Lögberg - 09.01.1947, Blaðsíða 2

2
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 9. JANÚAR, 1947
Frá kvöldvökufélaginu “Nemo” á Gimli.
Erfiður sólarhringur
ERLENDUR GUÐMUNDSSON þýddi
Það var samkeppni, jþótt hún færi fram í vinsemd, á millum
venkafól'ksins* við tvö vel rituð og ódýr blöð, sem ikomu út á hverj-
um degi, og bæði vildu þau ná sem mestum vinsældum hjá kaup-
endum sínum, því mátti einnig treysta, að bæði blöðin fluttu auk
daglegra tíðinda, skemtilega ritaðar og fróðlegar greinar.
Hvert blaðanna fyrir sig, sendu hinu sárbeittar meiningar oj*
bendingar, og reyndu af alefli að hamla því að 'hitt kæmist hænu-
feti fram úr sér, hvort 'heldur var í fréttum, fróðleik eður hug-
myndum. Ástæðan fyrir þessu var öllum auðsæ, þar sem við
“Dagblaðið” unnu karlmenn eingöngu, en við “Morgunspegilinn”
— gat nafnið verið smekklegra? — var kvennablað, og við það
unnu eingöngu stúlkur.
Dagblaðið var gefið út af Mr.
Rubert Allington, er áður hafði
verið eigandi þess og ritstjóri og
gáfu verkamennirnir honum
þann vitnisburð, að hann væri
“ágætis drengur.”
í þess stað var “Morgunspegill-
inn” gefinn út af he’dri konu,
sem, þrátt fyrir að hún ekki tæki
verklegan þátt í útgáfunni, þá
var það opinber leyndardómur að
allar stúlkurnar, sem unnu við
blaðið, voru ungar og ásjálegar.
Vegna keppninnar á milli blað-
anna var þetta ástand dálítið
skrítnara. Þeir sem unnu við
“Dagblaðið” vildu um fram alt
ekki lenda í stkugganum af “fá-
einum stúlkum,” en sannleikur-
inn heimtaði að kannast væri við,
að “SpegiUinn” flytti ágætar
leiðbeinandi greinar, og að sum-
ar af vinnustúlkunum væru hin-
ar fegurstu.
En hversu góða eiginleika, sem
vinnustúlkurnar höfðu, gátu
þær þó ekki komist jafn langt og
verkamenn “Dagblaðsins” í því
að dást að yfirmanni sínum og
öllum els'kuverðu kostum hans.
Hann var ritstjórinn og hét
Rupert AUington. Hann hafði
bundið verkafólkið saman með
traustum félagsböndum; hann
umgekst alia með nærgætni, svo
hver um sig lagði sig í líma í
þjónustu blaðsins svo sem það
væri hans sérstök eign.
Hann leit ekki á samverka-
menn sína sem safn af vélum, er
svo yrði að setja saman, til að
mynda eina vél, heldur leit hann
á þá sem vini sína, og var í einu
orði það er þeir álitu hann “á-
gætis dreng.”
Það var fáum dögum fyrir jól,
það var liðið mjög á dag, er hann
kom brosandi inn í skrifstofuna,
og varpaði glaðlegri kveðju á
starfsmenn sína. Hann hélt á
blaði úr Morgunspeglinum í
hendinni.
Þrír eða fjórir af starfsmönn-
um blaðsins voru staddir á skrif-
stoíunni. Sumir voru að skrifa,
aðrir eyddu tímanum tii að
kveikja í pípum sínum, áður en
þeir byrjuðu á margbrotnum
kvöldverkum. Þar var Timmy
Baxter elzti frétaritarinn. Walter
Riusfcton, einn af aðstoðarmönn-
unum, og svo sá yngsti og dug-
legasti í hópnum, hinn ósigrandi
Gharlie Carroll.
Yfirmaðurinn fékk sér sæti og
hóf svo mál sitt í aðlaðandi mál-
róm:. “Þér, herrar mínir við
“Dagblaðið.” Það er ágæt grein
í “Speglinum” og eg dáist að
þessu litla blaði, því ef við hof-
um ekki valkandi auga á þvi, sigl*
ir það fram úr okkur, það er ekki
í fyrsta sQcifti, sem hann hefir
náð í verkefni. sem við áttum
að ha!fa.”
“Þér eigið við greinina um . . .
“Já, auðvitað,” svaraði hann
með nokkurri viðkvæmni. —
“Auðvitað, og það sem okkur ber
að gjöra, er að láta það sjást að
þeir, sem vinna við “Dagblaðið”
séu ötulli vinnumenn en þær.
