Fylkir - 01.02.1918, Blaðsíða 60

60
FYLKIR.
En við þessu þarfa fyrirtæki hafði þjóðvinaflokkur Frakka, með
skrif-finnan Henri Rochefort, amast; vildu heldur hafa 20 til 30 miljónir
negra fyrir nágranna en 5 — 6 miljónir Pjóðverja. Frökkum var þá
víst ekki í hug að koma fyrirætlun De Lesseps í framkvæmd, nl. að
grafa skurð frá Miðjarðarhafinu inn í Sahara-eyðimörkina og breyta
4 milj. [j kilómetrum sandauðna í frjósömustu akra og víngarða, né
heldur hefur Bretum þá verið í hug að gerast merkisberar andlegs og
félagslegs frelsis og verklegra framkvæmda, er þeir meinuðu sínum
fornu liðsbræðrum frá Waterloo landeign undir miðjarðarlínu Afríku.
Sú mótspyrna Frakka og Breta sýndi bæði skammsýni þeirra og var-
mensku; því Frakkar áttu þá alls um 12 miljónir [[] kilóm. í nýlend-
um og Bretar um 27 miljónir kilóm., og liðar þeirra, Rússar, áttu
um 22 milj. [[] kilóm. í Síberíu og Heima. En þjóðverjar, Austurríki og
Ungarn með 100 milj. íbúa, (þ. e. 16 milj. fleiri en Bretland, írland
og Frakkland), áttu því nær engar nýlendur.
Retta atriði var því ein hinna opinberu orsaka stríðsins. Ger-
manir kunnu því illa að vera útilokaðir frá Afríku og næstum því frá
Asíu á meðan Frakkar og Bretar voru að byggja sér þar ríki og
drógu þaðan ógrynni fjár og dýrmætar nauðsynjavörur. T. d. Bretar
höfðu tekið frá Transval og Oraníunámunum einum, frá því Búastríð-
inu lauk og til 1914, nálægt 10 milliarda franka gulls, (800 miljón fr.
á ári), og Frakkar héldu áfram að herja á Marokkó, og ítalir höfðu
lagt Tunis undir sig, en Þjóðverjar áttu að hýrast heima og verða
vinnumenn hjá Frökkum og Bretum éða drepast úr hungri og fátækt,
ef þeir ekki yrktu heimalönd sín betur en sjálfir Kínverjar gera.
Þjóða og kynbálka rígurinn krydduðu dagblöðin með háðsyrðum
og ögrunarorðum, og trúarpostularnir sáðu þrefi og þráttunum
um óskiljanleg og alveg gagnslaus málefni, hvar sem þeir fóru. Frakk-
ar voru nl. orðnir leiðir á konudýrkuninni, áttu alt of margar pipar-
meyjar og óbyrjur, og eins á tilbeiðsln »eingetna« sveinbarnsins he-
breska, en vildu heldur eiga samfélag við grísk-kaþólsku Rússlands
en við skynsemistrú og. heimspekísgrufl þýzkra mótmælenda. »Haldi
þessum rationalismus áfram óhindruðum, svo verður engin kristni til