Lögberg - 12.12.1946, Blaðsíða 5

5
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 12. DESEMBER, 1946
= Okkar eigin menn

Ali IIGAM/ÍL
IWENN/i
Ritstjóri: INGIBJÖRG JÓNSSON
Gabrielle Brun:
HVAÐ E R ÁST?
Franskur sálfræðingur gefur hér svar við þeirri spumingu,
sem hefir oft valdið mönnum heilabrota á liðnum öldum.
Orðið ást er eitt._ þeirra orða,
sem fegurst þykir og mest er not-
að í ihverju tungumáli. Ástin
hefir löngum verið vinsælasta
viðfangsefnið í skáldsögum, ljóð-
um, söngvum og leikritum. Samt
held eg því fram, að vart sé til
það orð, sem meira er misnotað
í heimi vorum. Orðin “eg elska
þig” -láta vel i eyrum. Þau eru
jafnvel diásamleg, þótt þau túlki
aðeins Ijúfa stundarhrifning, en
ekki tilfinningar, sem eiga að
endast ævilangt. Þau eru töfr-
um þrungin, þessi orð, og fjarri
fer Iþví, að eg ásáki þá. sem tala
um ást sína til þess að auka á
“rómantík” liðandi stundar. En
það, sem eg vil hér leggja áherzlu
á, er, að rnenn misnoti ekki orð-
ið “ást”, því að sllíkt er sjálfs-
blekking.
Piltur og stúlka hittast á björt-
um vordegi, í silfruðu skini mán-
ans á heiðu haustkvöldi eða í
danssölum, þar sem loftið titrar
af tryllandi tónum hljófæranna,
í stuttu máli, náttúran sjálf hefir
ásamt mönnunum gert sitt ýtr-
asta til þess að gefa mótinu töfra-
blæ. Er þá nokkuð liklegra en
það, að þau láti hrífast hvort af
öðru? Þau hvíslast á 'ástarorð-
um, orðum, sem hafa túlkað
sömu tilfinningar frá ómunatíð.
Þau gefa sig á vald tiHfinningum
sínum og svífa upp í “sjöunda
himin.” En er sú hrifning, sem
fer um okkur við kossa og blíðu-
hót, sönn ást? Ef við skoðum
huga okkar samvizkusamlega
með augum hins þroskaða manns
gefum við þessari hrifningu
nafn, sem að vísu er þurrara og
kaldranalegra en hitt. Við gef-
urn henni nafnið: holdleg hrifn-
ing eða holdleg “ást.”
Þessi holdlega “ást” er fögur
tilfinning, voldug og áfeng.
Margir vilja ekki viðurkenna til-
veru hennar, aðrir gera of mikið
úr henni. En hún er samt einn
veigámesti þáttur ástarinnar, en
þó ekki lástin öll.
Væntumlþykja er annar mikil-
vægur þáttur ástarinnar. Á-
stríðulfull stúlka getur fengið
holdlega “ást” á fleirum en ein-
um manni í einu eða a. m. k. með
stuttu millibili. En það tekur
lengri tíma að vekja væntum-
þykju hennar. Sú tilfinning
hverfur ekki, þótt hún missi
sjónar á manninum og ekki
heldur, þótt hún dvelji með hon-
um langdvölum. Ekki er hægt
að bera slíkan hug til margra
manna, því að í návist þess
manns, sem 'hann á, verður stúlk-
an á óskiljanlegan hátt betri og
hamingjusamari en áður. — Það
kann nú að virðast undarlegt að
nefna iblákalda skynsemina í
sambandi við ástina En reyna
ekki menn og konur að velja sér
maka með aðstoð skynseminnar?
Eg tel hana þriðja þátt ástarinn-
ar, og ekki þann veigaminsta. Sé
sikynsemin ibergmál hinna þátt-
anna tveggja er þrenningin fuil-
komin. — Til eru þúsundir stað-
hæfinga um það, hvað ástin sé
eða ætti að vera. Sám er skoðunin
í landi hverju og á hverri öld.
En eg get aðeins komið með þá
staðhæfingu, er eg hefi sjálf
orðað. Hún er bygð á reynslu
minni sem sálfræðings, er hefir
þeikt ástfangið fólk svo tugum
skiftir og talað við marga, er
hafa orðið að þola þjáningar
vegna ástarinnar. Eg hefi líka
talað við margt fólk, sem ihélt
sig vera iástfangið, enda þótt það
væri það ekki, að mínum dómi.
Eg held 'þyí fast fram, að sönn-
ást hljóti að hræra bæði hjarta,
skynsemi og tilfinningu hvers
manns. Geri Ihún Iþað ekki, ætti
hún að nefnast öðru nafni.
