Alþýðublaðið - 11.05.1962, Page 4
»HW mWMVWtWWW mWWUWMWWAWWWWWVW
mer
í hug
Þegar ég sá gömlu konuna,
sem eitt sinn hafði hrafnsvart
hár og roffa í vöngum, að ell-
in er ekkert lan>b a3 leika sér
við. Nú var þessi kona, sem
citt sinn hafði mikla búsýslu,
orðin veikt skar með gamlar
hendur í skauti. Hárið er orð-
ið hvítt og þunnt, og vangarn-
ir kinnfiskasognir. Hvernig
getur ellin farið svona illa
með fórnarlömb sín? Fer hún
líka svona illa með þig, scm
gengur ungur og hraustur úti
í sólskininu í dag? Þér
! finnst það ótrúlegt! En ein-
hvern tíma voru þeir ungir,
sem hökta um í dag á göml-
um, fúnum fótum.
Hvað er þessi elli? Ég lsct
Jeanne Oterdahl um að svara
því. Sænski rithöfundurinn
Jeanne Oterdahl er sjálf rúin-
lega áttræð. Nýlega kom út
ný bók eftir hana, bókin nefn-
ist á sænsku FRÁN EN 'UT-
SIKTSPUNKT (Af SJÓNAR-
HÓLI). í þessari bók ræðir
Jeanne Oterdahl um ellina.
Eg leyfi mér að yfirfæra
á íslenzku einn kafla úr þess-
ari bók.
í fyrstu köflunum ræðir
frk. Oterdahl um komu ell-
innar. Hún segir frá því,
hvernig sjón, heyrn og mál-
ið með sljóvgast, og hvernig
hrukkurnar koma ein af ann-
arri, tennurnar bila, og tii-
finningin dvínar. En þrátt
fyrir þetta allt, þarf mann-
eskjan ekki að vérða ljót.
Hún tekur til dæmis orð
þekkts málara um H. C.
Andersen: „Óvanalega fallegt
andlit,“ sagði málarinn um
andlit Andcrsens, sem alla
tíð var talinn mjög ófríður.
Og svo íalar Oterdahl um
„rósirnar í desember."
„Mér hefur verið sagt, að
franskt skáld hafi, áttrætt,
sagt þetta: „Minnið er okk-
ur gefið til þess, að við get-
um alitaf átt rósir í desem-
ber.” Á gráum degi, þegar
himininn er lágskýjaður og
rökkvað um miðjan dag
skjóta þessi orð upp kollin-
um í vitund minni. Götur og
vegir eru þakin brúngráu aur
lcrapi, nýr, mjúkur snjór fell-
ur jafnt og þétt. Utan við
gluggann minn slást ræíils-
Iegir spörvar um fáein korn.
Það er desember eins og hanu
er upp á sitt versta, Ijótur og
vonarsnauður. Nú er líka
desember í mínu lífi, og minn
desember er líka vonar-
snauður. grár og ljótur. Mér
finnst framtíðin líka grá og
ljót. Eg er einmana. Allir,
sem mér þótti vænt um, eru
horfnir. Eg bý við þröngan
kost. Eg finn til hér og þar.
Sá á bágt, sem er einmana,
gamall og hrumur. Eg á bágt.
Eg nýt þess að hugsa um
það. En þessi áleitnu orð
vilja ekki láta mig í friði.
Rósir í desember!
Eg sétla að setjast r.iður og
datt
Steinunn Ölafsdóttir
- Nokkur minningarord -
hugsa um þetta. Eg ætla að
rifja upp. Einkennilegt, —
hvernig mynd getur skotið
upp kollinum úr hirzlunni,
þar sem hið liðna er geymt.
