Lögberg - 10.01.1946, Blaðsíða 1

PHONE 21374
j r.\
V\ttu' D„ gjs&e*
Ij<vu«der S A
A
orttOe
Complete
Cleaning
Institution
59. ÁRGANGUR
PHONE 21374
A Complete Cleaning: Institution

WINNIPEG, FIMTUDAGINN 10. JANÚAR, 1946
NÚMER 2
Vestur-íslenzkar
hljómlistarkonur
“Þær munu komast langt á
listabrautinni,” sagði fólkið í
vestur-íslenzku þorpunum Ár-
borg og Riverton, er það hlýddi
hugfangið á tvær litlar telpur
leika á píanó til skemmtunar í
þorpunum við margs konar tæki-
færi. En skyldi þá nokkurn hafa
grunað, að önnur þeirra, Agnes
Sigurðsson er orðin svo fullkom-
inn píanó-leikari, að hún verður
1 dag að leita til eins af frægustu
Pianókennurum heimsins til
þess að geta lært eitthvað nýtt
í sinni list, og að hin, Snjólaug
Sigurðsson, skipar langsamlega
veigamesta organistaembætti
vestur-íslenzku kirkjunnar?
Hin síðustu ár hafa þessar
tvær íslenzku stúlkur átt svo
mikinn þátt í hljómlistarlífi
Vestur-íslendinga, þar sem þeir
eru fjölmennastir, að varla hefir
einn hljómleikur farið fram með-
ol þeirra, svo að ekki hafi önnur
vor þeirra lagt hönd að verki.
n þar með er þó ekki alt sagt,
Pví að rneð list sinni hafa þær
eillað hugi fjölda fólks, er nær
angt út yfir tölu Vestur-Islend-
lnga.
Agnes og Snjólaug eru mjög
samrýmdar. Þær hafa verið það
^a því þær muna eftir sér. Er
^tti heima í Riverton þá
\ai njólaug í Árborg. Á sunnu-
oogum höfðu þær það fyrir
VenJU að heimsækja hvor aðra
V skiftis í fylgd foreldra sinna.
^að var heldur ékki svo undar-
|®gt, þar sem feður þeirra eru
ræður og mæður þeirra systur.
Frá þvf ag þær báðar til
Winnipeg hafa þær notað hvert
tækifæri til þess að vera saman.
Þær gleðjast á víxl yfir unnum
sigrum á sviði listarinnar og
hvor vill framgang hinnar sem
naestan. í einu orði sagt, þær eru
^veg eins og systur eiga að vera.
fiv skyldleika sinn hafa þær
nýtt orðatiltæki á ensku og kalla
S1g úouble-cousins.”
Agnes Sigurðsson er dóttir
ígurbjörns Sigurðssonar skrif-
0 ustjóra og Kristbjargar konu
ans’ Lenore Street, Winni-
Peg- I Winnipeg stundaði Agnes
pianoleik hjá vel þekktum kenn-
ara Þar’ Mlss Evu Clare. Sýnir
þa vel hæfileika Agnesar, að
einmitt kennari hennar skyldi
ver a til þess að hvetja hana til
nams í New York hjá einum af
rægustu píanókennurum, sem
nu eru uppi, Olgu Samaroff. Þar
velur Agnes um þessar mundir
°g fullnumar sig í sinni list.
Nám hennar þar er mjög kostn-
aðarsamt. T. d. má geta þess,
að kennarar með álíka frægð og
Olga Samaroff taka $20 til $40
fyrir klukkutímann við kensl-
una.
Þjóðræknisfélag Islendinga í
Vesturheimi hefir gengist fyrir
því, að Vestur-íslendingar styrki
ungfrú Agnesi fjárhagslega til
þessa náms. I ávarpi frá Stjórn-
arnefnd félagsins segir í þessu
sambandi m. a. svo:
“Agnes á sér glæsilega lista-
braut að baki. Hún hefir við ýms
tækifæri hrifið hugi áheyrenda
sinna í Winnipeg og víðar. Veld-
ur því fyrst og fremst glæsileg
Persóna hennar, frábær tækni,
°g unaðsleg túlkun verkefna
Þeirra, sem hún hefir tekið til
jneðferðar og þá einnig festa
ennar og hógvær framkoma.
