Lögberg - 22.08.1946, Qupperneq 7

LÖGBERG, FIMTUDAGINN 22. ÁGÚST, 1946
7
Giiimlaugur Marlno Maxon
sem álitið var að kæmi frá loft-
fari þessara ungu manna. Það
sýndi að eittlhvað 'hafði komið
fyrir flugvél þeirra og að þeir
væru nauðuglega staddir. Lofts
og sjávar björgunartækjum og
aðferðum var samstundis hrund-
ið af stað. En það kom fyrir
ekki. En þar sem að um þessar
slóðir voru þá miklar skipaferð-
ir, bæði vina skip og óvina kaf-
bátar, en sem öll urðu að gæta
hinnar mestu varúðar, og algerð-
ar loftskeyta þagnar öryggis
niður, en þar er nú bærinn Shau-
navon. Það skorti því réttan
mánuð á að hann yrði 32 ára að
aldri er hann fórst.
Sæmundur faðir hans var son-
ur Magnúsar Sæbjörnssonar og
konu hans Bjargar Ögmunds-
dóttur, er bjuggu að Hóláhúsum
á Húsavík. Magnús var tvígift-
ur og með þessari seinni konu
sinni átti ihann fjögur börn er
ÖIl fluttu vestur um haf: Ses-
elíu, gift Jóhanni Gottfred; Sig-
urbjörgu, gift Jóni J. Vopna í
Winnipeg; Árna, er lézt ókvænt-
ur vestur við haf; og Sæmund
föður þess er hér er getið.
Rakel, móðir Marinós var dótt-
Gunnlaugur Marino Maxon
Merkileg eru oft forlög imann-
anna og ein'kennileg, stundum
tvinnast afdrif þeirra niður ald-
irnar. Fyrir réttum þúsund ár-
uim síðan rak Gunnbjörn son
Úlfljóts 'kráku vestur um haf,
og só hann þá land um leið og
hann fann Gunnbjarnar Sker.
Eiríkur hinn rauði Þorvaldsson,
þá hann hafði verið gjörður út-
lægur af íslandi, leitaði þessa
og fann það, og kallaði það
Græn land. Sonur hans Leifur
fann Vínland Hið Góða seinna
á heimleið úr þessari ferð, auðn-
aðist honum að bjariga Þóri og
hans mönnum, er þeir höfðu
brotið skip sitt á skerjum. Var
Leifur af þessu nefndur “hinn
heppni.” Þar sigldi Þorfinnur
Karlsefni. Um Grænlands haf
sigldu margir Islendingar og
Norðmenn. Og báru þar margir
beinin á marar botni, enda hefir
löngum um þær slóðir verið við
óveður og úlfinn sjó að sigla.
Og þessir forn Islendingar og
Norðmenn sem sigldu höfin um
þær mundir voru frumherjar að
því er hafsiglingar snertir. Fram
lands er Gunnbjörn hafði séð,
að þeirra tíð hafði bátum verið
siglt aðeins meðfram ströndum
landanna. Það voru víkingarn-
ir sem fyrstir lögðu út á höfin,
svo sögur fari af, og gjörðust
þeir þannig frumiherjar 'hafsigl-
inga fræðinnar. Vafalaust hefir
hugur, þor, og dirfska oft bætt
úr þegar þekking og kunnáttu
skorti.
Næstum þúsund árum síðar
leggur annar siglinga frumherji,
loftsiglingafrumherji yfir hafs-
vegu, atf stað frá þessu sama
Grænlandi á leið til þessa sama
íslands. Hann hafði komið frá
hinu sama landi, Vínlandi hinu
Góða. Þar hafði hann alið allan
aldur sinn. Hann var afkoma-
Islendinga sem þangað höfðu
flutt seint á síðustu öld. Nú^var
hann í ihernaði. Hann var á her-
loftsiglingum yfir Norður At-
lantshaf eftir ná'kvæmlega
slóðum og forn-íslendingar höfðu
farið a bátum sínum fyr á öld-
um. En loftsiglingar yfir höfin
voru aðeins fárra ára gömul vís-
indagrein.
Þessi ungi maður, af þessum
sama litla íslenzka þjóðstofni,
fljúgandi að átthögum forfeðra
sinna, frumherji eins og þeir, um
hina nýju veraldar vegu síns
tíma, var Flying Officer Gunn
laugur Marino Maxon, R.C.A.F.,
frá Selkirk í Manitoba. Hann
var sonur þeirra Sæmudar heit-
ins Magnússonar Maxon og
konu hans Rakelar Gunnlaugs
dóttur Oddson tfrá sama bæ.
