Breiðablik - 01.01.1913, Síða 9

BREIÐABLIK
I 2 I
gömlu mörgum öldum áöur en ísrael var
til. En eingyöisstimpillinn var náðar-
gjöf þeirra og vegna hans urðu þau að
eins konar séreign Gyðinga. Og með
skýringunni dýrlegu, sem Jesús Kristur
gaf þeim í fjallræðunni, eru þau hafin
upp í æðsta veldi siðferðishugsjónanna.
IV.
Með h e 1 g i s i ð i ísraelsmanna er líkt
farið og Iöggjöf þeirra. Sé hún að miklu
levti sameign semverskra þjóða, á það
sér eigi síður stað með helgisiðina. Frá
aldaöðli hefir umskurnin verið álitin sér-
kenni ísraelsmanna, guðlegt tákn, er
einkenni þá sem eignarlýð drottins frá
öllum öðrum. Umskurnin var sáttmáls-
táknið, fyrirskipað af heilögum guði,
lýðnum til staðfestingar á þeim sáttmála
Ja'nve, að hann skyldi vera guð ísraels,
og ísrael guðs útvalin þjóð, eftir kenn-
ingu fræðimanna og presta.
Fullkomnari þekking á helgisiðum
annarra þjóða sýnir, svo eigi er unt á
móti að mæla, að umskurn tíðkaðist til
forna og tíðkast þann dag í dag með
mörgum þjóðum. Með forn-Egiptum var
umskurn æfa gamall siður, sem forn-
menjar þeirra sýna, að tíðkast hafi þegar
á tímum 4. konungsættar (2998-—2727)h
Enda segir Heródótus þegar fyrir löngu,
að þaðan hafl þessi siður breiðst út til
Blálands (Eþíópíu), Fönikíumanna og
Gyðinga. Jafnvel spámaðurinn Jeremía
segir(926), að hún eigi sér stað með Edó-
mítum, Ammónítum, Móábítum og ýms-
um arabiskum kynflokkum. Filistear
voru óumskornir og vegna þess í mikilli
fyrirlitningu með ísraelsmönnum. Má
af því marka, að flestir nágrannar þeirra
aðrir hafl tíðkað umskurn. Jafnvel í
Kóran Múhameðs er talað um hana sem
fasta siðvenju. Babyloníumenn og As-
sýringar virðast hafa verið þeir einu með
14) Ebers: Aeg'ypten und die Buecher Moses
I. 278—284.
semverskum þjóðum, sem ekki höfðu
þenna sið. Því hefir verið haldið fram,
að umskurn hafi breiðst út um Austur-
álfu og norðanverða Suðurálfu frá Egipta-
landi. En hennar verður svo víða vart,
að sú siðvenja virðist hafa verið sjálfkrafa
tekin upp á mörgum fjarlægum stöðum á
jarðarhnettinum af fjölmörgum og fjar-
skyldum þjóðflokkum. Hún tíðkast með
Mandingum, Galla og Falasjamönnum,
Bekúönum og öðrum Suðurálfumönnum,
— á Madagaskar, víða í Ástralíu, Nýju
Hebrídum, Nýju-Kaledoníu, Fiji-eyjum
og með innfæddum kynflokkum í Suður-
Ameríku.
Sums staðar er umskurn látin fara fram
á aldursskeiðinu 7—10 ára, en víðast
hvar síðar (13—14 ára) nær fullorðins
aldri. Með þessarri helgiathöfn er ung-
lingurinn tekinn upp í tölu fullorðinna
manna, fær leyfi til að kvongast og eru
veitt full trúarleg og borgaraleg réttindi
kynflokksins. Menn ætla, að umskurn-
in hafi upphaflega verið kynflokksmerk-
ið, er sýna átti, að einstaklingurinn væri
eigi fjandmaður, heldur vinur, og sé frá
þeim tímum, að menn gengu naktir.
Hafi það verið sams konar merki eins og
hörundsflúrið á herðum, brjósti og út-
limum, sem er svo alment með viltum
kynflokkum. Svo ætla menn, að það
hafi upphaflega verið einnig með ísraels-
mönnum. Það er seinni breyting, að
farið var að framkvæma umskurn í æsku
þegar á 8 .degi. Um uppruna þessarar
siðvenju með Gyðingum eru tvær frásög-
ur í Mósebókum. Bendir önnur þeirra
(2M424n) á, að Gyðingar hafi tekið sið-
inn upp eftir Midíanítum. Þar er frá því
sagt, að Jahve réðst að Móse í gistingar-
stað, einum og vildi deyða hann. Þá
fann Zippóra, kona hans, dóttir Jetró
Midíaníta-prests, það ráð, að hún tók
hvassan stein og afsneið yfirhúð sonar
síns og lagði fyrir fætur honum ogsagði:
,,Þú ert sannarlega minn blóðbrúðgumi“.
Þá slepti Jahve Móse. Hann kannaðist