Lögberg - 08.09.1955, Blaðsíða 1

ANYTIME — ANYWHERE
CALL
Transit - Sargent
Silveriine Taxi
5 Telephone Lines
20-4845
ANYTIME — ANYWHERE
CALL
Transit - Sargent.
Silverline Taxi
5 Telephone Lines
20-4845
68. ÁHGANGUR
WINNIPEG, FIMMTUDAGINN 8. SEPTEMBER 1955
NÚMER 36
Tillögur Brackennefndarinnar
gerðar heyrinkunnar
íslenzkukennslan
við háskólann
Nú líður óðum að nýju
skólaári, og mun innritun fara
fram dagana 14,—17. septem-
ber, en kennsla hefjast mánu-
daginn 19. september.
Það hefur verið fámennt, en
góðmennt í íslenzkudeildinni
undanfarna vetur eða svona
rúmlega messufært, en það er
að sjálfsögðu ekki nóg. Vera
munu á annað hundrað nem-
endur af íslenzkum ættum að
námi við Manitobaháskóla, og
getur dávænn hópur þeirra
bæglega fellt íslenzkuna inn í
hámsáætlun sína, ef þeir að-
€ins vilja það. Auðvitað er
^slenzkan ekkert einkamál
þeirra, — hún er ætluð öllum
hemendum jafnt, — en hitt
er augljóst, að okkar fólk
verður að skapa fordæmið.
Bresti það skilninginn og
ahugann á íslenzkunáminu,
verður mun erfiðara að inn-
raeta öðrum þá eiginleika.
Ég skora því enn sem fyrr
a alla aðstandendur íslenzka
námsfólksins við háskólann
að ræða þetta mál í fullri ein-
Isegni við það.
Eins og að undanförnu verð
eg til viðtals í skrifstofu
ftúnni, herbergi 207 í Arts-
byggingunni innritunardag-
ana 14.—17. september, og
vona-, að allir, sem hyggja á
islenzkunám í vetur, geri þar
vart við sig. Þeir nemendur,
er lagt hafa stund á íslenzku
seinustu árin, eru flestir
brautskráðir, svo að nú ríður
alveg sérstaklega á að endur-
nýja nemendaafla deildar-
innar.
Finnbogi Guðmundsson
Fífl eða einlífismenn
Á borga- og héraðsstjórna-
þingi því hinu fjölmenna, sem
haldið var nýlega í Edmonton,
homst prófessor H. B. Mayo
þannig að orði, er um það var
r*tt hvernig á því sætði, að
konur tæki ekki meiri þátt í
opinberum málum, einkum
héraðsmálum en raun væri á:
•' Komi einhverjum til hugar,
að þeir eigi fullnægjandi svar
við slíkri spurningu, hljóta
þeir annaðhvort að vera fífl
fcða einlífismenn, því menn,
Sern lifa heilbrigðu lífi geta
þsð ekki; ég er sannfærður
Urn. að afskiptaleysi kvenna
aí opinberum málum er okk-
Ur til hins mesta tjóns, því að
við erum ekki það gáfaðir
sjálfir að við megum við því,
að helmingur hinna fullorðnu
ynslóðar, kvenþjóðin, haldi
að sér höndum, er ráða skal
ram úr opinberum vanda-
rnalum.“
Ægilegur atburður
í Fenwood-bygðarlaginu í
Saskatchewan, sem liggur um
tuttugu og tvær mílur vestur
af Melville, skeði sá ægilegi
atburður, að fimm persónur
voru skotnar til dauðs á
bóndabýli einu, og er nú lög-
regla þriggja fylkja dag og
nótt að leita að manninum,
sem grunaður er um glæpinn,
en hann er sagður vera John
Petlock, og var móðir hans,
liðlega sjötug að aldri elzt
þeirra, er svipt voru lífi á
áminstan hátt; lík hennar
fanst hjá kartöfluhrúgu að
baki heimilisins, en hin fjögur
voru í húsinu. Petlock hefir
nú verið handtekinn.
Úr borg og bygð
í minningargreininni, sem
birt var í fyrri viku hér í
blaðinu um Gunnar Bergþór
Johnson, var farið rangt með
móðurnafn hans; móðir hans
var Sigríður Halldórsdóttir,
en ekki Sigurbjörg Benjamíns
dóttir, en slíkt er nafn eftir-
lifandi ekkju þessa mæta
manns. ☆
Miss Snjólaug Sigurdson
píanóleikari, sem dvalið hefir
hér í borg hjá móður sinni,
frú Jónu Sigurdson, síðan
skömmu fyrir íslendinga-
daginn á Gimli, lagði af stað
áleiðis til heimilis síns í New
York á fimtudagskvöldið var.
