Lögberg - 12.12.1946, Blaðsíða 1

PHONE 21 374 • i
L,aun ~> A Complete
Cleaning
Instilution
59. ÁRGANGUR
WINNIPEG, FIMTUDAGINN 12. DESEMBER, 1946
NÚMER 50
JÓN WESTDAL LÁTINN FYRIRMYNDAR
Á miðviikudaginn í fyrri viku
léztá elliiheimilinu Betel á Gimli,
Jón Jónsson Westdal, fyrrum
bóndi suður af tenum Wyn-
yard :í Saskatchewan. Jón var
fæddur að Hvoli í Borgarfirði
eystra, og varð níræður þann 29.
september, s.l. Hann lætur eftir
sig tvö ibörn, sem nú eru bæði
búsett hér í borg, frú Jakobínu
Johnson og Mr. Pál Westdal. Jón
var móðurbróðir Einars P. Jóns-
sonar ritstjóra, séra Sigurjóns á
Kirkjubæ ií Hróarstungu og frú
Maríu Straumfjörð í Seattle,
Wasih. Hann var frábær dugnað-
armaður, vinfastur og ohvikul'l
í skoðunum.
Kveðj-uathöfn fyrir Jon heit-
inn var haldin í útfararstofu
Bardals,, en lií’kið síðan flutt
vestur til jarðsetningar í Wyn
yard, þar sem kona Jóns, Krist-
rún, og tveir synir þeirra, Einar
og Björgvin, bera beinin. Séra
Rúnólfur Marteinsson' flutti
kveðjumálin ihjá Bardals.
KARLAKÓR
REYKJAVÍKUR
Minneapolis, Minn.,
8. des., 1946.
Herra ritstjóri:
Þar sem hins góða Karlakórs-
ins hefir verið getið frá ýmsum
stöðum, Iþar sem hann söng, finst
mér að Minneapolis ætti ekki að
vera útundan í þessu efni.
Hingað kom kórinn þ. 21. nóv.,
kaldasta daginn á þessu hausti.
En nógu mikill var áhugi fólki-
ins að sjá og hlusta á Islending-
ana, að ekki einungis voru öll
5,600 sætin upptekin, heldur
varð að setja ofckur landana í
orkestra-py ttinn!
Sænskur kór gerði landana
kunnuga með því að syngja eitt
lag; og við klöppum altaf fyrir
Sviíanum. En þegar kom að Is-
lendingunum ætlaði húsið bók-
staflega að springa af klappi á-
heyrendanna; helzt þetta alt til
enda, og er því óhætt að segja,
að Karlaikór Reykjavíkur hafi
gert glimrandi lukku hér. Fóru
blöðin hér líka góðum orðum um
sönginn — og við landarnir hér
munum fara góðum orðum um
mennina í marga næstu mánuði,
eða næstu ár.
Hecla klúbburinn skenkti svo
kaffi á góðum stað í nágrenninu
og voru þar yfir 200 manns.
Hjálmar Björnson þalkkaði
mönnunum fyrir komuna og
sönginn, en iÞórhallur Ásgeirsson
þakkaði viðtökurnar, um leið og
hann rétti forseta Hecla klúbbs-
ins íslenzka flaggið á fallegri
stöng. Var það fallega gert og
mikils metið af okkur hér. Og
það bezta er kanske, að við erum
flest betri Íslendingar fyrir
komu þessara ágætu söngmanna
að heiman.
Er þetta sú stórkostlegasta
auglýsing, sem Island hefir
fengið Ihér um slóðir. Hefi eg
þegar mætt nO'kkrum mönnum
og konum, sem hafa látið óskerta
ánægju Sína i ljósi um sönginn.
Þegar eg er spurður: “Hvað
rækta þeir þarna á íslandi?” hefi
eg vanalega svarað: “MENN.”
Hér eftir mun ekki þurfa nein-
ar frefcari útskýringar frá minni
hálfu, Ihvað Minneapolis snertir.