Hkrstið nú til: Hvers vegna var
það, að engum ykkar kom í hug
að skrifa um þetta atriði síðustu
vikumar?”
Blaðamennirnir urðu dálítið
vandræðalegir, því það var svo
sjaldan að yfirmaðurinn fyndi
að frammistöðu þeirra, og þeir
fundu það með sér að þeir höfðu
slælega haldið uppi samkeppn-
inni, þeir hefðu notað meira af
greinum annara en — það er
nægara að sjá hlutina eftir á.
“Við verðum að finna eitthvað
sérstakt í jólablaðið,” sagði yfir-
maðurinn, “eitthvað, sem þeim
við “Spegilinn” hefir aldrei kom-
ið í hug, eður það sem þær gætu
ekki framkvæmt, þó þeim hefði
dottið það í hug.”
“Við erum aibúnir til hvers
sem vera skai,” sagði Charlie Car-
roll með ákafa, er lýsti því, að
hann var fús að vaða eld og vatn
fyrir málefni “Dagblaðsins” og
ritstjóra þess, og gera hvað sem
framkvæmanlegt var til að vinna
sigur á “Speglinum.”
Yfirmaðurinn brosti af að sjá
í hvern vígamóð hann hafði kom-
ist. Honum hafði komið í hug
efni greinarinar, er hann kom
inn í skrifstofuna, og ætlaði
Baxter hana, sem var þeirra elzt-
ur, en hann hafði breytt skoðun
sinni og var nú ákveðinn í því
að láta Carrol skrifa hana. “Mér
hefir dottið efni í hug,” sagði
hann. “Það er nýtt og ykkur
gæti e'kki dreymt um neitt líkt
því. Það er ekki auðvelt verk-
efni eður skemtilegt, en það er
raunveruleiki og við berum sigur
úr býtum í þetta skifti.”
“Ágætt, herra!” gegndi Carroll.
“Og eg hefi kosið yður að koma
því í framkvæmd.”
“Ungi maðurinn ljómaði af á-
nægju, og færði stólinn nær yfir-
manninum, meðan hann var að
lýsa verkefninu fyrir honum,
verkefninu, seiih átti að máta
“Spegilinn” í öfundsýki.
“Hafið þér nokkurn tíma orð-
ið svangur?” spurði yfirmaður-
inn og horfði á Carroll.
“Stundum, því vanalega er eg
lystargóður.”
“Eg á við að verða afar hungr-
aður, korninn fast að dauða.”
“Nei, hamingjuni sé lof,” sagði
Carroll einlægnislega.
“Ágætt, og nú læt eg uppi
ráðagerð mína. Eg vil beinlínis
að þér getið sett yður inn í á-
stand hugraðs manns í 24 klst. og
að þér getið fundið hvað það er
að ráfa heimilislaus um strætin í
London, án þess að hafa einn
penny í vasanum, vinalaus og án
skýlis yfir höfuðið; koma svo á
skrifstofuna og skrifá greinina.
Eg er viss um að þér getið skrifað
hana upp úr áhrifunum. í þetta
skifti vil eg hafa eitthvað, sem er
raunverulegt. “Speglinum” getur
aldrei dottið þetta í hug og því
síður framkvæmt, og við verð-
um til þess að flytja beztu grein-
ina á þessum ársfjórðungi.”
“Og stórkostlegan gjafalista að
auki” bætti Carroll við.
“Við hvað eigið þér?” spurði
yfirmaðurinn.
“Eg var að hugsa um, að grein-
in, sem eg skrifaði, kynni að
opna vasa fólksins,” sagði Carroll
með hægð. “Það eru margir
greiðugir, og ef þeir þektu til
hlýtar kjör fátæklinganna í sinni
réttu mynd, hlyti það að auka
samSkotin. Þeir komast ekki hjá
því. Fólkið gefur ætíð eitthvað
um jólin af vana, en það er ekki
það sem eg á við. Eg ætla að
láta það finna til svo að því líði
illa, þegar þeir hafa lesið grein
mína til þess þeir hafa sent sam-
skot sín í samskotasjóð “Dag-
blaðsins.”
“Þér eruð vel innrættur mað-
uh,” sagði yfirmaðurinn, “og þér
getið framkvæmt það.”
