Lögberg - 29.12.1949, Side 4

4
WINNIPEG, FIMTUDAGINN, 29. DESEMBER, 1949
iloöbtrg
Gefi8 út hvern fimtudag af
THE CGLUMBIA PRESS LIMITED
69» SARGENT AVENUE, WINNIPEG, MANITOBA
Utanáskrift ritstjórans:
EDITOR ) ÖGBERG, 695 SARGENT AVENUE, WINNIPEG, MAN.
PHONE 21 804
Ritstjóri: EINAR P. JÓNSSON
Verð $5.00 um árið—Borgist fyrirfram
The “Lögberg” is printed and published by The Columbia Press Ltd.
695 Sargent Avenue, Winnipeg, Manitoba, Canada.
Authorized as Second Class Mail, Post Office Department, Ottawa
ENGINN GERIR SVO ÖLLUM LÍKI
Þó menn af skiljanlegum ástæðum greini á um
margt, er lýtur að forustu í meðferð opinberra mála,
og veitist tíðum þunglegar að einum stjórnmálamann-
inum en öðrum, verður þó niðurstaðan venjulegast sú,
að sá heldur velli, sem hæfastur er; en slíkt sannast
á landbúnaðarráðherra sambandsstjórnarinnar í þessu
landi, James G. Gardiner; stjórnmálafley hans hefir
sætt þungum ágjöfum án þess að slíkt kæmi að sök
eða hamlaði honum öruggrar lendingar; síðustu daga
þings, og eins eftir að þingi sleit, hefir staðið um Mr.
Gardiner óvenjulegur styr; stafar þetta frá málaleit-
unum hans við brezk stjórnarvöld varðandi endurnýj-
un samninga um kaup á canadískri búnaðarframleiðslu,
svo sem hveiti, eggjum, osti og reyktu svínakjöti .
E}ins og nú horfir við, eru líkur á, að brezkur mark-
aður svo að segja lokist, að minsta kosti um hríð, fyrir
sölu canadískra eggja, og um þetta er Mr Gardiner kent,
honum er líka kent um það, hve þunglega horfist á um
sölu canadísks hveitis á Bretl. á árinu, sem nú fer í hönd,
þó samningar standi að vísu enn yfir og enn sé hvergi
nærri séð fyrir endann á þeim, og enn geti margt breyzt
til hins betra í þessu efni; nú hafa alveg nýverið, tekist
fyrir atbeina Mr. Gardiners, samningar við birgðaráðu-
neytið brezka um kaup héðan úr landi um kynstrin öll af
reyktu svínakjöti og osti við sæmilegu verði, þó lægra
sé sem svarar 10 af hundraði frá því, sem viðgekkst í
ár; að hagvnælegri samningum varð víst ekki eins og á
stóð, undir neinum kringumstæðum komist, og þar
af leiðandi sýnist það liggja miklu nær, að þjóðin færi
Mr. Gardiner fremur einhuga þakklæti í nýjársgjöf, en
óviðeigandi áfellisdóm.
Það er á almanna vitorði, hve Bretinn hefir átt við
ramman reip að draga varðandi endurreisn efnahags
síns síðan á hinum geigvænlegu styrjaldarárum; en
á hinu mega menn heldur ekki missa sjónar, hve það
er í rauninni aðdáunarvert, hve fljótt honum hefir tek-
ist að rétta við og kveða sig úr kútnum; að áfellast
Bretann fyrir það, þó hann vilji sitja við þann eldinn,
sem bezt brennur, og leiti fyrir sér um eins hagvænleg
innkaup lífsnauðsynja og framast má auðið verða, er
ranglátt og ósamboðið heilbrigðri skynsemi. Er það
ekki einmitt þetta, sem allir einstaklingar og allar þjóð-
ir leitast við að gera til að sjá sér og sínum farborða? —
Foringi C. C. F.-flokksins, Mr. Coldwell, sem er
hversdagsgæfur maður og jafnaðarlegast orðprúður,
sýnist hafa fylzt furðulegum fítonsanda, og úthúðar
Mr. Gardiner með nýstárlegu offorsi vegna matvæla-
samninganna við Bretland; telur hann Mr. Gardiner
eiga sök á því hvernig komið sé, að brezkur markaður
f'yrir canadískar búnaðarafurðir sé nú í þann veginn að
lokast. Fyr má nú rota en dauðrota!