Marino Var í flugher Canada,
en var um þessar mundir á leigu
til þess Brezka. Hann tilheyrði
45. flokki (Group), Atlantic
Transport Commjnd. Þeir voru
að ferja ný loftskip yfir Atiants
hafið frá Ameríku til vígstöðv-
anna. Hann hafði oft flogið
þessa sömu leið við loftskipa
flutning. Hann ilagði af stað
senmma morguns þess 11. febrúar
1945 frá Grænlandi áleiðis til
íslands. Með honum var annar
unigur maður af enskum ættum,
Pilot Officer J. M. Squance,
P-C.F. Marino var siglingastjór
inn (Navigator). Seinna um
morguninn kom loftskeyti fram
Hans lund var svo einlæg, og ylrík og þýð
að enginn sem þekti mun gleyma;
og myndin er fögur og minningin blíð
sem móðir og vinirnir geyma;
og hjartanu svalar þótt sorgin sé stríð
þær samveru stundir að dreyma.
Þeim finst sem þau iheyri hans hjartkæra róm,
þó ihorfin sé samveru gleðin.
En þungt er að una þeim örlaga dóm
sem ástvina hópnum er kveðinn:
Að fá efcki að leggja á leiðið hans blóm
og laga um síðasta beðinn.
En bylgjunar sungu hans útfarar óð,
og ólgandi hatfið var gröfin.
En blómunum fegri er geislanna glóð
sem glitrar um háreistu tröfin;
og móðirin finnur það, harmandi hljóð,
að hjartað er dýrasta gjöfin.
Og sonur og móðirin bundu þau bönd
sem bylgjan og dauðinn ei slítur.
Og kærlei'kans heimur á heiðrífcju lönd
sem hugurinn fagnandi lítur;
og síðar á eilífðar alsælu strönd
hver ástvinur gleðinnar nýtur.
—KRISTJÁN PÁLSSON.
His Iflother
Of all the dear ones that she had
He seemed the dearest of them all;
He had those heart borne graces that
A widowed mother’s heart enthrall.
So thoughtful, kind and gentle, he,
So self-effacing to her need;
And to her word he hearkened well
And gave it every thoughtful heed.
Ah, cruel the day he flew away
To serve, as others, in the War;
And cruel the anxious, newsless weeks
When secret missions took him far.
Mid tearing fears and prayertful hopes
Three long and dreadfilled yeans she bore;
And then the cruellest blow of all —
They told her he was lost, —no more !
What words can paint the piteous woe,
The weary anguish of the wait,
The strangling fears that overwhelm,
An aching hopes, that alternate?
•
At length a cable, coucihed in terms
Of kindness, told her as she read:
In spite of widespread search and long.
He now was given up for dead.
So he was gone, her dearest dream.
The dreaded hour now struck clear ! —
Wihat grief some weary hearts must bear
Whilst others seldom shed a tear !
Yes, he is gone — the World mives on;
Time speeds us to our several fates. —
She knows, indeed, it cannot be,
And yet, until khe dies, — she waits —
KRISTJÁN J. AUS^MANN.
í sömu sveit. Kona Gunnlaugs,
en móðir Rakelar var Guðný
Ólöf Sigtfússdóttir Kristjáns-
sonar og konu hans Ólafar Dav-
íðsdóttur. Ólöf var móðursystir
Mr. G. A. Dalmans kaupmanns
Minneota, Minn. Þeir giftust
systrum bræðurnir Gunnlaugur
og Thorsteinn Oddson.
Þegar Marino var tveggja ára
fluttist hann með foreldrum sín-
um tii Selkirk og átti þar síðan
heima. Hann gekk á barna- og
miðskóla í Selkirk við góðan
orðstír. Hann innritaðist í Flug-
her Kanada í marz mánuði 1942
og hafði því verið í þeirri þjón-
ustu full þrjú árin er hann fórst.
Hann lærði til flugs í Brandon,
Man., og Regina. Þar næst var
hann valinn til þess að nema
lpftsiglingafræði (Nagivation).
