Sunnanfari - 01.06.1897, Page 8
100
uppáhaldsfæða ítala. Hið fyrsta maccarónska skáld var
ítalskur maður, er nefndist Tifl degli Odasi (Typhis
Odaxius); hann nefndi þessi einkennilegu Ijóð sín „carmen
maccaronicum" og hefur nafnið síðan haldist. Odaxius
var uppi á 15. öld og dó í Padda 1488. t>ó þótti sam-
landi hans, Trafilo Polengo (f. 1491, d. 1544), honnm
fremri, því að hæði náði maccarónski skáldskapurinn meira
geingi fyrir tilstilli Polengos og hann varð sjálfur nafn-
kunnur maður fyrir hann. Hin maccarónsku kvæði hans
voru fyrst gefin fit i Feneyjum 1518 og síðan rak hver
útgáfan aðra. Skáldskapargjörð þessi breiddist svo út
um nálæg lönd og einkum kveður talsvert að henni á
Þýskalandi; þar er til allmikið frá 16. öldinni, sem kveð-
ið er upp á þessa vísu; nokkur maccarónsk kvæði eru
jafnvel til eftir Hans Sachs skóara í Niirnberg, sem ann-
ars er alkunnur fyrir „meistarasöngva“ sína. Líka breidd-
ist hún út til Frakklands, Bnglands, Skotlands og Norð-
urlanda.
Nú skulu tilfærð sýnishorn af maccarónskum kveðskap
nokkurra þjóð i. í leikritinu „ímynduuarveikin“ eftir hið
nafnfræga franska gleðileikaskáld Moliére er maccarónsk-
ur skáldskapur á einum stað, og er þetta þar í:
Cest pour cela que nunc convocatis estis
Et credo quod trovabitis
Dignam materiam medici
In savanti homine que voici:
Lequel in chosis omnibus,
Dono ad interrogandum,
Bt á fond examinandnm
Vostris capacitatibus.
Úr „de lustitate studentica", maccarónsku kvæði frá
Þýskalandi, er þetta:
Purscha studentorum
flnstris sub tempore noctis
Gassatim laufunt
cunctis per commata gassis
Cum harpbis, pfeifis,
citharis cum geigibus ipsis
Bt hauunt steines,
ut feur springit ab ipsis.
Prá Danmörku er þessi alkunna vísa:
Gingimus in gadibus
cum jomfrubus atque madamus,
slogimus in stenibus
cum stokkibus atque rapiris;
tunc voniunt vægtri et
nos in raadstuviam slæbunt,
solvimus en dalerum et
sic læti slapsimus derfra.
Hjer á landi munu raenn og hafa feingist við macca-
róniskan kveðskap og mun það helst hafa tíðkast í latinu-
skólunum, einkum í Skálholtsskóla, og þaðan segja menn
eftirfylgjandi vísu komna, aðrir eigna hana dr. Hallgrími
Scheving; vísan er svona:
Non est hjerna megin
horn mitt in buxibus illis,
quas mihi saumavit
matercula thraudine svarto.
Vísur
eftir sjera Benedikt Jónsson í Bjarnanesi
(dáinn 1744).
[Sbr. Boðley’s safn í Öxnafurðu, íslensku handritin frá
Pinni Magnússyni, nr. 110. 8 vo.]
I. Á manntalsþingi einu sinni:
Þó mig allir tyggi tönnum
og taungli hold með beinum,
samt er ekki mörgum mönnum
matur í mjer einum.
n. Um deilur manna:
Margir deilur meina sjer
mikil lukkugæði;
frægum sigri tramar er
friður og þolinmæði.
Gömul vísa.
Af Eyjasandi1 út i Voga
— er það mældur vegur —
átján þúsund áratog
áttatíu og fjegur.
1) Landeyjasandur. 2) Selvogur.
Þetta er síðasta blaðið af VI. árg. Sunnan-
anfara. Þegar næsti árg. byrjar verður biaðið
prentað á annan og betri pappír, með góðri
myndasvertu og með nýju letri. Myndirnar
ættu því að verða betur prentaðar en verið
hefur og blaðið yfir höfuð betur úr garði gert.
„ísland^
fæst hjá öllum póstafgreiðslumönnum og brjef-
hirðingamönnum. Það er stærsta og besta blað-
ið, sem nú kemur út hjer á landi.
Ábyrgðarmaður: Þorsteinn Gíslason.
Þingholtsstræti 7.
Fjelagsprentsmiðjan. — Reykjavlk.