í þessu tilfelli er það að minsta kosti víst, að til-
gangurinn helgar ekki meðalið. Hvað fyrir Mr. Coldwell
vakir er ljóst; með árás sinni á Mr. Gardiner, hygst
hann auðsjáanlega að koma sér í mjúkinn hjá bændum,
þó fátt bendi til að honum verði kápan úr því klæðinu,
eins og fylgishrun hans í sveitakjördæmum landsins við
síðustu sambandskosningar, bar svo glögg merki um.
Og það mun mála sannast, sé réttilega og sann
gjarnlega um dæmt, þá eigi bændur vestan lands Mr.
Gardiner meira gott upp að unna, en nokkrum öðrum
stjórnmálamanni, er með málaforustu hefir farið fyrir
þeirra hönd.
Og víst er um það, að það getur orðið óþægilegur
bjarnargreiði, að reyna að skjóta bændum þessa lands
skelk í bringu og telja þeim trú um að alt sé að fara í
hundana, því það er síður en svo að þannig horfi við,
jafnvel þó af einföldum og eðlilegum ástæðum sé treg-
ara fyrir í svipinn um vörumarkað á Bretlandi en áður
var; úr þessu getur greiðst áður en minst varir, auk
þess sem nýir markaðir opnast jafnt og þétt fyrir cana-
díska landbúnaðarframleiðslu vítt um heim.
Enginn gerir svo öllum líki, segir hið fornkveðna, og
þar af leiðandi gerir Mr. Gardiner það vitaskuld ekki
heldur, ekki sízt meðan sá ósiður helzt við, að tor-
tryggja hina beztu menn þjóðfélagsins; engu að síður
verður sú staðreynd eigi umflúin, að Mr. Gardiner, sem
er sjálfur bóndi, veit manna bezt hvar skórinn kreppir
að og hefir varið til þess traustum starfskröftum langr-
ar ævi, og það við góðum árangri, að hefja landbúnað
canadísku þjóðarinnar í hærra veldi.
☆ ☆ ☆
ferðalög þeirra í áminstum erindum, beri tilætlaðan ár-
angur.
Þegar hinn skygni og göfugi forsætisráðherra Ind-
lands, heimsótti Ottawa í haust, sem leið, lét hann þá
von í ljósi, að takast mætti að koma á fót traustum og
víðtækum viðskiptasamböndum milli þjóðar sinnar og
Canada, og sú ósk hans fann næman hljómgrunn hjá
stjórnmálamönnum og iðjuhöldum þessa lands; það er
því gild ástæða til að ætla, að Mr. Pearson finni, þegar
þangað kemur austur, frjósaman jarðveg fyrir sölu ým-
issa canadískra búnaðarafurða, því Indverjum er brýn
þörf á margvíslegum innflutningsvörum, og hafa auk
þess margt að selja sjálfir, er komið getur að góðu haldi
í Canada.
Það var viturlega ráðið af sambandsstjórn og spor
í rétta átt, að senda þessa tvo mikilhæfu ráðherra út
af örkinni í markaðsleit, svona rétt eftir áramótin.
Jón Björnsson Johnson
(F. 24. sept. 1885 — D. 20. júlí 1948)
SPOR í RÉTTA ÁTT
Á öndverðu næsta ári, er ráðgert að tveir af ráð-
herrum sambandsstjórnar, þeir C. D. Howe viðskipta-
málaráðherra, og Lester B. Pearson utanríkisráðherra,
taki sér ferð á hendur með það fyrir augum, að skygn-
ast um eftir markaðssamböndum fyrir canadískar af-
urðir. Mr. Howe mun einkum leita fyrir sér í Bretlandi
og hjá ýmissum Vestur-Evrópuþjóðum, en Mr. Pearson
ætlar sér að leggja land undir fót í Asíu; báðir eru þessir
ráðherrar miklir áhrifamenn, og þarf því eigi að efa, að
Ég hefi lengi ætlað mér að
minnast þessa gamla nágranna
og góða vinar með nokkrum orð-
um, en það hefir nú dregist eins
og svo margt annað, sem maður
ætti þó að láta sitja í fyrirrúmi.
