Lögberg - 05.08.1948, Blaðsíða 1

PHONE 21 374

\>V«vvle
^Cle^eTS
DT« Y.
*£**
L,Ouna y-O^ S V A Complete
Cleaning
Institution
PHONE 21 374

J PS?4
,D

\ Complete
Cleanino
Ir.slitnt'on
61. ÁRGANGUR
WINNIPEG, FIMTUDAGINN, 5. ÁGÚST, 1948
NÚMER 32
Ávarp Fjallkonunnar, Miss Matthildar
Halldorsson, flutt að Gimli ágúst 1948
Mintú Oilandi.
Myndauðga land! Til hæða úr hafi risa,
í hjúpi bláum öldnu fjöllin þín,
Söngvar fossa fegurð þeirra lýsa
og feyknir margar birtir þú í sýn.
Átt haustkveld björt af bliki norðurljósa
er breiða traf um víðan himingeim,
þín jarðarmögn, sem ösku og eldi gjósa,
og ennþá kennir Fljótshlíð sviða af þeim.
Þó vetrar hjarn gegn lífi semji sakir,
og sundum nyrðra hafþök berist nœr,
Þá sól um óttu á ránarveldi vakir
um vordag langan, þjóðarhagur grær.
Fámenn þjóð, sem bjó við elda og ísa
og alda helsi léns og konungsvalds,
með forráð heimt nú fagnaðs söngvar rísa
frjáls af helsi, án blóðs til lausnargjalds.
Gleymsku hún mál sitt og menning ei seldi,
en minningar geymdi úr fortíðar sjóð.
í stuðla greypta hún stofnana feldi
og stílfesti tunguna í sögur og Ijóð.
Hvernig sem framtíð hlutar þjóðar kjörum,
hún um aldir geymi ’inn dýra sjóð.
Listamálið lifi henni á vörum.
Lýsi þjóðarmenning fram um slóð.
Gunnar Sœmundsson.
Séra Valdimar J. Eylands og frú Lilja Eylands. Um ný-
lega afstaðin mánaðamót kom séra Valdimar J. Eylands
heim ásamt fjölskyldu sinni eftir ársdvöl á íslandi, þar
sem hann gegndi prestsþjónustu í Útskálaprestakalli við
hinn ágætasta orðstír. . Lögberg býður séra Valdimar
og fjölskyldu innilega velkominn að heiman pg heim.
Synir íslands og dætur!
1 rúman aldarfjórðung hefi ég
komið fram fyrir sjónir ykkar á
þessari hátíð, sem haldin er einu
sinni á ári, til að minnast sér-
staklega landanna ykkar tveggja,
ísiands og Canada.
En þó að ég hafi ekki ætíð ver-
ið ykkur sýnileg, þá hefi ég ætíð
fylgst með ykkur og verið með
ykkur í anda frá þeim degi að
fyrstu Vesturfararnir sigldu frá
ströndum mínum til þessa lands
fyrir 75 árum síðan, og ég mun
halda áfram að bera umhyggju
fyrir ykkur og niðjum ykkar,
eins lengi og íslenzk sál finst í
þessari álfu.
Fram á þennan dag hafið þið
sýnt mér ást og tryggð langt
fram yfir það sem hægt var að
ætlast til. Eg þakka af hjarta
alla þá hjálp, sem þið sýnduð
þjóð minni á þeim árum sem hún
þurft hennar mest við. Sér í
lagi þakka ég þó fögru ljóðin
sem mér hafa svo oft borist af
vörum skáldanna ykkar. — Sum
þeirra eru það fegursta sem
tungan okkar á að geyma.
Á þessum degi færi ég ykkur
kveðjur frá systkinúm ykkar
heima og frá landinu ykkar. —
Systkinin gleðjast yfir velferð
ykkar og senda hlýjustu kveðj-
ur; og til þeirra sem frá Islandi
fluttu, færi ég kveðjur frá fjalli
og dal, fossi og berglind, lóu og
sólskrýkju, sóley og baldursbrá,
með þökk fyrir gamlar stundir.
Það hefir margt drifið á daga
ykkar þessi síðastliðnu 75 ár. —
Sumir hafa hagnast en aðrir tap
að. Margir hafa fallið en fleiri
sigrað. Um eitt hafið þið þó ver-
ið lánsöm fram yfir marga aðra.
í síðustu heimsstyrjöldunum
hefir það orðið hlutskifti margra
í þessu landi að þurfa að kjósa
um hollustu við ættland sitt eða
við kjörland sitt. Þyngri raun
verður ekki lögð á drenglynda
menn. Þið fáið það ekki nógsam
lega þakkað að forlögin hafa
hlíft ykkur við að þurfa að velja
um þessa kosti.
