Alþýðublaðið - 25.10.1962, Side 13

ÁTÖK þau og deilur, sem und-
anfarna mánu'ði o? á.r hafa
verið með kínvcrsiium koimn-
únistum og Indverjum á norð-
urlandainærum Indiands, haia
nú ágerzt svo mjög, að um
fulkomið stríð virðist vera að
ræða milli ríkja þessarra, hinna
féiksfli'jíu i heimi. Má segja,
að varla íiafi verið við öðru að
búazt 'iui hitnaði verulega í
kolunuin, svo mikill, sem við-
búnaSurirtn hefur verið á háð-
ar hliðar upp á síðkastið. Eins
og venjulega, þegar brýzt út,
telja báðir aðilar hinu hafa
byrjað, en með tilliti ti'. þeirar
ásælni, sem kínverskir komm-
únistar hafa gerzt sekir um á
þesu svæði undanfariff, virðast
öll rök hníga í þá átt, að þeir
hafi ráðizt enn lengra inn á
indverskt 'land, en þei.r voru
áður búnir að gera.
Það er eldgömnl deila. sem
ligur til grundvallar átökum
þessum. 1914 loru fram samn-
ingar milli Breta (fyrir Ind-
verja), Kínverja og Tibetana
um landamæri ríkjanna og varð
niðurstaðan svokö;)uð JVTacMa-
honlína, kölluð efíi.’ formanni
samninganefndar Öveta, sem
talin hefur verið gilda til þessa.
Kínverjar viðurkenndu hins
vegar aldrei þessa linu og hafa
nú sem sagt tekið upp aftur
kröfur sínar um ákvcðin svæði
í Ladakahéraði í Kashmir og á
norðausturlandamærunum í
Assamhéraði, aulc landsvæðis í
Burma.
Ýmsar kenningar eru uppi
um þa'ð, hvers vegna Kínvcrjar
leggi svo mikla áherzlu núna á
að ná þesum Iandss7æðum und-
ir sig. Sumir telja þetta stafa
af ásælni einni saman, aðrir af
löngun til að breiða út konnn-
únismann á fljól' irkari hátt,
en með uppfræðslu og enn aðrir
að með þesu hyggist Kínverjar
á einhvern undartegan hátt
brjóta sér leið inn í Sameinuðu
þjóðirnar. Ekki er ósennilegt,
að einhver, eða jafnvel allar, af
þessum tilgátum hati við nokk-
ur rök að styðjasl. Kínverjar
kunna að vilja sýna öðrum
Asíuþjóðum mátt sinn og velja
þá til þess landssvæði, þar sem
þeir telja sig hafa löglegar
landakröfur á hendi. Ennfrem-
ur kann svo að vera, að þeir
vilji með þessu bæta aðstöðu
sína með það fyrir augum að
geta síðar meir lagt allt Xnd-
land undir komúnismann. Loks
getur að sjálfsögðu vcrið, að
það verði talið vænlegra til að
halda i hemilinn á Kinverjum,
að hafa þá innan Sameinuðu
þjóðsnna en utan Jieirra.
Eitt er þó víst, að fyrir ind-
verska komúnista kemur þessi
framtaksemi hinna kínversku
trúbræðra þeirra sér mjög illa.
Þeir hafa í raun og veru ekki
anan möguleika til en raða sér
undir Indlandsfána og' styð.ja
Nehru en gefa dauðann og djöf-
ulinn í rauða fánann , að
minnsta kosti um sinn.
En það er ekki aðeins ind-
verski kommúnistaflokkurinn,
sem verður fyrir vandræðum
af hegðun Kínverja. Það er
löngu vitað mál, að Kínverskir
komúnistar telja sig eina hafa
höndlað allan hinn Uomúuist-
íska sannleika og hafa ekki
talið eftir sér, að segja öllum
hinum komúnistíska heimi til
syndanna, vegna brota á ínegin-
reglum komúnismans,
Það er eki víst, að áhrif á-
gengni Kínverja við índverja
á Indverska komúnista, eða hin
VERJA
m
sáluhólpna afstaða Kínverja al-
mennt í komúnistískum trú-
málum, sé veigamest í þessú
efni, heldur þau áhrif, sem allt
þetta hcfur á kommúnistaflokka
annars staðar í lieiminuin.
