Alþýðublaðið - 17.06.1964, Qupperneq 2

Bltstjórar: Gylfi Gröndal (áb.) og Benedlkt Gröndal. — Fréttastjörij
Arnl Gunnarsson. — Rttstjórnarfulltrúi: Eiður Guðnason. — Símar:
14900-14903. — Auglýsingasími: 14906. — Aðsetur: Alþýðuhúsið við
Hverfísgötu, Reykjavík. — Prentsmiðja Alþýðublaðslns. —' Áskriftargjald
tr. 80.00. — í lausasölu kr. 5.00 eintakið. — Útgefandi: Alþýðuflokkuiinru
20 ÁR
ÍSLENZKA ÞJÓÐIN hafði lotið erlendum kon
i iungum á sjöundu öld, þegar hún öðlað'ist óskert
, ífullveldi á ný árið 1944. í samanburði við þann
|. tíma eru tuttugu ár „dagur ei meir“. Er því varla
tímabært að draga miklar ályktanir um þróun lýð
yeldisins enn sem komið ier.
Lkki verður efazt.um, að þennan stutta tíma
íhafa orðið mikla-r framfarir í gerð manmvirkja og
öflun iifsþæg'inda. Þegar (veðurfar er einnig hlýn
! tandi og góðæri er til lands og sjávar, mætti ætla,
að þjóðin undi vel við hlutskipti sitt — ein hin
i. igæfusamasta á jörðunni. En tæknin kennir ökkur
v.að veiða fisk og’stýra flugvélum, en hún kann
f ■’ engin ráð til að auka félagslegan þroska þjóðanna.
h íslendingum hefur sótzt illa að ná samkomúlagi
l «m skiptingu þjóðarauðsins, og innbyrðis úlfúð
. Ihefur verið rnest í góðæri. Þó hafa orðið ánægju
j leg umskiptil í þessum efnum rétt fyrir 20 ára af-
mæiið, er samkomulag hefur verið gert um vinnu
írið til eins árs, þjóðinni til mikils léttis.
Skýrslur herma, að barnadauði sé minni á ís-
liandi en í nokkru öðru ríki, og meðalaldur einn
ý hinn íengsti í heimi, 75 ár fyrir konur og yfir 70
ár fyrir karla. Hefur meðalaldurinn lengst um 5
ár síðustu tvo áratugi, síðan lýðveldið var stofn-
| að, og er það gleðilegur vottur um árangur af
j starfi þjóðarinnar og alhliða framförum.
Hitt mun auðveldara að deila um, hvort menn
in'gu og öórum andlegum þroska hafi miðað áfram
oins vél og húsum og skipum þessi ár. Listahátíð
Sáefur verió haldin í Reykjavík og hefur óneitan-
lega sýnt mikla grósku, hvernig sem gæðin falla '
mönnum í geð. Verður að minnsta kosti sagt, að
taldrei hafi þjóðin svo almennt notið lilsta og feg-
í -vrðar sem nú, eða áhugi æskufólks sótt meir í þær
-í áttir.
Frelsið verður ekki gripið í einu andartalci til
iframbúöar. Það verður að vinnast hvem dag, og
því skipta utanríkiismál meiru en nokkur önnur.
1 þeim efnum entist eining þjóðarinnar skamma
stund eftir stofnun lýðveldisins, og hafa risið um
: þau mál deilur, sem gætu á örlagastund reynzt þjóð
inni hættulegar. Þjóðum, sem lengi hafa lotið öðr-
«m, hættir við að kalla öíl samskipti við erlenda
! taðila undirlægjuhátt, og hefur óspart verið alið
é þeim hugsunarhætti hér á landi. Sannleikurinn
•i’er sá, að íslenzka lýðvéldið hefur verið í alla staði
fullkomlega sjálfstætt. Kjörnir leiðtogar þjóðarinn
- «ar hafa úrslitsorð um allt það, sem fullveldií þjóð
i arinnar kemur við.
Fyrstu tuttugu árin hafa verið góð hyrjun.
' Þjóðin mun í dag strengja þess heit að sýna í fram
% Ítíðinni samheldni og heiðarleik í baráttunni fyrir
lbetra lífi í landi okkar — og betri og friðsamlegri
j heimio ,
Sömu góðu vörurnar. — Sama lága verðið.
Meira úrval. — Betri búðir. — Meiri hraði.
t
Sífelld þjónusta — Betri þjónusta.