G. T. Athelstan.
SAMKOMA
Flestir munu verða á eitt sátt-
ir um það, að samkoma sú, er
Karlakór íslendinga í Winnipeg
efndi til í Goodtemplarahúsinu
síðastliðið miánudagskvöld, hefði
yfir höfuð tekist svo vel að til
fyrirmyndar mætti telja; for-
maður kórsins, Mr. Guðmundur
A. Stefánsson, hafði samkomu-
stjórn með hendi og fórst það
hið prýðilegasta; ihann var ekki
langorður, en hann var gagnorð-
ur og gekk rösklega til vebks; las
hann upp tvö bréf, eða brot úr
bréfum, er bentu augljóslega til
þeirra vinsælda, sem kórinn nýt-
ur meðal Islendinga; bréfunum
fylgdu peningagjafir. ásamt húg-
heilum árnaðaróskum í tilefni af
átján ára starfsafmæli flokksins;
svo vel var samkoman sótt, að
nærri lét hiúsfylld. Flokkurinn,
undir forustu hins ágæta söng
stjóra síns, Sigurbjarnar Sigurðs-
sonar, skemti með nokkrum ís-
ienzfcum söngvum, er voru prýði-
lega samræmdir og létu vel í
eyra, að undanskildu laginu
“Buldi við brestur”. þar sem 2.
tenór virtist vera í annarlegri
fjarlægð við ihinar raddirnar;
einsöng söng með flokknum í
tveimur lögum, Mr. Elmer Nor-
da'l; Ihefir hann óvenju þrótt-
milkla rödd, sem verðskuldar
nærgætni og góða þjálfun.
TIL KARLAKÓRS REYKJAVÍKUR
Með listræna söngva og Ijóðin
frá landinu norður í sæ,
þér komið til vina í vestri
með vekjandi samúðar blæ.
Vér finnum í orði og anda
þann yl, sem að tengir vor bönd,
því íslenzka œttgöfgið lifir
í æðum á feðranna strönd.
Vér þökkum með hrifning í hjarta
þá hátíð, sem dvöl yðar gaf,
með lýðfræga söngva og Ijóðin
sem lýsa vort framtíðar haf.
Því alt, sem er guðlegt og göfugt
oss gleður með líðandi stund.
Svo heim yður hamingjan leiði
með heiðri á návina fund.
M. MARKUSSON-
MINNINGARORÐ
Frú Ingibjörg Jónsson flutti
erindi í til'efni af íslandsförinni
frá í sumar; var það skipulega
samið og viríist finna viðkvæman
hljómgrunn hjá hinum fjöl-
menna hópi samfcomugesta; fól
erindið 'í sér lögeggjan varðandi
viðhald líslenzkrar tungu og ann-
ara dýrmætra menningarerfða.
Búktalari nokkur, sem í raun
og veru er snildarieikari, kom
öllurn til að sprenghlæja með
sjaldgæfri kunnustu sinni.
Gunnar Erlendsson píanisti
var við hljóðfærið karlakórnum
til aðstoðar.
Karlafcór Islendinga í Winni-
peg hefir um langt skeið innt af
hendi merkilegt menningarstarf,
merkilegt þjóðræknisstarf, er
metið skyldi að malkleikum; er
þess að vænta, að honum veitist
svigrúm til að efna til samsöngs
hér í vetur; holt væri það einnig
þjóðræknismálum vorum, að
hann syngi út um nýbygðir vor-
ar sem allra flestar, áður en mjög
langt um líður.
Að lokinni hinni fastbundnu
skemtiskriá áminstrar samkomu,
var stiginn dans nokkuð fram
yfir miðnætti.
•f -f
VILHJ. STEFÁNSSYNI
BOÐIÐ TIL ÍSLANDS
Að því er Vísir hefir fregnað
mun í ráði að íslenzka rákið bjóði
Vilhjálmi Stefánssyni land-
könnuði heim til Íslands 4 sumri
komanda^
ívar Guðmundsson fréttaritstj.
mun hafa ihaft forgöngu í þessu
mláli, en síðan hafa ýmsir mætir
borgarar bundist samtökum um
að stuðla að heimsókn þessa
mæta landa vors. Að öðru leyti
annast íslenzka ríkið heimboð
þetta.
Villhjálmur Stefánsson mun
vera víðfrægastur allra núlifandi
íslendinga og er ekki nema sjálf-
sagt að íslenzka rikið og þjóðin
sýni honum alla þá sæmd, sem
unnt er.-*Vísir 31. okt.
