Lögberg-Heimskringla - 03.01.1963, Síða 6

6
LÖGBERG-HEIMSKRINGLA, FIMMTUDAGINN 3. JANÚAR 1963
; GUÐRÚN FRÁ LUNDI:
ÖLDUFÖLL
Skáldsaga
„Það er mikið að þú skulir
finna, hvers virði það er að
vera heilbrigður“, sagði hún.
„Satt að segja bjóst ég ekki
við svo miklu af þér“.
Jóna roðnaði af gremju og
sagði:
„Það er áreiðanlegt að ég
finn það vel, og hef alltaf
fundið, að það er ólíkt mitt
hlutskipti eða Signýjar systur
minnar“.
„Það hefur mörg konan lak-
ari ástæðu en hún“, sagði Þor-
björg. „Þó aðþetta kæmi fyrir,
er það að verða búið. Sigga
mín fer nú að hressast. Þá fara
þau að hafa það gott hérna í
Bjarnabæ. Hún Signý á þó
alltaf duglegan mann, en þú
átt engan. Við finnum hvers
virði þeir eru, eiginmennirnir,
sem hírumst einar“. Hún
brosti glettnislega í lok ræðu
sinnar.
„Já það skulum við nú ætla,
að það sé einhvers virði“,
sagði Jóna frænka og leit út
undan sér til Grétu í Móunum.
Þær hugsuðu báðar hið sama,
en hvorug þorði að koma orð-
um að því, að Þorbjörg væri
víst á góðum vegi með að bæta
sér upp þá fátækt.
Daginn eftir fór Sigga suður
fyrir bæ og sat þar í glaða sól-
skininu. Mikið var nú dásam-
legt að koma út aftur og anda
að sér heilnæmu sjávarloftinu
og horfa á þennan víða og
gamalkunna sjóndeildarhring.
Það var talsverður munur að
horfa á hann núna eða í spegl-
inum. Hún virti fyrir sér
götuna inn með brekkunni og
víkurhúsin. Henni fannst
heimurinn dásamlegur ,og
gaman að lifa og eiga góða
foreldra, og von um að verða
heilbrigð aftur. Það streymdi
í gegnum hana unaðstilfinn-
ing. En hún mátti ekki vera
lengi á fótum. Það hafði lækn-
irinn sagt. En nú gat hún setið
upþi í rúminu og skrifað. Hún
var búin að hugsa sér að skrif a
eins vel og Bína í Móunum,
því að Gréta var sífellt að
segja við hana, hvað dóttir sín
væri farin að skrifa vel.
Á þriðja degi, þegar hún
kom út, mætti henni svöl haf-
golan í dyrunum. Hún gæti
samt setið sunnan undir í
skjólinu. Þarna komu kaup-
mannssynirnir og Ragnar inn-
an götuna. Skyldu þeir bjóða
hana velkomna á fætur, eins
og allir sem sáu hana, meira
að segja prófastsstrákarnir
höfðu gert það. En þeir bara
hlógu illkvitnislega sín á milli.
Og hún heyrði þá segja:
„Nei, sko, hvar Sigga lúpa
er komin á kreik“.
Þetta var gamla uppnefnið,
sem þeir gáfu henni, þegar
þeir voru að hrekkja hana og
Jóa litla í fjörusandinum.
Henni vöknaði um augu, þegar
hún njinntist þess tíma. Hún
flýtti sér inn aftur. Henni
fannst golan hálfu kaldari en
áður. Heimurinn var víst svip-
aður og áður var, fannst henni.
Bezt að sjá hann gegn um
gler. Út um gluggann var
hann fallegur, þegar sólin
skein á smágerða öldufaldana
á víkinni,. en litla og hlýja
baðstofan hlífði henni við
norðannep j unni.
Strákarnir voru nú komnir
heim að sætinu hennar fyrir
sunnan bæinn. Líklega hefðu
þeir ætlað að stríða henni eitt-
hvað. Ragnar gaf henni langt
nef, þegar hann sá hana innan
við gluggann. Svo sparkaði
hann í kassann, sem hún hafði
setið á. Hann þeyttist eitthvað
í burtu. Hinir strákamir
hlógu, svo að hvítar tennurnar
sáust langt til. Svo höfðu þeir
sig í burtu, þessir ógerðar-
strákar. Sigga óskaði þess, að
þeir kæmu aldrei aftur.
