Öldin - 01.06.1894, Side 7

ÖLDIN.
87
En yflrundirforinginn, sem hafði ef-
laust áður sopið á ferðapela, og bætti nú
drjögum á sig úr könnunni, var ekki á því
að sleppa svo góðu efni. “Því ertu svona
grettinn, gamli minn ?” sagði hann með
sömu ertninni. “Þið hændagarmarnir er-
uð þangað til að þvættast innan um kýr og
kindur að þið verðið nants og sauðahöfuð
sjálflr. Kynnirðu minstu mannasiði, lét-
irðu einhverja laglcga stelpu skenkja á
könnuna fyrir mig; hún cr tóm, líttu á, al-
veg galtóm eins og hauskúpan á þér. En
þið, rófuskrælingjarnir ykkar, liafið ekki
hálft vit til að sjá hver sómi ykkur er sýnd-
ur þegar konunglegur yflrforingi heimsæk-
ir ykkur. Sérðu, lu’óið mitt, nú á dögum
er dátinn fyrir öllum; hann her nafn sem
syngur, af því að hann her sverð sem
syngur í. En þið, hikkjuhöðlarnir, hafið
ekki annað cn hráan grau't í hausunum og
rófu í hrjósti. Skál, karlfugl.... heill og
heilsu hinum hrausta lautenant, honum
Bertel! Hvað þá ? Yilt þú ekki drckka
minni góðs og- göfugs jungherra ? Bónda-
durgur, svei þér lengi!”
0g undirforinginn þóttist ekki minni
maður en það, að hann í oflætinu sló hnef-
anum í horðið og það svo ósleitulega, að
trédiskarnir dönsuðu og jafn vel tréfötin
sjálf komust á flugstig að fjúka ofan á gólf
með því sem í þeim var. Fyrsti árangur-
inn af þessu hermannaglensi var það, að
þar spruttu upp sex eða átta vinnumonn og
sýndu sig albúna að kenna hinum óboðna
gesti að hera virðing fyrir hóndanafninu.
En Bertila gamli varð fyrri til. Hann stóð
upp sem ekkert væri um að vcra, gckk
fram að liðsmanninum, steig seint og fast,
mælti ekki orð, en tók annari hendi af'tan á
liáls honum en liinni Iiægri í bakið, lióf
hann liátt á loft og bar Bent olckar Krist-
insson til dyranna og skaut honum út í tré-
spónahrúgu sem lá þar úti fyiir fordyrinu-
Hinum glensmikla liðsmannikomþettasvo
á óvart, að liann varla hreyfði sinar þreknu
hendur, því hefði hann gjört það, erólík-
legt að sjötugt gamalmennið hefði borið
sigur úr viðskiftunum.
“Farðu,” kallaði Bertila á eftirhonum
“og haltu veizlu hvar þú vilt í minningu
hændanna í Stórkyro!”
Ekkert flnst ómentuðum manni jafn
mikið um sem snarræði samfara hraustri
hönd. Oðara en Bertila gamli kom aftur
inn á gólfið, slógu menn lians hring um
hann af ánægju; var þá og allri óvináttu
lokið og allur ágreiningur milli húshóndans
og hjúa hans dottinn úr sögunni. Keppn-
in milli sverðsins og plógsins er jafn gömul
sem heimurinn. Kylfustyrjöldin hafði og
átt þá uttdirrót og alið og aukið matning-
inn; var það nú alt í fersku minni. Þessi
hændalýður liafði gengið undir oki aðals-
mannanna, cins og svo margir aðrir Finn-
ar, og horfðu því hróðugir á liversu metorð
þcirra og manngildi var varið gegn ofsa
hermannsins; þeir gleymdu því í þeirri
svipan, að innan skamms kynni einhver
þeirra að verða færður í liðsmannatreyjuna
og látinn leggja af stað til þess að verja
land sitt. Sjálfur hændahöfðinginn var nú
og svo hreykinn yflr framgöngu sinni og
sigri, að hann gleymdi líka allri reiði sinni
og lét nú í fyrsta sinni eftir langan tíma
sjá sér hros á vörum, og fór nú í lok dög-
urðarins að segja gamlar sögur til skemt-
unar fólki sínu.
“Eg gleymi því aldrei þcgar við dust-
uðum þrælinn hann Ahraham Melkiorson,
liann, scm lét fanga heztu hændurna l
Stórkyroog hjólhrjóta eins og illræðismenn.
Ilann tar þá á norðurleið og liafði 50
sveina; það var um vetur og liann “finn’’
maður, trúi ég, svo að hann fékk kvef í
kuldanum, og ók þó í úlfhéðni, hezta skjól-
fati, og barst mikið á. En þegar hann var
kominn nálægt Kárlahý gjörðum við karli
fyrirsát, komum honum á óvart eins og
Jeliú og feldum tuttugu og tvo af sveinum
hans, en sjálfan hörðum við hann bláatt og
bleikan, en við hvert-högg dró hann vargs-
helginn upp yflr eyrun og heit þá engin