Flestir Islendingar norður með
Manitobavatni munu hafa þekt
Jón eða „J. B.“ eins og hann var
oftast nefndur enda kom hann
kornungur til Álftavatnsbygðar
með foreldrum sínum árið 1889
og þar bjó hann alla ævi sína.
Á yngri árum vann Jón á búi
föður síns en var þó oft í lesta-
ferðum á vetrum. í þá daga var
járnbrautarendi á Oak Point og
þangað varð að koma afurðum
bænda og fiskimanna að norðan.
Jón fór margar þessar ferðir
eftir freðfiski, sumar þeirra alla
leið norður í vatnsbotn, sem er
um hundrað mílna vegur hvora
leið. Þetta voru því erfiðar ferð-
ir og ekki með öllu hættulausar,
en Jón var harðger og auk þess
afbragðs hestamaður og því oft
sjálfkjörinn lestarstjóri. Eftir að
þessar leiðir lögðust niður hélt
Jón áfram að fást við keyrslu
og hann eða Páll bróðir hans
voru oftast fengnir þegar lækn-
ar eða aðrir heldrimenn þurftu
keyrslu með að vetrarlagi.
Það er líklegt að Jón hafi á
þessum ferðum sínum komið á
öll íslenzk heimili í bygðunum
við austurströnd Manitobavatns.
Víst er um það, að hann kunni
deili á næstum hverjum manni
þar um slóðir, en allan sinn fróð-
leik um menn og atburði geymdi
hann í kollinum og segir ekki
meira af honum.
Jón var röskur meðalmaður á
hæð, axlamikill og breiður und-
ir hönd, handleggjasver og hand
stór. Hann var svartur á hár og
fremur dökkur á hörund, ekki
smáfríður en karlmannlegur í
sjón. Hann var dagfarsgóður,
fjörmaður í vinahóp og félags-
lyndur. Hann var skapstór og
uppstökkur nokkuð. Ekki var
hann langrækinn, en mundi þó
vel það sem honum var illa gert,
en vinu msínum var hann trúr
og tryggur og vildi alt fyrir þá
gera. Um það get ég borið því
hann var nágranni minn og míns
fólks í tuttugu ár og gerði okk-
ur margan greiða. Jón var ham-
hleypa til vinnu og kunni því
betur að þau störf, sem hann
hafði umsjón með gengi vel úr
hendi. Oftast gekk hann að erf-
iðisvinnu og leyfði sér sjaldan
hvíld, en loks- kom hún þannig
að hann féll örendur við starf
sitt skömmu eftir nón á heitum
sumardegi.
Jón var fæddur að Eyjaseli í
N.-Múlasýslu 24. september ár-
ið 1885. Foreldrar hans voru þau
Björn Jónsson og Guðrún Páls-
dóttir. Með foreldrum sínum
fluttist hann vestur um haf
tveggja ára að aldri, en árið 1889
flutti fjölskyldan til Álftavatns-
bygða og settist að við Maryhill.
Árið 1910 giftist Jón eftirlifandi
ekkju sinni Sigrúnu Jóhannes-
dóttur og bjuggu þau við Mary-
hill þangað til vorið 1924, er þau
fluttu til Lundarbæjar og þar
áttu þau heima á meðan Jóns
naut við.
Börn Jóns og Sigrúnar voru
þessi: Guðjón, Björn, Paul, Lína,
(Mrs. Lindal), Herbert eldri,
Herman og Herbert yngri. Guð-
jón og Lína eiga heima á Lund-
ar, Paul í Winnipeg, en Björn,
Herbert yngri og Hermann í
Vancouver en þar býr móðir
þeirra nú.
Þrír yngztu synir Jóns og Sig-
rúnar gengu í herinn á stríðs-
árunum. Tveir komust heilir aJ:
en Herbert eldri féll suður
ítalíu í maílok 1944. Hann er
grafinn í Liridalnum vestan unc
ir Cassinofjalli.
