Lögberg-Heimskringla - 12.12.1963, Blaðsíða 6

6
LÖGBERG-HEIMSKRINGLA, FIMMTUDAGINN 12. DESEMBER 1963
DR. KARL STRAND:
Lundúnanætur
Leskaflar í íslenzku
handa byrjendum
Prof. Haraldur Bessason
Prof. Richard Beck, Ph.D.
LI
In Icelandic only a very few weak masculine nouns
are declined like nemandi, pupil, student and bóndi, farmer,
(husband). The declusion of those two nouns differ slightly
from t'he regular declension of weak masculine nouns. Their
ension in the sing. and plur. runs Sing. as follows:
Nom. nemandi bóndi
Acc. nemanda bónda
Dat. nemanda bónda
Gen. nemanda Plur. bónda
Nom. nemendur bændur
Acc. nemendur bændur
Dat. nemendum bændum
Gen. nemenda bænda
Translate into English:
Jón er bóndasonur, og hann er nemandi í Verzlunar-
skólanum. Nú tíðkast það meir en áður, að bændur sendi
syni sína í æðri skóla. Nemendum fjölgar ört í skólum lands-
ins, en bændum fækkar í sveitunum. Ég átti tal við nokkra
nemendur á ársþingi nemenda í framhaldsskólum við skóla
íslenzkra bænda að Hvanneyri.
Sigurður er góður bóndi. Mér líkar vel við þennan
nemanda, en ég gaf öðrum nemanda hærri einkunnir.
Sigríður hjálpar jafnan bónda sínum við störf hans. Ég sá
Gunnar bónda síðast í gær. Ég saknaði eins nemanda í morg-
un, þegar tímar byrjuðu.
Framhald frá sl. blaði.
Enn neðar, á bökkunum í
grend við Waterloo brúna eru
nokkrar hræður á stan^li, all-
ar éinar sér, sumar sitjandi á
döggrökum bekkjum, aðrar
^tandandi við brjóstvörnina og
enn aðrar ranglandi á brúnni
sjálfri. Hér eru einnig nokkrir
lögregluiþjónar á flökti, sum-
ir á götunni, aðrir kringum
dálítið bátaskýli niðri í fjör-
unni. Ókunnugum kann að
virðast það kynlegt hversu
þeir látast ekkert sjá en hafa
þó vakandi auga á hverri
hreyfingu. En skýringin kem-
ur fyrr en varir. Ung kona,
sem rjátlað hefir í hægðum
sínum við handrið brúarinnar
sveiflar sér yfir og hverfur í
hyl fljótsins, með skelli sem
bergmálar frá yfirborði vatns-
ins, fram og til baka milli hús-
veggja fljótsbakkanna. Leift-
ursnöggt er ungur lögreglu-
maður stokkinn út í fljótið.
Frá bátaskýlinu þeytist lítill
mótorbátur að slysstaðnum
eins og eftir gefnu kappsigl-
ingarmerki. í vatnsskorpunni
er barizt upp á líf og dauða,
báturinn tekur dýfur, hálf-
kæfð kvein og ekki heyrist
þegar um hægir og konan er
innbyrt. Báturinn kemur að
landi, innan fárra mínútna
kemur sjúkrabíll þjótandi og
staðnæmist með ýskrandi
hemlum. Að stundarkorni
liðnu ekur hann greitt brott
á ný og allt verður kyrrt.
Gamla Waterloo brúin var
miðstöð sjálfsmorðanna í
London. Handrið nýju brúar-
innar eru ekki eins auðveld
til yfirhlaups, en þessi staður
er enn sá hluti árinnar sem
mest aðdráttarafl hefur fyrir
þá sem íekið hafa fullnaðar-
ákvörðun sjálfsvígsins. E.t.v.
stafar þetta af því hvað þetta
er nálægt miðbænum, aðeins
fárra mínútna hlaup frá
næstu næturklúbbunum, þeg-
ar örvæntingin — eða ástar-
sorgin — ljær fótunum vængi.
Litla lögreglustöðin Við ána
er stundum kölluð Sjálfs-
morðsstöðin.
Öldugangurinn frá buslinu í
ánni hefir jafnað sig, spítur
og vogrek straumsins, sem
köstuðust til beggja hliða
undan holskurði mótorbáts-
ins í vatnsskorpunni, hafa nú
færst óðum niður eftir ánni,
fram hjá Súðvirki og Lund-
únabryggjum sem Snorri get-
ur um, fram hjá gráum Lund-
únakastalanum, sem tekið
hefir á sig hrollkaldan náfölva
í næturhúminu, litarímynd
þeirra margföldu pyntinga og
dauðahrellinga, sem átt hafa
sér stað þar innan veggja.
Það er vissara að loka augun-
um, ef vofur eiga ekki að
sjást. Nokkru neðar þar sem
aðal skipalægin byrja er
Lundúnapollurinn, með skóg
af möstrum og lyftihegrum
hangandi köðlum og marri í
b 1 ö k k u m . Gálgaskógur!
