Alþýðublaðið - 17.08.1961, Page 7

'■ i <t_. ...
‘fít
n
RÁÐSTEFNA sálfræðinga hófst í Kaupmannahöfn
um helgina. Meðal erinda, sem þar verða flutt er
eitt, sem fjallar um niðurstöður af sálfræðilegri
rannsókn á þýzku þingkosningunum, sem fram eiga
að fara í haust. Það er að segja, nokkrir sálfræðing
ar hafa rannsakað viðhorf háttvirtra kjósenda til
Adenauers og Willy Brandts, kanslarefna stóru flokk
anna, kaþólska flokksins og jafnaðarmanna. Hér fer
á eftir stuttur útdráttur úr niðurstöðunum.
HVERNIG líla þeir Aden-
auer og Willy Brandt út í aug
um kjósenda í Vestur-Þýzka
larjdi? Hvert er vörumerki
þeirra svo talað sé mál aug-
lýsinganna?
Rannsóknin hefur ekki ver
ið framkvæmd á sama hátt
og venjuleg skoðanakönnun
um hvern fólk ætlar að kjósa.
Hefur í þess stað verið reynt
að komast að hvað það er hjá
frambjóðendunum, sem höfð
ar til fólksins, — hvernig á
þá er litið af hinum venju-
lega borgara.
Rannsóknin var fram-
kvæmd síðastliðið haust, og
árangur hennar verður bor-
in,n saman við samskonar at-
hugun og gerð 1958, er kann
að var álit fólks á Adenauer
og Oilenhauer. Er nú hægt
að meta þær breytingar, sem
orðið hafa í afstöðu fólks lil
Adeners og sigurlíkur jafn-
aðarmanna.
Hvernig er svo litið á Ad-
enauer?
Hugmyndir fólks um hann
hafa breytzt lítið á þessum
tveim árum. Aldur hans er
eftirtektarverðasta einkenni
hans. Nú eins og áður gera
menn greinarmun á honum
sem stjórnmálamami og fjöl
skylduföður. Hann er alltaf
,,hinn gamii, sterki maður“,
,,afi“ þjóðarinnar, — maður-
inn, sem byggði Þýzkaland
upp úr rústum styrjaldarinn
ar. Hann er ótrúlega harðger,
starfsamur með afbrigðum,
harðhentur, ráðríkur og af-
kastamikill.
í einkalífi sínu er hann í-
haldssamur, styður kirkjuna,
ríkið, fjölskylduna og auð
magnið, — góður borgari,
sem líður vel í skauti fjöl-
skyidunnar og ræktar rósir.
Millistéttarkjösendur álíta
hann ,,traustan“, þrátt fyrir
einræðishneigð sína, enda
vilji hann „byggja upp‘.
Aldur hans er farinn að
verða vandamál. Menn telja,
að hann sé orðinn þröngsýnni
en áður, en hann er álitinm
stjórnsamur, einráður, ó-
sveigjanlegur og óskeikull.
Sem fjölskyidufaðir er hann
blíðari en áður og vingjarn
legri.
Margir álíta, að Adenauer
ætti að fara að velja eftir-
mann sinn og njóta velfoi’-
þénlrar hvíldar. En það er
bara enginn til, sem lekið
gæti við af honum, að marga
áliti. Hann verður kanzlari
eins lengi 0g hann getur stað
ið á fótunum Kjóser.dur
telja sig ekki geta breytt
neinu um það.
Er Wiily Brandt var valinn
frambjóðandi jafnaðarmanna
til kanziaraembættisins, virt
ist mörgum sem fundinn
væri verðugur andstæðingur
Adenauers. Fyrst í stað töldu
margir kjósendur, að hann
mundi geta haft í fullu tré !
við „þann gamla“. j
Brandt er álitinn alger and
stæða Adenauers. Það er hald
manna, að skerpa hans, ó-*
sveigjanleiki og árásareðli sé
ytri skel, sem hylji botgara-
mennsku.
Hinn „ytri“ Brandt er tal
inn auðveldur að umgangasl
ötull, baráttuglaður, bjóð-
andi af sér góðan þokka, en
menn telj a, að hann sækist
eflir völdunum til þess að
framkvæma stefnumál flokks
síns. Brandt er „bróðir“ eins
og Olienhauer, sem gerir upp
reisn gegn áhrifamagni föð-
urins. En í mótsetningu við
Ollenhauer er Brandt borg-
aralegur
Fyrr hinn venjulega kjós-
enda jafnaðarmanna er
Brandt mjog góður frambjóð
andi, en í augum hinna sífellt
áhyggjufullu millistéttarkjós'
enda er hann úlfur í sauðar
klæðum.
Aðrir segja, að hann geti
skipt um aðferðir og stefnu ef
það þjónar markmiðum hans,
— og hann hefur einu sinni
afneitað föðurlandi sínu og
skipt um nafn.
