Lögberg - 31.05.1951, Blaðsíða 3
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 31. MAÍ 1951
3
Fró Árborg, 21. maí 1951
Heiðraði ritstjóri Lögbergs!
Svona yfirleitt á þessu vori,
og það sem af er sumrinu, má
yfirleitt segja, að tíðin hafi ver-
ið fremur köld, en samt virðist
nú að farið sé að hlýna, en vot-
viðri hafa ekki verið, ólíkt því
sem í fyrra var. — Bændur farn-
ir að vinna á ökrum fyrir
nokkru, sumir búnir að sá korn-
inu, svo að það má teljast með
fyrra móti sáðverk í ár, og ef
tíðaríar verður nú skaplegt, sem
allir vona, ættu akrar að verða,
sláanlegir í fyrra lagi. —
í Árborg var nýtt pósthús opn
að um miðjan apríl síðastliðinn,
sem er lagleg bygging. Það létu
^yggja Steve og Walter Cham-
bers, þeir hafa verkfærasölu í
bænum, og eru einnig að undir-
búa byggingu nýs húss yfir sölu-
verkfæri sín, sem eftir útliti að
dæma, verður engin smábygg-
ing, þó töluverða peninga kosti.
Þann 5. maí síðastliðinn var
haft í Framnes Hall silfurbrúð-
kaup fyrir tvenn silfurbrúðhjón,
sem voru þau Mr. og Mrs. Ey-
mundur Daníelsson bóndi í
Framnes-byggð, og Mr. og Mrs.
Guðmundur S. Guðmundsson
líka bóndi í ofanritaðri byggð.
Sigurður kaupmaður Sigvalda
son frá Víðir stjórnaði veizlu-
gleðinni, sem honum fórst mjög
vel. Fyrir minni silfurbrúðgum-
anna talaði Sigurður oddviti
Vopnfjord, en Mrs. Andrea E. L.
Johnson talaði fyrir minni silf-
urbrúðanna. Kvæði var flutt.
Einsöng söng dóttir Mr og Mrs.
Jónas Johnson að Árborg, og dótt
ir silfurbrúðhjónanna Mr. og
Mrs. Guðmundar S. Guðmunds-
sonar, og einnig voru enskir og
íslenzkir söngvar sungnir af
veizlugestum. Áður en silfur-
brúðhjónin fluttu tölur sínar,
sungu stúlkur á skóla-aldri úr
Framnes-bygð, með sínum lag-
legu barnaröddum. — Við
hljóðfærið var Mrs. Einar
Vigfússon. — Svo var dans stíg-
inn langt fram á nótt. Veitingar
voru ekki af skornum skamti, og
allir skemtu sér hið bezta. —
Vermætar gjafir voru framborn-
ar til beggja silfurbrúðhjónanna
frá börnum þeirra, vinum og
vandamönnum, ásamt peninga-
gjöfum frá bygðarfólki og Ár-
borg, einnig frá fjærstöddu
skyldfólki.
Eymundur er sonur Daníels
Péturssonar og konu hans Þóru
Bergsdóttur. Þau hjón voru
landnemar í Framnesbygð, bæði
ættuð úr Húnavatnssýslu á ís-
landi, eru nú á Betel, Gimli,
Man. Steinunn kona Eymundar
er Guðmundsdóttir Guðmunds-
sonar og konu hans Sigríðar
Árnadóttur. Þau hjón eru ætt-
uð úr A.-Skaftafellssýslu á ís-
landi. Guðmundur faðir Stein-
unnar andaðist 1904. Þau hjón
komu frá íslandi 1902. Steinunn
ólst upp hjá Þórarni bónda Ste-
fánssyni og konu hans Steinunni
Jónsdóttur, og ber silfurbrúður-
in hennar nafn. Þórarinn og
Steinunn kona hans voru land-
nemar Framnesbygðar, bæði
dáin fyrir mörgum árum. Sig-
ríður móðir silfurbrúðarinnar er
á lífi, orðin háöldruð. — Hafa
silfurbrúðhjónin rekið búskap
,sinn með dugnaði. Börn Ey-
mundar og Steinunnar eru: Þor-
steinn Sigurður, Daníel Thor-
burn, Anna Lovísa, Agnes Mar-
grét, Pálína Elinóra og Carol
Kristín.
