Frækorn - 31.12.1902, Blaðsíða 9

F R Æ K O R N.
185
út bók um vetrarferðir Jacksons um
Samójedahéruðin og hefur safnað saman
þjóðsögum Samójeda, — sá þessar
myndir mínar og sagði, að þær kæmu
heim við almenna lýsingu þeirra, er ferð-
ast hafa þar um landið og séð goða-
myndir þar.
Um trúarbrögð Samójedanna hefur
margt verið ritað, sem lítið mælir með
rússnesku 'prestunum. En eftir minni
reynslu, get eg ekki samsinnt því. Prest-
urinn í Karmenkúla, sem er gamall mað-
ur, hefur verið þar í 12 ár. I viður-
kenningarkyni fyrir embættisstarfsemi
hans, gaf hin heilaga sýnóda (klerkafélag)
honum hús með húsbúnaði, gooo kr.
virði. Aður bjó hann í Samójedakofa og
bjó sjálfur til búsgögn sín. Eg átti tal
við hann og þrátt fyrir önug og þreyt-
andi lífskjör var hann rólegur og tigin-
mannlegur. Eg hlastaði einnig á guðs-
þjónustugjörð hans og varð mjög hrifinn
af hans viðkvæmu og blíðu rödd, sem
bergmálaði í hrörlegu kirkjubyggingunni,
ær hann tónaði hinar gömlu rússnesku
bænir yfir hálfviltum og skinnklæddum
söfnuðinum, þar sem hver bar sinn sel-
veiðihníf í látúnsbúnum skeiðum Að
lokinni guðsþjónustunni gengum við með-
fram ströndinni og töluðum margt'sam-
an.
Meðal annars sagði hann mér, að sam-
anlagðar tekjur eyjarinnar væru 10 þús.
rúblur eð 21600 kr. um árið (hann hafði
nefnil. reikningsfærsluna á hendi). Hann
sagði, að Samójedarnir væru í framför,
hvað siðgæði snerti og að það kæmi
ekki fyrir að nokkur þeirra vanrækti nú
nokkra guðsþjónustu eða gleymdi nokkr-
um hinna óteljandi trúarlegu helgidaga.
Þó þeir kunni eklci að lesa, þá muna
þeir samt hvern einasta »messu«-dag
með því að telja á fingrum sér. Hann
var nefndur »faðir Ton«, og hvernig svo
sem hans trúarjátning hefur hljóðað, og
hversu frábrugðin sem hún kann að hafa
verið okkar eigin trúarskoðunum, þá hlaut
maður að dást að honum, eins og hann
kom mér fyrir sjónir, þegar eg skildi
við hann og hann stóð aleinn eftir á
ströndinni. Hvítu hærurnar flöksuðu í
storminum og hann veifaði til mín kveðju
eins og sá, er trúr og öruggur þreytir
stríðið fyrir köllun sinni og býður byrg-
inn sérhverjum örðugleika.
»Faðir Ton« dó nokkru seinna úr
skyrbjúg, er meðfram mun hafa orsakast
af föstum hans og vöntun á nýrri kjöt-
fæðu, en hún ein getur veitt viðnám
þessari drepsótt, er svo oft geysar um
hin norðlægu lönd. Á. J. þýddi.

Týndi faðirinn.
XXX.
Karltetrið þar neðra er orðinn örvasa
og aðfram kominn, Og bróðir minn
keniur. stundum inn til hans og les fyr-
ir hann.
Og um leið lítur hann oft inn til
mín. Og hafi hann tima til, þá sezt hann
niður hjá mér og ræðir við mig um eitt
og annað. Eg hlusta á hann með at-
hygli, ef vera kynni að eg yrði var við
brjálsemi hjá honum.
En því fer fjærri.
Svo langt sem mín athugun nær,
get eg ekki fundið að nokkuð illt sé til
í honum. Að reikna kann hann ekki,
og slægvizka er honum lítt lagin. Eg
trúi því ekki, að unair hans yfirlætis-
lausu orðum feiizt nokkur útreiknuð
kænskubrögð.
Og ekkert vanheiit eða veiklað finn
eg í fari hans. Af honurn stafar eng-
inn kuldi eða óhugnaður, heldur býður
hann góðan þokka af sér og eg verð
rólegri i hveit sinn er hann kemur.
Geðspakur er hann og jafnlyndur, en
laus við æsingar og mislyndi. Lund
hans er róleg og vær, eins og eftir sorg
og þunga reynzlu. Enda hefur hann
reynt mikið — og misst mikið.
En seint verð eg öruggur. Því ein-
kenni brjálseminnar erumörg, og ekkert
eitt óbrigðult einkenni hins rétta ráðs.
Svo að naumast er til sá maður, sem
í augum almennings verði ekki hnekkt
með þvt að bera það út um hann, að
hann sé brjálaður.