“Já,” svaraði Carroll alvarleg-
ur. “Eg held það. Við skulum
sýna “Speglinum” hvað raun-
veruleiki er og við skulum láta
ríka fólkið finna til, ef það ekki
skýtur saman í þann mesta jóla-
sjóð, sem London hefir nokkru
sinni litið.”
Morguninn 24. des. rann' upp
kaldur og hráslagalegur; þykk
og blýlituð ský spáðu snjó. Það
leit út fyrir að verða það sem
fólk kallaði “gamall og góður
vetur” — gamaldags vetur — á-
kjósanlegur efnuðu fólki, sem
hefir nægileg föt til að skýla sér
með, og nóg að borða*. en þeim
þungur1 í skauti, er svo eru gam-
aidags, að þeir finna til hungurs
— og kulda — þannig var þessi
morgunn, þegar Chariie Carroil,
hóf ferð sína fyrir blaðið.
Allan daginn frá því á miðnætti
höfðu klukkurnar hiingt inn
jólin. Hann átti að siangra eftir
götu-stéttunum, sem húsnæðis-
laus betlari, en ólíkur vanalegum
beiningamönnum að því að ekki
miátti hann beiðast ölmusu og
ekki þiggja greiða. Það var ær-
in þraut í jafn köldu veðri. En —
þetta var ekki heimskulegt hug-
skot til þess að vinna veðmál,
heldur alvarlegt skyldustarf, er
átti að kenna honum raunveru-
leikann og penna hans — sem
var einn af þeim beztu í London
— meiri kraft og mælsku.
Allar reglur, sem honum höfðu
verið settar voru teknar til
greina. Hann átti að leggja al
stað á venjulegum tíma, án þess
að hafa einn penny í vasanum
og ekki átti 'hann — og það á
sjálft jólakvöldið — að koma inn
fyrir húsdyr, og ekki neita annars
en vanalegustu flækingar.
Klufckan í St. Markúsar kirkj-
unni sló níu þegar hann gekk
yfir Trafalgar Square — og í
fyrsta skifti sem hann ekki hafði
borðað morgunverð.
Það var kalt — sárkalt, og
hann varð að gæta sín og geta
haldið á sér hita. Hann sniðskar
leiðina yfir St. James Parkið og
gekk hratt, svo honum hitnaði
dálítið, en hann var að hugsa um
morgunverðinn. Aldrei hafði
honum birst jafn ánægjulegar
andans sýnir af brennheitu kaffi,
steiktu brauði. svínslæri og eggj-
um, og jafn aðlaðandi sem í þetta
skifti. Hann hafði í engu breytt
búningi sínum þeim vanalega,
með flóka hatt á höfði, og engri
yfirhöfn, með því yfirmaður
hanns áleit að bert færi saman
kuldi og hungur, svo sem menn
er skiftu hundruðum hlutu að
reyna í auðugustu borg heimsins,
kvöldið fyrir árs hátíðina.
En hvorki yfirmanninum né
honurn sjálfum hofðu séð fyrir
að ýmislegt annað gæti lagst
þungt á huga ha nns, áður en
klukkan kynnti miðnætti. Hann
hafði tylt sér niður á bekk í Park
inu (listigarður) og var ósjálf-
rátt að berja gángu stafnum ofan
í mölina í gangstéttinni, þegar
honum varð lítið upp, og veitti
athygli veslings dreng í fata gör-
mum sem stóð fyrir fyrir framan
harm og teigði fram hendina úr
rifinni flík. hendi sem bæði
var horuð og gangsæ og líktist
beina grind.
“Gefið mér Penny herra.” sag-
ði þessi litli d'rengur í veikum
bænarámí er kom út af bláum
vörum af sulti og kulda. “Einn
penny. Eg hefi ekkert borðað í
tvo daga.”
Carroll viknaði, það var sem
alt blaðið streymdi frá hjartanu.
Einn Penny — orðin endur ó-
muðu i eyrum hanns sem klukku-
hljómur. “Einn Penny — einn
Penny og hann átti engann
Penny á sér. Hann stakk hend-
irmi ofan í tóma vasana, og barn-
ið skjálfandi beið og vonaði, en
Carroll ihristi höfuðið, því hon-
um var varnað máls, og enn beið
drengurinn og vonaði, eins og
aann svo oft áður hafði beðið og
vonað, svo sneri hann sér undan'
og kæft andvarp leið upp frá
daUðhungruðum líkamanum.