Eg sé litla telpu, hún gef-
ur verið þriggja eða fjögurra
ára, sem kollsteypist niður
af steintröppum. Óp hennar
heyrist í gegninn lokaðar
dyrnar. Maður hrindir dyr-
unum upp, hleypur niður og
tekur barnið upp. Það hefur
ekki meitt sig, það er bara
hrætt. Hann heldur á telp-
unni inn fyrir, hún situr á
hnjám hans, ekkinn hljóðn-
ar, liún finnur óendanlegt ör-
yggi gagntaka sig, hún er
barnið í föðurfaðmi. Á föð-
urtrúin á fullorðinsáruuum
rætur sínar að rekja til
þessa?
Nú genghr hún við vinar-
hönd á grænwh, mjóum stíg,
fram hjá eskitrjánum þrem á
bakkanum fyrir neðan litia
kofann, þar sem sumarhús
bernsku hennar stóð. Engið
er þakið blómum. — Hvað
heitir þetta, mamma, og
hvað heitir þetta? Fyrir neð-
an glitrar á bláan fjörðinn,
himininn er skýr með Ijósum
skýjum. Það er sumar um-
hverfis mömmu og mig.
Merkilegt — það er þó svo
langt síðan, cn þetta suniar
lifir. Eg finn ilm þess, ég er
komin aftur til bess.
Hver myndin fylgir á cftir
annarri, myndir frá bernsku
árunum, myndir frá æskuár-
um. Það eru sjáifsagt ein-
hverjar, sem ekki myndu
gleðja, en ég læt þær aftur
niffur í skrínið. Hvers vegna
skyldi ég ekki unna mér
þess, að kalla aðeins "hið
góða frarn, ég sesn fékk að
lifa svo góða byrjun.
Eg man eftir því kvcldi,
þegar ég varð þess fyrst vör,
að ástin hafði snortið, hjaría
mitt. Eg hafði ekki vitað', að
það væri svo ljúft að elska.
Það varð ekkert úr bví, en
samt. Eg vildi ekki hafa far-
ið á mis við það, sem aðeins
varð ininning.
Það verður haust í lífi
mínu. Veturinn kemur. Minn
ingarnar verða sjálfsagt
færri, en frá þeim árum kem
ur líka eitthvað, sem gleður.
Vingjarnlegt andlit, vingjarn I >
leg orð. ...
Eg veit ekki, hvað ég hef
setið hér lengi, meðan blaut-
ur snjórinn féll jafnt og þétt
og rökkrið þéttist. Eg veit
bara, að það er rétt, það, sem
franska skáldið sagði. Sá, sem
viil muna, getur fengið rósir
til að springa út í desembcr.”
—o—
Það er gott, þegar ellin er
svona mild. En sumum er
ekki leyft að muna. Sumir
verða aftur lítil börn, sem
kalla á mömmu. Og, þegar
þessi „börn” eru með hvítt
hár og Iúnar, gamlar liend-
ur, þá — hvað er ellin þá?”
H.
í DAG verður jarðsungin í
Hafnarfirði frú Steinunn Ólafs-
dóttir, kona Sigurðar Ólafssonar
kennara. Frú Guðrún Steinunn
Ólafsdóttir, eins og hún hét fullu
nafni, var fædd í Ytri-Njarðvík
15. apríl 1885, dóttir Ólafs Jafetsr
sonar útvegsbónda þar og konu
hans Elínar Þorsteinsdóttir. Hún
ólst upp með stórum systkina-
hópi, og lifa ein sjö þeirra, fimm
systur og 2 bræður. Einn þeirra
systkina var Jafet Ólafsson skip-
stjóri, sem fórst í mannskaða-
veðri 1906.
31. marz 1906 giftist Steinunn
eftirlifandi manni sínum, Sigurði
Ólafssyni kennara og settust
þau hiónin að í Hafnarfirði, og
þar hafa þau búið alla stund sío-
an eða 56 ár, og þar stundaði
Sigurður, maður hennar, kennslu
lengst af.