☆
Athygli skal hér með leidd
að því, að heimilisfang frú
Ingibjargar Halldórsson er nú
að 2643 Broadway, New
York 25, en þar tekur hún
með ánægju á móti gestum af
Islandi; en frú Ingibjörg er
kunn að atorku og rausn.
☆
Mr. J. Th. Beck fram-
kvæmdarstjóri The Columbia
Press Limited, lagði af stað
vestur tiDVancouver, B.C., á
laugardagsmorguninn var og
situr þar ársþing vikublaða-
sambandsins canadiska, sem
háð verður í þeirri borg frá
12.—14. yfirstandandi mánað-
ar; hann mun verða rúman
tveggja vikna tíma að heiman.
Mr. Beck hafði í hyggju að
bregða sér til Victoria og
sennilega nokkurra fleiri
staða á hinni fögru Kyrra-
hafsströnd.
☆
W. J. Lindal dómari fór
vestur til Foam Lake á föstu-
dagskvöldið var ásamt frú
sinni, en þar var hann aðal-
ræðumaður á mánudaginn á
hátíð bygðarlagsins í tilefni
af hálfrar aldar afmæli
Saskatchewanfylkis; — þau
hjónin komu heim í gær.
Nefnd sú undir forustu
John Brackens, fyrrum for-
sætisráðherra, er í’hálft ann-
að ár hefir unnið að væntan-
legum breytingum á áfengis-
löggjöf Manitobafylkis, hefir
nú skilað áliti sínu fylkis-
stjórninni í hendur og sýnist
það í meginatriðinum drjúg-
um róttækara en almenning
mun hafa dreymt um; stjórn-
in hefir þegar tekið tillögurn-
ar til alvarlegrar yfirvegunar
og mun kveðja til þings
nokkru fyr en vant er til að
hrinda í framkvæmd viðeig-
andi löggjöf; þykir flest benda
til þess, að stjórnin muni að-
hyllast tillögurnar, eða að
minsta kosti mikinn meiri
hluta þeirra; núgildandi á-
fengislöggjöf, sem er tuttugu
og fimm ára gömul og var frá
upphafi meingölluð, var orðin
svo úrelt og á eftir tímanum,
að við slíkt sleifaralag var
ekki lengur unandi.
Hér fara á eftir megindrætt-
ir hinna nýju tiilagna:
Konum og körlum sé heim-
iluð sameiginleg drykkja í
þar að lútandi stofum, er í
sambandi séu við matsölu-
stofur, borðstofur, cocktail
herbergi, og með máltíðum í
gildaskálum.
Klúbbum sé heimilað að
selja í matstofum sínum öl og
vín og slíkt hið sama veitist
cocktail-stofum og borðstof-
um.
Farþegalestum sé veitt vín-
veitingaleyfi, að þeim undan-
teknum, er fylkið sjálft starf-
rækir.
Heimflutningur á f e n g i s
verðilögleyfður.
Indíánum veitist sami rétt-
ur til áfengisneyzlu og á-
fengiskaupa sem öðrum fylk-
isbúum, en að slíkt verði
bundið við tvö ár til að byrja
með svo sjá megi hverju fram
vindur.
Komið verði á fót stofnun,
er fylkið kosti og reki, er
vinni að lækningu og viðreisn
drykkj usj úklinga.
Ákveðin og djörf fræðslu-
málastefna varðandi áhrif og
afleiðingar áfengra drykkja.
Strangvísindalegar rann-
sóknir á fólki, sem grunað er
um að vera undir áhrifum
víns við akstur bíla.
Kabarettum sé heimiluð
sala öls, víns og sterkari
drykkja séu viðeigandi
skemtanir jafnan fyrir hendi.
ölgerðarverksmiðjum verði
óheimilt að eiga ítök í nýjum
hótelum og öðrum bygging-
um, er veitt verði vínveitinga-
leyfi.
Þingið kveður á um vín-
veitingar á sunnudögum.
Lyfjabúðum í vissum, fá-
mennum bygðarlögum úti á
landsbygð, sé heimilað að
selja sterka drykki og vín í
pökkum.
Vínbúðum verði haldið
lengur opnum um jól og nýár.
