefánsson, bóndi við Oak Point, hinn
mesti skýrleiksmaður að sögn; að Gimli sendi
og íslending á þing, verður og naumast dregið í
efa; þar býður sig fram af hálfu Garson stjórn-
arinnar, Dr. S. O. Thompson, sem gegnt hefir
um langt skeið héraðslæknisstörfum í Nýja ís-
landi og er búsettur í Riverton. Dr. Thompson
hefir löngum verið áhugasamur um landsmál,
og getið sér jafnframt ágætan orðstír sem sam-
vizkusamur og hæfur læknir; hann er fjölles-
inn og víðskygn maður, og sannkallað valmenni;
það yrði íslenzka þjóðarbrotinu til stórsæmdar
og Gimli kjördæmi til ómetanlegra hagsmuna,
að fá slíkan mann kosinn á þing.
1 Gimli kjördæmi leitar og kosningar fyrir
hönd C.C.F. fylkingarinnar, oddviti sveitarinnar
Bifröst, Snæbjörn S. Johnson, stórþóndi 1 grend
við Árborg; hann er glöggur maður og góðgjarn,
og vel liðinn í héraði; þá er það ennfremur
haft fyrir satt, að Oddur Ólafsson í Riverton,
bjóði sig fram í Rupertsland kjördæmi, en áður
hafði hann í eitt kjörtímabil farið með umboð
þess á fylkisþingi.
íslenzkir kjósendur í Winnipeg þurfa að verða
samtaka, og fylkja sér fast um þá Mr. Bardal
og Mr. Thorvaldson. Mr. Bardal á sér langan og
athafnaríkan stjórnmálaferil að baki; hann átti
sæti í bæjarstjóm um tíu ára skeið, og þá stund-
um er harðast var í ári; hann var formaður
þeirrar nefndar, er um mál atvinnuleysingja
fjallaði, og sýndi í reynd slíka samúð og festu,
er aðdáun hvarvetna vakti; hann átti sæti á
fylkisþingi síðastliðið kjörtímabil, og kom þar
fram eins og annars staðar sem glöggskygn og
stefnufastur maður; hann hefir tekið mikinn og
glæsilegan þátt í félagslífi íslendinga, og fyrir
það standa þeir við hann í djúpri þakklætis-
skuld.
Mr. Thorvaldson er gáfumaður, sem getið hef-
ir sér ágætan orðstír á þingi sakir gerhygli sinn-
ar og samvinnu þýðleiks; að þeir Bardal og
hann verði báðir endurkosnir, ætti ekki að
þurfa að draga í efa; en til þess að tryggja
slíkt, verða íslendingar í þessari borg, að ganga
heilir til verks.
Fylkjum liði um samvinnustjórnina, og sigr-
um með Garson!
Þunglegar horfur
Frá London bárust þær fregnir á þriðjudags-
morguninn, að utanríkisráðherra fundinum í
London væri í þann vegiftn að verða slitið, án
þess að samkomulag hefði náðst um þau grund-
vallaratriði, er mestu þótti máli skipta,' þessi
fundur átti að eiga frumkvæði að sáttmálsgerð,
er væntanlegt friðarþing síðar skyldi byggjast
á; nú hafa sérhagsmunir, eða réttara sagt sér-
hagsmunakröfur þeirra aðilja, er að fundinum
stóðu, orðið þess valdandi, að myrkur hvílir yf-
ir djúpinu, dapurlegt myrkur sívaxandi ágrein-
ings; fróðir menn segja, að það séu einkum
Balkanmálin, sem alt hafi strandað á. Rússar
telja Balkanríkin til áhrifasvæðis síns; þessu
kunna Bretar og Bandaríkjamenn illa, og ásaka
rússnesku stjórnina um ásælni.
Stúdentar hefja útgáfu
nýs tímarits
Stúdentaráð Háskóla íslands
og Stúdentafélag Reykjavíkur
hafa í sameiningu ákveðið að
hefja útgáfu nýs tímarits á
næstkomandi hausti. Heftir
Ragnar Jóhannesson cand, mag.
verið ráðinn ritstjóri að tíma-
ritinu, en auk hans hafa verið
kosnir í útgáfunefnd þeir Björn
Þorsteinsson stud. mag. af hálfu
Stúdentaráðs og Benedikt Bjark-
lind lögfræðingur af hálfu Stúd-
entafélags Reykjavíkur.
Ritinu hefir verið valið nafn-
ið “Garður” og á það að fjalla
um háskóknám, félagslíf stúd-
enta og stúdentalíf almennt,
fyrst og fremst hér á landi, en
einnig nokkuð erlendis o. fl.
Hugmyndin að stofnun tíma-
ritsins kom fyrst fram hjá Stúd-
entaráði 1943, eða fyrir um
tveimur árum og var það sam-
þykkt einróma af fulltrúum
allra pólitískra fiokka innan
háskólans, að ráðast í útgáfuna.