Foreldrar silfurbrúðgumans,
Guðmundar S. Guðmundssonar,
voru: Sigurður Guðmundsson
og kona hans Ingveldur Jóseps-
dóttir (bæði látin. Bæði ættuð
úr Húnavatnssýslu á íslandi.
Voru þau fyrst landnemar í
hinni svokölluðu Fljótsbygð,
milli Riverton og Hnausa, en
fluttu í Framnesbygð á hennar
fyrstu árum og bjuggu þar til,
æviloka, tók þá Guðmundur þar
við áframhaldandi starfi. Kona
hans heitir Florence Kate, af
enskum ættum. Er silfurbrúð-
guminn að kenna brúði sinni1
„ylhýra málið“, sem honum hef-
ir tekist vel. Að búskap sínum
hafa þau unnið með dugnaði, og
komið upp mannvænlegum
börnum. — Börn þeirra eru:
Emily (Mrs. King), Joyce (Mrs.
P. Gíslason), Inga, Ocar, Lillian,
Robert, Florence, Doris og Joan.
Sé hamingjan ekki bygðinni frá-
hverf, má óhætt segja, að Fram-
nes eigi framfaravon í ung-
mennum beggja brúðhjónanna,
er fram líða stundir.
Tvær villur voru í síðasta
bréfi frá 8. marz þessa árs, sem
eru: Uppeldisdóttir Mrs. H. von
Rennessu hét Irene, en ekki
Trene, og Mrs. Ingibjörg kona
Guðbjörns J. Björnssonar var
Þorleifsdóttir Sveinssonar, en
ekki Steinsdóttir. —
Vinsamlegast,
Styrbjörn úr Króki
Árbók landbúnaðorins 1950
Á síðastliðnu ári kom út bók
með ofangreindu nafni á vegum
Framleiðsluráðs landbúnaðarins.
Ritstjóri bókarinnar er Arnór
Sigurjónsson. Er þetta fyrsta
bók á vegum Framleiðsluráðs og
er með henni hafin skipuleg út-
gáfustarfsemi. í formála bókar-
innar segir svo m. a.: „Aðaltil-
gangur ritsins er að gefa heild-
armynd af verkefnum landbún-
aðarins, framleiðsluháttum og
fr amleiðslumagni“.
Ég tel viðeigandi að vekja at-
hygli á þessari bók, því hér er
hafinn nýr þáttur varðandi ís-
lenzkan landbúnað, í bókar-
formi, um mikilsverð, hagfræði-
leg efni, er snerta bændur og
búrekstur þeirra. Erlendis eru
hliðstæðar bækur gefnar út ár-
lega og má í þær sækja marg-
víslegan, hagfræðilegan fróð-
leik varðandi þennan atvinnu-
veg og er jafnan kappkostað að
birta allar nýjustu niðurstöður,
er beint og óbeint snerta bú-
rekstur.
Árbókin er 259 síður, er henni
skipt í 17 kafla og ritgerðir, og
kostar 30.00 kr. Margar nýjustu
tölur ná til ársins 1949, en því
miður ekki allar. Verður vafa-
laust hægt í næstu árbók að ná
nýrri tölum eða frá árinu áður
JOIN ONE OF THESE FAMOUS
WESTERN UNITS NOW
The
39th Field Regiment, R.C.A.
6th Field Engineers Regiment
The Royol Winnipeg Rifles
There Are Also Vacancies in the Following Corps:
R.C.A.C. — R.C. SIGS. C. — R.C.A.S.C. — R.C.A.M.C.
R.C.A.D.C. — R.C.O.C. — R.C.E.M.E. — C. PRO. C.
C. INT. C. — R.C. CHAP. C.
Represent Your Province In The
27th Canadian Infantry
Brigade Group
MEN ARE WANTED NOW!
Enrolment Slandards
To Enlist You Must:
1. Volunteer to serve any-
where.
2. Be 17 to 40 (tradesmen to
45).
3. Meet Army medical re-
quirements.
4. Married men will be ac-
cepted.
Benefils
1. Current rates of pay and
allowances with medical,
dental c a r e, clothing,
food and quarters sup-
plied.
2. Reinstatement in c i v i 1
employment and appro-
priate benefits under the
velerans' charter as
amended by Parliament.
3. Trades Iraining.
Write to No. 8 Personnel Depot, Prairie Command H.Q.,
Fort Osborne Barracks, Winnipeg, or apply to nearest
Reserve Army Unit.