Sigga fann að hún hresstist
með degi hverjum. Hún fór
að elda matinn og hita kaffið
fyrir mömmu sína og gera
margt fleira, henni til hæg-
inda. Þegar veðrið var gott og
hún hafði ekkert að gera, sat
hún vanalega niður á víkur-
bakkanum hjá bænum hennar
Hallfríðar, og horfði á hvern-
ig öldumar léku sér við slétt-
an sandinn. Þarna hafði aum-
ingja Jói litli haft gaman af
að sitja og leika sér. Henni
fundust það ljúfar minningar,
þegar þær höfðu setið þarna
með litlu drengina tvo, hún
og Bína í Móunum. Síðan
höfðu þær ekki leikið sér sam-
an. Bína var orðin stór og dug-
leg stelpa, sem vann með
mömmu sinni á reitunum og
hjálpaði henni líka heima.
Gréta hafði þungt heimili, sjö
manna fjölskyldu. Þó var hún
alltaf svo kát. Bara að mamma
Siggu væri eins létt í lund-
inn. Hún var sjálfsagt svona
dauf og þreytuleg vegna þess,
að Jói litli var aumingi og eina
dóttirin hennar heilsulaus
vesalingur. Það var auðvitað
þess vegna.
Það kom ekki ósjaldan fyrir
reitunum, að konurnar
hristu höfuðið hver framan í
aðra með meðaumkvun og
sögðu:
„Mikið er nú að sjá aum-
ingja stráið hana Signýju
amstra þetta með drengina,
en þessi dóttir hennar gengur
upp á búin heima við bæ og
snertir ekki á nokkru viki.
Skal það eiga að ganga svo til
lengi hér eftir“.
Það megið þið vera hand-
vissar um, að hún verður
aldrei látin .snerta á verki“,
sagði Jóna frænka. „Enda
verður þetta aldrei nein
manneskja, það hljótið þið
allar að sjá. Ég veit það, að
hún gæti staðið innan í henni
Sigríði frænku sinni, dóttur
minni. Það er þó ekki nema
tveggja ára aldursmunur á
þeim. Það er nú efnilegur
unglingur. Þvílíkur þroski“.
„Það er nú ekki alltaf dug-
legt, þetta stóra fólk“, sagði
Anna á Mýri, sem var minnst
vexti af öllum konum, sem á
reitunum unnu. Svo vék hún
sér að Signýju og spurði hana,
hvort hún héldi að það gerði
telpu anganum nokkuð til, þó
að hún hjálpaði henni til á
reitunum.
Það er nú nokkuð, sem mér
dettur ekki í hug að láta hana
gera. Læknirinn sagði, að hún
mætti ekki vinna neina erfið-
isvinnu í sumar. Kannske
lengur“, sagði Signý. „Manni
þykir nú vænna en svo um, að
sjá hana ganga um eins og
hvert annað barn, að leikur sé
gerður að því að hún fari eins
aftur“.
„Það verður sjálfsagt svo að
vera, Nýja mín“, flýtti Jóna
sér að segja, áður en nokkur
hinna gæti komizt að. „Þú
færð að þræla undir henni,
hver veit hvað lengi. Þú þorir
auðvitað ekki annað fyrir
karlskepnunni þinni. En hvað
þessir læknar segja, gef ég nú
ekki mikið fyrir. Þeir þekkja
lítið hvað það er að þurfa að
þræla og vinna. Það eru ekki
allir hálaunaðir eins og þeir“.
Þessari ræðu anzaði engin.
Konan frá Brekku, systir
Jónasar, kom að sækja
Tryggva frænda sinn. Henni
þótti Sigga föl og mögur, og
sagðist koma seinna með hest
handa henni. Hún yrði að fá
skyr og rjóma, svo að hún
hjarnaði ofurlítið við Signý
hafði ekkert á móti því, þó að
Sigga gerði margt fyrir hana
innan bæjar. Allt var til þess
vinnandi, að hún hresstist.
