Óðinn - 01.05.1912, Síða 1
OÐINN
s. m. vn
maí it»ia.
VIII. v 1 í
Yestur-islenskir framamenn.
i.
»Óðinn« hefur nú verið sjer úti um myndir
af ýmsum lielstu mönnum Vestur-íslendinga og
hefur fengið greinar
með sumum þeirra,
ritaðar af kunnugum
mönnum þar vestra.
En sín er frá hverjum.
Þorsteinn Björnsson
guðfræðiskandídat frá
Bæ liefur ritað með
einni myndinni og
fylgdi þar með almenn-
ur inngangur til fleiri
greina, er hann hygst
síðar að skrifa lijer í
blaðið. Þessum inn-
gangi er hjer lialdið,
þótt á eftir fari grein-
ar frá fleiri mönnum
þar vestra en honum
einum. Hr. l'orsteinn
Björnsson skrifar:
»Það hefur loðað
við hjá löndum vorum
heirna síðan jeg man
fyrst til, að líta til
Ameríkuferða: annars
vegar sem ofdirfsku-
ílans (af efnamönnum),
hins vegar sem neyðar-
úrræðis (fyrir amlóða).
Allur fjöldinn þar hef-
ur litið svo á, sem á forfeðrahaugnum lræri að
sitja, hvað sem að höndum bæri.
Nú kemur liitt til, að brátl eftir byrjun Amer-
íkuferða bárust heim sögur um uppgripa-gróða
einstaklinga hjer. En á hinn bóginn voru þær þó
jafnharðan bornar til baka: sagðar »agenta«-rugl,
öfgar og þvættingur. Að vísu hefur það ómögu-
lega getað dulist löndum heima lengi, að ekki eru
landar hjer neinir amlóðar. Hafa sannanir þess
fram dregist deginum Ijósari, nú siðast, og þó ekki
síst, í minnisvarða-samskotunum til heiðurs Jóni
Sigurðssyni forseta, — en oft áður. Kirkjumála-
deilurnar hjer síðuslu liafa og fremur en ekki
vakið eflirtekt íslend-
inga heima á tilveru
landa sinna hjer. Alt
um það hygg jeg þó
allfjarri sannleikanum
álit Austur-íslendinga
yfirleitt á högum og
hátterni bróðurhluta
síns hjer megin hafs.
Það mun ekki alls-
kostar óáþekk sú fram-
l'ör, sem orðið hefur
á íslandi á síðustu
15—20 árum, og fram-
sókn íslendinga hjer í
landi seinustu 10—12
árin. Fyrir ekki alls
löngu þótti það mink-
un hjer að vera íslend-
ingur. Frá þeim tíma
eru tilkomin afkára-
nöfnin á sumum ís-
lendingum, þegar þeir,
mállitlir og skilnings-
lausir á öllum innlend-
um högum, fóru að
skrípast við að apa
nafnaform innlendra
manna, til þess að
verða fremur liðnir.
Nú aftur á móti er breylingin mikla á orðin síðan;
íslendingar hafa unnið sjer þann vegsauka með
allri framkomu sinni, að nú er það viðurkent af
ýmsum liinum merkustu innlendra manna: að ís-
lendingar sjeu einn besti straumurinn (þótt óstyrk-
ur sje) í þjóðlífi Ivanada-lands. Svo mjög hafa
þeir sóll fram á siðustu árum á hverju svæði til
Dr. tlieol. Jón Bjarnason og frú Lóra Bjarnason.