Sunnanfari - 01.01.1896, Blaðsíða 2

Vir videas, quid tu facias, dum magnus haberis.
Respicias quem despicias et lædere quæris.
Dat varias fortuna vias, non ergo mireris,
Et caveas, ne forte ruas dum stare videris.
\
pýðing Hallgríms Péturssonar á þessmn vísum:
Stund er sú seinasta ill og óhreinasta, oss ber
að vaka.
Reiknast sem ókominn réttláti dómarinn reikning
að taka;
ókominn, ókominn að afmá rangindin, en jöfnuð
krýna,
umbuna réttindin, reka burt illindin, ríkið sitt léna.
Minstu að gá, ef hefð þín er há, að haldir hið
rétta.
Vel þó um sjá, hvern viltu forsmá eða virðingu
fletta.
Lukkan mjög dá kann læðast þér frá, það lát
þig ei pretta.
Þykistu stá, svo þeink þar uppá, að þú megir
detta.
II.
Úr Maríuvísum Hrynjálfs bislmps
(V, 26—29)1)
Tu regina dei dotibus inclita
cev collum capiti proxima subsides
quiduis accepis inde
et quod suscipis impetras.
Excellens superum gloria civium
angustis fer opem rebus et asperis,
cui non defuit unquam
præsens copia gratiæ.
Quas debent inopes reddere gratias
pro summis homines muneribus deo,
clemens atque benigna
nostro nomine solvito!
Sic longum faveas gentibus indigis
et nos multiplici crimine sordidos
commendare memento
mater sedula filio!
stendur þar sem fyrirsögn: M(agister) Svenonius Episc(opus)
Schalholtens( is ).
petta Orti Brynjólfur meðal annars einu sinni til Broch-
manns læriföður síns, og kallar það Carmen in lauclem
Doct.oris Caspari Erasmi Brochmanni:
Gaudia dulcia fundite, plaudite, laudite voce!
Arripe organa, cimbala musica svaviter, hortor.
Svavia cantica fingite, spargite, pingite metra!
Pierides Charites genitæ patris altitonantis
Addite jubila mollia, carmina ludite tandem!
Res monet, admonet officii ratione intime vestri.
Vertite pectora, cernite tempora, pergite saltu!
Saltibus omnimodis modulis celebrate dies hos!
Buccina succinet, accinet, occinet undique coelum!
Rupibus echo sonat, resonant quoque carmina celsa!
O ! mea viscera Caspari ad æthera tollite nomen !
Cordula psallite ! Cartula pergite ! Carpere carmen !
') Ad beatam Virginem.
pýðing.
f>ú drottning gáfum glæst
þess guðs, sem mestur er,
sem háls er höfði næst,
svo hátt þinn vegur fer,
og þaðan sérhvað þiggur,
svo fær þú alt, sem fram þú ber.
þ»ú meginhersemd há
á himinþegna láð,
þá harðnar haginn á
veit hjálp og líknarráð,
og þig hefir aldrei þrotið
æ reiðubúna nægð af náð,
Eg bið þig, blessuð mær,
að borga fyrir mig
og aðrar þakkir þær,
sem þjóðin óbjarglig
er skyldug guði’ að gjalda
fyr’ ástverk hans við sjálfa sig.
Virst sílfellt, móðir sæt,
við son þinn veita lið,
og þjóða þeirra gæt,
sem þurfa hjálpar við,
þótt séum vér glæpagrómi
saurgaðir mjög á marga hlið.
Oáta Brynjólfs bislmps.
»það var fyrir fiski1) að þessi garður var mÍZ2)«.
»Þú hefir reist þér hurðarás um öxl«, sagði
Brynjólfur biskup, þegar hann kom út i Skálholts-
kirkjugarð snemma morguns einu sinni og fann
Digra-Simba húskarl sinn afvelta úti í kirkjugarði
undir steini, sem hann var að roga við, og snar-
aði biskup af honum steininum. [Sögn Grunna-
víkur-Jóns].
Brynjólfr biskup reiddist við sérayHaldór durt
á Staðarhrauni, þegar hann vildi ekki drekka minni
þeirra heilögu martyruma) Jóns biskups Arasonar
og sona hans. [Sögn Arna Magnússonarj.
Brynjólfur biskup orti kvæði á latínu bæði um
krossinn helga (Carmen de cruce) og um Maríu
mey móður drottins (Ad beatam virginem). Séra
Hallgrímur Pétursson kvað skop utn krosskvæðið
biskups og gerði gys að kathólsku-blendni hans,
og tók þykkju biskups fyrir. [Sögn Grunnavíkur-Jónsj.
Brynjólfur biskup baðst opt fyrir í Maríustúku
í Skálholti og kraup fyrir likneski vorrar frú; er
enn til Maríusaltari hans með hans eigin hendi.
Brynjólfur biskup átti lögbók þá, er Ari lög-
') = laungu.
3) píslarvotta.
’■) — lagður.