Kvennablaðið - 30.05.1918, Blaðsíða 6

38
KVENNABLAÐIÐ
reiðslu, og þeim námsgreinum sem heyra
þar undir, t. d, heilbrigðisfræði, efnafræði
og náttúrufræði, að því leyti, sem þær
námsgreinar snerta matreiðslu og heilbrigði
manna. Þetta yrði, eins og alt barnaskóla-
nám á að vera, að eins byrjunarstig, sem
gerði stúlkubörnin fær um að skilja betur
heimilisverkin og þýðingu þeirra fyrir sál
og likama manna, og gæfi þeim undir-
stöðuþekkingu í þeim störfum, sem dag-
lega fara fram á heimilunum.
Nú er það öllum vitanlegt, að meiri
blutinn af stúlkubörnunum eiga það ætl-
unarverk og lífsstöðu fyrir hendi að stjórna
heimili og verða mæður. Þær verða sem
eiginkonur og mæður síðar að sjá um bú og
börn, og þá ætti einnig frá barnæsku að
búa þær undir það. Þær ættu þegar í
barnaskólanum að fá undirstöðukenslu á
fyrstu byrjunarstigunum að heimilisstörf-
um, svo sem í handavinnu, t. d. saumi,
prjónaskap, fataviðgerð og matreiðslu. —
Það er þessi kensla, sem með hverju ári
verður almennari i alþýðubarnaskólum
annara þjóða. Auk þess, sem vissar kenslu-
stundir á viku eru ætlaðar til handavinnu,
þá eru skólaeldhús sett upp við bvern
barnaskóla, þar sem stúlkubörnin fá sína
fyrstu kenslu í daglegum, góðum matar-
tilbúningi, og öllum eldhússtörfum. Um
leið og skólinn því gefur stúlkuhörnunum
æfingu í þessum störfum, með tilliti til
þeirrar væntanlegu húsmóður- og móður-
köllunar og starfsemi síðar á æfinni, þá
gefur hann þeim einnig fyrstu iðnmentun
og sérþekkingu þeirra, sem þó ekkikemur
í bága við reglur góðs uppeldis á nokkurn
hátt. Húsmóður- og móðurstörfin eru svo
margbreytt og mikilvæg, að uppeldi þeirra,
sem síðar verða að taka þau að sér, verð-
ur að vera enn þá fullkomnara og fjöl-
breyttara en drengjanna.
Ríkin eða löggjafarvaldið reka börnin í
skólana, og því ber því að sjá um að sú
fræðsla verði bæði holl og hagkvæm, svo
hún uppfylli þann tilgang sem lögin hafa,
sem sé að skapa dugandi og heiðarlega
þjóðfélagsborgara. í samræmi við þessa
stefnu og tilgang löggjafarinnar eiga heim-
ilin að vinna: fóstrandi og fræðandi, vernd-
andi og styrkjandi, sem lítil heild út af
fyrir sig, en þó einn sterkur liður í þjóð-
félagsheildinni.
Það er þetta ætlunarverk sem litlu hús-
mæðraefnin eiga síðar að uppfylla, og það er
sannarlega hvorki létt né lítilmótlegt. Allir
virðast sammála um, í orði kveðnu, að
það sé háleitt og lifsnauðsynlegt, hverju
þjóðfélagi. Þess vegna er það einnig skylda
rikisins að leggia sinn skerf til, að hús-
mæðraefnin fái allan nauðsynlegan undir-
búning undir þetta mikilvæga starf. Og til
þess verður að byrja á byrjuninni. Það er
ekki nóg að styrkja einn eða tvo kvenna-
skóla, sem eru handa efnaðri stúlkunum.
Það verður að byrja á sjálfum alþýðu-
skólunum. Allar konur verða að hafa feng-
ið undirstöðukenslu í heimilisverkum og
heimilisstjórn. Og þá verður að byrja á
barnaskólunum. Við þá alla ætti að vera
skólaeldhús,sem stúlkubörnin fengju kenslu-
stundir í, vissa daga á viku, að minsta
kosti tvö síðustu skólaárin.
Það væri of hörð og ósanngjörn krafa
að heimta að hver einasta kona væri fœdd
góð húsmóðir. Kynferðið er ekki einhlýtt
til þess, þar þarf einnig þekkingu og þroska
til. Heimilin standa og falla með hús-
mæðrunum, og séu þau hyrningarsteinar
þjóðfélagsins þá ættu þeir að reisast á
traustari grundvelli en hendingu einni. Því
það má sannarlega hending kallast, ef ó-
undirbúinn maður er settur í vandasama
stöðu, og leysir hana vel af hendi. En það
er vandasöm staða að skapa góð heimili,
sem ekki verður af öllum konum lieimtað
hjálparlaust. Ríkin leggja karlmönnum til
sérnámið, að meira eða minna leyti. Jafn
vel |óbreyttustu iðnir útheimta sitt langa
nám og æfingu í því. Húsmóðurstaðan og
móðurstaðan er sériðn kvenna, sem þær
verða að undirbúast til allar sem bezt. í
vöggunni er naumast hægt að skilja pip-
armeyjaefnin frá húsmæðra- og mæðra-
efnunum. Allar þurfa þær sérstakan undir-
búning undir þessa slöðu, sem byrji í al-