ÆGILEG SLYS AF
VÖLDUM ELDSVOÐA
Tvö ægileg slys af völdum
eldsvoða, hafa nýlega rekið hvort
annað í Bandaríkjunum og Can-
ada; hið fyrra slysið gerðist í
borginni Atlanta í Georgia-ríki,
er hið glæsilega Winecoff hótel
brann svo að segja til kaldra
kola; í eldsvoða þessum létu líf-
ið, að því sem bezt er vitað, 114
manns, auk þess sem freklega
100 gestir sættu meiri og minni
öikumilum; rannsókn stendur
yfir um upptök eldsins, án þess
að til fullnaðarniðurstöðu hafi
leitt; áminst slys vildi til þann 7.
yfirstandamdi mánaðar.
Síðara slysið skeði í borginni
Saókatoon þann 9. þ. m., er Barry
hótelið brann svo að segja til
ösku; af völdum þessa slyss
týndu 11 menn lífi en 18 voru
fluttir á sjúkrahús. Mælt er að
upptök eldsins í þessu tilfelli hafi
stafað frá gase’ldavél í matsölu
sal á neðsta gólfi hótelsins.
♦ ♦ ♦
lítilsvirðingu gagnvort réttinum;
Stephán John Johnson.
Á s.l. sumri var formlega til-
kynt af U.S. Navy, að Stephán
John Johnson, Pho. M. 3C, hefði
farist með kafbátnum “Sword-
íish”. er tapaðist með allri áhöfn
er dómurinn bygður í því að Mr. I j jan 1945 áorustusvæði í Kyrra
Lewis hafi kvatt til verkfalls eft- ;iafinu. _ par með fylgdi heið-
ir að stjó.rnarvöLdin höfðu lýst ^rgmerkið “Purple Heart, for
yfir því, að slíkt verkfaill, ef til | military merit.”
þess kæmi, væri skýlaust samn
íslendingar taka við allri
flugstjórn á stóru svæði
I dag taka Islendingar við allri
flugstjórn á svæði, sem nær alt
frá Shetlandseyjum og að strönd-
um Græn'lands. Stjórnturninn á
Reykjavkurflugvellinum mun
hafa samband við hverja ein-
ustu flugvél sem er á lofti yfir
þessu svæði.
Þetta eftirlitssvæði Islendinga
var ákveðið á alþjóðaflugmiála-
ráðst'efnunni, sem haldin var í
Dublin í marzmánuði s.l. Er
þetta einn liður i starfsemi
PICAO Provisional International
Aviation Organization.
Starfssvið stöðvarinnar í Gufu
nesi eykst miikið við þetta. Héð-
an í frá hefir hún vörð á níu
bylgjulengdum allan sólarhring
inn.
—Þær flugvélar, sem lenda á
Keflavíkurflugvellinum háfa
dkki samband við Keklavíkur-
flugvöllinn fyr en eftir eru 150
mílur að vellinum. — Þangað til
'eru þær ií samþandi við Reykja-
víkurflugvöllinn. — Sama er að
segja, er flugvélar taka sig upp
héðan, þá gilda sömu reglur.
—(Mbl. 1. nóv.)
♦ ♦ -f
HÁAR FÉSEKTIR
John L. Lewis, foringi námu-
manna samtakanna á Bandarfk-
junum, hefir persónulega verið
dæmdur í $10,000 fésekt fyrir
ingsrof við stjórnina af hálfu
áminstra verkamannasamtaka;
af sömu ástæðu voru samtök
námumanna, þau, er'Mr. Lewis
er foringi fyrir, dæmd til þess
að greiða hinu opinbera $3,500,-
000.
Verjendur áfrýjuðu þegar
mlálinu til hæztaréttar, og mun
úrskurðar þaðan ekki langt að
bíða.
♦ ♦ ♦
VERKFALLI LÉTT AF
I lok fyrri viku, gerði John L.
Lewis það imeð skjótum atburð-
um lýðum ljóst, að verkfalli lin-1
kolanámumanna væri létt af, og
að námumenn tæki þegar upp |
vinnu sína á ný, og hafa nú allar
hílutaðeigandi námur ‘hafið starf-1
rækslu; í erindisbréfi sínu til |
hinna ýmsu deilda námumanna i
samtakanna, lýsti Mr. Lewis yfir
dví, að vinnufriður á þessum!
vettvangi skyldi haldast að j
minsta kosti til 1. apríl 1947, |
bvað sem þá tekur við.