Eitt Ihöfuðviðíangsefni þess
sálfræðings, er kannar hugi ást-
fanginna ,er að finna saihband
milli flókinna tilfinninga þeirra
og hvata. Margt fólk þjáist af
alls konar sjúkdómum og óheil-
indum, sem eiga þegar öllu er á
botninn hvolft, rót sína að rekja
til ástalífs þess, sem er þá öðru
vísi en skyldi. Það gerir þá
ýmist að ofmeta eða vanmeta
maka sinn og túlikar hvorki til-
finningar sínar né hans á réttan
hátt.
Skýr 'hugsun er nauðsynleg
þeim, er vill þekkja hiíga sinn,
þótt hún reynist oft erfið við-
fangs. Lílfið mundi óneitanlega
auðveldara, ef menn vildu líta
hlutina í réttu ljósi.
Margt lástar-vandamálið væri
mun einfaldara, ef unga stúlkan
hugSaði með sér: “Mér þykir
gaman að vera með Páli vegna
þess, að hann slær mér gull-
hamra, er láta vel í eyrum” eða
“Eg þekki Pétur mjög lítið, en
návist Ihans heillar mig.” Aftur
á móti þarf hún töluverða hrein-
skilni til þess að viðurkenna
jafnvel fyrir sjálfum sér, að sá,
sem hún segist elska og er má-
ske heitbundinn, komi engu róti
á tilfinningar hennar, þótt hann
sé hins vegar skemtilegur í við-
ræðium og þau eigi e. t. v. mörg
sameiginleg hugðarefni. Slfk
viðurkenning gæti þó orðið
henni ómetanleg og forðað henni
frá stórikostlegum mistökum í
líffinu, þvlí að vinátta og aðdáun
ein saman skapa ekki fullkomna
ást, og því síður “holdleg ást”
og væntumþykja eingöngu.
Margar konur giftast án þess
að þekkja þessa þráþættu ást.
Því kemst gifta konan oft í
vanda, Iþegar annar maður verð-
ur á vegi henmar, sem hún held-
ur, að hún geti borið sanna ást
til. Oftast túlkar þessi maður
ást sína á annan hátt en eigin-
maðurinn og fær hana til að trúa
því að hún hafi vakið hjá hon-
um ástríðufulla ástartilfinningu,
sem hann hafi aldrei þekt fyr.
En geti hún þá munað, að enn
eigi hún margt sameiginlegt með
eiginmanni sínum, að enn þyki
henni vænt um hann, má vera,
að hugurinn hverfi til ihans aft-
ur. En ikalli hún þessar nýju
tilfinningar “ást” til hins manns-
ins og láti þær ná valdi yfir sér,
hrynur 'hjónaband hennar ög
lífslhamingja til grunna.
Fyrir gæti það komið að eigin-
maðurinn eignaðist ástmey utan
hjónahandsins. Þá væri það
meira sannleikanum samkvæmt,
að segja: “Maðurinn minn, sem
er um leið !bezti vinur minn og
álítur mig þýðingarmestu per-
sónuna í lífi sínu, Ihefir nú fund-
ið stundargleði í faðmi annarar
konu,”heldur en að segja: “Hann
er hættur að elska mig — hann
elskar aðra konu.” Auk þess þarf
maður ekki annað en að athuga
ástalíf sitt og vina sinna til þess
að sjá að þau hjónabönd, sem
bygð voru á þeirri ást, sem ekki
hafði þá þrjá þætti, er eg nefndi
áðan, hafa flest farið í hundana,
en hin, sem bygð voru á sannri
Eg hefi oft verið að hugsa um
menn af vorri íslenzku þjóð, sem
rutt 'hafa sér braut í athafnalífi
þessarar álfu og vakið á sér eftir-
tekt samtíðarmanna sinna fyrir
sérstaka atgjörfi, á einhverju
starfssviði samtíðar sinnar, sem
betur fer, er iþeir nú orðnir marg-
ir og fara fjölgandi með hverju
líðandi ári. En við vitum því
miður alt of lítið um þá menn,
og atihugum alt of sjaldan hvaða
þýðingu að iþeir hafa, og hafa
haft fyrir hið litla felenzka þjóð-
félagslíf á meðal Islendinga hér í
álffu og hina íslenzku þjóðmenn-
ing vora.