Engum, sem skyn ber á, getur
dulist, að hún býr yfir óvenju-
lega miklum hæfileikum á sviði
listar sinnjar.” — Þeir, sem
þekkja Agnesi og hafa heyrt
hana spila, finna glöggt, að henni
er rétt lýst í þessum orðum.
Snjólaug Sigurðsson stundaði
nám hjá píanóleikaranum Miss
Evu Clare í Winnipeg. Tók hún
þátt í námskeiði, er haldið var
í New York fyrir píanóleikara,
ekki alls fyrir löngu. Hefir Snjó-
laug hlotið há mentastig við nám
sitt og hvarvetna getið sér mikið
orð fyrir framúrskarandi hæfi-
leika. Er hún dóttir Sigurjóns
Sigurðssonar heitins og ekkju
hans Jónu Guðríðar Vopni. And-
aðist Sigurjón 18. sept. s.l. á
heimili þeirra 605 Banning St. í
Winnipeg eftir langa og erfiða
vanheilsu, er hann bar með mik-
illi hugprýði.
Snjólaug lærði ekki einungis
að leika á píanó, hún lagði einnig
fyrir sig orgelleik og söngstjórn.
Sýnir hún greinilega mikla hæfi-
leika í þeim greinum, sem organ-
isti Fyrstu lútersku kirkjunnar
í Winnipeg. Mun ekki vera neins
staðar í íslenzkri kirkju jafn
mikil söngstarfsemi eins og í
þeirri kirkju. Eru tveir kórar
starfandi við kirkjuna. Stjórnar
Paul Bardal fylkisþingmaður
eldri kórnum, en ungmennakórn-
um er stjórnað af frk. Snjólaugu.
Þá er ætíð einsöngur í guðsþjón-
ustunum, er frú Pearl Johnson
að mestu leyti annast.
Ungmennakórinn hefir um 30
meðlimi, og syngur hann að
mestu leyti við ensku guðsþjón-
usturnar.
Árangurinn af starfi Snjólaug-
ar og hæfileikar hennar komu
skýrt fram á hátíðaþingi Kirkju-
félagsins í sumar sem leið og
haldið var í Fyrstu lútersku
kirkjunni. Var þá eitt kvöld sér-
staklega helgað kirkjuhljómlist.
Má telja það alveg einstakt
hversu þar alt var fagurlega
fram sett og vel af hendi leyst.
Snjólaug lék þar undir sönginn
á pípuorgelið, lék ennfremur ein-
leik á píanó og stjórnaði ung-
mennakórnum. Auk orpanista-
starfsins annast Snjólaug m. a.
píanókenslu.
Báðar leggja þær Agnes og
Snjólaug mikla rækt við kirkj-
una. Þær hafa ekki aðeins erft
það frá ágætum foreldrum, held-
ur sjá þær að þar auðgast list
þeirra af hinni sönnu fegurð, og
að þar hlýtur hún blessun, sem
hvergi annarsstaðar.
P.
—(Kirkjubl. 3. des.).
BRITISH COUNCIL
VEITIR NÁMSSTYRK
British Council hefir ákveðið
að veita íslenzkum kandidötum
ferna námsstyrki fyrir háskóla-
árið 1946—47. — Tveir styrkirn-
ir verða fullir námsstyrkir, en
tveir að upphæð 100 sterlings-
pund hvor.
Með hærri námsstyrkjunum
reiknast skóla- og prófgjöld,
ferðakostnaður til Bretlands og
heim aftur og 30 sterlingspund
á mánuði í dvalarkostnað, ef nám
er stundað í Oxford, Cambridge
eða London, en 25 pund á mán-
uði, ef það er stundað annars-
staðar. Miðast styrkirnir við
kandídat frá háskóla eða menn
með svipuðum prófum. Styrk-
þegum er ekki heimilt að taka
með sér konur sínar (eða eigin-
menn), né annað skyldulið.
Umsóknareyðublöð fást hjá
fulltrúa British Council, Lauga-
veg 34, Reykjavík, og er um-
sóknarfrestur til 15. janúar 1946.
—(Mbl. 8. des.).
LJÓÐ KÁINS Á LEIÐINNI
Innan skamms kemur á mark-
aðinn ný útgáfa af ljóðum Káins,
eða Kristjáns Júlíusar, hins
kunna vestur-íslenzka skálds.