Þetta er í örstuttu máli sú
hliðin á lífi Steinunnar Ólafsdótt-
ur, sem að almenningi snýr, fá-
brotin og einföld, eins og líf svo
fjölmargra, og flesta, íslenzkra
húsmæðra er. Störfin, sem unn-
in eru fyrir heimilið og fyrir
börnin láta ekki mikið yfir sér
og eru unnin í kyrrþey, en eru þó
svo óendanlega mikils virði, ekki
einasta fyrir þá, sem þessara
starfa njóta heldur einnig fyrir
þjóðfélagið í heild. — Steinunn
1 og Sigurður maður hennar eign-
uðust 8 börn. Eitt dó ungt, en
7 komust til fullorðinsára. *
Uppeldi barna sinna, og gæzlu
heimilisins, rækti hún svo af bar,
að allra kunnugra dómi, og alla
I tíð hefur hún látið sér annt um
1 hag og afkomu barnanna, einnig
eftir að þau höfðu náð fullorð-
ins aldri. Þó að þessi störf mættu
sýnast ærin, fyrir eina konu, þi
lét hún þó ekki þar við sitja. i
áratugi var hún ötull og óþreyt-
andi baráttumaður fyrir áhuga-
málum hafnfirzkra verkakvenna
og Alþýðuflokksins í Hafnarfirði.
í baráttunni fyrir hagsmunamál-
um verkakvenna var hún í broddi
fylkingar allt frá upphafi, var ein
af stofnendum Verkakvennafé-
lagsins Framtíðin 1925 og fylgd-
ist vel með störfum þess, og lagði
þar fram sinn ómælda skerf alla
stund síðan meðan kraftar entust
og raunar lengur. Hef ég orð
þeirra, sem gerst mega um þetta
vita fyrir því að enn búi félagið
að starfi Steinunnar, og svo mun
lengi verða
Nokkrum árum eftir að Verka-
■ kvennafélagið Framtíðin var
stofnað, var hún ein af þeim á-
hugakonum, sem beittu sér fyrir
stofnun Kvenfélags Alþýðuflokks
ins í Hafnarfirði. Um starf henn-
ar þar er mikið það sama að segja
og starf hennar í verkakvenna-
félaginu, hún starfaði þar af frá-
bærum áhuga, með lífi og sál. Á
hugi hennar fyrir því, að bæta
• hag þeirra, sem erfitt áttu í lífs-
baráttunni, og hjálpa þeim, var
mikill, um það er mér kunnugt,
því að ósjaldan ræddi hún við mig
um þessi áhugamál sín. Steinunn
Ólafsdóttir átti alltaf samleið með
Alþýðuflokknum. Hún trúði því
og treysti, og var þess raunar full
viss, að starf hans myndi þoka
þeim málefnum í rétta átt, sem
hún hafði áhuga á. Hún kunni vel
að meta það sem vel var gert, cn
hún var líka alls-ófeimin að segja
það sem henni bió í brjósti, þeg
ar henni þótti eitthvað vangert
eða öðru vísi en hún taldi réttast
en eldlegum áhuga sínum fyrir
vexti og viðgangi ílokksins hélt
bún til liinstu stundar.
Steinunn var prýðilega greind
kona og gerði sér skýra grein fyr
ir hlutunum. Hún var skapsíór
nokkuð, en trölltrygg, þar sem
liún tók því. Hún var hlédræg og
lítið fyrir að koma fram opinber
lega, en störfin vann hún af jafn
miklum dugnaði og með jafn
mikilli ánægju fyrir því, Steinunn
var líka listhneigð kona, og hef
ég heyrt til þess tekið hve handa
vinna hennar, bæði fyrir heimili
hennar og barna, hafi verið
smekkvís og vönduð.
Ég votta öldruðum eiginmanni
hennar, börnum og barnabörnum
og öðrum ættingjum og vinum
innilega samúð um leið og ég
flyt hinni látnu sæmdarkonu hug
lieilar þakkir samstarfsmanna
hennar allra.
