Alþýðublaðið - 20.12.1962, Blaðsíða 15

Alþýðublaðið - 20.12.1962, Blaðsíða 15
gjörn, gerði samband við hinar hógværu, ensku piparmeyjar um að bjóða ákvörðun skipstjórans byrginn. Með einum eða tveim karlmönnum úr reyksalnum, sem þær neyddu til þátttöku, gerðu þær það, sem þær kölluðu út- rásir út í frumskóginn — og það var ekki ólíkt því að vaða gegn- um þennan skóg af fólki — og færðu mönnum hressingu, bækur og tímarit. Yfirmenn skipsins mötuðust með káetufarþegunum og hjálp- ar það til, að skýra hvers vegna skipstjórinn heimtaði að halda farrýmunum aðskildum. En á máltíðum voru konumar vanar að tala með háværu hvísli um það, sem þær höfðu séð og heyrt. Þær töluðu meðal annars um vesalings mann með tvö brot- in rifbein. Nokkrar konur frá trú boðsstöð höfðu verið innan um eintóma Kínverja, en þær Jiöfðu fengið fyrsta stýrimann til að leyfa þeim að nota dálítið skýli á þilfarinu, þar sem þær gátu verið dálítið út af fyrir sig. Fólk- ið fram á varð að fara næstum fimmtíu metra og klöngrast yfir eða troða á skrokkum í myrkrinu til þess að komast á klósett. Há- setarnir hreyfðu ekki hönd eða fót til að halda þilfarinu lireinu. Það var agalaus lýður og yfir- mennirnir virtust helzt vilja leyfa þeim að haga sér, eins og þeir vildu. Skipstjórinn hélt áfram að borða, hvort sem hann Iieyrði og skildi það, sem sagt var, eða eða ekki. Og undirmenn hans fóru að hans dæmi og gáfu jafn- lítið út á það, sem sagt var. En slikt bætti ekki andrúmsloftið í reyksalnum. San Felix var ekk- ert ánægjunnar skip. Þegar yfirmennirnir voru fjar- verandi eða á vakt, hlaut þá að klæja í eyrun. Gagnrýni á þeim var helzta umræðuefnið. Skip- stjórinn var „prinsíplaus" ó- þokki. Jafnvel hinn glaðlyndi og félagslyndi fyrsti stýrimaður var fordæmdur sem fullur af lxelgi- slepju. Og hvað múlattanum brytanum viðvék, þá gat hann ekkert gert rétt. Það var raunar næstum því rétt; þó að hann ynni sleitulaust að því að gera öllum til hæfis, var verkið frá upphafi vonlaust. í fyrstu liöfðu sumar konurnar talað um hann sem „Vesalings brytann,” en þeg- ar þrengslin fóru fyrir alvöru að koma í l.iós, var honum kennt um allt. Einnig var sagt, að liann hyglaði Asíubúunum á kostnað hinna hvítu. Þegar einhver kvört- un var borin upp við hann, svár- aði hann alltaf kurteislega, jafn- vel undirdánugt. En hann hafði einn lítinn og þreytandi ávana, sem fólki gramdist meira en nokkuð annað og langt umfram það, sem ástæða var til. Hvenær sem hann settist niður, hvort sem það var á skrifstofu sinni eða í reyksalnum, tókst honum alltaf að leggja stafina sína þannig frá sér, að einhver hlaut að lirasa um þá. Þá var hann vanur að biðja afsögunar með miklum orða flaumi, stökkva upp og lineigja hrokkið höfuðið — en þetta end- urtók sig alltaf. Einu káetufarþegamir, sem ekki tóku þátt í þessari smá- munasömu gagnrýni, voru lög- maðurinn, Kínverjamir þrír, sem. sjaldan komu út úr káetum sin- um, og dapra enslca konan, sem í ljós kom, að hafði misst mann sinn. Lögmaðxirinn, sem menn tóku ósjálfrátt sem forystumann, ein beitti sér að veigameiri hlutnm. Hann snéri sér til skipstjórans með mjög ákveðinni beiðni um, að komið yrði á bátaæfingum. En í fyrsta sinn á starfsferli sín- um komst hann ekki i lönd eða strönd, þegar