Alþýðublaðið - 03.01.1962, Blaðsíða 14

miðvikiidagur
•LTSAYARÐSTOFAN
er opin allan sólarhringinn
LæknavörSnr fyrir vitjanir
er á sama staS U. 8—18.
MINNINGARSPJÖLD Kven-
félags Háteigssóknar eru af
greidd hjá Ágústu Jóhanns
dóttur, Flókagötu 35, Ás-
laugu Sveinsdóttur, Barma
hlíð 28, Gróu Guðjónsdótt-
ur, Stangarholti 8, Guð-
björgu Birkis, Barmahílð
45, Guðrúnu Karlsdóttur,
ónýsdóttur. Barrrahlíð 7.
Stigahlíð 4 og Sigríði Ben-
Skipaútgerð
ríkis'ns.
Hekla er á
Norðurlands
höfnum á leið til
Akureyrar. Esja
er á Austfjörðum á Norður
leið. Herjólfup fer frá Vestm.
ki. • 21.00 til Reykjavikur.
Þyrill er væntanlegur il
Rótterdam í dag. Skjald
.hrelð fer frá Reykjavik á
morgun vestur um iand til
Akureyrar. Herðubre'ð fer
fcá Reykjavík síðdegis í dag
vestur um land í hringfeffð.
Eimskipafélag íslands:
Brúarfoss fer frá Hamborg
á.mqrgun 3.1. til Reykjavík
ur. Dettifoss fór frá Dublin
30.1%, til New York. Fjallfoss
fer frá Len ngrad í dag 2.1.
1:1 Reykjavíkur Goðafoss er
: Reykjavík. Gullfoss er í
Ilamborg, fer þaðan til Kaup
jnannaíhafnar. Lagarfoss er
í Keflavík. Reykjafoss fór
frá Rotterdam 29.12. til
Reykjavíkur. Selfoss fór frá
New York 29.12. til Reykja
víkur. Tröllafoss fór frá Hull
31.12. til Rotterdam og Ham
Ijorgar. Tungufoss fór frá
Hamborg 30 12. fer þaðan til
Köpmandsker og Lysekil.
Skipadc ld S.Í.S.
Hvassafiell er í Reykjavík.
Arnarfell er 4 Slglufirði.
) ökulfell er í Ventspils. Dísar
fell 'er á Blöndósi. Litlafell
(osar á Austfjarðahöfnum.
Ilelgafell er á Húsavík.
Hamrafell fór 26. þ. m. frá
Batumi áleiðis t 1 Reykjavík
ur. Skaansund er á Akranesi.
Heeren Grach er væntanlegt
1:1 Reykjavíkur 4. þ. m.
H.F. Laxá:
Laxá er á Hornafirði.
Innanfélagshappdrætti HvHa-
bandsins: Upp komu þessi
númer: 45, 69, 109 296,
307, 324, 395, 418, 448, 476.
Loftleiðir h.f.:
Miöv.kudag 3.
janúar er Leif
ur Eiríksson
væntanlegur
frá New York
kl. 11,00. Fer
til Glasgow,
Amsterdam og
Stafangura kl.
12,30. Þorfinnur karlsefni er
væntanlegur frá Hamborg;
Kaupmannahöfn Gautaborg
og Oslo k.l 22,00. Fer t:i New
York kl. 23,30.
Bæjarbókasafn Rcykjavíkur
Simj 12303 — Aðalsafnið
Þingholtsstræti 29 A: Útlán
10—10 alla virka daga, nema
iaugardaga 2—7. Sunnudaga
5—7_ Lesstofa. 10—10 alla
virka daga, nema laugardaga
10—7. Sunnudaga 2—7. TJti.
bú Hólmgarði 34. Opið 5—7
alla virka daga nema laugar
daga. Útdbú Hofsvallagötu 16:
Opið 5.30—7.80 alla virka
laga.
