Lögberg - 14.11.1957, Blaðsíða 6

Lögberg - 14.11.1957, Blaðsíða 6
6 LÖGBERG, FIMMTUDAGINN 14. NÓVEMBER 1957 ------- -----" GUÐRÚN FRA LUNDI: DALALÍF VON OG ÖRVÆNTING Á tæpum hálfum mánuði var dalurinn búinn að skipta um klæðnaðinn. Hvíti vetrarskrúðinn var algerlega horfinn. Ár og lækir beljuðu fram kolmórauðir. Engin skepna var óhult — alls staðar voru hættur. „Fár veit, hverju fagna skal“, segir máltækið. Jafnvel þetta margþráða vor hafði í för með sér þá erfiðleika og áhyggjur, að vetrar- annirnar fundust rólegir snúningar hjá þeim erli, sem hver dagur þess hafði upp á að bjóða. Það þurfti líka að líta um öxl til vetrarins, hann var að þokast inn í fortíðina. En vorið kom í fangið æst og órólegt, eins of æskan, með fullt af fögrum vonum og fyrirheitum, sem enginn getur annað en fagnað. Ekki var annríkið minna innan bæjar hjá húsmæðrunum í framdalnum, sem væntu skólagengnu sonanna heim þá og þegar. Þar fóru fram hreingerningar og kökubakstur. Allt var gert til þess að heimkoman yrði sem skemmti- legust- Gömlu vinnuhjúin á Nautaflötum máttu ekki fara, fyrr en Jakob væri kominn heim. Þá átti að gera sér glaðan dag. Anna Friðriksdóttir talaði um það við Borghildi, að sér finndist það leiðinlegt, að Dísa gæti ekki glatt sig með þeim. En hún óttaðist, að Dísa færi ekki aftur, ef henni yrði boðið fram eftir. Það þótti Borghildi mjög sennilegt. Svo komu þeir einn góðan veðurdag, þessir ungu gagnfræðingar. Þóra bjóst ekki við neinu sérstöku framfarastökki hjá syni sínum frekar en fyrra vorið. Hún bað hann ekki um að lofa sér að sjá listann — það var betra að sjá hann ekki. En nú bauð Björn henni að sjá hann. Hún þurfti ekki að leita lengi að nafninu hans — hann var sá sjötti að ofanverðu. Jakob var efstur. En hvar var þá Sigurður Erlendsson? Sá tólfti í röðinni! Jæja, hreyki hún sér núna, flagðið það, hugs- aði Þóra. Hún gat ekki gleymt framkomu Helgu við hestaréttina vorið áður. „Þú hefur staðið þig vel núna, vinur“, sagði hún ánægð og tyllti sér á tá til að kyssa hann, svo stór var hann nú orðinn, drengurinn hennar. „Nú held ég þér líki, góði minn“, sagði Anna Friðriksdóttir við mann sinn sama kvöldið, sem Jakob kom heim til föðurhúsanna, fölur og magur. „Nú er hann efstur í skólanum“. „Já, ég bjóst alltaf við því, en mér þykir hann vera útlitsdaufur. Það stafar sjálfsagt af þessum innisetum og hreyfingarleysi. Þú verður að vera duglegur að þamba nýmjólk og rjóma heima hjá mömmu, vinur minn“, sagði faðir hans. „Ég næ mér heima í fjallaloftinu“, sagði . Jakob. En útlitið var allt annað en álitlegt. Hann hafði hóstakjökur og matarlystin var sáralítil- Eftir viku var sóttur læknir til hans. Læknirinn sagði, að hann hefði átt að hætta í skólanum, þegar hann varð veikur um veturinn. „Það eru ekki allir, sem þola að sitja á skólabekk“, sagði hann við móður hans. „En vonandi batnar þetta. Hann verður að vera í rúminu, meðan nokkur hitavottur er, og reyna að vera duglegur að borða“. En hitinn var þrálátur og matarlystin lítil. Rúmið hans úr gestaherberginu var flutt inn í hjónahúsið, en rúm Lísibetar fram í skálann. Sjálf var hún flutt heim til fátæklegu föðurhúsanna á Ósnum. Þar átti hún að vera, meðan Jakob lægi. Anna vildi helzt vaka yfir syni sínum á nótt- unni, en hann sagðist geta kallað til hennar, ef hann þyrfti einhvers með, henni væri óhætt að sofa rólega sín vegna. Hún sá, að hann var ekki alvarlega veikur ennþá, en hún bjóst alltaf við því hræðilegasta og var kvíðandi allan daginn. Á kvöldin varð hún kjarkbetri, þegar maður hennar var kominn inn og settist við rúm sjúklingsins, lagði útitekið