Carroll horfði á eftir drengnum,
til þess hann var horfinn og var
að virða fyrir sér hvað dreng-
urinn hefði hugsað, er hann hafði
neitað að láta einn penny af
hendi og það um jólin. — “Ó, guð
minn,” sagði hann, “mér kom
ekki í hug að þetta yrði svona
þungbært.”
Hann spratt upp af bekknum
og hélt áfram, áfram, og kveið
fyrir að hann yrði stöðvaður og
ávarpaður, hugsaði með sér að
hann stæðist ekki sams'konar
raun aftur, og stoðugt var mynd-
in af hungraða drengnum í huga
hans, og tærða andlitið með á-
sakandi augnaráðið. Honum
fanst hann heyra hrygðarróm-
inn í bæn barnsins. “Einn penny
— aðeins einn penny fyrir
brauð,” hljóma í eyrum sér.
Tvisvar sinnum höfðu kluk'k-
urnar boðað tímaskifti og enn
hélt hann áfram, og sama í hvaða
átt hann hélt. Einhver ónota
þraut fór nú að gera vart við sig,
það voru fyrstu þrautir hungurs-
ins, og er hann heyrði klukkuna
slá tólf, vissi hann að þœr yrði
hann að þola í 12 klst., og ham-.
ingjan mætti vita hversu mikl-
um örðugleikum hann mætti áð-
ur en hann hefði lokið ákvæðis-
verki slínu.
Hann leitaðist við að kæfa með
sér sultar tilfinninguna og flaug
í hug að bót væri að reykja vindl-
ing, en honum hafði verið bann-
að það sem annað og yfirmaður-
inn hafði sagt, að húsnæðislaus
og glorhungraður vesælingur, er
enga peninga ætti fyrir lífsbjörg
yröi að vera án tóbaks, þessvegna
hafði hann skilið eftir vindlinga
veskið heima. Það var ekkert í
vösunum, hvorki úr né festi er
hann h^fði getað veðsett, og —
hefði heldur ekki gert, hann 'hafði
tekið þetta verk að sér og ætlaði
að fylgja öllum reglum út í yztu
sesar. \
Hann sneri við til borgarinnar
og beygði inn á Fleet Street; á-
stand hans var að verða kvelj-
andi, en hefði borið það betur ef
hugsunin um drenginn litla 1
garðinum hefði ekki elt hann.
Hann hét því að daginn eftir
skyldi hann leita að honum á
öllum strætum og ekki linna fyr
en hann hefði íundið hann.
Til að sefa hugsanir sínar, ætl-
aði hann að skrifa grein sína í
“Dagblaðið,” en þá var engin
minnisbók eður ritblý í vösun-
um. Alt lagðist því á sörnu sveif
til að gjöra hann ráðalausan,
sem gagntekur svo margan alls-
leysingjann á strætum Londonar
borgar, jafnvel á sumrin, undir
heiðum himni og sólarhita, en
einkum að vetrinum þegar loftið
er kalt og himininn hulinn skýj-
um. Hann skildi til hlýtár eymd-
ina og volæðið, sem fylgir því
að vera allsleysingi í heiminum,
að eiga ekkert, ekkert. Honum
fanst hann yrði brjálaður, ef
hann ekki gæti skrifað.
Svo nam hann staðar á horn-
inu Ludgate Circus, og þar fyrir
innan innganginn til Cooks ferða-
skrifstofu; þar lágu hlaðar af
auglýsingum er flöxuðust til í
vindintum þegar hurðinni var
iokið upp. Auglýsingar af öllum
stærðum og öllum litum, sem
hvöttu fólk til ferðalaga um jóla-
fríið er vinnulausn höfðu, pen-
inga og vini sem þeir gátu heijn-
sótt, ferðir sem flyttu fólk lang-
ar leiðir burtu frá þessum “gam-
aldags vet’ri” er þeir svo síðar
meir gætu talað um í hrifningu
er þeir hefðu heimsótt Cannes
eða Nizza.
Hann gekk inn og tók fáein-
ar. Þær voru prentaðar aðeins
öðru megin. I sama bili var skelt
léttilega á öxlina á honum, af
háum, ungum og fríðurn dökk-
hærðum manni, er hélt á ferða-
skreppu í hendini.
“Halló. Eruð þaðsér Carroll?”
kallaði hann. “Ætlið þér einnig
að leggja af stað? Hvert er ferð-
inni heitið?”
—(Framh.).