Þegar málið var síðar rætt nán-
ar þótti rétt, að Stúdentaráð
stæði ekki eitt að útgáfunni og
þótti hlýða að bjóða elzta og
lang fjölmennasta stúdentafé-
laginu á landinu, það er að
segja Stúdentafélagi Reykjavík-
ur, sem nú er 75 ára, þátttöku
í útgáfu ritsins, Stjórn stúdenta
félagsins tók þessu strax vel,
og var þá strax ákveðið að hefj-
ast handa um útgáfuna.
Ritinu er ætlað að fjalla um
háskólanám og stúdentalíf, fyrst
og fremst hér á landi, en einn-
ig nokkuð erlendis. Það mun
gera sér far um að fylgjast vel
með öllum málum Háskólans,
þróun hans og þroska. Það mun
birta frásagnir og fræðilegar
greinar frá hinum ýmsu náms-
mönnum.
Það mun rekja öll helztu tíð-
indi af félagslífi stúdenta, þar
með talin pólitísk hvörf og bylt-
ingar. Það skal þó skýrt fram
tekið. að “Garður” er óháður
allri flokkapólitík, enda stofnað
til útgáfu hans með einróma
samþykki Stúdentaráðs, en það
er, eins og menn vita, skipað
fulltrúum frá öllum pólitískum
flokkum.
Auk þess verða einnig birtar
ritgerðir og kvæði frá eldri stúd-
entum eftir því, sem efni fellur
til og rúm leyfir.
Fyrsta hefti mun væntanlegt
seint í næsta mánuði. Ráðgert
er að út komi 4 til 5 hefti á ári
og verður hvert hefti 5 arkir í
heldur minna en Skírnisbroti.
Þakkarorð
Við undirrituð vottum þakk-
læti öllum hinum mörgu vinum
er sýndu hluttekningu við frá-
fall okkar hjartkæra föðurs,
Kristjáns E. Fjeldsted.. Við þökk
um þeim sem heiðruðu minn-
ingu hans með nærveju sinni við
útförina, fyrir öll fögru blómin,
og fyrir samúð auðsýnda á svo
margvíslegan annan hátt.
Einnig viljum við þakka öll-
um þeim sem með kærleiksríku
viðmóti veittu okkar aldurhnigna
föður óteljandi ánægjustundir
hin síðustu æfiár hans.
Vinir! Við þökkum ykkur
hjartanlega, og biðjum Guð að
blessa ykkur.
Fjelsted, fjölskyldan.
ORKU VEITT
í húsagarð
YÐAR
Og
ÞER BORGIÐ
EKKERT
fyrirvírinn
r
EFTIR-STRIÐS MARKMIÐ
Samvinnustjomarinnar
• Það er ófrávíkjanlegt markmið samvinnusljórnarinnar að hlutast til um, að
sérhver bóndi í Manilobafylki, sem vill fá raforku. fái henni veiit inn í húsa-
garð, ÁN ÞESS HANN BORGI FYRIR VÍRINN.
• Að því er stefnt, að raflýsa meirihlula þeirra
58,686 býla, sem í fylkinu eru.
• Þetta verk verður unnið, ásamt því að raf-
lýsa að auki 40 þorp og bæi árlega.
Atvinca og iðnaður
• Árleg vinna að þessu heldur áfram unz
framkvmd fyrirtækisins er lokið, en það
samsvarar beinni línu héðan til Brazilíu —
eða 4000 mílna líriu.
• Þella útheimtir 2.300,000 vinnustundir; 72,-
000 staura; 3.500,000 pund af vírslrengjum,
og yfir 2000.000 hnotur og bolia á ári.
• Fyrirlæki þetta. eða réttara sagt efnið, sem
til þess þarf, nemur $3.500,000 á ári.
Vinna við þetta stórfyrirtœki hófst 15. júní 1945.
KNÍJUM VERKIÐ ÁFRAM!
Endurkjósið
SAMVINNUSTJORMNA
HON. D. L. CAMPBELL
landbúnaðarráðherra
Ön tlte Rac&ca .... . . .
Hon. J. S. McDiarmid - -
Hon. Ivan Schullz, K.C. -
Hon. J. C. Dryden -
Hon. Errick F. Willis - -
Hon. W. Morton - - - -
Hon. Sluart S. Garson - -
CKY, CKX. CJGX—Oct. 6. at 9.15 p.m.
CKY—Oct. 8, at 7.30 p.m.
CKRC—Oct. 9, at 10.15 p.m.
CKY, CKX, CJGX—Oct. 10. at 9.30 p.m.
CKRC—Oct. 11, at 9.20 p.m.
CKY. CKX. CJGX—Oct. 12, ai 7.30 p.m.
Published by authority of THE COALITION GOVERNMENT ELECTION COMMITTEE