Alþýðublaðið - 11.09.1964, Blaðsíða 5

SPENNÁN TALIN HÆTTU-
LEGRI EN OFBELDI
ÞAÐ mun vera almennt álit
jnanna, að sjónvarpsdagskrárliðir
sem sýna ofbeldi í einhverri mynd
séu hættulegir börnum og geti
orsakað afbrot æskufólks. Rann-
sókn, sem gerð hefur verið í Ástra
líu, leiðir hins vegar í ljós, að hin
raunverulega hætta er ekki fólgin
í ofbeldinu. Djúptækara og alvar-
legra vandamál felst í spennunni
og óróleikanum, sem slíkir dag-
skrárliðir skapa, og viðhorfunum
til þjóðfélagsins, sem þeir vekja
með börnunum. Rannsóknin var
gerð að tilhlutan útvarpsráðs ást-
ralska ríkisútvarpsins og niður-
stöðurnar voru gefnar út undir
nafninu „Television Tension Pro-
grammes.” Sá, sem rannsóknina
framkvæmdi, David- Martin, rann-
sakaði 163 sjónvarpsliði: kiireka-
myndir, glæpamyndir, leynilög-
reglumyndir og ævintýramyndir,
segir í „UNESCO Features.”
Spenna er nauðsynlega til að
halda athj'glinni, segir höfundur-
inn. En spenna sem ekki fær út-
rás eða fullnægjandi lausn leiðir
einungis til þess, að menn venja
eig á spennu. Alltof oft eru þessir
sjónvarpsliðir þannig, að þar er
ekki nein sannfærandi lausn. —
Spennunni er haldið allt til hins
síðasta, og lausnin er alltof mátt-
laus og áhrifalítil í hlutfalli við
þá spennu, sem sköpuð hefur ver-
ið.
Ofbeldis-stefið í þessum kvik-
niyndum hefur ekki breytzt að
ráði síðan á sjötta tug aldarinn-
ar, en það er orðið flóknara, í-
smeygilegra og innhverfara, seg-
lr Martin. Þetta á einnig við um
kúrekamyndirnar, sem verða æ
keimlíkari hreinum glæpamynd-
lim, þar eð hinar gömlu og hefð-
þundnu kúrekamyndir vöktu að-
eins áhuga yngstu áhorfendanna.
Ofbeldi sem lýsir sér í manndráp-
lim með byssum eða öðrum vopn-
um vekur engan sérstakan óhugn-
áð eða hræðslu hjá börnum. Stúlk-
Ur eru ekki viðkvæmari en bræður
þeirra gagnvart ofbeldisatriðum á
sjónvarpsskerminum.
. Þjóðfélag-ið ráðalaust.
Martin gagnrýnir harðlega hina
heikvæðu afstöðu sém sjónvarps-
kvikmyndir hafa til þjóðfélagsins,
sem að jafnaði er látið vera hlut-
laus eða beiniínis ráðalaus aðili
„Áhrifin, sem þetta veldur, eru
þá að skerast í leikinn gagnvart
afbrotamonnum. .. Til að það
góða fái að njóta sín, verður það
illa að eiga frumkvæðið, það á
ailtaf fyrsta leik.”
Þó er afstaða tii kvenna ennþá
ískyggilegri. Til að mynda eru kon
ur venjulega sýndar sem ógnun
við karlmanninn í kúrekamynd-
um; þær eru ýmist í slagtogi með
bófanum eða tengdar einhverjum
oflum sem gætu komið í veg fyrir
sigur hins góða. í leynilögreglu-
kvikmyndum er ástandið þó ennþá
verra: Þar eru konur nær ein-
göngu tælidrósir eða þegar bezt
lætur óviljug verkfæri í höndum
„vondu” mannanna. „Þar sést blátt
áfram ekki kona, sem er. fram-
takssamur, skynsamur og sjálf-
stæður fulltrúi hins góða.”
Árás á tilfinningalega stað-
festu.
Það virðist ekki vera
skynsamlegt eða rökrænt, að yfir-
völdin styrki ráðgjafarstarfsemi í
hjúskáparmálum jafnframt því
sem þau leyfa þessa kröftugu og
linnulausu sókn gegn tilfinninga-
legri staðfestu ungra kvenna, seg-
ir Martin.
Niðurstaða hans er þessi: ,Margt
fóik, sem er órólegt út af ofbeldis-
Framh. á bls. 10

Kjördæmisþing
á Norðuriandi
Kjördæmaþing Alþýðuflokks
ins á Norðurlandi verða háð
sameiginlega fyrir kjördæm-
in bæði á Akureyri dagana
26. og 27. september n. k.
Fundir þingsins fara fram í
félagsheimilinu Bjargi og
hefst fundur fyrri daginn kl.
14. Auk þingfulltrúa sækja
þingið Emil Jónsson félags-
málaráðherra, formaður Al-
þýðuflokksins og Jón Þor-
steinsson alþingismaður. —
Þingfuiltrúar eru hvattir til
að fjölsækja þingið. Allar
nánari upplýsingar eru gefn
ar á skrifstofu Alþýðuflokks-
ins á Akureyri, Strandgötu 9,
sími 1399. Nánari tilhögun
verður tilkynnt síðar. —
Stjórnir kjördæmisráðanna.