Strax og færafiskurinn kom
á grunnmiðin, setti Bensi bát-
inn ofan og reri hvern dag
með Hannesi formanni. Festi
hann svo bátnum við bryggj-
una eins og áður, þegar að
landi kom, hálf kvíðandi þó í
fyrstu. En nú kom ekkert fyr-
ir. Fínu strákarnir létu lítið
yfir sér þetta vor. Mest að þeir
gæfu Bensa langt nef úr hæfi-
legri fjarlægð, þegar hann
gekk hjá þeim eða þeir köll-
uðu til hans:
„Það liggur víst vel á út-
gerðarmanninum núna“.
Vanalega svaraði hann í
sama tón, án þess að líta við
þeim:
„Talsvert betur en á land-
kröbbunum og iðjuleysingjun-
um“.
„Það mátti nú segja, að
Bensi væri orðinn stilltur",
sögðu víkurbúar. „Hann hlaut
líka að vera þreyttur, strákur-
inn, þetta var nú ekki nema
unglingsgey um fermingu, þó
að hann væri nokkuð stór.
Svo kærði hann sig sjálfsagt
ekkert um að fara í illdeilur
við strákana“.
- Varla leið svo nokkurt
kvöld, að gamli prófasturinn
sæist ekki staulast fram á
bryggjuna til þess að sjá með
eigin augum, hvort báturinn
vaggaði þar ekki á sama stað,
og ganga svo talsvert kvikari
í spori heim aftur.
„Því ertu alltaf að gæta að
bátnum, afi?“ sögðu dóttur-
synir hans einu sinni.
„Þetta má ekki koma fyrir
aftur, ekki oftar en einu
sinni“, svaraði hann. „Það var
bæði synd og skömm, að þetta
skyldi koma fyrir í fyrra.
Skömm fyrir kaupstaðinn.
Hvenær fer Ragnar í sveit-
ina?“ spurði gamli maðurinn.
Á honum hafði hann versta
álit.
„Hann fer víst á morgun“,
svöruðu dóttursynirnir.
„Jæja, þá er þó einum
færra“, sagði prófasturinn.
„Þið verðið að gæta að því, að
Bensi er duglegur piltur, sem
er að vinna fyrir móður sinni.
Hann er öðru vísi en þeir
drengir, sem ekki hafa hug á
öðru en ólátast og leika sér,
hversu gamlir, sem þeir
verða“.
Bræðurnir sögðu já við
ræðunni og urðu hálf sneyptir
á svipinn. Sjálfsagt voru það
þeir, sem hann átti við. Þeir
voru báðir eldri en Bensi, en
gerðu þó aldrei neitt.
Sigga var í sveitinni i mán-
uð. Kom þaðan aftur feit og
sælleg. Það voru svo sem tals-
verðar breytingar orðnar
heima í víkinni síðan hún fór.
Bensi var farinn til Siglu-
fjarðar í síld með Andrési
kennara. Þar átti nú að vinna
sér inn enn meiri peninga, en
hann hafði fengið, þegar hann
reri á bátnum. Hannes gamli
reri nú bátnum og Kjartan í
Móunum með honum. En þeir
reru vanalega stutt. Kjartan
var samt búinn að leggja tals-
vert af fiski inn í verzlunina.
Allt var það Bensa að þakka.
Hann hafði boðið honum
þetta. Og nú blessaði Gréta
hann í hverju orði. Svo var
Hallfríður í Bakkabúð komin
fram í sveit í kaupavinnu.
Þetta voru helztu fréttirnar,
sem Sigga heyrði, þegar hún
kom heim. Foreldrar hennar
fóru rétt á eftir inn í sveit til
þess að heyja handa kúnni.