70 ára er í dag Elínborg Jóns
dótt r húsfrú, Gunnarssundi
7 Hafnarfirði.
Á gamlárskvöld opinberuðu
trúlofun sína ungfrú Vigdís
Unnur Gunnarsdóttir frá
Bólstað í Austur-Landeyj-
um og Sigurður Sigurjóns-
son, Nökkvavogi 5.
Miðv kudagur
3. janúar
12.00 Hádeg'.sút
varp. 13.00 ,,Við
vinnuna". 15.00
S/Wegisútvarp.
18.00 Út\rarps-
saga barnanna:
„Bakka-Knút
• ur“ eftir séra
Jón Kr. ísfeld;
XI. (Höfundur
les).
18,30 Lög leikin á þjóðleg
h'ióðfær frá ýmsum löndum.
20.00 Tónleikar. 20.20 Kvöid
vaka; a) Lestur fornrita: Eyr
byggja saga; IV. (Helgi
Hjörvar rithöfundur) b) ís-
lenzk tónlist: Lög eftir Svein
björn Sveinbjörnsson. c)
Snorr; Sigfússon fyrrv. náms
stjór; talar um séra Magnús
Einarsson á Tjörn. d) Berg-
sveinn Skúlason flytur frá
söguþátt: Frá Höskuldsey;
fyrri hluti. 21.45 íslenzkt mál
(Jón Aðalsteinn Jónsson
cand. mag). 21,10 Upplestur:
Sagan um pólstjörnuna, ind
verskt ævintýr; (Einar Guð
mundsson kennarj þýðir og
les). 22.30 Næturhljómleikar;
24.00 Dagskrárlok.
Ræða forsetans
Frh. af 7. síðu.
tungu. Það er rangt að segja
um þá, að þeir hafi „týnt“
íslenzkunni. Þriðji og fjórði
ættliðurinn er alinn upp á
ensku. Skólinn, félagarnir,
starfsbræður, lög og bækur,
allt er enskt, og 'Vestur-
MINNING -
Framhald af 13. síðu.
Vatnsfirð; Ólafssonar. Þarf
ekkj að hafa mörg orð þar um:
Með henni eignaðist hann
bezta lífsförunaut, sem á varð
kosið: Góða konu og höfðing-
lega húsmóður, sem fram á
þennan dag hefur gegnt hús-
móðurhlutverki sínu með mikl
um skörungsskap, enda þótt
hún hafi ekki alltaf haft gild
■um fjársjóðum að velta á
barnmörgu og rism'klu læknis
heimili. Sjö myndarleg börn
þeirra komust upp: 1) Páll,
framkvæmdastjóri og alþingis-
maður í Vestmannaeyjum,
kvæntur Bjarnhe'ði Guð-
mundsdóttur; 2) Þórður fiski-
tfræðingur, forstöðumaður
Rannsóknarstofu Fiskifélags
íslands kvæntur Sigríði Þór-
dís’ Classen; 3) Sverrir, for-
stjór; Tryggingarstofnunor f=-
lands, kvæntur Ragnheiði Ás-
ge'rs; 4) Arndís, gift Marteini
Björnssyn- verkfræðing; 5)
Guðrún. sem nú er látin, gift
dr. Brodda Jóhannessyni; 6)
Björn, læknir, kvæntur Mar-
garet. kanadiskr' konu;* og
7. Kristín giftGuðmundi Ingva
Sigurðssyn; hæstarréttarlög-
manni.
Ég kynntist ekkj Þorbirni
lækni og frú Guðrúnu fyrr en
þau voru flu‘t hingað t l
Reykjavíkur, en var þá um
skeið alltíður gestur á heimili
þe'rra á Marargötu 7, sökum
náinnar vináttu og skólafélags-
skapar okkar hjónanna við
börn þeirra. Það er ljúft að
minnast þe rra stunda og við-
kynningarinnar við hina ástúð
legu húsráðendur. Læknir nn
þótt; ekk; margmáll fyrst í
stað, liann var nánast hlédræg
ur en því einlægari og þægi-
legri varð hann í lengri kynn
ingu. Hann hafði yndi af því
að vera með ungu fólk; og
fylgd'st vel með á kyrrlátan og
geðfelldan hátt, og í viðræð-
um hafð hann mörgu að
miðla af langri reynzlu Þau
hjónin voru samhent í inni-
legri gestrisn; og fö'skvalausri
alúð.