Staða hans sem borgar
stjóri í Berlín er yfirleitt tal
in honum í hag, enda þótt
margir telji að hann sé bara
baráttumaður einnar borgar, i
en ekki fulltrúi vissrar utan'
ríkisstefnu. Og menn bíða eft
ir persónulegri stefnwyfirlýs-
ingu hans svo hægt sé að
meta hann á þeim vettvangi. |
Þannig líta þeir út í aug
um venjulegra kjósenda, Ad-,
enauer og Brandt, og kosn-
ir.gabaráttan er í fullum
gangi, og kosningarnar eru
heimssögulegar, ef minnzt er |
ástandsins í Berlin og þeirrar \
ófriðarbliku, sem á loft er út.
af Þýzkalandsmálunum.
Konrad Adenauer og Willy Brandt.
GYLFI Þ. GÍSLASON:
Utanfarir og risna
Oft er að því vikið í blöð-
um og um það rætt manna á
meðal, að of mikið kveði að
utanferðum stjórnmála-
manna og embættismanna og
að of miklu fé sé eytt í opin-
bera risnu. Auðvitað er það
sjálfsögð krafa, að gætt sé
hagsýni og hófsemi í með-
ferð opinbers fjár, jafnt þess
sem varið er til utanferða og
risnu og í öðru skyni. Nauð-
synlegt er þó að gera sér ljóst,
að á síðari árum hefur alþjóð
legt samstarf aukizt í svo rík
um mæli, öllum þjóðum og
þá ekki sízt smáþjóðum til
mikils gagns, að stjórnmála-
menn og embættismenn hafa
í sívaxandi mæli átt beinum
skyldustörfum að gegna er-
lendis, og geta því aðeins
rækt störf sín heima fyrir
vel, að þeir standi í nánu
sambandi við starfsbræður
sína erlendis. Það er hins
vegar miklum örðugleikum
háð fyrir jafnlítið land og ís-
land að sinna þessum sam-
böndum við önnur lönd eins
vel og þörf væri í raun og
veru á, enda ferðast íslenzk-
ir stjórnmálamenn og emb-
ættismenn miklu minna til
annarra landa en starfsbræð
ur þeirra erlendis. í kjölfar
samskipta þjóða í milli siglir
og jafnan nokkur risna, þar
eð það er alþjóðleg venja, að
sýna opinbexum útlendum
gestum nokkurn sóma. Af
ummælum blaða má þó ráða,
að ýmsir haldi kostnað við
slíkt miklu meiri en. hann er
í raun og veru.
Til þess að auðvelda les-
endum að mynda sér rök-
studda skoðun á þessu máli,
skal ég hér á eftir gera grein
fyrir utanferðum mínum í er-
indum ríkisstjórnarinnar á
þessu ári og risnukostnaði
menntamálaráðuneytisir.B.
if HANDRITA-
MÁLIÐ
í marz sótti ég fund mennta
málaráðherra Norðurlanda í
Helsingfors. Aðalerindi mitt
var þó að ræða handritamál-
ið við menntamálaráðherra
Dana og aðra danska ráð-
herra í Kaupmannahöfn, en
danska stjórnin hafði þá
nokkru áður í trúnaði beðið
um greinargerð um óskir fs-
lendinga í málinu og fengið
hana. f framhaldi af henni
var nú í fyrsta skipti samin
tæmandi skrá um þau hand-
rit, sem íslendingar óskuðu,
að sér yrðu afhent. Fór ég
utan með þessa skrá og átti
um málið ítarlegar viðræður
við danska ráðherrá. Að þeim
loknum kváðust þeir þurfa
nokkurn athugunartíma og:
báðu mig að koma aftur inn
an tveggja til þriggja vikna.
Varð samkomulag um, að-
næstu fundir okkar yrðu í
sambandi við væntanlegan.
fund menntamálaráðherra
Evrópuríkjanna, sem halda
átti í Hamborg í apríl, enda.
var það sérstök ósk dönsku
stjórnarinnar, að viðræðuin-
ar væru algjört trúnaðarmál.
Ég fór í þessa ferð suranudag-
inn 19. marz og kom aíþxr-
þriðjudaginn 28. marz. '
í apríl sótti ég síðan
menntamálaráðherrafundinn
í Hamborg, en bæði íyrir
hann og eftir átti ég fund mcð*
ráðherrum úr dönsku stjórn_
ir.ini um handritamálið, í síð-
ari lotunni ásamt Gunnari.
Thoroddsen, fjármálaráð-
herra, og Stefáni Jóh. Stefans
syni, sendiherra, en prófess-
orarnir Einar Ól. Sveinsson
og Sigurður Nordal kcrmx
einnig til Kaupmannahafnar
í sambandi við þessi funda-
höld, svo sem kunnugt er. —
Ég flaug heim nokkrun*
klukkustundum eftir að sið-
asta fundinum lauk og hoíð*
meðferðis tilboð til íslenzkra.
sljórnar\’alda um þá lausn á*
Framh. á 14. síðu.
Alþýðublaðið — 17. ágúst 1961