Það nám stundaði hann í Pierce,
Alberta. Þá er hann útskrifað-
ist í marz 1943 var hann gjörður
Pilot Officer. Það má benda á
það, að um þetta leyti -hlutu
fyrirliðatign (P.O. aðeins þeir
sem fremstir og gagnvænlegast-
ir þóttu úr ihverjum flokk við
flugskóla hersins. Og eins má
benda á, að til loftsiglingafræði-
náms voru valdir þeir sem skör-
uðu tfram úr sem gáfna, hugvits
og og stillingar menn. En þeim
hæfileikum var Marino gæddur
í fullum mæli. Honum var skip-
að í 45. Flokk Group Atlantic
Transport Command, og stjóm-
aði ihann loftsigling loft-fara sinna
víðsvegar um heim. Hann var í
förum til Suður Ameríku, til
Afríku, til Indlands og víðar.
Sökum öryggis krafa mátti hann
aldrei segja mikið um það hvar
hann fatfði verið að fljúga, og
fréttist þá ekki af honum löng-
um, fyr en hann var aftur kom-
inn á bækistöð sína.
Nú var hann orðinn Flying
Officer. 1 maí 1944 var hann
aftur settur til náms, og nam nú
þráðlausa firðritun (Wireless
Telegraphy). Því námi lauk
hann í október 1944, og fór svo
aftur að fljúga. Nú flaug hann
Norður Atlantshafs leiðirnar,
þar sem hann að lokum týndi
lífi sínu.
Marinó átti þrjár systur og
þrjá bræður á lífi. Systurnar eru:
Mrs. R. Barnson, New Westminst
er, B. C.; Mrs. P. Howard, Sel-
kirk, Man.; og María Guðrún,
heima hjá móður sinni í Selkirk.
Bræðurnir eru, Raymond, Friðr-
ik, og Victor. Raymond var í
Kanada hernum frá 1941 og er
nýlega kominn heim. Friðrik
var Sergeant í Kanada flughern-
um, en Victor Corporal í Kanada
hernum. Þeir eru nú komnir
heim úr herförum sínum. Friðr-
ik settist að í Vancouver, B. C.,
en Victor er heima.
Marino var harmdauði öllum
sem þekktu hann. Hann var
framúrskarandi hugsunarsamur
um alla sem hann umgekkst, en
þó sérstaklega hugsunarsamur
um móður sína. Föður sinn
misti hann árið 1931, en hann var
þá 19 ára gamall. Varð hann
brátt aðal stoð móður sinnar er
hún var orðin ekkja. Það er
hart að sjá að ba’ki þessum gáf-
aða og góða unga manni. Það er
sárt að sjá þetta unga mannslíf
slokkna þegar í blóma æsku sinn-
ar, er lofaði svo miklu. En dags-
verkinu var lokið. Það hatfði, að
sönnu, ekki verið langt; en það
hafði verið mikið dagsverk —
stærra og þýðingarmeira dags-
verk fyrir Land hans og Lýð en
flestum auðnast að vinna á mörg-
um tugum ára um friðartíma-
skeið. Það má segja um háhn að
hann vissulega igatf líf sitt til þess
að aðrir mættu lifa. Meiri -kær-
leika hefir engi maður. Meira
dagsverk er ómögulegt að vinna.
Kristján J. Austmann.
RÚSSAR SEGJA NEI
Nýlega bauð Hákon Noregs
konungur Winston Churchill fyr-
verandi forsætisráðherra Breta,
heim til Noregs og tók Church-
ill boðinu með þökkum. Það var
tekið að undirbúa komu Ohurch-
ill til Noregs, þegar einn góðan
veðurdag, að sendiherra Breta í
Osló var tilkynt af stjórninni í
Noregi að það yrði að fresta
heimsókn Churchill, því stjórn-
in vildi með engu móti móðga
sambandsþjóð siína, Rússa.
-f ♦ ♦
FRAKKLAND
Ráðstefna hefir að undanförnu
staðið yfir í París á milli um-
boðsmanna hins nýstofnaða Viet-
nam lýðveldis í Indo-China, en
sem því miður hefir nú slitnað
upp úr. Tilgangur ráðstefnu
þeirrar var tvennskonar. Fyrst
að ákveða hvort Vietnam ætti
að öðlast rétt til að senda konsúla
og sendiherra til annara þjóða
sem sjálfstjórnarríki. Annað, að
ákveða um hvort Cochin-China
ætti að teljast með Vietnam eða
ekki. Vietnam menn kröfðust
þess að svo væri, en umiboð
menn Frakka þverneituðu þeirri
ósk. Allir umboðsmennirnir frá
Vietnam gengu út þegar að ráð-
stjóri Frakka í Indo-China lýsti
yfir því, að ákveðið hefði verið
að efna til ráðstefnu í Indo-
Ohina til þess að ákveða hvað
gjöra skyldi í sambandi við
Codhin-Ohina, án nokkurs tillits
til þess sem leiðtogar Vietnam-
manna segðu.