Urður og, verðandi
Það er sagt, og ekki æfinlega
af miklum skilningi, að sagan
endurtaki sig. Það er rétt frá
einu sjónarmiði og rangt frá
öðru. Atburðirnir endurtaka sig
aldrei, en eðli manna og ástríður
hafa varla breyzt sivo heitið geti
á hinum skamma tímabili, er
skráð saga nær yfir. Vér sjáum
því hin sömu öfl að verki,. og
könnumst við svipuð fyrirbrigði
frá hinum ýmsu tímabilum.
Stéttaskifting hefir altaf verið í
mannheimi svo langt og rök ná.
Tiltölulega fámenn forréttinda-
stétt hefir lifað óhultu hóglíff á
kostnað hinna undirokuðu vinnu-
stétta, en engir þeirra er forrétt-
inda nutu, hafa nokkru sinni litið
svo á, að þeir sæti að öðru en þvií
er þeim bæri. Réttur þeirra var
óvéfengjanlegur og stofnsettur
af drotni sjálfum.
Forréttindastéttir miðaldanna
stóðu báðar á þeim grunni og
margt af því, sem nú er að gerast,
minnir átakanlega á þá tíma.
Á fyrrihluta miðaldanna, voru
stéttavöld léns og kirkju svo
traust að þau höfðu ekkert að
óttast að því er yfirráð sín á-
hrærði. Það er að vísu satt, að
kirkjan reyndi að draga völdin
undir sig, en það mistókst af
þeirri einföldu ástæðu að hið
versilega vald átti herjum á að
skipa, og þeir hafa verið bakhjarl
allra valdastétta fram á þenna
dag.
Það er alment álitið, að þekk-
ing á sögu komi sér vel til þess
að glöggva sig á ýmsu því, er í
samtíðinni gerist. Hitt er fremur
nýstárlegt, að þeir hlutir gerist
í samtíðinni er bregði Ijósi á
liðna tíð, þó kemur það fyrir, og
skal eg drepa hér á slíkt tilfelli.
Þeir eru fáir í dag meðal hugs-
andi manna, sem ekki er aug-
ljóst hið mikla áhrifavald hinna
voldugu frétta og auglýsinga-
stofnana, bregður það ekki nýju
skilningsljósi yTir kirkju mið-
aldanna? Var hún ekki fyrsta
auglýsingastofa veraldarinnar?
Hún ein náði eyra fólksins, og
reisti vald sitt af þeim undir-
stöðum.
Þegar leið á miðaldirnar, fór
að bera meira og meira á upp-
reisnar anda á móti hinni sið-
spiltu katólsku kirkju, máttug
yfirstétt sá forréttindum sínum
ógnað og beitti valdi sínu svo
misikunnarlaust, að ekki er að
finna ljótari annál misþyrminga
og sVívirðinga í allri mannkyns-
sögunni, en alt kom fyrir ekki,
og beið hún að lokum þann
hnekki, er hún aldrei fékk bætt-
an að fullu, slapp hún þá sýnu
betur en lénsvaldið er heitamátti
að týndi yfirráðum sínum með
öllu.
Margt af því, sem nú er að
gerast, minnir óþægilega á hinar
illræmdu miðaldir. Hin unga og
volduga stétt kaupskapar og fjár-
ráða, sér valdi sínu ægt, af hinni
nýju stefnu sameignar og þjóðfé-
lagslegrar kaupsýslu, og ritfrelsi
og skoðana, er í raun og veru að
verða takmarkaðra með hverjum
degi sem líður. Mannréttindi,
sem hafa verið talin sjálfsögð alt
ifrá frönsku stjórnarbyltingunni
eða lengur, eru sniðgengin og
brotih, umburðarlyndi við sikoð-
anir annara manna, er að verða
raunalega fágætt, og hnefinn
virðist ennþá einu sinni reiðu-
búinn að sýna hugsjónum mann-
anna banatilræði. Allar forrétt-
indastéttir taka í sína þjónustu,
alt það er nota má til þess að
tryggja völd sín og öryggi. Kirkj-
an var það vopnið er bezt dugði
á miðöldunum og enn sem fyrr-
um er hún fylgikona valdsins,
iþótt vegur hennar sé nú ebki
slíkur og þá. í dag eru megin-
stoðir hinna ráðandi stétta blöð
og útvarp. Almenningsálitið er
sterkasta afl í mannheimi, og
ihver sú valdastétt er eigi getur
snúið þVí í lið með sér, er dauða-
dæmd. Mesti háskinn, sejn vofir
yfir veröldinni í dag er ekki af
innrásum erlendra óvina, heldur
af innlendum áróðri. Þýzkaland
er Ijóst dæmi þess út í hverjar
Birgir Halldórsson söngvari
Kominn heim
Meðal farþega með leiguflug-
vél Flugfélags íslands frá Ame-
ríku, sem kam hingað til lands-
ins í morgun var Birgir Hall-
dórsson söngvari.