Kaupa má innan við sex
flöskur af öli.
Leyfi til áfengiskaupa verði
afnumin.
Bjórstofur skuli hafa á tak-
teinum eitthvað matarkyns,
ásamt drykkjarvatni, ávaxta-
safa og óáfengum svala-
drykkjum.
Numið skal úr gildi bind-
andi ákvæði um heimilisfang
áfengiskaupenda svo þeir geti
komið með vín til heimila
vina og kunningja.
Þeir, sem fengið hafa
“occasional” vínveitingaleyfi,
mega selja gestum sínum
sterka drykki í staupatali.
“Occasional” komi í staðinn
Úr Daily Mail, 28. júní
INN af kunnustu sérfræð-
ingum Breta í erfðavís-
indum, dr. Roger Pilkington,
hefir látið í ljós þá skoðun
sína, sem hann byggir á at-
hugunum, er hann hefir gert
á flugum, að tilraunir með
vetnissprengjur séu stór-
hættulegar og geti leitt til úr-
kynjunar eða jafnvel að
tegundin maður verði al-
dauða.
Dr. Pilkington er fyrirlesari
í erfðavísindum við Lundúna
háskóla og talinn meðal 5
færustu sérfræðinga á sínu
sviði í Bretlandi. Hann er
sagður hlutlaus í stjórnmál-
um.
Ekki enn hæliulegi
í grein, sem hann ritar ný-
lega í brezka læknablaðið,
segir hann, að mál þetta sé
ekki siðgæðislegs eðlis né
heldur pólitískt. Tilraunir
þær, sem enn hafa verið
gerðar með vetnissprengjur
fela sennilega ekki í sér neina
verulega hættu, en því fleiri
sem þær verða þeim mun
meiri verður áhættan. Fari
geislaverkanir yfir hið hættu-
lega lágmark, væri um seinan
að bæta úr því. Hún mundi
haldast og ekki vera unnt að
fyrir það, sem kallað er
“banquet permit,” eða vín-
veitingaleyfi til veizluhalda.
Unglingar mega koma inn á
veitingastaði en ekki neyta
þar víns.
I bygðum, sem ekki hafa
hótel kveður vínsölunefnd
stjórnarinnar á um útsölustað.'
Sama nefnd hallist fremur
að vínsöluleyfi veitingastaða
annara en hinna svonefndu
bjór-parlora.
Bjórstofum verði lokað í
klukkutíma meðan kvöld-
verður stendur yfir.
Einni eða tveimur vínbúð-
um sé haldið opnum til kl. 2
að morgni.
Engar vínauglýsingar í
blöðum og tímaritum, sem
gefin eru út í Manitoba.
Innsiglaðar og opnar flösk-
ur leyfðar í bílum, en þær
opnu skulu lokaðar niðri.
Löggiltum bæjum og héruð-
um er það í sjálfs vald sett,
hvort þau að lokinni atkvæða-
greiðslu kjósi heldur raka eða
þurk á vettvangi áfengis-
löggjafarinnar.
Nefndin leggur áherzlu á,
að löggjöf þessari verði fram-
fylgt með oddi og egg.
losna við hana. Jafnvel þótt
tilraunum væri hætt á því
stigi mundi það engu breyta.
Dr. Pilkington hefir gert
tilraunir sínar á flugnategund,
sem fjölgar mjög ört, svo að
athuga má margar kynslóðir á
einu ári. Hann fór með flug-
urnar til kjarnorkustöðvar og
lét þær verða fyrir geisla-
verkunum. Á fyrstu og ann-
arri kynslóð sást engin breyt-
ing. En eftir því sem kyn-
slóðunum fjölgaði, fóru að<
koma fram sífellt fleiri stökk-
breytingar, svo sem arfgeng
æxli, útlimi vantaði og gallar
á sjón og fleira. Hættan steðj-
ar ekki að okkur, segir fræði-
maðurinn, heldur eftirkom-
endum okkar. Þegar farið
væri að veita stökkbreyting-
unum athygli væri það um
seinan. Skaðinn væri skeður.
Það eitt að gera tilraunir með
vetnissprengjur í fjarlægri
eyðimörk, kann að vera fyrsta
skrefið á þeirri braut, sem
sumir sérfræðingar hafa um-
búðalaust kallað sjálfsmorð
hins mannlega kynstofns.
— TÍMINN, 30. júní
Aldauða mannkyns getur leitt af
vetnissprengjutilraunum