-f -f -f
UNGVERJALAND
6. ágúst s. 1. kom járnbrautar-
lest til Budapest. Til að sjá var
ekkert einkennilegt, eða mark-
vert við hana^annað en það, að
með henni voru 33 alvopnaðir
Rússneskir og Bandaríkir her-
menn. En þegar betur var eftir
grenslast kom í ljós að þrír vag-
nar í lest þessari voru hlaðnir
með gulli — 2669 gullstöngum
og 490 sekkjum úttroðnum með
gull penningum í allt $32,000,
000.00. Var þetta gullforði ung-
verska þjóðbankans, sem Þjóð-
verjar hertóku. Fúuga þessi kom
frá eftirlitshéruðum Bandaríkja-
manna frá Iþýzikalandi og af þeim
fundin og semd.
-f -f -f
FRAKKLAND
Það er talið víst að Frakkar
muni hafna boði Bandaríkjanna
að styðja að sameining og að
sameiginlegri þýzkri stjórn í
umsjónarumdæmunum þremur
á Þýzfcalandi: því Bandaríska,
Brezka og Franska. Aftur á móti
segjast þeir ætla að mynda þrjú
stjórnarumdæmi innan síns um-
sjónarhéraðs, og eiga Þjóðverjar
að skipa þær stjórnir allar.
Stjórnarskrá fyrir slíkri þjóð-
félagsskipun segja Frakkar að
verði samin, eftir að allsiherjar
kosningar innan þeirra umdæm-
is sem fram eiga að fara í nóv-
ember nk., eru um garð gengnar.
Dr. Maurice Ernest í London,
sem myndaði 100 ára klúbbinn,
er átti að hjálpa öllun) sem í
hann gengu til að ná 100 ára
aldri, var lífsnautna maður.
Uppáhalds saga hans var atf
manni, serp endilega vildi verða
hundrað ára gamall, og fór til
læfcnis, til skratfs og ráðagerða
í því samfoandi. Læknirinn seg-
ir við hann: “Þú verður að hætta
að dnefcka, reykja og elta kvenn-
fólk. “Heldurðu að eg geti þá
náð hundrað ára aldrinum?”
spurði maðurinn.
“Nei,” svaraði læknirinn, “en
þér finnst það.”
vegna, ver lengi sterk von um að
til þeirra spyrðist síðar. En það
kom aldrei nein frétt af þeim
fram. Nú var enginn Leifur
hepni fyrir. Það var að lokum
útskurðað að þeir hefðu farist.
Öryggis vegna hefir aldrei feng-
ist gleggri lýsing af afdrifum
þeirra.
Gunnlaugur Marino Maxon var
fæddur 12. marz 1913 nálægt Pol-
son P. O. í Saskatchewanfylki
Það pósthússnafn var síðai lagt
ir Gunnlaugs Oddsonar smiðs,
er lengi bjó í Selkirk. Hann var
bróðir Thorsteins heitins Odds-
sonar, fyrrum fasteignasala í
Winnipeg, og seinna í Los An-
geles, og frú Maríu G. Árnason
í Minneota, Minn. Þau voru börn
Odds Þórðarsonar, bónda á Keld-
unesi, ættuðum úr Hörgárdal í
Eyjarfjarðar söslu; kona Odds
var Guðrún Snorradóttir bónda
á Stórubrekku í Hörgárdal, Guð-
mundssonar bónda í Fornhaga
IMPORTANT NOTICE
to a11 Farmers entered in
$25,000.00 National Barley Contest
Sponsored by the Brewing and Malting industries of Canada
BARLEY QUOTA
INCREASED
to producers of malting barley
Under new instructions issued by the Canadian Wheat Board
“there may be delivered from each farm, covered by a delivery
permit book, one full carlot of barley accepted by a maltster or
shipper and upon which a premium is to be paid for malting
purposes.
This means that while the general barley quota remains at ten
bushels per acre contestants in the National Barley contest and
producers of malting barley obtaining a premium can ship up to
one full carlot.
A premium ot five cents per bushel will be paid
on carlots of barley selected for malting.
Address all correspondence to
NATIONAL BARLEY CONTEST COMMITTEE
206 GRAIN EXCHANGE WINNIPEG