Trained United Strength Is Needed
To Prevenf Aggression
en bókin kemur út. Ég hef talið
eðlilegra að Árbókin ætti að
bera það ártal, sem tölur hennar
ná nýjast til og í staðinn fyrir
að kenna þessa árbók við 1950
hefði hún áit að bera heitið —
Árbók landbúnaðarins 1948 eða
1949, sbr. skýrslu Landsbankans.
Árbókin mun ekki hafa verið
mikið auglýst og ekki munu
heldur hafa um hana birzt marg
ir ritdómar. Klemenz Tryggva-
son, hagfræðingur, skrifar í
októberblað „Freys“, ritdóm um
bókina og bendir m. a. á, hvaða
hagfræðilegt gildi hún geti haft.
Af hinu fjölþætta efni Árbók-
arinnar, verður hér aðeins rætt
um einn þáttinn — síðasta kafl-
ann — Tekjur þjóðarinnar og'
tekjur bænda af landbúnaði.
Auk þess má nefna þátt um verð
lagsmál landbúnaðarins, veðr-
áttuna, allar eftir ritstjórann.
Þá skrifar Pálmi Einarsson,
landnámsstjóri, mjög fróðlega
grein um — framkvæmdir í
sveitum. Verður hér ekki frekar
rakið efni bókarinnar, enda þótt
fróðlegt væri að ræða mörg at-
riði nokkru nánar.
í síðasta þættinum, um tekj-
ur þjóarinnar og bændanna af
landbúnaði, segir m. a. frá meðal
tekjum bænda í 30 hreppum,
1948. Eru 15 þessara hreppa á
mjólkurframleiðslusvæðum og
15 á kjötframleiðslusvæðum.
Meðaltekjur bænda í hinum 15
fyrrnefndu eru 41,117 kr. brúttó,
en 19.479 kr. nettó. í kjötfram-
leiðsluhreppunum voru brúttó-
tekjur að meðaltali 27.507 kr.,
en nettó 17.209 kr. Mismunur á
brúttótekjum er um 13.500 kr.,
en hins vegar er munurinn á
nettótekjum langtum minni, eða
um 2.200 kr. Er því ljóst, að við
mjólkurframleiðsluna er um-
setningin mikið meiri en við kjöt
framleiðsluna, en jafnframt virð
ist meðalbóndinn bera nokkru
meira úr bítum við mjólkur-
framleiðslu.
__*__
Á grundvelli þessara rann-
sókna kemst ritstjórinn að þeirri
niðurstöðu, að meðaltekjur
bænda landsins 1948 hafi verið
18.970 kr„ en það er um 4.000
kr. lægra en meðalbónda var
ætlað samkvæmt verðlagsgrund
velli sama ár.
Þá segir ennfremur, að heild-
artekjur þjóðarinnar af land-
búnaði hafi verið 1948 um 225
milljónir króna. Skiptast tekj-
urnar þannig:
1. Tekjur framleiðenda land-
búnaðarafurða 170 milljórnir kr.
2. Vinna framleiðenda við
fjárfestingar 10 milljónir kr.
3. Milliliðatekjur, s. s. flutn-
ingamenn, iðnaðarmenn, verzl-
unarmenn o. fl. 45 milljónir kr.
Samtals 225 milljónir kr.
Af þessum tölum má sjá, að
söluverð landbúnaðarvöru er um
225 millj. og af þeim fara um
45. millj. til annarra en fram-
leiðenda sjálfra eða rúmlega
20%. Ekki væri óeðlilegt að ein-
hverjum þætti þessar 45 mill-
jónir nokkuð há tala og e. t. v.
hafa aðrir ekki hugleitt það, að
útsöluverð landbúnaðarvöru er
ekki sama og framleiðsluverð
eða verð til framleiðenda.
1 nútíma þjóðfélagi eru gerð-
ar fjölþættar kröfur til búvör-
unnar. Margur neytandinn í
hinum stærri bæjum gerir sér
e. t. v. ekki ljóst, hvað haft er
fyrir neyzluvörum, áður en
neytandinn kaupir þær. Hvemig
væri að rifja upp ferðasögu kar-
töflunnar, frá því að hinni eig-
inlegu framleiðslu hennar er
lokið, þ. e. búið að taka kartöfl-
urnar upp úr garðinum óg fylgj-
ast með þar til neytandinn get-
ur bitið í þessa hollu og ljúf-
fengu fæðu.