Það er Bókfells-útgáfan, sem
gefur bókina út, og mun verða í
henni alt það, sem til hefir náðst
að kveðskap Káins. Richard
Beck hefir annast útgáfuna og
ritar hann formála um skáldið
og æfi þess, en séra Haraldur
Sigmar ritar nokkrar minningar
sínar um Káinn.
Útgáfan verður mjög skraut-
leg, prentuð á ágætan pappír, og
mjög vandað til bandsins. Bók-
in er nokkuð yfir 300 síður að
stærð. Mynd fylgir af höfund-
inum og rithandarsýnishorn
hans. Prentsmiðja Jóns Helga-
sonar prentar bókina.
Það mun öllum ljóðavinum
þykja eigi lítill fengur í að fá
þessa útgáfu af ljóðum Káins.
Áður hefir ekki komið út nema
lítið sýnishorn af ljóðagerð hans,
Kviðlingar, lítið kver, og kom
út i Winnipeg 1920 og mun óvíða
vera til hér. En allir, sem til
Káins þekkja, hljðta að unna
hinum sérstæða og hressilega
skáldskap hans. Margar af vís-
um hans eru landfleygar hér
heima, og víst er um að fleiri
verða það, eftir að menn hafa
lesið þessa nýju bók með kvæð-
um Káins niður í kjölinn. —
Kristján Júlusíi þótti gaman að
yrkja, enda hefir skáldskapur
hans mörgurn skemt. Og sjálfur
segir hann:
Gaman er að gleðja fólk
á gömlu tungu Braga;
hún hefir verið móðurmjólk
mína um lífsins daga.
Það hefir liðið of langt frá and-
láti Káins og þar til við fengjum
fullkomið safn kvæða hans, og er
nú vel að úr þessu verður bætt,
ekki sízt þegar það er gert á jafn-
myndarlegan hátt og í þeirri út-
gáfu, sem hér um ræðir og-ber
þeim þakkir, sem að henni stóðu.
B.
—(Morgunbl. 7. des.).
!IIIIIIII!!!!IIIIIIIIIIIII!IIIIIIIIIIIIIIII!IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIII!II!I!IIIII!IIII!IIIIIIIIIIIIIIIII11IIII
JÓLAKV EÐJ U R
Símkveðja
til Sveins Björnssonar
forseta íslands
Vestra heit í vorum brjóstum
vakir norræn glóð;
bróðurhugir brúa hafið,
blessa land og þjóð.
Jólavísur
Til Ingólfs læknis Gíslasonar og
frú Oddnýjar, í kynnisför í
Washington, D.C.
Velkomin heiman um hafið
hingað í landnámið nýja;
hendi eg rétti’ ykkur hlýja.
Verði ykkur vínlenzku jólin
vorbjört sem Jónsmessu-dagur
íslenzkur, indæll og fagur.
Vestan úr vetrarins ríki
vængléttar kveðjurnar hljóma.
Sitjið í gæfu og sóma!
Á jóiaspjald
(Til ýmsra)
Beri þér Ijós í bœinn,
blómin sín, friðar-jól.
Gjöful þig gleðji, sól,
gangi þér alt í haginn!
RICHARD BECK.
Illllimilllllllllllllllllllffillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllll
ÚR BRÉFI
Eftirfarandi línur eru teknar
úr bréfi í leyfisleysi; en þess er
vænst að bréfritarinn stökkvi
ekki upp á nef sér út af því gjör-
ræði: “Eitt verð eg að minnast
á, það er Sagan okkar. Það er
nú meira verkið, sem hann er að
leysa af hendi hann Þ. Þ. Þor-
steinsson. Þessi líka óskiljan-
lega þolinmæði: að safna fyrst
og viða að sér öllum þessum ó-
sköpum; og svo að lesa það alt.
Að því búnu verður að flokka
það í sundur og flétta það saman
eftir því sem við á. Eg sannfær-
ist um það betur og betur með
hverju bindinu, sem út kem-
ur, að við höfum engum öðrum
á að skipa hér vestra, sem eins
vel hefði getað leyst af hendi
þetta mikla vandaverk. Eg sagði
hér vestra. Eystra eða heima á
Islandi er nóg af ritsnillingum,
ekki vantar það, en þeir hefðu
ekki getað unnið þetta verk svo
vel færi. Til þess skortir þá
persónulegan kunnugleika. Nei,
Þorsteinn er eini maðurinn.”