Við einn slíkan mann var eg að
tala nú nýiega, það var Eggert
Felftsted, skrautmunasali, sem
rekur verzlun sína að 447 Portage
Kirkjuþingið í Cleveland
(Frh. af bls. 4)
Þær tölur, sem eg hefi vitnað
í, í þessari frásögn, hefi eg leit-
ast við að hafa nákvæmar. Má
vera, að sumir hafi veitt eftir-
tekt einni undantekning. Séra
Guttormur segir í Sameining-
unni: “eftir skýrslum þessa árs
voru fermdir meðlimir rétt inn-
an við fjórtán hundruð þúsunda.”
Þetta er rétt. Nákvæmlega er tal-
an: fyrir Bandaríkin og Canada,
1,298,901, og að meðtöldum er-
lendu trúboðssvæðunum, 1,411,-
255 (á bls. 434). Þet)a eru fermd-
ir meðlimir. Eg nefndi 1,800,000,
hafði það eftir Lutheran, en
þetta eru sálir, allir meðlimir,
fermdir og ófermdir.
Eg er Kirkjufélaginu iþakklát-
ur fyrir að senda mig á þetta
þing; en starfið á þessum þingum
er svo eiffitt, að við ættum að
senda þangað yngri menn, helzt
sömu mennina oftar en einu
sinni, þvií það tekur tíma, að
kynnast þessu umfangsmi'kla,
margbrotna starfi, og það þarf
hugrekki til að láta skoðun sína
í ljós ií svona margmenni, með
allan þennan hóp af iþaulæfðum
Staiffsmönnum umhverfis, sem
e'kki hika við að beita leiðsögn
sinni af pllum mætti, Við skul-
um senda óbilaða menn, sem geta
sökt sér, niður 'í öll þessi mál-
efni og tekið ákveðna stefnu með
festu og stillingu.
Félag þetta, með opnum heimi
fyrir dásam'legu starfi, er örfandi
og hvetjandi. Starfið sjálft býð-
ur okikur til sín. Þarna er vín-
garður Drottins, sem kallar á
verkamenn, þeim til ununar og
blessunar, og garðinum til nytja.
Vér tilheyrum þessu félagi.
Það er vort félag. Ef vér höfum
nokkra hugsun, hljótum vér að
sjá, að vér eigum að vera þar
dugandi meðlimir, sem ekki eru
liðléttingar, ekki bregðast köll-
un sinni. Þeirra málefni er vort
málefni, það sem oss er hjart-
fólgnast af öllu.
Allar ærlegar íslenzkar taug-
ar, sem til eru í oss, mæla með
því, að vér séum þar, hver fyrir
sig, maður með mönnum, ekki
einungis til að þiggja fé þeirra,
heldur einnig að bera drengilega
byrðina með þeim.
Af Iheitu hjarta bið eg Guð að
vernda og iblessa vora íslenzku
þjóð og móðurkirkju. lönd og
þjóðir, sem vér eigurn í Vestur-
heimi. Hið íslenzka lúterska
kirkjufélag vort, og United
Lutheran Church in America.
ást, hafa enzt æfilangt, þrátt fyr-
ir ýmsar óhjákvæmilegar mis-
fellur.
Við mennirnir elskum ekki
eins oft eins og skáldsögur og
ljóð vilja vera láta. Við verðum
áslhrifnir að vísu, við finnum til
væntumþykju, — en því miður
er það ekki altaf sami maðurinn
eða ikonan, sem vekur þessar
margvíslegu tilfinningar. En
komi það fyrir, er hin sanna ást
fundin, sú ást, sem er sterkari
en dauðinn.
—('Þýtt og stýtt).
Ave. hér í borginni og við það
rifjaðist upp löng og ljúf kynn-
ing á þeim sérkennilega og list-
ræna íslending.
Eg þekti Eggert þegar hann,
fyrir mörgum árum, var ný-
sveinn hér í Winnipeg hjá Guð-
jóni Thomas gullsmið, er siíðar
varð tengdafaðir hans.
Eg þékti hann þegar hann gekk
úr þjónustu Guðjóns heit. og í
þjónustu stærsta og umsvifa-
mesta skrautgripasölufélags Win-
nipeg borgar, Dingwalls félags-
ins.
Eg þekti hann þegar hann, eftir
fá ár, var orðinn aðal forstjóri
og fagmeistari á stónu verkstæði,
sem það ffélag átti og starfrækti.
Eg þekti og vissi, að álits hans
var leitað fná öðrum gull- og
silfur-cerksmiðjum í þessari
borg, þegar um fornt og vanda-
samt verkefni var að ræða, því
bæði var Eggert og er, fróðastur
manna hér um slóðir um þau
efni og svo lærðu menn að
treysta listræni hans og smekk-
vísi.