Emil Jónsson
Bíla- og búvélasalan
er flutt úr Ingfólfsstræti 11
crð Eskihlíð B
kJjálfstæðisflokkurinn
óttast það nú mest af öllu í
þeirri kosningabarátftu, er nú
stendur yfir, að Rcykvíkingar
telji íhaldið öruggt með meiri-
hlutann. Það hefur nefnilega
verið svo við margar undan-
farnar kosningar, að Sjálfstæð-
isflokknum hefur tekizt að
koma því inn hjá fólki, að þaS
væri hætta á glundroða og
sundrung, ef Sjálfstæðisflokk-
urinn missti meirihlutann og
alltaf hefur Morgunblaðið getað
talið kjósendum trú um, að
Siálfstæðisflokkurinn væri al-
veg að missa meirihlutann. En
svo gerðist það í síðustu kosn-
ingum, að Sjálfstæðisflokkur-
inn fékk 10 bæjarfulltrúa af
15 og öllum er það ljóst nú, að
enda þótt Sjálfstæðisflokkurinn
tapi fylgi er óhugsandi, að hann
tapi 3 fulltrúum í einu. Þess
vegna telja' Reykvíkingar það
víst nú, að Sjálfstæðisflokkur-
inn haldi meirihlutanum. En
þessi staðreynd hefur komið
Sjálfstæðisflokknum í mikinn
vanda. Flokkurinn getur nú
ekki beitt aðalkosningabragðinu
þ. e. því, að sundrungaröflin
undir forustu kommúnista séu
að ná völdum í Reykjavík. Þess
vegna líður Morgunblaðinu og
íhaldinu sérstaklega illa um
þessar mundir.
M.
Bíla og búvélasalan
Símar 23136.
MWWWWWWWMWWWMWW WMMMWMtMMMMw '
Lprgunblaðið birti f
fyrradag ítarlega frásögn af
fundi Siálfstæðisflokksins um
borgarstjórnarkosningarnar, er
haldinn var s. 1. mánudag. Frá-
sögn blaðsins sýnir, að allir
ræðumenn á fundinum hafa
ráðizt haírammlega á Fram-
sóknarmenn og kommúnista en
hins vegar liefur enginn þeirra
ráðizt gegn Alþýðuflókknum.
Þetta cr eðlilegt. Alþýðuflokk-
urinn hefur átt frumkvæðið að
ýmsum mikilvægum hagsmuna-
málum Reykvíkinga og flokkur-
inn gengur nú til kosninga und-
ir svo góðri stefnuskrá, að Sjálf
stæðisflokkurinn treystir sér
ekki til þess að ráðast gegn
henni.
ímisa furðaði á því, er
það kom í ljós, að Þórir Kr.
Þórðarson prófessor í guðfræðl
skip'aði 9. sæti Sjálfstæðis-
flokksins á lista flokksins f
Reykjavík. Sjálfstæðisfiokkur-
inn telur sjálfur 9. sætið vera
baráttusætið og þess vegna
hefðu menn búizt við, að ein-
hver, sem meira hefði komið
við sögu stjórnmálanna skipaði
þetta sæti. Þórir Kr. Þórðarson
er ágætis maður og vel lærður
í guðfræði en ekki verður séð
hvaða erindi guðfræðiprófessor-
inn á inn í borgarstiórn Reykja-
víkur. En í Morgunblaðinu í
fyrradag kom skýringin. Blaðið
sagði, að Þórir hefði varað við
því á fundi Sjálfstæðisflokksins,
að gengið væri of langt í áttina
til veiferðarríkisins. Þórir Kr.
Þórðarson virðist því eiga að
berjast gegn velferðarríkinu í
borgarstjórn Reykjavíkur. —.
Sjálfstæðisflokkurinn hefur
greinilega eignazt nýjan bar-
áttumann!
4 11. maí 1962 - ALÞÝðUBLAÐIÐ