Dagskrá - 28.04.1897, Blaðsíða 1

Verð árg. (minnst T04 arkir)
3 kr., borgist fyrir janúarlok;
erlendis 5 kr., borgist fyrirfram.
Uppsögn skrifleg bundin við
1. júlí komi til útgefanda fyrir
októberlok.
I, 74-75.
Reykjavík,
miðvikudaginn 28. april.
1897.
Ófriðurinn milli Grikkja og Tyrkja.
Þegar síðast frjettist var ófriður millum þessara
tveggja þjóða byrjaður, í fullri alvöru, um endilöng landa-
mærin milli ríkjanna.
Menn eru ekki á eitt sáttir um, hverir hafi byrjað
ófriðinn, Grikkir eða Tyrkir.
í Miklagarði er því haldið fram, að grískt herlið
hafi ráðist inn á lönd Tyrkja að fyrra bragði, ásamt
ýmsu sjálfboðaliði og uppreistarflokkum, er hafa safn-
ast fjölmargir við landamærin í Þessalíu, innan um her-
stöðvar Grikkja þar. — En í Aþenu er hitt fullyrt, að
Tyrkir hafi orðið fyrri til að fara yfir mörkin. En hvort
sem nokkurtlið úr hinum reglulega her Grikkja hefur tekið
þátt í fyrstu óspektum uppreistarmanna eða ekki, er það
víst að hinn eiginlegi, reglulegi ófriður var hafinn af
hálfu Tyrkja, áður en þeir sögðu Grikkjum stríð á hendur.
Ráðaneytisforseti Grikkja, M. Delyannis, kunngjörði
á auriafundi er þingið var kallað saman til 18. þ. m., að
Tyrkir hefðu nú lýst yfir ófriðnum.
Frá því fyrir miðjan þennan mánuð hafa verið sí- j
felldar smáorustur, nálægt landmærunum. Þann 16. má
þó fyrst telja að liði beggja hafi lent saman fyrir alvöru.
Þá rjeðust Tyrkir á nokkrar fremstu stöðvar Grikkja, en
þar veitti Grikkjum betur og urðu Tyrkir frá að hverfa.
Á sömu leið fór daginn eptir. — Þá var barist á mörg-
um stöðum í einu eptir endilöngum iandamærum, en
með litlum liðsafla af báðum, og báru Grikkir víðast
hærra hlut.
Þennan dag varð ein helsta orustan við Karya í
Makedoníu, rjett fyrir norðan landamerkin. Höfðu Grikkir
ráðist þar inn á Tyrkjalönd kvöldið áður, en um morg-
uninn snemma voru fjórar sveitir sendar á móti þeim
og æðsti herforingi Tyrkja þar suður, Edhem Pasha, til-
kynnti foringjunum um leið, að meginherinn mundi á
næsta degi koma til skjalanna.
Vopnaviðskiptin við Karya stóðu yfir frá því kl. 10
um morguninn og alla aðfaranótt Páskadagsins, og stöðv-
uðust Grikkir þar í rásinni. Eptir því sem á leið óx
Tyrkjum liðsafli að norðan og urðu Grikkii loks að láta
síga undan.
Þar heitir Milounaskarð, er aðalorustan, sem frjettst
hefur af, var háð á fyrsta í páskum. Þar voru alls um
20,000 manna af báðum, og lauk þeirri orustu svo að
Tyrkir höfðu betur. Var sá sigur mjög þýðingarmikill,
því eptir hann má svo heita sem Tyrkjum sje opin leiðin
til Larissa, þar sem Konstantín, krónprinsinn gríski, sat
með meginherinn, þá er síðast frjettist.
Orustan í Milouna stóð yfir fullan sólarhring, og
fjell mikið fleira af Grikkjum —- hve margt er ekki ná-
kvæmlega hermt frá.
Svo er sagt, að Grikkir hafi haldið tveimur stöðvum
í Milounaskarðinu tii mánudags, en þá urðu þeir einnig
að láta þær lausar og leita undan. En að kvöldi mánu-
dags tóku þeir nokkrar hæðir nálægt bænum Tyrnavo,
sem er rjett á landamærunum, og þegar síðast frjettist
snerist viðureignin um þennan bæ og hæðirnar þar í kring.
Grikkir brenndu tyrkneskan bæ Damasi, um tvær
mílur vestur af Tyrnavo á annan í páskum, og hjeldu
þar velli þegar síðast frjettist.
Við Nezeros, austur undir Salonikaflóanum, báru
Grikkir einnig hærra hlut, og eyðilögðu þar tvær fall-
skotastöðvar fyrir Tyrkjum. En hverja þýðing þessar
vinningar Grikkja geti haft, er ekki unnt að segja sök-
um þess að hinar allra síðustu fregnir eru mjög óljósar,
og ber ekki saman. Að öllum likindum verður þessþó
ekki langt að bíða að Tyrkir geti þröngvað kosti Grikkja
ef aðrir skerast ekki í leikinn, enda hafa þeir að eins
um 60,000 hermanna alls, en Tyrkir geta, hvenær sem
vera skal, sent um 400,000 í leiðangur. —
Á Krít er allt í sama þófinu. Smábardagar eru
þar stöðugir milli kristinna manna og Tyrkja, en flota-
deildir stórveldanna halda eynni í herkvíum og haga
sjer eins og þau væru í bandalögum við Tyrki, skjóta
á borgir eyjarskeggja, o. s. frv.
Það er almenn tilgáta að Rússar muni undir niðri
vera mjög bendlaðir við þennan ófrið; halda margir að
þeir muni fyrst vilja láta Tyrki þreyta sig og tæma
fjárhirslur sínar á viðureigninni við Grikki, til þess að
því ljettara sie að yfirbuga þá á eptir, og að þeir ætli
sjer heiðurinn af því að lokum, að hafa verndað smá-
þjóðina grísku, gegn hinum grimma og óvinsæla Hund-
Tyrkja, sem getur haft mikil áhrif á arfahlut þeirra við
skiptin á búinu. — Annars er það samhuga álit, flestra
blaða ytra, að þessi ófriður muni innan skamms draga
til enn meiri tíðinda í Evrópu.