Drengurinn íslenzki, sem fá-
um árum áður var með öllu ó-
þektur og umikomulítill, var orð-
inn einn af snjöllustu fagmönn-
um Winnipegborgar í sinni iðn-
aðargrein, sem aðrir litu upp til
og leituðu ráða hjá.
Þegar árið 1933-3, að Dingwad,
Birks skrautgripaverzlanirnar
sameinuðust hér í Winnipeg, hóf
Eggert slkrautmunaverzlun á eig-
inn reikning og hefir rekið hana
með fforsjá og dugnaði síðan.
Verzlun sú var lítil til að byrja
með, en hefir vaxið með ári
hverju, þar til nú, að hún er orð-
in ein af fullkonmustu verzlun-
um af þeirri tegund í Winmipeg.
Auk þess hefir hann stofnað
ákrautmunaverzlun í Brandon,
Manitoba, sem nú er orðin all-
þróttmikil, og um táma hafði
hann þá þriðju í Victoíia, B.C.
Þetta er ekki illa að verið af
ungling, sem í byrjun kom til
Winnipeg með tvær hendur tóm-
ar.
Eggert Feldsted er giftur Jón-
ínu Guðjónsdóttur Thomas, einni
þeirri ágætustu konu, sem hægt
er að 'hugsa sér. Þau eiga fimm
börn: Beatrice Jónána, B.S.C.,
H.E., hún er gift R. M. Ruther-
ford raffræðingi í Montreal.
Eggert Thomas, læknir í Win-
nipeg. Útskrifaðist í læknisfræði
frá háskóla Manitobafylkis 1943.
Honum voru veitt fjögur náms-
Verðlaun fyrir afburða náms-
hæfileika.
Carol Joy, B.F.A., útskrifuð frá
tveimur listaskólum, Chicago og
New York; stofnaði og stjórnar
listaskó'la (Feldsted School of
Art) ií Seattle, með rausn og ráð-
deild. Skóli sá hefir hlotið við-
urkenning og velþóknun menta-
máladeildar Washington ríkis.
Robert John Cecil, B.S.C.,
verkfræðingur, útskrifaður frá
McGill háskólanum í Montreal.
Forstjóri söludeildar Pratt and
Whitney Air Craft Corporation,
Montreal.
Elain, B.S.C., H.E.C.. gift Ed-
. ward Carlstrom raffræðingi í
Seattle, Wash.
Auk umfangsmikilla heimilis-
og verzlunprstarfa hafa Feld-
steds-'hjónin tekið góðan þátt í
félagsmálum vorum, stutt þau
með fé, ráðum og dáð. Þau hafa
í sannleika verið, eins og þeim
ber að vera, sem vilja fylgja ráð-
um skáldsins, að: verða menn
með mönnum hér þars mæld oss
leiðin er.” Trú uppruna sínum
og ættþjóð, en sókndjörf og á-
ræðin á athafnasviði þjóðlífs
þess, sem þau eru búsett í.
Þetta er nú ált gott og blessað,
en það er ekkert meira en hverj-
um vöskum dreng sæmir að
gjöra, sem er að brjóta sér braut
til vegs og virðingar í sam-
keppnislþrönginni á vorum dög-
um. En samt hefi eg oft verið
að hugsa um, hvort að íslending-
Myndarleg kirkjugifting
Þann 24. ágúst sáðastliðinn
voru gefin saman í hjónaband 1
Fríkixkjunni í Blaine, Wash.
Miss Jo Anna Kristjansson og J.
Victor Harkoff. Er brúðurin
yngsta dóttir séra Alberts Krist-
jánssonar og konu hans, en brúð-
guminn er sonur John Harkoff,
Sr., í Lynden, Wash. og fyrri
konu hans. Brúðarmeyjar voru
Nina Noudeck og Mrs. Patricia
Smith. Lítil stúlka, Doris Ann
Ortel, gekk á undan brúðurinni
og dreiffði hvíturn rósablöðum.
Brúðgumann aðstoðaði Mr. Jay
Lapp frá Bellingham.
Faðir brúðarinnar, séra Albert,
giffti.
Kirkjan var yndislega skreytt
með alhvítum blómum, hvítum
kertum og “ferns”. Mrs. Reah
Freeman lék á orgelið, Elías
Breiðfjörð söng “O Promise Me”
og Walter Vopnfjörð söng “Be-
cause”. Eftir giftingarathöfnina
söng Elías Breiðfjörð Faðir-
vorið.
Yfir 200 manns voru viðstadd-
ir giftingarathöffnina, og um 175
þáðu veitingar í samkomusal
kinkjunnar.