Þannig farast honum orð, þess-
um landanum, og hann er ekki
sá eini.
Sig. Júl. Jóhannesson.
LÍTIL BÓK EN LAGLEG
Nýlega er komið út ljóðakver
á ensku eftir prófessor Richard
Beck, sem hann kallar “A Sheaf
of Verses.”
Það er eins með bækurnar og
mennina: Gildi þeirra fer ekki
altaf eftir stær.ðinni.
Þessi litla bók er aðeins 23
blaðsíður og flytur 10 kvæði.
Þau eru öll stu'tt, en öll fögur og
fáguð. Þau hafa flest birzt í bók-
mentalegum ritum í Canada,
Bandaríkjunum og Englandi.
Bókin er prentuð hjá Columbia
Press og vönduð að öllum frá-
gangi.
Sem sýnishorn af þessum
kvæðum birti eg hér eitt þeirra
í íslenzkri þýðingu:
PÁSKA LILJUR
Hrein eins og hugsanir barnsins,
hvít eins og nýfallin mjöllin
breidd yfir háfjalla herðar: —
hugljúfu upprisu blómstur.
Imynd hins eilífa lífsins,
önd vorri lyftið til hæða;
veturinn lýsið þið liðinn,
lofsyngið komanda sumri.
Páskar! — Þið Ijósbjörtu liljur,
lýsið upp fornhelgar sýnir:
Gröf, sem af almætti’ er opnuð,
árdag í landinu helga.
Sig. Júl. Jóhannesson.
UNDIRBÚNINGSFUNDUR
Nú í dag (fimtudag) hófst í
London hinn fyrsti allsherjar-
fundur sameinuðuþjóðanna, er
það markmið hefir, að leggja
grundvöll að skipulagningu nýs
þjóðabandalags heimsfriðnum til
öryggis í framtíðinni; af fund-
inum hafa enn engar fregnir
borist aðrar en þær, að kosið hafi
verið í ýmsar mikilsvarðandi
nefndir; meðal þeirra héðan úr
álfu, er fund þenna sitja, er frú
Eleanor Roosevelt, ekkja Roose-
velts forseta.
INFLÚENZA
Frá Edmonton er símað þann
5. þ. m., að inflúenzufaraldur
hafi grafið svo um sig í borginni,
að þriðjungur starfsfólks hjá
ýmsum félögum hafi ekki komið
í vinnu.
KOSINN í SKÓLARÁÐ
Við bæjarstjórnarkosningarn-
ar, sem fram fóru í Vancouver í
desember síðastliðnum, var í-
þróttakappinn og flugmaðurinn
víðkunni, Mr. Frank Frederick-
son, kosinn í skólaráð borgar-
innar með miklu afli atkvæða.
Hinn nýi skólaráðsmaður er bor-
inn og barnfæddur í Winnipeg,
og vakti snemma á sér athygli
vegna frækni í íþróttum, og þá
einkum við hockey, en þar setti
hann snemma met.
Mr. Frank Frederickson, er
harðsnúinn við sérhvert það verk
er hann tekur sér fyrir hendur,
og mega Vancouver-búar vafa-
laust mikils af honum vænta í
hans nýja verkahring.
NÝ ATÓMSPRENGJA
írskur vísindamaður hefir ný-
lega látið sér þau orð um munn
fara, að hann hafi við hendi
sannanir fyrir því, að Rússar
hafi fundið upp nýja kjarnaorku-
sprengju, sem sé margfalt mátt-
armeiri en atómsprengjan, sem
Bandaríkjaherinn beitti gagn-
vart Japönum; ekki er enn vitað
hvar íri þessi hefir fengið heim-
ildir sínar, ef þær þá á annað
borð eru til.
Friðvænlegra í Kína
Sendiherra Bandaríkjanna í
Kína, hefir komið því til leiðar,
að foringjar kommúnista hafa átt
viðtal við yfirstjórn landsins,
sem líklegt þykir að leiði til inn-
byrðis friðar.