Þjóðin mín er friðsöm og ósk-
ar þess heitast að hún þurfi
aldrei að taka upp vopn. Ykkur
get ég engu betur óskað en því,
að synir ykkar og sonarsynir,
um alla ókomna tíð, þurfi aldrei
aftur að grípa til vopna eða að
falla fyrir vopnum. Þessi ósk
getur aðeins rætza, ef bræðralags
hugsjónin er efld og glædd með-
al mannanna. Þessi hugsjón hef-
ir í margar aldir verið að þrosk
ast með íslenzku þjóðinni og ég
vona að þið, sem hér búið, megi
verða friðflytjendur í ykkar
eigið þjóðlífi fyrst og fremst og
svo þjóða á milli.
Eg veit að niðjar ykkar hér,
sem aldrei hafa séð Island og
sem ekki kunna lengur íslenzka
tungu, munu ekki bundnir mér
eins traustum böndum eins og
þið sem eldri eruð. Samt treysti
ég því að þeir haldi áfram að
elska og virða þjóðina og landið,
sem gaf þeim lífið sjálft og þann
arf, sem orðið hefir þeim dýr-
mætastur og aldrei mun bregðast
eins lengi og nokkur rækt er við
hann lögð.
Eg óska ykkur allrar blessun-
ar í/lengd og bráð. Eg veit að þið
bregðist aldrei skyldum ykkar
gagnvart landinu ykkar nýja, né
heldur þeim skyldum sem þið
I
hafið gagnvart forfeðrum ykkar
og þá landnemunum sjálfum
allra helzt.
Megi þið ætíð elska — “ljósið,
frelsið, vorið”.
Fjölsótt og falleg
hátíð
Það er enginn verri þó hann
vökni, segir gamalt og gott orð-
tak; þetta kom í ljós á íslend-
ingadeginum á Gimii á mánudag
inn var, þvi þótt regnskúrir
dyndi yfir nokkurn hluta þess
tíma, er á skemtiskrá stóð, var
ekki annað sjáanlegt en flestir
bæri sig karlmannlega og léti
dembuna eigi á sig fá; aðsókn að
hátíðinni var með ágætum,
skemtiskrá vönduð og hæíilega
löng; forsetinn, Mr. Steindór
S. Jakobsson, .stjórnaði hátíð-
inni með góðri háttlægni og
rögg.
Mjög var það á orði haft, hve
hve Fjallkonan Miss Matthildur
Halldórsson, var aðsópsmikil og
hve skörulega hún flutti mál sitt;
þá voru og hirðmeyjar hennar
hinar glæsilegustu.
Ávörp fluttu Hon. Erick
Willis, ráðherra opinberra mann
virkja, Barney Egilsson bæjar-
stjóri á Gimli, Grettir L. Jó-
hannsson ræðismaéur og séra
Philip M. Pétursson.
Aðalræðumenn voru þeir séra
Valdimar J. Eylands og Norman
S. Bergman lögfræðingur; voru
ræður þeirra ágætlega samdar
og fluttar af miklum skörungs-
skap. Með einsöngvum skemtu
þau Rósa Hermannsson-Vernon
og Elmer Nordal; vakti söngur
þeirra almenna hrifningu.
Hljómsveit undir leiðsögn Mr.
Henry s Duyvejonck, lék af og
til allan daginn, og tókst yfir-
höfuð hið bezta til, einkum við
landnema minnisvarðann. —
íslenzku lögin, er hljómsveitin
lék, vöktu almennan fögnuð
áheyrenda.
Hátíðin var um alt hin virðu-
legasta og bar á sér ákveðinn
þjóðræknisblæ. —
Heimsókn frá
Indlandi
Það er ekki oft, að Indverjar
leggja leið sína til íslands. En í
gær kom Indverji til mín í skrif-
stofuna. Hann heitir Dr. M. S.
Patel og á heima í Bombay. —
Hann fékk áhuga fyrir Islandi
fyrir rúmlega tuttugu árum, er
hann var skólabróðir Richard
Becks prófessors, en þeir stund-
uðu báðir nám við Cornell há-
skólann. —
Dr. Patel er á leið vestur um
haf og dvaldi hér aðeins í tvo
daga. — Hann hafði mikinn á-
huga fyrir hitaveitunni og not-
aði tækifærið til að viða að sér
bókum um ísland á ensku.
Víkverji
í “Morgunblaðinu ’ 25. júní.
Símskeyti frá íslandi
Reykjavík, 2. ágúst.
íslendingadagurinn,
Gimli
Steindór Jakobsson president,
sendum ykkur, íslendingadags-
nefnd og öllum þátttakendum
hátíðarinnar innilegar óskir. —
Hjartans þakkir til allra vina
vestan hafs! Guð blessi ykkur
öll! — Guðrún Guðmundsdóttir,
Eiríkur Brynjólfsson, Brynjólf-
ur og Guðmundi.
Tíunda fylkið
Við nýlega afstaðið þjóðarat-
kvæði í Newfoundland varðandi
framtíðarstjórnarfar landsins,
urðu úrslit þau, að nokkur meiri
hluti hallaðist á þá sveif, að
þjóðin sameinaðist Canada og
yrði tíunda fylkið í fylkjasam-
bandinu canadiska; nú hefir for-
sætisráðherrann í Canada, Mr.