Systkini Jóns eru þessi: Páll,
Þórarinn, Jóhann og Helga
(Mrs. W. Stinson) á Lundar,
Ingi í Winnipeg, Guðný (Mrs.
G. Downey) Portage la Prarie
og Sigríður (Mrs. J. Björnsson)
Steveston, B.C.
Jón varð bráðkvaddur á Lund
ar 20. júlí, 1948 og var jarðsung'
inn frá Lútersku kirkjunni þar
í bæ af séra Bjarna Bjarnasyni
þann 23. sama mánaðar. Fjöldi
bygðarbúa fylgdi honum til graf
ar.
Heimili Jóns og Sigrúnar var
fyrirmynd að gestrisni og höfð-
ingsskap og átti ég þar margar
skemtistundir og þakka þeim nú
báðum fyrir alt gamalt og gott,
míns góða vinar, Jóns mun ég
lengi minnast.
Heimir Thorgrimson
WORTHERW CALIFORMA
^ewsletter
GAS TURBINES FOR POWER GENERATION
The British Admiralty have placed a contract with Messrs. W. H.
Allen and Sons, Ltd., of Bedford, England, for a 1,000-Kilowatt Gas
Turbine and Generator for base load operation. The set has been
designed in collaboration with the Bristol Aeroplane Company and
consists of an axial compressor of 4/1 pressure ratio delivering to
an annular type heat exchanger, a compressor turbine and a free
power turbine. The free power turbine while it complicates the
governing problem, gives a necessary improvement in part-load
/erformance. The generator is driven through an epicyclic reduc-
tion gear. Maximum continuous rating is 1,000 kw, fuel is Diesel
Oil, estimated fuel consumption at full load is 1.07 lb/Kw/hr,
maximum gas temperature is 720 Deg. Centigrade (Tropical con-
ditions) operating life is 50,000 hrs. and overhaul periods 5,000 hrs.
Major) and 1,000 hrs. (Minor). It is expected that development
running of the prototype, shown here, will be early in 1951.
This letter is actually being
written at the beginning of
December in order to avoid the
Christmas rush. Barring the un
foreseen, we hope to get it into
the mails early!
☆
We had a wonderful Thanks-
giving Picnic on November 27th
The crowd was most congenial
and the dainties served were
tops! Thanks to Everybody,
Sure, these are Everybody’s Pic-
nics. So we say again, thanks to
you all who came, whether you
bring dainties or not. We are
already looking forward to be-
ginning a new year of Picnics
on January 22nd. Oh yes, again
there was one of our number
who hit the Birthday Jackpot on
the 27th. Mrs. John MacLeod
(Bertha). The other November
Babies were: Sigrid Scheving,
Freda Wilson, Joe Sveinson and
Walter Thorlaksson. Congratula-
tions.
☆
Two of our readers, Mr. and
Mrs. J. J. Balamenti, of Phoenix,
Arizona, have announced the
safe arrival of a son, Philip
Kristjan, on October 13th. They
have also moved into a new
home. Congratulations. Mrs.
Balamenti is a daughter of Krist-
jan J. Kristjansson of the Ice-
landic Airways, Reyjavik, who
was here last summer with Air-
plane GEYSIR.
☆ ,
On December 9th, Mrs. I. Ost-
lund (Besta) returned safely
from her travels in and around
Chicago and New York. She is
happy to be home again, and we
are all very happy to have her
around again. Welcome.
☆
On December lOth, Mrs. Ingi
Thordarson (Kristin) invited a
few intimate friends to a baby
shower for Mrs. F. G. Koeberle
(Anna) of Sunnyvale, Calif.
Can’t you imagine what a good
time was enjoyed by the Ladies?
☆
Are you going to the Rose
Bowl game on January 2nd? If
so, look for Jon Gudmunds, son
of Mr. and Mrs. Steinthor Gud-
munds of Berkeley, who won
out with 24 others of this Area
from among 2,000 applicants for
the job of ushering at the game.
Jon is a junior at Berkeley Hi
and has already won a record
for ushering at local university
games.
☆
CHRISTMAS VISITORS: Mr.
Goodie Einarson of Glenboro,
Manitoba, together with his son
Henry, has come to visit with his
daughter, Mrs. Ted Christopher-
son (Pauline). There will prob-
ably be others who should be
mentioned in this department
and who will be reported after
we have gone to press. We wel-
come you all to California!
