Dagskrá

Issue

Dagskrá - 13.03.1897, Page 4

Dagskrá - 13.03.1897, Page 4
mjög tíðkanleg í þessum merkjum, og eru þau í raun- inni alveg sama eðlis eins og hin margvíslegu merki aðalsættanna, sem komið hafa upp á öllum tíinum og ótölulegur fjöldi er til af um allan heiin. Fánar eru þar á móti alls annars eðlis. Þeir eru ætlaðir til þess að sjást langan veg, hvort heldur þeir blakta á skipsmöstrum yfir fylkingutn eða á húsum, og eru fanamerkin því venjulega höfð einföld og óbrotin. En auðvitað eiga þau eins og merkin að einkenna hlutaðeigandi þjóð eða fjelag, og litir þeir sem hafðir eru á flöggunum eru því valdir eptir því. Engin siðuð þjóð hefur dýrsmynd í versunarfána sínum. Hið eina fánamerki sem telja mætti hjer til er íslenski fálkinn, en þetta flaggmerki er ekki löglcitt hier enn, og verður það að líkindum aidrei, því fálkinn er allt of ógreinilegur í fjarlægð auk þess sem hann er ó- samræmilegur við flögg annara kristinna þjóða. Þjóðlitir Islands eru blatt og hvítt, er tákna himin- inn og snjóinn, og þessa tvo þjóðliti eina eiga engir aðrir en Islendingar. Nú er krossinn eins og kunnugt er hið algengasta og hentugasta flaggmerki, og er hann auðvitað hið besta, fegursta og greinilegasta merki, ef hann verður settur rjett, yfir allan fánann. Danski fán- inn er því með rjettu talinn einn hinn fegursti og frumleg- asti fáni. En Islendingar geta einmitt tekið upp fana sem er jafneinfaldur, frumlegur og hentugur eins og sá danski. Það er úvítur kross í bláum feldi. — Aptur er f lkinn fagurt og þjóðlegt merki fyrir Island og ætti að setjast í stað þorsksins, sem má með rjettu teljast valdboðinn sem þjóðmerki íslendinga að þeim nauðugum og ekki löglega. En fánimi á um franr allt að vera hentugur og þó um leið þjóðlegur og í sam- ræmi við flaggstíl Evrópumanna, en þessum skilyrðum öllum fullnægir fálkinn ekki. Flaggmálið er löggjafarmál, og líklegt að það verði tekið bráðlega upp á aiþingi. Að líkindum væri rjett að fara einungis fram á sjerstök flaggrjettindi fyrir íslensk skip á innanlandssiglingum, fyrst um sinn, einsogNorð- menn höfðu á sínum tíina, og mundi þá varla verða langt þangað til hægt væri að færa sig lengra upp á skaptið. Grjótaksturinn um Bankastræti. Svo að segja daglega, frá morgni til kvölds, renna nú grjótlestirnar á fleygingsferð niður eptir Bankastræti, sem er hin brattasta af aðalgötum Reykjavíkur, og al- faravegur allra sem fara eða koma til bæjarins. Menn hafa talað mikið um það, að gangstígar frarn með þessari götu sjeu bráðnauðsynlegir, og vísu æskilegt að slíkir stígar vseru lagðir sem víðast í bænuru, þar sem mikil umferð er með hesta, vagna og sleða. En hvað dugar mönnum að hafa gangstíga, nema því að eins að þeir sem fara um meginstrætið ráði við pað sem þeir fiytja eða fara með. Grjótakstrarmennirnir ráða ekki við sleðana sína þegar þeir fara um Bankastræti, og það er hreinasta undur að slík sleðaferð skuli vera leyfð þar. Grjótinu er venjulega ekið á smáurn sleðakrílum, sem tveir menn draga eða halda í. A sleðanum eru tveir, þrír stórir steinar, opt nálægt þrem hestburðum hver. Þegar akstrarmennirnir koma að brattanum í Bankastræti, á leið niður í bæinn, þar sem grjótinu er hlaðið í kesti hjer og þar sem byggja skal, beita þeir sjer aptan í sleðann, halda liver í sína taug og láta sleðann renna á undan sjer niður strætið. Þegar flughálka er á stígnum má nærri geta hve erfitt það er fyrir tvo menn að stjórna ferðinni á svo miklum þunga. Flestir akstrarmennirnir ganga á íslensk- um skóm sem verða strax jafnhálir og sleipir eins og stígurinn sjálfur. Svo renna þessir lilöðnu grjótsleðar hver á eptir öðrum innan um bö.rn og fullorðna scm eru á ferð um götuna, stundum rjett við fæturna á hestum ferðamanna eða bæjarbúa sem eru að ljetta sjer upp á hestbaki, allt í einni þvögu, og stundum kemur það fyrir að annarhvor eða baðir akstrarmennirnir missa tökin á tauginni, skeikar fótur eða liafa ekki við sleð- anum, og þá þjóta grjótækin á hendingsflugi út af veg- inum a hvað sem fyrir verður, garða, grindur eða hús- grunna. jeg hef þrívegis sjeð grjótsleða hendast þannig með akstrarmennina aptan í sjer og vegfarendur fyrir framan sig út í grjótgarðana við gamla Bakarastíginn. — Og það er ekki neitt uppbyggileg sjón. Það er aldrei neitt skemmtilegt að sjá menn hafða til að vinna dýravinnu. Þó er það allra herfilegast þegar menn setja sig í lífs og lima hættu með því að ganga undir aktýgi uxa eða hesta. Og í hvert sinn sem rnenn beita sjer þannig fyrir grjótsleða á glerhálli brekku innan um menn og hesta, stofna þeir sjer í hættu og jafnvel öllu öðru sem verður á vegi þeirra. I þau skipti er jeg hef sjeð »sleðastrarid« á stígn- um hefur annar maðurinn jafnan dottið og lafað í taug- inni. — Einu sinni flæktist annar maðurinn í reipinu og hentist út í grjótgarð mcð sleðanum. Þegar hann stóð upp sýndist mjer hann draghaltur, þó hann vildi ekki láta mikið á því bera. Það sýnist öll þörf á því að bæjarstjórn eða lög- regla hlutist til um að slíkur ófögnuður eigi sjer ekki stað lengur og að nú sje ekki lengur beðið eptir því að stórslys verði að þessum sleðaferðum. Auðvitað má ekki sú tilhlutunarsemi ganga svo langt að menn missi atvinnu við grjótflutninginn eða að hann hindrist á nokk- En það mætti fyrirbyggja alla hættu og um leið jafnvel gjöra þeim sem að þessu vinna mikið ljettara er það að ! urn hátt.

x

Dagskrá

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Dagskrá
https://timarit.is/publication/153

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.