1. Kartöflurnar þarf að þurka.
2. þær eru sorteraðar með hönd-
um eða vélum, smælki og
skemmdar teknar frá. 3. Settar
í poka, þeir viktaðir, saumað
fyrir þá á sérstakan hátt og síð-
an merktir/ 4. Pokarnir eru
fluttir áleiðis á verzlunarstað,
e. t. v. á hestvagni, bílum, bát-
um eða skipum, allt eftir því
hvar þær eru framleiddar. Eftir
þessa flutninga hafna þær hjá
Grænmetisverzlun ríkisins eða
umboðsverzlun hennar. 5. Kar-
töflupokarnir eru nú fluttir í
geymsluhús eða pakkhús við-
komandi verzlunar og þar kom-
ið fyrir. 6. Kartöflurnar eru
metnar af opinberum mats-
manni. Hann fullvissar sig um
að sorteringin sé í lagi með því
að hella úr hverjum poka, ef vel
á að vera í þar til gerða grind.
Ef allt er í lagi eru kartöflurnar
aftur settar í poka, viktaðar,
saumað yfir og pokarnir merkt-
ir að nýju með matsstimpil. 7.
Eru nú kartöflurnar tilbúnar til
smásöluverzlana. 8. Afgreiðslu-
maður eða kona viktar nú um
beðið magn kaupandans í bréf-
poka eða í öðrum umbúðum.
Kaupandinn greiðir kartöflurnar
með smásöluverði og spássérar
nú heim til sín glaður 1 bragði
með þessa ómissandi fæðu. Er
nú ekki annað eftir en að þvo
kartöflurnar, sjóða, flysja, og
getur neytandinn ráðist að kar-
töflunum án frekari vafninga og
satt hungur sitt.
Þarf nú nokkur að undrast,
þótt verð vöru hækki frá því
hinum beinu framleiðslustörfum
er lokið? Hver sem að þessari
vöru kemur, verður að sjálf-
sögðu að fá laun fyrir sitt ó-
mak, samkvæmt taxta. — „Hver
maður sinn skammt“.
Hitt er svo annað mál, að
þessir milliliðir gætu e. t. v. ver-
ið færri oft og tíðum. Kartöfl-
urnar eru ekkert einsdæmi. —
Margar aðrar búvörur fara til-
svarandi leiðir áður en þær
koma fram fyrir búaðarborðið
og sumar enn meiri krókaleiðir.
Því er það, að neytandi bú-
vöru skyldi jafnan- gera sér
grein fyrir því, að það verð, er
hann greiðir fyrir vöruna, fer
ekki beint í vasa framleiðand-
ans. Það eru margir aðrir, sem
verða að Jtoma til greina við
skiptingu andvirðis, t. d. eitt kg
af kartöflum.
Eins og þegar er drepið á,
þá gefur þessi nýja bók, — Ár-
bók framleiðsluráðs landbúnað-
arins, — margvísleg umhugsun-
arefni og upplýsingar, og eiga
þeir menn þakkir skilið, fyrir þá
vinnu sem þar liggur á bak við
og fram kemur í orði bókar-
innar.
—DAGUR, 12. apríl
Rovatzos Flower Shop
253 Notre Dame Ave.
WINNIPF.G MANITOBA
Bus. Phone 27 989—Res. Phone 36 151
Our Specialties:
WEDDING CORSAGES
COLONIAL BOUQtJETS
FUNEKAL DESIÖNS
I
Mlss t. Christte, Proprietrew
Eormerly with Robinson & Co.
DR. E. JOHNSON
304 EVELINE STREET Selkirk, Man.
Office Hours 2.30 - 6 p.m.
Phones Office 26 —Res. 230 ¥
Business and Professionai Cards
PHONE 724 944
Dr. S. J. Jóhannesson
SUITE 6—652 HOME ST.
Viðtalstími 3—5 eftir hádegi
J. J. SWANSON & CO.
LIMITED
308 AVENUE BLDG. WINNIPEG
Fasteignaaalar. Leigja hús. Ut.
vega peningalán og eldsábyrgtS,
bifreiðaábyrgð o. s. frv.
Phone 927 538
SARGENT TAXI
PHONE 722 401
FOR QUICK, RELIABLE
SERVTCE
Andrews, Andrews,
Thorvaldson and
Eggertson
Löpfrœðingar
209 BANK OF NOVA SCOTIA BG.
Portage og Garry St.
Phone 928 291
CANADIAN FISH
PRODUCERS, LTD.