Þegar Konstantín Grikkjakonungur kom til Kaupmannahafnar fyrir nokkrum döguni til að sækja brúiV'
sína, kom til nokkurra óláta á flugvellinum. Konstantín og Friðrik Danakonungur höfðu nýlokið ví(>
að kanna heiðursvörð hermanna, er tveir menn þustu frain og breiddu léreftsborða á jörðina. Á borð*
anum stóð: Gefið Grikkjum frelsi. Lögreglan flutti mennina þegar í stað brott.
RAUNVERULEG LAUNA-
HÆKKUN: ÞRIÐJUNGUR
RAUNVERULEG kauphækkun á
árunum 1958 fram að fyrri hluta
1964 varð mest í Vestur-Þýzka-
landi, sn þá er miðað við hlutfallið
milli launa og framfærslukostnað-
ar eins og hann er gefinn upp í
málgagni Alþjóða gjaldeyrissjóðs-
ins.
Laun hækkuðu um meira en
50% og framfærslukostnaður um
14%, þannig að raunveruleg launa
hækkun nam um það bil þriðjungi.
Aðeins í Bandaríkjunum, Ksnada
BRUNATRYGGINGAR
á húsum í smíðum,
vélum og áhöldum,
effni og lagerum o. fl.
Heimistpygging hentar yður
HeimiBis%rsfgigBng£:3*
innbús
Vatnstjóns
Innbrofs
Glertryggingar
og Belgíu jókst framfærslukostn-
aðurinn minna en í Vestur-Þýzka-
landi svo nokkru næmi, en launa-
hækkun var líka töluvert minni.
Raunveruleg kauphækkun var í
Bandaríkjunum á tímabilinu 9%
og um 14—18% í Kanada og
Belgíu. í Bretlandi jókst fram-
færslukostnaðurinn aðeins minna
en í Þýzkalandi, en laun jukust
ekki nema um það bil þriðjung
miðað við Þýzkaland, þannig að
raunveruleg launahækkun var ekki
nema í Sviss var vöruhækk-
un'n svipuð, en laun hækkuðu
meira, þannig að raunveruleg
launahækkun var tvisvar sinnum
meiri' en í Bretlandi.
í Danmörku, Hollandi og Austur
ríki var raunveruleg launahækkun
20—25%; í Danmörku hækkaði
framfærslukostnaðurinn um 24%,
en launakrónurnar um 55%.
Mesta hækkun á framfærslu-
kostnaði var í Japan 30%. Síðart.
kemur Frakkland 28% og Finnlanclí
27%. í Japan og Frakklandi juk-
:ust laun næstum því jafn mikið'
og í Þýzkalandi, þannig að raun-
veruleg laun jukust nokkuð (13 og-
16l£%). í Finnlandi' jukust raun-
veruleg laun um 7% og sömtileiðis.
á Ítalíu, þar sem framfærslukosta-
aðm- jókst um 23%, en launaupp*
hæðin um 30%.
í Svíþjóð og Noregi jókst fram-
færslukostnaður um 18%, en laun,
helmingi meira, þannig að raun-
veruleg laun í Svíþjóð jukust ur.»
19Vz%, en Noregi 17%.
Heimild: Frankfurter
Allgemeine Zeitung.
Fulbright styrkir
GGINGAFELAGEÐ HEIMIRS
LINDARGATA 9 REYKJAVlK SlMI 21260 SlMNEFNI : SURETY
Menntastofnun Bandaríkjanna
hér á landi, Fulbright-stofnunin,
tilkynnir, að hún muni veita náms
og ferðastyrki íslendingum, sem
þegar hafa lokið háskólaprófi og
hyggja á frekara nám við banda-
ríska háskóla á skólaárinu 1965
til 1966.
Umsækjendur um styrki þessa
verða að vera íslenzkir ríkisborg-
arar og liafa lokið háskólaprófi,
1 annað hvort hér á landi eða ann-
ars staðar utan Bandaríkjanna.
Þeir, sem eru ekki eldri en 35
ára að aldri, verða að öðru jöfnu
j látnir ganga fyrir um styrkveit-
I ingar. Nauðsynlegt er, að um-
sækjendur hafi gott vald á enskii
tungu.
Þeir, sem sjálfir kunna að hafa
aflað sér námsvistar við banda-
rískan háskóla, geta sótt um sér-
staka ferðastyrki, sem stofnunint
mun auglýsa til umsóknar í apríl-
mánuði næsta ár.
Umsóknareyðublöð eru afhenfc
á skrifstofu Menntastofnunarinn-
ar, Kirkjutorgi 6, 3. hæð, sem op-
in er frá 1-6 e. h. alla virka daga,
nema laugardaga. Umsóknirnaii
skulu síðan sendar í pósthóli-
Menntastofnunar Bandaríkjanna
nr. 1059, Reykjavík, fyrir 10. okí.
næstk. (Frétt frá Fulbright- stofn-
uninni).
ALÞÝÐUBLAÐIÐ - LL. sept. 1964 5