Ungu hjónin fóru í tveggja
vikna giítingartúr til Banff og
Láke LouiS i Canada.
Heimili þeirra er í Bellingham,
þar sem hann er að Iæra “in-
dustrial management and bank-
ing,” á Western Washington Col-
lege of Education.
Rit og ræður
séraJóns Bjarnasonar
Hið evangeliska lúterska kiríkju-
félag íslendinga í Vesturheimi
hefir nýlega gefið út úrval af rit-
gerðum og ræðum séra Jóns
Bjarnasomar, en 15. nóv. siðastl.
var öld liðin frá fæðingu hans.
Úrvalið hefir vel tekist, ekki
sízt úr prédikununum, og var
þó mikill vandi á að velja. Heild-
armyndin af séra Jóni verður
skýr. Hann er einna postulleg-
astur allra Islendinga sáðari tíma,
harður að sönnu stundum og ó-
vœginn, en alstaðar á bak við
brennandi sannfæringarafl og
kærleikShiugur. Engum dylst við
lestur bókarinnar, hvert skáld
hann er, þótt hann yrki ekki í
bundnu máili. Hann bregður á
loft 'hverri myndinni annari stór-
fenglegri — og alt á að styðja
boðun kristindómsins.
Jón J. Bíldfeli ritar vandaðan
formála fyrir bókinni.
Hún er makleg þess, að Islend-
ingar lesi hana vel og vandlega
sér til Sálubótar.
—Kirkjuritið, okt. 1946.
Minnist
BETEL
ar gætu ekki gjört sókn þessara
manna léttari en hún annars
hlyti að verða, og sér að kostn-
aðarlausu, en það er með jþvá,
að láta þá njóta viðskifta sinna
og velvildar í ríkari mœli en þeir
hafa gjört eða gjöra.
Eg er að hugsa um, hvort það
væri ekki sanngjarnt af okkur
Islendingum, iþegar við erum á
leið ofan í bæ, til að kaupa skraut
muni til gjafar, eða eigin þarfa
fyrir hátíðina, sem í hönd fer, og
ávalt, að koma við í T>úðinní
hans Feldsteds, að 447 Portage
Ave., áður en við kaupum ann-
arsstaðar. Maðurinn er ábyggi-
legur, vöruibirgðirnar miklar,
góðar og margbreytile^ar.
J. J. B.
Innköllunarmenn LÖGBERGS
Amaranth, Man. B. G. Kjartanson
Akra, N. Dak. Joe Northfield
Backoo, N. Dakota.
Árborg, Man K. N. S. Fridfinnson
Árnes, Man M. Einarsson
Baldur, Man O. Anderson
Bellingham, Wash. Árni Símonarson
Blaine, Wash Árni Símonarson
Boston, Mass Palmi Sigurdson
384 Newbury St.
Cavalier, N. Dak. Joe Northfield
Cypress River, Man. O. Anderson
Churchbridge, Sask S. S. Christopherson
Edinburg, N. Dak Páll B. Olafson
Elfros, Sask. Mrs. J. H. Goodmundson
Garðar, N. Dak Páll B. Olafson
Gerald, Sask C. Paulson
Geysir. Man. K. N. S. Friðfinnson
Gimli, Man O. N. Kárdal
Glenboro, Man* O. Anderson
Hallson, N. Dak. Páll B. Olafson
Hnausa, Man K. N. S. Fridfinnson
Husavick, Man O. N. Kárdal
Langruth, Man. .’... John Valdimarson
Leslie, Sask Jón Ólafsson
Lundar, Man. Dan. Lindal
Mountain, N. Dak. .... Páll B. Olafson
Point Roberts, Wash. S. J. Mýrdal
Riverton, Man K. N. S. Friðfinnson
Seattle, Wash J. J. Middal
6522 Dibble N.W., Seattle, 7, Wash.
Selkirk, Man. Mrs. V. Johnson
Tantallon, Sask J. Kr. Johnson
Vancouver, B.C F. O. Lyngdal
5975 Sherbrooke St. Vancouver, B.C.
Víðir. Man K. N. S. Friðfinnson
Westbourne, Man Jón Valdimarson
Winnipeg Beach, Man. O. N. Kárdal
í erfðaskrám yðar
Hugsað fram!
Látitu hreinsa öll fötin, sem
þú þarft að láta heins í
haust — NÚNA . . .
Ágætisverk
Hagnýttu þér tækifaerið til
spamaðar með iþví að vitja
fata þinna í búðina sem
næst þér er.
Búðir okkar eru nú opnar
frá kl. 8 f. h. til kl. 7 e. h.
Perth’s
888 SARGENT AVE.