PRESTSKOSNING
í REYKJAVÍK
Kirkjublaðið frá 3. desember,
s.l., lætur þess getið, að séra Jón
Auðuns, prestur Frjálslynda
safnaðarins í Reykjavík, hafi
verið kosinn 2. prestur við dóm-
kirkjuna í stað séra Friðriks
Hallgrímssonar, er beðist hafði
lausnar frá embætti frá 1. des-
ember að telja; hinn nýi dóm-
kirkjuprestur er fæddur á ísa-
firði 5. febrúar 1905. Foreldrar
hans eru Jón Auðunn Jónsson,
forstjóri á ísafirði og fyrverandi
alþingismaður og kona hans
Margrét Jónsdóttir, systir séra
R. Magnúsar Jónssonar fyrrum
prests að Stað í Aðalvík.
Séra Jón Auðuns lauk em-
bættisprófi í guðfræði við Há-
skóla íslands 1939. Fór hann
þegar utan til framhaldsnáms;
er heim kom, gerðist hann frí-
kirkjuprestur í Hafnarfirði, og
1941 jafnframt prestur við Frjáls-
lynda söfnuðinn í höfuðstaðn-
um.
Hinn nýi dómkirkjuprestur er
forseti Sálarrannsóknarfélags
Islands og ritstjóri tímaritsins
“Morgunn.”
TVÍHÖFÐAÐ MEYBARN
Þann 3. þ. m. fæddist í borg-
inni Birmingham á Englandi tví-
höfðað meybarn, 13 merkur að
þyngd; móðirin er ensk, 21 árs
að aldri, en maður hennar ame-
rískur hermaður; undrabarn
þetta lifði aðeins 50 klukkustund-
ír.
iHiiiiiniiiiiiiiiii
...........1HIIII)III1I!IH1I1IIIIII!II!1
ll!lll!ltlil!lllliil!li!limillljll!llllll!!ltllllll!lll!l!l!!llll!!liiliill!!
[lllllllllll!lll|l!l|!lffill!!!l!ill!llllll!
lílillllllllllllUlllllllllipinilMlli
HIROSHIMA
Lá í ryki efst á himinhillu
herrans lögbók þykk og látúnspent.
Heilagt orðið, hafið yfir villu,
hér var skráð, sem fyrst af drotni kent.
Orð hans fest á skinn og skorðað spjöldum
skar úr því, sem tvísýnt var og dult,
letrið var af óratíð og öldum
orðið máð og skinnið hart og gult.
Hálfa eilífð engilmeyjar höfðu
ekki sópað þennan helga stað,
ynnu þær ei alt, sem skyldur kröfðu,
ei var drottinn hót að fást um það.
Þó að legðist ryk á grænar rúður
ríkti kyrð um himins mikla garð.
Drottinn sat á sínum stóli prúður,
sá of jörð og himna, það er varð
Árla dags er Herrann hlýddi bænum,
hásætið um stund á þræði lék,
reykir stigu upp af grundum grænum,
gerðist allur himinn skýjablek.
Heyrði af jörðu hvelli, bresti, dunur,
— himni skulfu súlnagöng og rið —
runnu andvörp, ekkasog og stunur
inn í djúpan, þungan, sáran klið.
Hver var þar á harmsins jörð, er hafði
hrifsað til sín drottins skapamátt;
hver var sá er mannheim voða vafði
veldi guðs síns rauf og himins' sátt.
Höfðu að lokum brekabörn á jörðu
bók hans náð og snefjað launráð hans;
mörg og fáheyrð fólskuverk þau gjörðu,
flóði í blóði allur heimur manns.
Herrann sjón að hillu sinni rendi,
hvort var bókin mikla á sínum stað,
eða hafði erkiþjófa hendi
opnað spennu og hrifsað til sín blað.
Spöngin virtist hrokkin upp við hristing;
hissa drottinn leit á blöð og spjöld.
Hví var leyfð á hungurjörðu gisting
hroka þeim er krafði guð um völd.
Páll Guðmundsson.
llllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllllllHllllíllllttllilllillttillilllllUllllllllllllllUlllilllilllllllllllllllllllllllHliillllllllllilllllllililiiiilillllllUIIIPllli
iinnniiiimimuinnimiumniHttf