☆
We have had one inquiry
about an Icelandic Christmas
Service. Since Christmas Day
falls on a Sunday this year, we
did not want to offer an extra
service which might only con-
flict with your family plans for
the day. Maybe you are attend-
ing a Worship Service together
in the community in which you
live. Hence the omission this
year. We shall be happy to en-
tertain any requests or sug-
gestions for Icelandic Services,
i.e., in the Icelandic language if
there be a real desire for such.
Our opportunities for worship-
ping in the English language are
so many in our own residential
neighborhoods that we hesitate
to inflict one in a foreign langu-
age unless it be for special
reasons on special occasions. Do
you agree with us?
☆
SOMETHING DIFFERENT:—
Since we are in no position to
give each of you a Christmas
present, we have wondered if
you all would not be happy to
help us m a k e a Christmas
present to a Cause to which we
are not in a position individually
to send a substantial check,
much as we would like to. We
are thinking about the many
needy in Europe. To be sure, the
need is just as great in Asia, and
some may say that there are
spots at home to which we
should give, and this latter we
will do to the best of our ability,
of course, if and when we are
honest with ourselves. But here-
in lies the tragedy of the whole
situation, i.e., that you and I
should be living in such a grand
world of plenty, and still, on a
world scale, want and hunger
are on the rampage even at
Christmas time. With this tug at
our heart-strings, how shall we
enter upon another season of joy
and gladness unless we have
made room in our hearts by acts
of love (charity) for Him whom
we adore at Christmas and wor-
ship at Easter? He said, “For as
much as ye have done it unto
one of the least, ye have dorte it
unto Me”. Whatever we do,
therfeore, we want to do it in
His Holy Name. This is why we
are asking you to help us help
this Cause. Please send us by
return mail enclosed in the en-
closed little envelope, at least
$1.00, all of which we shall in
turn forward on behalf of our
Community to the Lutheran
World Action in New York as
Our Christmas Present (yours
and mine) to a Cause. What
oetter Christmas present can we
give each other than by joining
together in O N E Christmas
oresent to boost the work among
War Refugees? Yes, This Is
Something Different, and we
know you will respond. Thanks.
☆
Our next Date is January 22,
1950. Yes, we’ll have a New
Year’s Service then. Again, we
trust that you will enjoy this
Christmas season to the fullest,
and thus get yourselves ready
for a very happy New Year.
Rev. and Mrs. S. O. THORYAK
Very sincerely,
Rev. and Mrs. S. O. Thorlaksson.
Fjárhagsörðugleikar.
Foreldrarnir fóru í sumarfrí
og synirnir tveir, Páll og Siggi,
voru einir heima. Eftir nokkra
daga fékk móðirin svohljóðandi
bréf frá Sigga:
—Palli gleypti tveggja króna
pening í gær. Við vitum ekkert
hvað við eigum að gera.
Nokkrum dögum síðar fékk
Siggi eftirfarandi svar frá móð-
ur sinni:—Við pabbi þinn kom-
um heim eftir hálfan mánuð. Eg
vona að þið komist fram úr fjár-
hagsörðugleikunum, sem orsök-
uðust af þessu með hann Palla.
☆ /
Misskipt gæðum
Lítill drengur sem átti ennþá
minni tvíburabræður komst
einu sinni í heimspekilegar hug-
leiðingar og sagði:
— Hvernig stendur á því, að
það eru tvö stykki af þeim en
ekki nema eitt stykki af mér?
☆
Mikill drykkjumaður sat að
miðdegisverði, og voru boðin
vínber í eftirmat. Hann stóð upp
og sagði móðgaður: — Þakka
yður fyrir, en ég tek ekki vín í
pillum.
☆
V erkf ræðipróf essorinn: —
Nefnið einhvern mikinn tíma-
sparnað.
Stúdent: — Ást við fyrstu sýn.
☆
— Að Jón skuli geta notað
þetta hárrauða bindi.
— Hann notar það í sögutím-
unum. Þegar höfuðið á honum
fellur niður á bringuna, vekur
bindið hann.