Vásir hafði tal af Birgi rétt sem
snöggvast í morgun og innti hann
eftir því hversu lengi hann hefði
í hyggju að dvelja hér og hvort
hann myndi efna til hljómleika.
—Eg hefi fyrir það fyrsta í
hyggju að dvelja hér á landi í
vetur, sagði Birgir. Annars hefi
eg ekki neinar ákveðnar fyrir-
ætlanir. Eg hafði ekki ákveðið
að fara heim fyr en þremur dög-
um áður en flugvélin lagði af
stað. En mig langaði til íslands,
langaði tiil þess að kynnast því
betur og læra áslenzkuna til
hlítar. Eg var hér of stutt síðast,
ékki nema f jóra mánuði — og eg
var aðeins 8 ára að aldri þegar
eg yfirgaf ísland til þess að setj-
ast að vestra. Sáðan hefi eg ekki
komið heim nema þessa fjóra
mánuði á fyrra.
—Hvar hafið þér dvalið að
undanförnu?
—I New York. Eg var þar við
söngnám hjá gaimla kennaran-
um mínum, Paul Altehous, eem
búinn er að syngja við Metro-
politan óperuna á 30 ár, og er
einn af aðalsöngkennurum óper-
unnar. Hjá honum hefi eg nú
verið 4 ár við söngnám.
— Ætlið þér að halda hér
hljómleika?
— Eg geri ráð fyrir því og
sömuleiðis að tafca þátt í því
hljómlistarlífi, sem hér verður
um að ræða í vetur. Að öðru
leyti hefi eg ekki -neinar fyrir-
ætlanir. —Vísir 4. nóv.
öfgar og vandræði áróðurstæki
nútímans geta stefnt ríkjum xog
þjóðum, séu þau í höndum gráð-
ugra valdastétta og ósvífinna
foringja. Við þessum háóka erum
vér ekki varaðir af neinum, en
lá'turn oss ekki loka augum fyrir
þeirri staðreynd að alþjóð manna
stendur uppi varnarlaus gegn á-
róðurstækjum vorra tíma, og að
ekkert þjóðfélag er örugt á
meðan þau eru í höndum valda-
flo'kka eða einstakra mannia, og
að það er unt að leiða oss út í
einhver þaú vandræði á morgun,
er svipa til þeirra er urðu þýzku
þjóðinni að fótakefli í gær, séu
þeim engar skorður reistar.
Ýmislegt af þvi, sem nú er að
gerast hér í. Norður Ameríku,
bendir skýlaust til þess, að sá
uggur sé því miður ekki ástæðu-
laus. Ýms dæmi mætti taka, ef
þess gerðist iþörf, en þeir atburðir
er að mundi vikið, eru svo nýlega
afstaðnir að þeir ættu að vera
almenningi í fersku minni, og
minnisstæðir lengi.
Sameignarstefnan, er rægð hér
þrotlaust og látlaust. Það er auð-
vitað ekkert út á það að setja,
þótt sefnur og skoðanir séu
grandskoðaðar, eða þótt atihuga-
semdir sem grundvallast á ein-
.hverri rökfærslu komi fram, en
að því er sameignarstefnuna á-
hrærir, er slík rökfærsla með
öllu honfin. í stað þess er því nú
slegið fram, sem nokkurs konar
dogmu eða kennisetningu, að
þeir séu að sjálfsögðu, eða ættu
að vera, óalandi og óferjandi öll-
um bjargráðum, er þá stefnu að-
tbyllast. Hér er að heita má hlið-
stætt dæmi við villutrú miðald-
anna, og rökfærslunni slept af
sömu ástæðu.
Rök heilbrigðrar hugsunar
verða aldrei unnin með nnála-
flækjum, og því er til kennisetn-
inganna gripið, sem örþrifaráðs
og trúnni beitt til varnar er rök-
semdirnar þrjóta.
Horfurnar eru ískyggilegar og
er því hin brýnasta nauðsyn að
Iheilbrigt almenningsálit standi
vörð um þau réttindi er vér höfð*
um álitið fulltrygð af lögum og
almennri siðvitund.
Páll Guömundsson.