skipstjórinn sagði honum sallarólegur, að það væru ekkl til bátar nema handa tíunda hverjixm manni og báta- æfing ein út af fyrir sig hefði sem Singapore féll, að skipinu var sökkt. Klukkan 11 um kvöld ið voi-u konumár, sem káetur höfðu, komnar í koju. í reyk- salnuxn voru aðeins lögmaðurinn og Hollendingurinn, sem voi*u að teflaj og tveir menn, sem á víni dreyptu og ræddu við fyrsta stýrimann. Á þilfari sást ekkert nema óljósar þústur, sem kúrðu hver upp að annarri. Það heyrð- ist óljóst muldur í nokkrum röddum og jafnvel svefnlæti — þetta og stöðugt suðið, er skip- ið klauf ölduna, því að það var logn þessa nótt. Það yrði erfitt að ímynda sér friðsælli mynd en þá, sem ríkti, þegar hunda- vaktin tók við. Nokkrúm augnablikum síðar var allt á rúi og stúi í reyksahi- um, borð og stólar moluð og dreift' ut um allt og mennirnir liggjandi í kös. Á þessu rólega augnabliki, áður en þeir, sem ekki höfðu látizt, komu snögg- -_-Iega til.lffsins aftur, þaut skips- kötturinn yfir þessa viðurstyggi legu eýðileggingu og rófan stóð '"beint aftur úr honum. aldrei bjargað nokkrum manni. Þilfarsfarþegamir voni of. margir og of sundurleitir til að geta valið sér leiðtoga. Þeir höfðu sín umkvörtunarefni, en yfirleitt voru þeir heimspékilég ir yfir þeim Þeir höfðu byrjað. tjaldbúðalíf, sem eftir eðli þeirra og þjóðemi einkenndist. annað- hvort af vonlausum óhreinind- um eða snjallri útsjónarsemi. Þeir voru svo margir, að þeir gátu aðeins talað við þá, sem næstir vom. Nokkrir báru fram kvartanix- við yfirmennina, og deilur komu upp við hásetana. Annars vom þeir yfirleitt þol- inmóðir og hegðun þeirra góð. Hið eina, sem olli áhyggjúm var að þrátt fyrir fyi-irskipanir um þögn eftir myrkur, heyrðust ofsa legar söngkviður, sem bentu til, að talsvert af brennivíni væx-i í skipinu. San Felix silaðist áfram með sínum sjö eða átta hnúta hraða, Auðvitað hélt slcipið sig ekki á venjulegri siglingaleið, né lét skipstjórinn nokkuð uppi um hvaða stefnu siglt væri. Hið eina, sem farþegarnir vissu var, að haldið var nokkurn véglnn í vesturátt um víðáttumikið og sýnilega autt haf. Það þurfti ekki annað .en þola ástandið í svo sem hálfan mánuð í viðbót. Það var 15. febrúar, dagixxn: ' ~ Svo hófst dynurinn — óp, hróp á nöfn, raddir hrópandi skipanir, . stunur, vein og hávaðinn af vél- „ um, sem brotnuðu. Skipið var, eins og "það hefði rekið stefnið 4.- sandrif,- Staðreyndin var sú, að stefnið hafði verið skotið af ""'ög skutxirinn reis, er það sökk. . -Þeir, sem gátu hreyft sig á þilj- um, vom að burðast við að klífa úpp brattaim aftur eftir skipinu. Þeir, sem ekki gátu hryeft sig, ultu og mimu fram eftir, eins ..t)g sturtáð væri af bíl. Það heyrð ust öskraðar fyrirskipanir ofan úr bi-únni. Yfirmenn og hásetar voru að ’reyna að hlýða þeim. Aliir, sem lífsanda drógu, vom að reyna að gera eitthvað og gprðu það af alvöra og örvænt- ■ringu,’ þó að það kynni að vera það fáránlegasta, sem hægt var áð gera. Menn þutu og bmtust um á þilfarinu, villtir í augum, og kölluðu endalaust nafn ein- hvers, sem aldrei svaraði. Ixm- ’ fædd köna vár að reyna að safna :UPP í -fang sér heilum tug af smápökkum. í hvert skipti, sem 'hún tók þá upp, missti hún þá *>g byrjaði aftur að reyna að safna þeim saman. Allmargir