Gagnrýni kínverskra komm-
únista á Rússum hvilir, að
verulegu leyti á þeirri skoffun
þeirra, að þjóðlegur kommún-
ismi sé látinn koma á undan al-
þjóðlegum komúnisma. Komm-
únistaflokkar um allan heim
hafa á undanförnum árum lagn
æ meira upp úr þjóöernis
hyggju, og nægir að minna á
skrif Þjóðviljans hér því til
stuðnings. Síðan Stalín féll hafa
hin alþjóðlegu samtök kommún
ista ekki verið eins sterk og
þau voru undir algjörri einræð-
isstjórn hans. Kenningar þeirra
eiga því á hættu að mótast að
verulegu leyti af erfðavenjum
þess þjóðfél., sem þeir starfa í.
Kínverskir kommúnistar liafa
stöðugt lialdið áfram að prédika
sína Stalínistisku Iínu, sína
hörðu og ósveigjanlegu kenn-
ingu um hinn alþjóðlega komm
únlsma. Ekki er svo að sjá, að
þeini hafi orffið mikið ágengt,
því að þróunin virðist óumdeil
anlega vera í þveröfuga átt,
ekki sízt í hinum nýju ríkjum
Afríku, þar sem þjóðernis-
stefna er uppvaðandi og komm-
únistafiokkarnir hafa. hvort
sem þeir hafa vilja'ð eða ekki,
neyðzt til að spila með í þeirri
hljómkviðu.
Afieiðingin af þesari þróun
er sú, að liin stóru kommúnist-
ísku ríki, Rússland og Kínu,
hafa að nokkru leyti misst þau
tök, sem Rússland t. d. hafði á
á erlendum kommúnistaflokk-
um á Stalínstímanum Dæmi um
kommúnistaflokk sem þróazt hef
ui’ á allt annan hátt en Kín-
verjar vilja, er komúnistaflokk-
urinn í Indóncsíu, sem er bund-
inu af erfðavenjum þess lands,
sem hann hefur engin tök á
að breyta. Annað dæmi er frá
Indlandi sjálfu, þar sem komm •
únistaflokkurinn í Kerala
stærsti kommúnistafl. þar í
landi, byggist ekki svo mjög á
kennisetningum sem á mismun
trúar og stéttar (catc).
Þessi þróun leynisí enn að
nokkru leyti á bak við „front“,
samtök eins og Alþicðasam-
band verkalýðsfélaga eða
Heimsfriðarráðið. En jafnvel
þar gera Kínverjar harða hríð
að þeim „slappleika", sem þeir
telja koma í Ijós með minní á-
herzlu á hinn alþjóðlega koir.rn-
únisma. Þeir munu jafnvel
hafa gengið svo langt, að
leggja til á kommúnistafundin-
um í Moskvu 1960, þar sem 31
komúnistaflokkur greiddi at-
kvæði, að aðild að slíkum fund-
um yrði í framtíðinni bundin
við' þá kommúnistafiokka, sem
sætu að völdum.
Það er því svo að sjá, sero
áhrif hins kommúnistíslca Kina
geti ekki vegið upp á móti
þeirri þróun, að komúnistaflokk
arnir, a. m. k. utan jávntjalds-
ins, hallist æ meir í átt til þjóð-
ernisstefnu í stað alþjóðahvggj
unnar áður. Hver áhrif átökin
við Indland kunna að hafa á
framvindu þessa máls, liggur
ekki Ijóst fyrir enn og verður
kannski ekki á næstunni, en
ekki er líklegt, að þau verði
hinni stalínistisku línu til fram-
dráttar, enda hafa Rússar séð
það fyrir með því að þvo hend-
ur sínar algjörlega af ævin-
týramennsku Kínverja á norð-
urlandamærum Indlands.
NÚ
REYNIR
Á S.jb.
NÚ eru örlagaríkir dagar
lijá Sameinuðu þjóðunum, og
er óvíst, hvort reynt hafi í
aöra tíð ■ meira á samtökin
frá stofnun þeirra, að undan-
tcknu Kóreustríði. Myndin
var tekin við setningu alls-
herjarþingsins nú í haust.