Áhyrgðin hvílir á okkur sjálfum
ÞÓ AÐ ÉG KÆMI fram með
nokkra gagnrýni á þjóðhá íðar-
ncfnd Reykjavíkur í gær, liggur
það í augum uppi, að ábyrgðin á
því hvernig þjóðhátíðir okkar fara
fram, hvílir ekki fyrst og fremst
á herðum forystumanna hátíðar-
innar heldur hvílir hún á okkur
sjálfum. öllum almenningi ungum
sem gömlum. Yfirleitt má segja,
að almenningur hafi staðizt þessa
ábyrgð. Fyrst í stað bar nokkuð
á ölvun og nokkrum óspektum.
En slíkt hefur farið minnkandi
með hverju ári.
ÞAÐ Á AÐ VERA heilög skylda
okkar allra, að skemmta okkur
þennan dag og gleðjast með hæfi
legu móti, þannig að gleðin og
hamingjan setji svip á hátíðahöid
in, en ekki afkáraskapur, ölvun,
frekja og fásinni. Eg segi þetta
ekki vegna þess, að ég hafi ástæðu
til að efast um siðsama framkomu
almennings í dag, reynslan hefur
sýnt það að við viljum að hátíðin
fari fram, en svo mjög kveður að
ölvunarlátum sérstaklega í mið
bænum aðra daga, að það réttlæt
ir varnaðarorð.
EITT VIL ÉG MINNAST Áj sém
hefur verið livimleitt stundum á
þjóðhátíðardaginn. Fólk vill prúð
búa börn sín þennan dag, en stund
um hefur það viljað við brenna,
að foreldrar hafa orðið sér sjálf
um til lítils sóma. Mér þykir það
ivera fyrir neðan allar hellúr þeg-
ar foreldrar fara með börn sín
skrýdd með afkáraskap, í kábojs
búningi, með byssulíki sér við hlið
og jafnvel föt sín áletuð á erlend-
um tungumálum. Þetta nær ekki
nokkurri áct, hvorki venjulega
daga, né þennan þjóðhátiðardag.
HARALDUR ÓLAFSSON í Fálk-
anum hefúr gefið út plötu með
ræðum og ljóðalestri frá tveimur
minnisstæðustu liátíðum íslands-
sögunnar: Alþingishátíðinni 1930
og lýðve’.dishátíðinni 1944. Þecta
er þarft verk og mjög gott. Platan
er gefín út á tuttugu ára afmæli
lýðveldishátíðarinnar og hef ég nú
hlustað á hana. Útgfan cr með
hinum mesta myndarbrag og hinn
mesti kjörgripur.
MÉR HLÝNAÐI VH) minningarn
ár þegar ég hlustaði sömu ræð
urnar og fluttar voru 1930 og 1944
Það var eins og ég upplifði aftur
þcssa liðnu daga. Svo mun og
fara fyrir öllum sem heyra það
sem f’utt er nú. Haraldur Ólafs-
son hefur unnið hér afreksverk,
sem ber að þakka og meta að verð
leikum. Það lýsir fyrst«og fremst
því, að hann skilur hvaða gildi
þetta hefur í þjóðernisvitund
þjóðarinnar og er þetta því menn
ingarframlag um leið,
LÖNDUM, SEM EIGA HEIMA
fjarri ættjörðinni mun varla kær-
komnari nokkur gjöf en þessi. Nú
liefur og verið staðfest, að dreif-
ing plötunnar erlenöis er í hönd-
um heimskunnra fyrirtækja, og
verður það til þess að gera út-
breiðsluna auðveldari. Eg vil færa
Haraldi þakkir fyrir þessa ágætu
bók. Hannes á horninu
Járnlist
Reykjavík, 16. júni HKG
SIGURÐUR Steinsson, verzlunar
maður, sýnir 17 járnlistaverk á
Mokkakaffi þessa dagana. Tvær
myndir málaðar á gler eru einnig
á sýningunni.
Sigurður Steinsson hefur ekkl
áður haldið opinbera sýningu á
verkum sínum, — en einu sinni
tekið þátt í samsýningu á Mokka
kaffi.
Sigurður kveðst hafa verið einn
vetur við nám hjá Herði Ágústs-
syni, — en annað hafi hann ekki
numið til listaverkagerðar.
Verk þau, sem þarna eru sýnd,
eru bæði gömul og ný. Hið elzta
er fimmtán ára.
Þólt Sigurður bafi ekki gengið
á iistaskóla kann hann vel meW
járn að fara, þvi að hann vann í
15 ár við járnsmíffar.
2 17. júní 1964. — ALÞÝÐUBLAÐIÐ