Þorbjarnar lækni.s verður
lengi getið vestur í læknishér
að . sínu, eig; aðeins vegna em-
bættisstarfa sinna, heldur og
ýmissa annarra trúnaðarstarfa,
sem honum féllu í skaut. Eigi
hvað sízt ber að geta þess, að
hann var um nær 30 ára skeið
formaður og gjaldkeri Spari-
sjóðs Arnfirðinga.
En fyrst og síðast verftur
hans getið sem hins góða
drengs, sem vildi ekki vamm
sitt vita í neinu og á engu níð-
ast, sem honum var t 1 trúað.
Ragnar Jóhannesnon.
íslendingar sjálfir kanadiskir
eða bandarískir borgarar. En
þar fyrir lifir ótrúlega mikið
af íslenzkri menning og rækt
arsemi í þessu fólki, hvort
sem það talar íslenzku eða
ensku eingöngu, og enginn
árekstur á milli hins er-
lenda þegnréttar og hins ís-
lenzka arfs, eins og þegar má
sjá í kvæðum og ræðum
Stepháns G. Stephánssonar.
Þeir eru ekki sýndir íslandi
heldur, og mikils um vert að
vér réttum þeim vinarhönd
yfir hafið. Handtak þeirra er
sterkt, svipurinn hýr, og séð
hefi ég tár glitra í auga, ems
og dögg af himni, — gleði-
tár. Það er fjöldi Islendinga
og afkomenda þeirra út um
heim allan, sem varðveitir í
hjarta sínu dýrmætar endur-
minningar sínar eigin eða frá
sögur afa og ömmu, og sjá í
hyllingum Fjallkonuna út við
sjóndeildarhring í átt sólar-
uppkomu, hádegisstaðar eða
sólarlags.
Það má segja, að vesturfar-
ir hefjist um það leyti, sem
íslendingar fengu stjórnar-
skrá, og slraumurinn harðn-
ar svo á hallærisárunum frá
1880 til aldamóta. Nú er að
mestu tekið fyrir þann
straum, lífskjörin orðin svo
áþekk. Nokkur fólksflutning-
Ur á sér þó stað árlega, sem
dreifist nú þegar til margra
landa og aldrei að vita, hvar
íslendingur hittist fyrir. Það
má búast við að slíkur til—
flulningur haldist framvegis
frá landinu og til þess. Éins
og nú er komið samgöngum,
málakunnáttu og sérmennt-
un verður ekki varist fólks-
flutningum, og margar þjóðir
gera sér að skyldu að halda
uppi lifandi sambandi við
landa sína og frændur í fram
andi löndum um alla heims
kringluna. Þar er verkefni,
sem vér íslendingar megum
ekki vanrækja öllu lengur,
íslendingurinn erlendis er
fulltrúi sinnar þjóðar. Sú ut-
anríkisþjónusla getur verið
bæði kostnaðarlaus og verð-
mæt um verklega og and-
lega menningu auk þess sem
ættjarðarböndin grípa oss
föstum tökum.
Þegar vesturfarir hófust
fyrir rúmlega 80 árum voru
íbúar landsins tæplega sjötíu
þúsund. Nú eru Islendingar
búsettir í heimalandinu um
eitt hundrað og sjötíu þús-
und. Það má sennilega áætla,
að eriendis búi nærfelt sex-
tíu þúsund manns af íslenzk
um ættum. Þetta er allmikil
viðkoma, og hvað verður um
næstu aldamót, sem óðum
náigast? E:gum vér sem
heima sitjum að láta þetta
fólk hverfa í alþjóða úlhafið,
eða eigum vér að gera oss
far um að styrkja bróðurbönd
in, og rétta þeim hönd, sem
fúslega vilji taka á móti? Eg
hygg að svarið verði á eina
leið hjá allflestum.