Námumenn eru sáróánægðir |
yfir íhlutun stjómarinnar, og I
telja hana ríða í bága við löggjöf
Roosevelts forseta, varðandi
samtakarétt verkamanna, með
því að sú löggjöf sé enn í gildi.
♦ ♦ ♦
Stephán var fæddur 27. marz,
1925, í Seattle, Washington. Hann
lifa fioreldrar — Isak og Jakoibína
Johnson, og fimm bræður — Kári
Ingólfur, Konráð og Jóhann, í
Seattle, og Haraldur í San
Francisco. — — Hann innritað-
ist til náms við University öf
Wasihington 17 ára, og lagði fyr-
ir sig blaðamensku og mynda-
smíði. I lok ársins var hann
yfirmyndasmiður við öll blöð og
rit háskólans. Um vorið varð
hann 18 ára, og þá tók herskyld-
an við. _ 1 sjóhernum var ’hann
liátinn fullkomna sig í mynda-
smíði, og starfa síðan í þeirri
deild. — Sumarið 1944 var hann
sjálfboði á kafbát, og kom aftur
að heilu til Honolulu. Rétt fyr-
ir jólin 1944 fór hann út í annað
sinn, og skrlfaði síðasta bréfið
heim 26. des., frá viðkomustöð í
Kyrráhaifinu.
Stephán sáll. var góður náms-
maður og stiltur og þroskaður í
framkomu; ötull og velvirkur á
alt, sem hann tók fyrir til munns
eða handa. Hann var prúðmenni
hvar sem hann fór, — og minning
hans er ógleymanleg öllum hans
r.ánustu.
BLÍÐI , BJARTI MORGUN
BMði, bjarti morgun,
bæn er mér í ’huga. •
— Gullinn hvílir bjarmi á glampandi sæ.
Skráður skip frá landi,
skín á stjörnufiána.
— Sonur minn er horfinn og söknuður í blæ.
Blíði, bjarti morgun,
bæn er mér á vörum.
— Geymi eg fagra minning og geislana tel.
Snertu hörðu .hjörtun
hernaði sem valda,
Upphaf ljóss og unaðar, alheims fagrahvel.
Jakobína Johnson.
Háskólasafni gefin rit
próf. Guðm. Hannessonar
Börn Guðmundar Hannesson-
ar prófessors gáfiu ií gær Háskóla-
safninu margvísleg rit éftir föð-
ur sinn látinn. Þar eru hér um
bil 230 bd. smá og stór um mann
fræði og kenslugreinar þær, sem
prófessor Guðmundur annaðist
í háskólanum, ennfremur um
húsagerð, mannfélagsmál, erlend
stjórnmó’l o. fl. Þessu fylgir sér-
prentanasafn mikið og einstakt
í sinni röð hér á landi, ákaflega
verðmœtt. — Loks er það ekki
ómerkur hlutur, að Háskólabóka-
safni er hér með gefið safn blaða-
úrlklippna með öllum þorra
blaðagreina, er eftir Guðm.
Hannesson liggja.
Bókagjöfin er þegar komin í
hillur Háskólabókasafns, og
verður stimpill gerður til að
merkja ritin: Úr bókum Guð-
mundar Hannessonar.
—(Mbl. 6. nóv.)
EF ÁTTU SÖNG —
Ef áttu söng í hjarta
þá syngdu, vinur minn,
og hræðst ei feigðar dóma
um djarfa sönginn þinn.
Ef áttu orð, sem túlka
þá töfra er heilla sál,
þá skaltu tala vinur,
og tendra hjartans bál.
Ef áttu Ijóð, sem vonir
hjá veikum lífga þrótt,
þá sendu Ijóssins kvæði
að lýsa dimma nótt.
Ef áttu gæði hjartaTjs,
þá gefðu hverjum þeim,
sem hefir sorg og mæðu
hér mætt, í köldum heim.
Ef áttu vor í huga,
þá vermdu gróður þann,
og andans blóm þau veittu
að verma sálar rann.
Ef áttu söng í hjarta,
þá syngdu, vinur minn,
svo allir fái að heyra
hjartans sönginn þinn.
BERGTHOR EMIL JOHNSON.