Skammt frá norðurbakkanum
er Kaðalstræti, illræmdasta
lastagata borgarinnar. Hér
er allt kyrrt en þó ekki full-
komlega hljótt. Nokkrar per-
sónur eru á ferli, sjómenn með
eina og eina blíðselju í eftir-
dragi, allar af rytjulegra tæi,
gul og svört andlit gæjast
fyrir horn, daufa skímu legg-
ur út um glugga sem byrgðir
eru þykkum, grófum glugga-
tjöldum. Öll hús götunar eru
ljót, sum eins og margra ára
vegamanna skúrar, sem
gleymst hafa uppi í íslands-
heiðum, önnur molnandi
steinkumbaldar. Á stöku stað
heyrist glaumur innan veggja,
annarsstaðar kynlegur ilmur,
sem virðist koma upp um
gangstéttar sprungurnar.
Kannske blunda þar í kjall-
araholum gulir Austanmenn í
sælli vímu, dreymandi um
hrísgrjónaekrurnar heima við
Bláá.
Sá sem gengur um Kaðal-
strætið og nágrenni þess fyrir
óttuleytið fær ósjálfrátt þá til-
finningu að honum sé fylgt
eftir af ósýnilegum gáthafa j
eða augum, sem sjá gegnum
tjöld og vegg. Þessi tilfinning
hraðar skrefinu, þegar snúið
er við inn í City, fermílu
gullsins og víxlanna.
Enginn borgarhluti breyt-
ist meira en City við komu
næturinnar. Göturnar eru
þröngar, gangstéttir mjóar,
húsin sterk og þung eins og
kolsvarti, sandorpni norður-
jaðarinn á Vatnajökli. Á dag-
inn er naumast hægt að stíga
niður fæti fyrir manhþröng.
Að nóttu sézt varla nokkur
lifandi sál. Þögnin er alger,
utan bergmáls fótataksins.
Mjúkir næturskuggar og
götuljósasvæði skiptast á, í
stöku götu hefir uppgufun
fljótsins safnast í þunnar
Maríutásur sem reifa efri
hæðirnar og brúa jafnvel göt-
urnar dúnhimni. Þetta eru
ekki lengur bankar og víxla-
virki heldur álfaklettar,
Dimmuborgir ótal mynda, að
viðbættum nokkrum birki-
hríslum í klettaskorunum, og
lyngi undir fót væri myndin
alger.
Skammt frá Pálskirkjunni
víkkar um sýn og beinar lín-
ur nýbygginganna sem risu á
stríðsrústunum rjúfa álf-
heimablæjuna. Skyndilega er
þögnin rofin, brothljóð,
hrynjandi gler, örstutt þögn
og síðan korrandi mótorhljóð
og marr í gír. Tvær eða þrjár
lögreglupípur gjalla. Inn-
brot! Eftir örfáar sekúndur
koma þeir. Grænleitur Jagú-
ar, vafalítið stolinn, hendist í
loftköstum út úr einni hlið-
argötunni, sveigir á tvéimur
hjólum hálfhring kringum
Pálskirkjuna, önnur fram-
hurðin er enn opin, en skellur
harkalega í lás þegar stigið
er á hemlana af öllum kröft-
um, sveigt á ný og snúið við.
Lögreglubifreið, svört og
gljáandi kemur neðan frá
Ludgate torginu, þvert á
rauðu umferðaljósin, upp á
kirkjutorgið. Græni Jagúar-
Framhald á bls. 7.
Vocabulary:
ársþingi, neuter, annual meet-
ing, dat. sing. of ársþing
átti tal við, had a conversa-
tion with, past tense ind.
of eiga tal við
bóndasonur, masc., farmer’s
son
byrjuðu, began, pret. ind. of
byrja
einkunnir, fem., literally:
characteristics; in school
language: marks, acc.
plur. of einkunn
fjölgar, with dat., grow(s) in
number *
framhaldsskólum, masc., ad-
vanced schools, dat. plur.
of framhaldsskóli
íækkar, grow(s) fewer
hjálpar, help(s), pret. ind. of
hjálpa
Hvanneyri, the seat of the
Agricultural College in
Southern Iceland
hærri, higher, comparative
degree of hár, high
í gær, yesterday
jaínan, always
mér líkar vel við, I like
saknaði, with gen., missed,
past tense (pret.) ind. of
missa
síðasl, last .
störf, neuter, work, acc. plur.
of starf
sveitunum, fem., rural dis-
tricts, dat. plur. of sveit
syni, masc., sons, acc. plur. of
sonur
tíðkast, be customary
tímar, masc., classes, nom.
plur. of tími
Verzlunarskólanum, School of
Commerce, dat. sing.
æðri skóla. masc., advanced
schools, acc. plur. of æðri
skóli
öðrum, indef. pron., another,
dat. sing., masc. of annar
ört, rapidly
Which weighs more with you...
dinner time or cíosing time?