Eg mun ekki ræða í þessu
stuita ávarpi einstök atriði
um framkvæmd slíkrar starf
semi. Þar er mikla og góða
reynslu annarra Norðurlanda
þjóða við að styðjast. Vafa-
laust má um skráningu íslend
inga erlendis, styðjast við
Þjóðskrárdeild Hagstofunnar,
og frjáls samtök áhugamanna
gætu unnið mikið og gott
starf. Og engin ofætlun er
það, að halda á Þingvöllum,
á tilteknum fresli, hátíð fyr-
ir þá, sem heimsækja land og
þjóð feðra sinna og forfeðra.
Vér íslendingar erum fá-
menn þjóð og þurfum að vaxa
bæði að mannfjölda og mann
gildi. Það er einkum mann-
gildið, sem gefur og tryggir
smáþjóðum tilverurétt. Horfn
ar kynslóðir búa enn í land-
inu á bókfelli og máli, sem
hefur varðveizt. Komandi
kynslóðir eru nálægar í fram
tíðardraumum þjóðarinnar.
Og allir íslendingar, hvar
sem þeir búa á jörðinni, eru
boðnir og hjartanlega vel-
komnir til þátttöku í þjóðlífi
líðandi stundar.
Góðir íslendingar! Að svo
mæltu endurtek ég beztu
nýjárskveðjur og árna þjóð-
inni árs og friðar.
Erlend tíðindí
Framhald af 4. síffu.
vantrúuðum unglingum ,,sem
eíast um allt í he minum". Það
er því svo að sjá sem díalekt-
íkin hafi ekki þolað hlákuna.
En það er ekk; einasta í
Rússlandi og Ungverjalandi,
sem málin eru rædd. Á ítalíu
eru de lurnar enn háværar og
harðar, þrátt fyrir mikJav til-
raun;r leiðtogans, Prlmiro
Togliatti, t 1 nð lægja þær. —
Fyrir jólin sat miðstjórn ít-
alska kommúnistafloklts'ns á
margra daga fundi og síjuðusl
þaðan út bær frétt'r, að mikl-
ar deilur yæru með hinum
„harða kjarnj'* flokksins, —
stalínistum, — og hinum frjáis
lyndari meðhmum, og hefði
flokksforust tn sætt m klu að-
kasti.
Margir ræðurr.enn vortt s2gð
ir hafa ráð’zt á Krústjov og
fordæmt útskúfun Albaníu. —
Deilurnar vor i svo miklar, að
jafnvel varlega skrifaðar um-
sagnir málgagns ns ,,L’Unitá“
gátu ekki leynt þe;m.
Aðalforsvars.maðtir hins
„harða kjarm“ «r stalínistmn
Mauro Scocc.marro, sem m. a.
krafðist þes.s, nð Tog! atti félli
frá hinni ,,polysentrísku“ kenn
ingu sinni ,þ. e. a. s. að fleiri en
e nn miðpunktur kommúnism-
ans sé hugsanlegur og hinir
e'nstöku kommún-staflokkar
skuli hafa rétt til að lagfæra
hugsjónina og hina praktísku
pól'tik eftir aðstæðum á hverj
um stað. Heldur Scocc'marro
því fram, að slík tilhögun geti
aðeins leitt tii klotnings. er
veikja mun heimskommún:sm
ann. Þess má auk þess geta, að
Ma-urice Thorez, leiðtogi
franskra kommúnista, hefur
einnig gagnrýnt þetta viðhorf
Togl attis harðlega
Það fer ekki á milli mála,
að fróðlegt verður að fylgjast
með þróun þessara mála á nýja
árinu og er ómöguiegt að segja
um það enn, bverjar endalykt-
ir þau fá.
14 3- jar.úar 1962 — Alþýðublaðið