andlitið að tærðum vanga og spurði um líðan hans. Þá var eins og Jakob hresstist líka við snertingu þessa hrausta manns. „Mér líður þetta líkt. Ég er ekkert veikur, pabbi, bara máttfarinn. Það er leiðinlegt, að mömmu finnst hún alltaf þurfa að hafa andvara á sér á nóttunni. Ég þarf einskis með, nema að hafa hjá mér vatn“. t „Ég er alltaf svo hrædd um, að það sé eitt- hvað, sem þurfi að gera fyrir þig, elsku drengur- inn minn“, sagði móðir hans. Það barst eins og eldur í sinu um sveitina, að einkasonurinn á Nautaflötum væri kominn heim, veikur af berklum. „Alltaf var einhver mæðan, sem þurfti að koma fyrir á því heimili", sagði fólkið. Dísa hafði verið á Riárastöðum, síðan Gróa flutti hana þangað um veturinn. Dísu va!rð hverft við þessar fréttir- Hún vildi endilega fara fram eftir, en það þótti alveg óþarfi, nóg var annað að gera. Hún nauðaði samt, þangað til hún fékk lán- aðan hest og unglingspilt til fylgdar einn laugar- dag, en hún átti að koma aftur um kvöldið og helzt ekki að koma inn til sjúklingsins. Það var náttúrlega sjálfsagt, að hún gerði það. Þegar þau voru komin fram á eyrarnar fyrir utan Nauta- flatir og ekkert vatnsfall var lengur á leið þeirra, fór Dísa af baki og rétti fylgdarmanninum taum- inn og sagði, að hann þyrfti ekki að fara lengra. „Ætlarðu ekki að verða samferða heim í kvöld?“ spurði pilturinn. „Nei, það hef ég nú ekki hugsað mér“, sagði Dísa dálítið hreykin yfir kænsku sinni. Pilturinn snéri við með hestinn í taumi, en Dísa tölti heim að æskuheimili sínu með reið- pilsið á handleggnum. Við fjárhúsin niðri á túninu sá hún eitthvað af fólki og þangað stefndi hún. Þarna voru tvær bráðókunnugar stúlkur í stórum flekk af sauðataði, sem þær voru langt komnar með að reisa upp. Hún heilsaði þeim með handa- bandi. Önnur var stór og dugnaðarleg við vinn- una, en hin var unglingur. „Er engin manneskja hér nema þið?“ spurði Dísa. Því yar svarað neitandi. Þær virtu hana fyrir sér og hún þær. „Hvar eru allir karlmennirnir?“ spurði Dísa næst. „Þeir eru sjálfsagt einhvers staðar við féð, býst ég við“, svaraði sú rösklegri. „Annars fylgist ég lítið með ferðum þeirra“. „Hvernig líður Jakobi?“ spurði Dísa enn- fremur. Sama stúlkan varð fyrir svörunum: „Það er eins með hann og hina karlmennina, við fylgjumst ekkert með líðan hans — vitum aðeins, að hann er í rúminu og svo ekki meira“. „Mér þykir þið vera heldur fáfróðar“, sagði Dísa og glotti lítilsvirðingarlega. „Hver ert þú eiginlega?“ spurði sú, sem alltaf varð fyrir svörunum. „Ég er fósturdóttir hjónanna hérna, Þórdís Pálsdóttir- Þið hafið sjálfsagt heyrt mín getið“. „Nei, við höfum ekki heyrt, að þau eigi neina fósturdóttur, nema hana Lísibetu litlu, en svo geta þau náttúrlega átt tíu fyrir því, við erum svo ókunnugar ennþá“. Dísa gekk snúðugt frá þeim og gekk heim að bænum. Það var enginn úti við og enginn í eld- húsinu. Hún settist á stól við borðið og beið þess, að einhver kæmi fram. Svo kom Borghildur framan úr hlóðaeldhúsi með kjöt í fötu. Hún hrökk við, þegar hún opnaði hurðina. „Láttu þér ekki verða bilt við, elsku Borg- hildur mín“, sagði Dísa í sínum blíðasta róm og kyssti hana tvo hlýja kossa. „Ég átti ekki von á neinum hér“, sagði Borg- hildur, „þess vegna varð mér bilt við“. „Mér finnst ég vgj^la þekkja heimilið“, sagði Dísa, „ég sé ekkert lífsmark með neinu, nema tveim stelpukjánum niður við fjárhús, sem ekkert vissu eða skildu. Hvar eru krakkarnir og hund- arnir? Það er ekki svo mikið, að þeir komi á móti manni“. „Það er víst hver og einn við sitt starf, eins og gerist og gengur“, svaraði Borghildur innan úr búrinu, en þangað hafði hún farið með kjötfötuna. „Ég býst við, að piltarnir séu við féð og hund- arnir að sjálfsögðu með þeim. Það er nú byrjaður sauðburður, eins og þú veizt, og þá eru nógir snúningarnir. Stúlkurnar ertu búin að sjá, og ég er hér á mínum vanastað við matinn. Þá vantar víst ekki marga“. „Hvar eru Lísibet og Kristján?" „Hann er sjálfsagt með piltunum, en hún er komin heim til Sigga pabba og Rósu mömmu“. „Ja, nú þykir mér þú segja mér tíðindi. Hvernig stóð nú á því, að henni var ýtt í burtu, sjálfu eftirlætisgoð>inu?