þeirra, sem náð liöfðu í björg- ..unarbelti, vom að kasta af sér sér fötum og stökkva í sjóinn. _ Aðrir báðust fyrir. Það var gerð tilraun til að syngja „Hæira ■minn gúð til þín.” Þeirri tilraun var drekkt í formælingum. San Felix hafði tvo þrjátíu feta björgunarbáta, sitt hvorum . rmegin á þilfarinu. Einnig vom á _skipinu tveir minni farkostir, ""sern bundnir voru sitt hvomm .....niegin við brúna. Báðum þessum bátum, svo og öðmm björgunar- ia» bátnum, vax- sieppt í sjóinn. En annar minni bátanna brotnaði og sökk, er menn tóku að stökkva niður í hann af þilfarinu. Stóri báturinn, sem fylltur hafði verið af konum og bömum, hvolfdi og allir lentu í sjóinn. í kringum seinni smábátinn, sem síðast var sleppt, mddust karlmenn mjög. Þrjú skamm- byssuskot kváðu við og stymp- ingarnar hættu. En báturinn rann hratt niður, svo að hvein í köðlunum í blökkunum. Hann skall á vatninu og rak frá með tæplega nokkra sál innanborðs. Er hér var komið skagaði skut urinn nálega lóðrétt upp. Það var ókleift lengur að fóta sig á þilfarinu, án þess að halda sér, en þó var þar enn margt fólk. Ein kona sat klofvega á loftventli og leitáði i óða önn í veski sínu. Margir Kínverjar héldu sér ríg- föstum með höndum og fótum við hluti, sem sköguðu út úr þil- farinu, eins ófærir um að hreyfa sig, eins og fólk verður af loft- hræðslu í hengiflugi. Aðrir klifr uðu í áttina að skutnum, En flestir voru komnir í sjó- inn, syntu, dmkknuðu, héldu sér í brak eða, ef heppnin var með, klifmðu um borð í bát. — Dynurinn hélt áfram með sama krafti — óp um hjálp, stöku sinn um hvatningarhróp, vein og hljóð frá munnum, sem fylltust af vatni, en yfir öllu saman hvinurinn í gufu frá dauðvona skipinu. Skipið virtist standa lengi á stefninu, svört súla í blárri nótt inni. Við og við féll einhver eða eitthvað í sjóinn svo að skvampaði í. Á borðstokknum í skutnum, hæsta hluta skipsins, hélt kötturinn jafnvægi. ÞaB mátti greina hann við ljósið frá tunglinu rétt yfir haffletinum. Og allt umhverfis, á ládauðum sjónum, var brak og fólk. En karlar og konur, sem þurftu að berjast fyrir lífinu, störðu samt á skipið, gátu ekki slitið augun frá því. Svo fór sjórinn að sjóða. Risa loftbólur sprungu, hann ólgaði og svall. Skipið sökk nú hratt. Það kom gufugos, þegar vélin fór niður fyrir vatnsborðið. Á nokkrum sekúndum hvarf San Felix sjónum. Gífurlegt magn af vatni sogaðist niður með skip inu og kom síðan æðandi upp aftur. Flóðbylgjur bámst út, börðust við hæga undirölduna, veltu brakinu, köstuðu því til og snarsneru því. Það var næstum algjör þögn um stund. En hróp- in byrjuðu brátt á ný. Tunglið gekk niður fyrir haf- flötinn og það varð mjög dimmt. Neyðarópin urðu strjálli. Hver röddin af annarri drakknaði. Það heyrðust önnur hljóð — áraglam ur eða af sundtökum, óljós eða æðisleg hljóð, skerandi vein sárauka, örvæntingar, vesaldar, ’Ðimm nóttin virtist endalaus og full af ógnum. < .1 „Hákarlar” öskraði rödd. „Há- karlar! ■ Hákarlar. Hákarlar" og önnur aldra örvæntingar gekk eins og brjálæðisplága yfir þá, sem enn voru á lífi. ALÞÝÐUBLAÐIÐ - 20. des. 1962 |,5

x

Alþýðublaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Alþýðublaðið
https://timarit.is/publication/2

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.