Þau fóru með Munda litla og
kúna með sér. Sigga fór á
meðan að Nausti til Þorbjarg-
ar. En nú fannst henni dauf-
legt í nágrenninu, þegar
Bakkabúð og Bjarnabær voru
í eyði. Þorbjörg vann flesta
daga utan heimilis, en hún sá
samt um, að Sigga hefði alltaf
nóg að gera í höndunum, svo
að henni leiddist ekki í ein-
verunni. Stundum kom Gréta
í Móunum að glugganum til
hennar, þegar hún vissi að
Þorbjörg var í vinnu, og bauð
Siggu að koma upp eftir til
sín, fyrst kerlingarálkan gæti
aldrei verið við heimilið. Hún
hlyti að vera frá í leiðindum.
En Sigga sagðist ekki finna til
leiðinda, og fór aldrei upp eftir
til Grétu. Hún þóttist vita, að
Þorbjörgu myndi ekki falla
það vel 1 geð, ef hún færi að
venja komur sínar til Grétu,
því að alltaf var jafn kalt á
milli þessara fyrrverandi mág-
kvenna.
1 gangnavikunni lifnaði svo
yfir nágrenninu. Jónas og
Signý og báðir synir þeirra
komu heim úr sveitinni. Og
Sigga flutti sig heim aftur.
Daginn eftir var farið að rjúka
í Bakkabúð. Hallfríður hafði
komið heim í svarta myrkri
kvöldið áður. Tveim dögum
seinna var Bensi kominn.
Hann kom að Bjarnabæ, strax
og hann var búinn að heilsa
mömmu sinni.
„Þarna ert þú þá kominn úr
síldinni, karlinn, með alla vasa
troðfulla af peningum“, sagði
Jónas.
„Já, það er svo sem hægt að
ná í peninga í síldinni“, sagði
Bensi. „En skemmtileg er ekki
vinnan við hana. Ég var búinn
að lofa Birni á Sléttu því, að
fara í göngurnar fyrir hann.
Til þess hef ég hlakkað í allt
sumar. En ætlun mín er að
bregða mér til Noregs í haust
og verða þar í vetur, ef
mamma hefur ekkert á móti
því“.
„Svona var Bensi alltaf stór-
huga“, hugsaði Sigga, að ætla
sér að fara til annarra landa.
Hún gat varla hugsað sér
Bakkabúð og tangann án
Bensa. En svona fór nú samt.
Hallfríður datt ekki í hug
að hafa á móti því, að dreng-
urinn gæti séð sig um í heim-
inum, þó að hún kviði því, að
vera ein í bænum að vetrin-
um.
Bensi kvaddi alla á tangan-
um með mikilli vinsemd, en
fáa víkurbúa, aðeins Hannes .
gamla formann og prófasts-
hjónin. Hallfríður fylgdi hon-
um fram á bryggjuna. Þar
beið hún, þangað til drengur-
inn hennar var kominn um
borð í stórt gufuskip, ^em lá
þar fram á höfninni. Hann tók
ofan húfuna og veifaði kveðju
til hennar. Hún vissi, að hann
hugsaði til hennar eitthvað á
þessa leið:
„Blessuð, mamma! Ég kem
aftur!"
Hún þurrkaði tárvot augun
og gekk háegt um bryggjuna
áleiðis heim. Við annan búð-
argluggan stóð roskinn sveita-
maður. Hann hafði fylgt þeim
mæðginunum lengi með aug-
unum. Nú kom hann út og
gekk á móti henni. Þá bar þar
að annan sveitamann. Hann
heilsaði bóndanum hátt:
ÆTLARÐU
AÐ
FERÐAST?
Hvert sem þú
ferð, spara ég
þ é r peninga
og létti af þér
áhyggjum án
auka kostnað-
ar. Ég er um-
boðsmaður Icelandic Airlines
og allra aðal flug- og skipa-
ferðafélaga; skipulegg ferðir
innanlands og erlendis. Ég
leiðbeini þér varðandi vega-
bréf, visa og hótel, ókeypis, og
með 30 ára reynslu get ég
ábyrgzt ágæta fyrirgreiðslu.
ARTHUR A. ANDERSON
ALL-WAYS TRAVEL BUREAU
315 Horgrove Sf., Winnipeg 2
Offico Ph. WH 2-2535 - Rts. GL 2-5446