“ sagði Dísa og brosti háðslega. Borghildur lét sem hún tæki ekki eftir því, í hvaða tón Dísa talaði. „Það gerðu þessi veikindi Jakobs. Hún vildi hvergi sofa annars staðar en inni í húsinu hjá Önnu, og svo var eins og hlátur henn- ar og hnyttinyrði hljómuðu ekki eins skemmti- lega eftir að þessi dimmi skuggi lagðist yfir heimilið- Auðvitað sakna allir hennar, angans litla“, svaraði hún. „Var hún ekki háskælandi, þegar hún fór, litla greyið?“ „Nei, nei, hún hefði varla verið látin fara óánægð. Hún var kát yfir því að breyta til. Það er vani krakkanna". Það var ekki verið að taka sér það nærri, þó að ég færi skælandi burtu, hugsaði Dísa og gremjan fyllti huga hennar. „Er þetta tæringin, sem gengur að Jakobi?“ spurði hún eftir litla þögn. „Læknirinn hefur víst ekkert sagt um það“, svaraði Borghildur fálega. „Þetta er altalað“, sagði Dísa næstum hróðug. „Það hefði ekki átt að ganga alveg eins mikið á fyrir ykkur í vetur, þegar ég sagði, að hann væri lagztur í tæringarveiki, fyrst það reynist þá rétt og satt eftir allt saman“. „Það var skammarleg framhleypni og ég vona, að þú farir ekki að segja Önnu, að það sé altalað í sveitinni, að hann sé veikur af berklum“, sagði Borghildur alvarleg. „Nei, auðvitað geri ég það ekki. Er hún ekki alveg við rúmið eða í því?“ „Nei, hún er fram yfir allar vonir, dugleg og kjarkgóð“, svaraði Borghildur. Anna kom fram rétt í þessu. Hún gladdist yfir að sjá Dísu glaða og hraustlega. Hún var búin að telja sjálfri sér trú um, að veikindi Jakobs væri hefnd á þau hjónin fyrir að Dísu var sagt í burtu hálfkjökrandi um veturinn. Kannske yrði hann tekinn frá þeim fyrir þá harðýðgi. Dísa faðmaði fóstru sína að sér og kyssti hana marga kossa. „En hvað þú ert dugleg, Dísa mín, að vera komin alla þessa leið. Hefur þér ekki liðið vel þarna út frá?“ sagði Anna. „Svona þolanlega. Maður þarf víst ekki að búast við því betra hjá vandalausum, en ekki ætlaði að ganga vel að fá sig lausa, þangað til ég sagði presti það, að ég tæki það fram yfir allt að fara fram eftir og hlynna að mínum elsku bróður. Honum fannst það svo kristilegt, að hann gaf mig lausa“- Mikið gat þetta verið líkt eins og þegar Páll gamli var að þylja upp einhverja hræsnisþuluna, hugsaði Borghildur. Anna leit til Dísu stórum spurnaraugum eins og hún vildi segja: Mér þykir nú nóg um þetta! Dísa hélt áfram: „Ég er nefnilega komin til að vaka yfir Jakobi fyrir þig, mamma, svo að þú getir sofið róleg í þínu rúmi“. „Þakka þér fyrir umhyggjuna, Dísa mín“, sagði fóstra hennar, „en ég er hrædd um, að ég svæfi ekki róleg, ef hann væri svo veikur, að það þyrfti að vaka yfir honum, en það er hann ekki, sem betur fer. En ef það yrði, vekti enginn yfir honum annar en ég eða pabbi hans. Það skal eng- inn smitast af honum, nema þá ég. O gef Guði þóknast að taka hann frá mér, þykir mér ekkert að því að fá fararleyfi úr heiminum. Ég hef þá ekki fyrir neitt að lifa“.

x

Lögberg

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Lögberg
https://timarit.is/publication/132

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.