Þá voru fulltrúar íslands
(frá vinstri); Thor Thors am-
bassador, Guðmimdur í. Guð
mundsson utanríkisráðlicrra
og Kristján Albertsson.
HUNGUR
Framhald af opnu. |
foreldrum sínum ásamt fleiri syst-
kinum á bæ einum á Hvaleyri við
Hafnarfjörð. Faðir hennar réri \
vertíðum frá Ásbúð í Hafnarfirði,
og þarna er á milli, um 20 mínútna
gangur, og kom hann heim á
kvöldin með fisk í soðið, þegar
eitthvað aflaðist, enda var það eina
lífsbjörgin, sem fjölskyldan dró
fram lífið á þá. Margar vertíðir
aflaðist sæmilega, þá gekk allt vel.
En eina vertíð var svo hörmulegt
aflaleysi, að nærri lá mannfelli.
Og sagðist Jóhanna muna merg
kvöldin enn, er mamma þeirra var
að reyna að koma þeim systkinun-
um í rúmið sórhugruðum en upp-
þemdum af volgum vatnsdrukk,
til að reyna að draga úr sárasta
hungrínu, sem hafði þær afleið-
ingar að kviðurinn afmyndaðist,
og jók það ekki lítið á sársauka
móður og föður, að horfa ekki
einasta upp á að hungrið tálgaði
holdin af börnumnum, heldur
gerði þau að hálfgerðum vanskapn
aði, Og síðasta loforðið, sem
mamma gaf okkur, ef við værum
væn og færum að sofa, þá skyldi
hún vekja okkur og gefa okkur
fisk og lifur éf pahbi yrði svo
heppinn að fá eitthvað í soðið. En
það sagði Jóhanna, að þau kvöld-
in hefðu orðið allt of mörg, sem
mamma þeirra hafði ekki þurft að
vekja þau, því þá hafði pabbi ekk-
ert aflað. En ef við bá vöknuðum
sjálf grátandi af hungri, þá greip
mamma vatnskönnuna, bar hana
að vörum okkar, því volgur vatns
sopi var oft einasta úrræði mömmu
til að revna að lina hinar sáru
hungurskvalir.
Þetta skeði hér við Hafnarf jörð
fyrir röskum 70 árum. Svona hörð
og óvægin var lífsbaráttan þá,
sem íslenzkar mæður og feður
þurftu þá að berjasl við, og bjuggu
þá í lágum moldarkofum, þar sem
eingin- hita- eða eldunartæki voru
1 nema opnar hlóðir, þar sem
þangi og þara var mest brennt í.
En nú í dag minna hús margra
Hafnfirðinga á ævintýrahallirnar,
sem ég las um í þúsund og einni
nótt.
Þessum línum læt ég fylgja tólf
hundruð krónur til hungruðu barn
anna í Alsír, og get ég vel sagt
að þær séu sælgætispeningar barn-
anna minna sex, sem sparaðir voru
þegar þau voru að alast upp, því
þótt ljótt sé til afspurnar, þá gaf
ég þeim sárasjaldan sælgætisaura
en kannski á ég smá máhbætur
í stað þess fengu þau gnægð
tveggja þeirra fæðutegunda, sem
börnum eru hollastar og henta
bezt.
Tvö orð heyrast oft: Sjoppur og
sælgæti. Líka heyrist að mörg
börn muni hafa fullmikil peninga-
ráð til sælgætiskaupa. Va'ri nú
ekki heillaráð að foreldrar og
kennarar í skólum landsins, bentu
börnum á, að nú gætu þau unnið
kærleiksverk, sem kannski seinna
gæti yljað þeim sjálfum, með því,
að gefa hungruöum börnum , Ai-
sír nokkurn hluta af sælgætispen-
ingum þeim, sem þau hafa ráð á,
Ég trúi því, að mörg börn myndu
fúslega gera þetta, því kynni mín
af börnum segja mér, að flest
börn séu að upplagi hjálpfús og
hjartahlý. Að lokum minni ég á
hvatningarorð ritstjóra Vísis;i
Leggjum því öll hönd á píóginnj
og styðjum þá söfnun, sem Alþýðu-
blaðið hefur haft forgöngu um.
F. V. S.
ALÞÝÐUBLAÐIÐ - 25. október 1962 |,3