J. H. PAGE, Managinu Director
Wholesale Distributors of Fresh and
Frozen Fish.
311 CHAMBERS STREET
Office Ph. 26 328 Res. Ph. 73 917
HAGBORG FUCL
PHOMi 21X31
Office Phone
924 762
Res. Phone
726 115
Dr. L. A. Sigurdson
528 MEDICAL ARTS BLDG.
Offlce Hours: 4 p.m. - 6 p.m.
and by appointment.
A. S. BARDAL
843 SHERBROOK STREET ■ >
Selur líkkistur og annast um flt-
farir. Allur útbúnaður sá bezU.
Ennfremur selur hann allskonar
minnisvarða og legsteina.
Skrifstofu talsími 27 324
Heimilis talsími 26 444
Phone 23 996 761 Notre Dame Ave.
Just West of New Maternity Hospltal
Nell’s Flower Shop
Weddlng Bouquets, Cut Flowers.
Funeral Designs, Corsages,
Bedding Plants
Nell Johnson
27 482
Ruth Rowland
88 790
Office 933 587 Res. 444 389
THORARINSON &
APPLEBY
BARRISTERS and SOLICITORS
4th B3oor — Crown Trust Bldg.
364 Main Street
WINNIPEG CANADA
SELKIRK METAL PR0DUCTS
Reykháfar, öruggasta eldsvörn,
og ávalt hreinir. Hitaeiningar-
rör, ný uppfynding. Sparar eldi-
við, heldur hita frá afi rjúka út
mefi reyknum.—Skrififi, simifi til
KELLY SVEINSSON
625 Wall Street Winnipeg
Just North of Portage Ave.
Símar: 33 744 — 34 431
DR. H. W. TWEED
Tannlœknir ■
508 TORONTO GENERAL TRUSTS
BUILDING
Cor. Portage Ave. og Smlth St.
Phone 926 952 WINNIFEG
S. O. BJERRING
Canadian Stamp Co.
RUBBER & METAL STAMPS
NOTARY & CORPORATE SEALS
CELLULOID BUTTONS
324 Smilh St. Winnipeg
PHONE 924 624
Phone 21101
ESTIMA TES
FREE
J. M. INGIMUNDSON
Asphalt Roofs anð Insulated
Siding — Repairs
Country Orders Attended To
632 Simcoe St.
Winnipeg, Man.
DR. A. V. JOHNSON
Dentist
506 SOMERSET BUILDING
Telephone 97 932
Home Telephonpe 202 398
Talsími 925 826 Heimilis 404 630
DR. K. J. AUSTMANN
Sérfrœðingur i augna, eyma, nef
og kverka sjúkdómum
209 Medical Arts Bldg.
Stofutími: 2.00 til 5.00 e. h.
DR. ROBERT BLACK
Scrfræðingur í aitgna, eyrna, nef
og háissjúkdómum.
401 MEDICAL ARTS BLDG.
Graham and Kennedy St.
Skrifstofusími 923 815
Heimasfmi 403 794
KIDSIWI
JEWELLERS
447 Portage Ave.
Branch
Store at
123
TENTH ST.
BRANDON
Ph. 926 885
GUNDRY PYMORE
Limited
British Quality Fish Nettino
58 VICTORIA ST. WINNIPEG
Phone 928 211
Manager T. R. THORVALDSON
Your patronage will be appreciated
Minnist
BETEL
í erfðaskrám yðar.
Dr. P. H. T. Thorlakson
WINNIPEG CLINIC
St. Mary’s and Vaughan. Winnlpeg
PHONE 926 441
PHONE 927 025
H. J. H. Palmason, C.A.
H. 1. PALMASON & CO.
Chartered Accountants
505 Confederation Life Bldg.
WINNIPEG MANTTOBA
PARKER, PARKER &
KRISTJANSSON
Barristers - Solicilors
Ben C. Parker, K.C.
B. Stuart Parker. A. F. Kristjansson
500 Canadian Bank of* Commerce
Chambers
Winnlpeg, Man. Phone ttlHi
JOHN A. HILLSMAN,
M.D.. Ch. M.
332 MEDICAL ARTS BLDG.
Office 929 349 Res. 403 288
G. F. Jonasson, Pres. & Man. Dir.
Keystone Fisheries
Limited
Wholesale Distributors of
FRESH AND FROZEN FISH
404 SCOTT BLK, Sími 925 227