King, lýst yfir því, að samningar
verði hafnir á næstunni við
forráðamenn Newfoundlands,
og að ráðgert sé, að upptaka lands
ins í fylkjasambandið fari form-
lega fram þann 1. júlí 1949.
Aukakosningar
Kunnugt er að kosningum í 2
kjördæmum í Saskatchewan,
Cumberland og Athabaska frest
að til 22. júlí síðastliðins; úrslit
fóru á þann veg, að Liberalar
unnu bæði þessi þingsæti. C.C.F.
flokkurinn, sem Douglas for-
sætisráðherra veitir forustu, hef-
ir 31 sæti á þingi, en Liberalar 21.
Fylkiskosningar í
Quebec
Þann 28. júlí síðastliðinn, fóru
fram fylkiskosningar í Quebec
og lauk þeim með nálega ein-
hliða sigri fyrir núverandi
stjórnarflokk, Action Nationale,
er Duplessis stjórnarformaður
veitir forustu; alls eiga sæti á
fylkisþingi 92 þingmenn; stjórn-
arflokkurinn fékk kosna 82 þing
menn, Liberalar 8, en tveir
utanflokka frambjóðendur náðu
kosningu; foringi Liberala og
fyrrum forsætisráðherra, Mr.
Godbout, féll í hinn pólitíska val.
Fundur í Moskvu
Erindrekar Breta, Erakka og
Bandaríkjamanna, hafa nýverið
setið fund í Moskvu með Stalin
forsætisráðherra ráðstjórnar-
ríkjanna, í þeim tilgangi að
reyna að greiða úr flækjunni,
sem skapast hefir vegna aðflutn
ingsbannsins til Berlínar, er
Rússar hrundu af stokkum; enn
er ókunnugt um undirtektir eða
málalok.
Pétur Magnússon
bankstjóri látinn í Bo6ton
Hinn 17. þ. m. fór Pétur
Magnússon til Boston til þess að
láta gera á sér mikinn uppskurð
og lagðist hann inn á Massachu-
sets General Hospital í Boston.
Læknar töldu að sjúkdómurinn
væri svo alvarlegur að mjög
vafasamt væri um líf hans. Var
uppskurðurinn framkvæmdur
s.l. miðvikudag og lifði Pétur í
3 daga en andaðist s.l. laugardag.
Á sunnudag fór fram mmningar
athöfn í Boston að viðstöddum
sendiherra íslands í Washington,
Thor Thors og frú hans og ræðis
manni íslands í Boston Mr. E. O.
Pride. Hinn látni hafði óskað
eftir að líkið yrði brennt og var
það gert í Boston í gær. — Frú
Ingibjörg, sem fór með manni
sínum til Boston, er bráðlega
væntanleg heim og munu þá
jarðneskar leifar hans verða
fluttar heim samtímis. — Mun
minningarathöfn um Pétur
Magnússon fara fram hér heima.
Mbl. 29. júní.
Örúðkaup
Hinn 3. þ. m., voru gefin sam-
an í hjónaband í Akureyrar-
kirkju þau séra Pétur Sigur-
geirsson og ungfrú Sólveig Ás-
geirsdóttir; faðir brúðgumans,
biskupinn yfir Islandi, herra
Sigurgeir Sigurðsson, fram-
kvæmdi hjónavígsluathöfnina;
brúðurin er dóttir Ásgeirs Ás-
geirssonar kaupmanns í Reykja-
vík; er hún bróðurdóttir þeirra
Jóns Ásgeirssonar og Steina Ás-
geirssonar, sem mörgum hér eru
að góðu kunnur.
Lögberg flytur þessum ungu
hjónum innilegar árnaðaróskir.
Pálmi á förum til íslands
Þú ferð að kanna fornar slóðir,
þú finnur margan æsku bróðir,
þér fagna fossar, fjöll og dalir,
þig faðma, kyssa sprund og halir.
Séra Eiríkur Brynjólfsson, frú hans og tveir synir;
myndin var tekin, er prestsfjölskyldan var að leggja
af stað heim af Stevenson flugvellinum í Winnipeg
þann 22. júlí síðastliðinn.
— Þrándur þumbari.
Jlatul 9 JLcuie.
Dear God, give unto us this day
An inner wisdom that our hearts may say,
With steadfast truth and all humility,
“This land I love.
Her heart is heart of mine
She gives me right to worship
To earn my daily bread,
Privilege of expression
Freedom from fear and dread.
She gives me time for laughter,
And solitude for tears;
The right to fight her battles
To enjoy her peace-filled years.
My Canada I cherish
Her mountains and her streams;
The vastness of her prairies,
The tundras silent dreams.
In years this land is tender—
Her life has not been long.
’Tis mine to guard her virtue.
’Tis mine to keep her strong.
In Canada my neighbor
Is Canadian as I.
We shed Old World intolerance
And walk with heads held high.
Dear God, this day the wish we ask of Thee
Keep Canada in truth and honor, free
From oppression. Mold hope and piety
Into the land we love.
L.A.H.