Öldin - 01.02.1894, Síða 11

ÖLDIN.
27
í faðma,- þegar þessi uppgjörðar orrusta er
úti og lilægja svo dátt að náunganum, sem
þeir hafa gabbað. Þessir hinir sömu spá-
menn alþyðunnar sýna fram á það, að
ekkert annað, en gjörsamleg bylting í
borgaralegu félagi geti fullnægt kröfum
hins yíirstandandi tíma; það verði að af-
nema öil einkaréttindi vissra flokka manna
allir verði að hafa “jafnt tækifæri”, og
þetta segja þeir, að sé ið mesta stig í þrosk-
un mannkynsins.
Nýlega er komin út lx»k ein mjög
merkilog, sem óefað mun hafa mjög mikil
áhrií á karla og konur, einkum innan
kyrkjunnar. Það er “The New Re-
demption” (In nýja endrlausn) eftir G. D.
Herron ; er btík sú rödd hrópandans í
eyðimörkinni til kyrkjunnar. Bók þessi
logar af háfleygri mannást og sýnir oss
sálu, sem titrar af réttlætistilflnningu.
Þó að höfundrinn sé rétttrúaðr að nafninu,
þá er lianu þó ekki vel sporrækr á hinar
lögðu slóðir. Kristr kenir honum ekki
fyrir sjónir seni draumóramaðr, þcgar
hinn mikli Nazareni talar um samband
manna iivers við annan. “Fjallræðan”
segii hann,“er vísindi mannfélagsins. Hún
er fyrirlestr um “political economy”, hún
er verulegt réttlætis-kcrfi. í mörg ár hefl
ég ekki séð jafn-drengilegt og djarflegt
rit eftir rétttrúaðan mann eins og þessíi
merkilegu litlu bók. Hún verðr þyrnir á
holdi hinna kærleiksiýru kyrkjumanna,
sem heiðra guð með vörunum, meðan
hjörtu þeirra cru fjarri honum. Með ein-
beittum lmga ræðst próf. Ilerron á alt hið
illa, er auðvaidið hefir í för mcð sér, með
oiðum, sem hijóta að hrífa hvern þann, er
rettlætið elskar. Hann segir hinni sofandi
kyrkju til skyldu sinnar. Tek ég hér sem
sýnishorn nokkur atriði úr boðskap hans
til liinna kristnu bræðra sinna.
Vér trúum ekki á Krist fremr en
vér crum reiðubúnir ;ið hlýða boðum hans.
f>að cr trúarleg sjálfblinda kyrkjunnar nú
á dögum, að kalla Ivrist drottinn, en
dreyma þó ekki um að fylgja boðum hans
Ef að kristnin vill ekki leggja sig niðr við
að gera sér ant um daglegt líf manna, ef
að hin “gullna regla” (að breyta svo við
aðra, sem menn vilja að þeir breyti við
sig) verðr ekki framkvæmd í daglegu lífi,
ef að leitun eftir réttlætí er ekki hið eðli-
lega framsóknarlögmál, þá eru orð guðs
eigi sannleikr og hann hefir ekki opinber-
að sig í Kristi, Holdið er valdrænn harð-
stjóri og eyðileggjari þegar það fær að
stjórna andanum, þegar það fyllir kvið
sinn munaði og tímanlegum hagsmunum,
sem ekki eru neitt lífsmark í sjálfu sér, en
hljóta að líða undir lok jafnótt og þær
myndast. Það sem vér köllum að ná í stöðu
eða embætti ætti að eins að vera aukaat-
riði, sem að eins væri notað til að ná
kristilegum þroska. Það er ekis siðferðis-
spillandi fyrir oss að binda hugann við
líkamlega vellíðan og líkamlega hagsmuni
eins og það liefði verið fyrir Krist að
gjöra kraftaverkin í þcim tilgangi að bæta
líkamlega vellíðun sfna, eða safna sér
fé. Eigingirnin réði öðrum gjörðum
stjórnenda heimsins, en hugmynd Krists
var að fóma sjálfum sér. Hann boðaði
mönnum hina “gullnu reglu” sem megin-
reglu, svo að menn fyrir hana öðluðust
guðs rlki, hans réttlæti og bróðurband kær
leikans. Hann sagði að sjálfselskan væri
rót allrar þeirrar eymdar, er syndin hefir
í för með sér”.
í kap’tulanum um “mannfélagsbilt-
inguna” sjáum vér að próf, Herron líkist
hinum nafnfræga ítalska siðbótarmanni
Savonarola. Siðferðishugmyndir hans og
háfleygi skína þar með eldskærri birtu
og sýna oss sálu, sem brennur af' guðdóm-
legri ást til réttlætisins.
“Stórkostlegar hugmyndir fylla nú
lijörtu manna og lyfta upp vonum þeirra.
Allsstaðar sjáum vér merki til almennra
breytinga á hugsunarhætti manna. Mann-
kynið bíðr vonarfullt hins komandi tíma,
þar til hinni nýju skfrn sé lokið. Hver