Skólablaðið - 01.05.1912, Page 9
SKOLABLAÐIÐ
73
íslendingum, að þeir vilja lyfta huga sínum í bæninni til guðs,
þó að aldrei væri nema þegar þeir eiga bágt og finst þeir
þurfi aðstoð í raunum sínum. Og þá er víst að þeir vilja líka
vísa börnunum þá leið til huggunar og harmaléttis. —
En hinn daglegi og stöðugi lestur þeirra bæna, sem aðrir
hafa hugsað og orðað — verður hann ekki hégómi fyrir mörgum?
Þó að gert sé ráð fyrir því að barnið skilji orð og mein-
ingu bænarinnar, eða bænanna, sem það þylur eftir boði for-
eldranna, dag eftir dag, viku eftir viku og ár eftir ár, — verður
þá ekki þessi sífelda endurtekning til þess að orðin verði tóm
og hugur fylgi ekki máli?
Bænin er hugsun, sem barnið á að bera fram fyrir guð;
bænarorðin eru búningur hennar. Þegar heimtað er af börnum
að þau lesi þessar utan að lærðu bænir sínar daglega og ár
eftir ár, þá er heimtað af þeim, að þau beri fram hugsunina
með sömu orðum ár eftir ár; og tilætlunin er auðvitað sú að
þau hætti því ekki þegar þau hætta að vera börn, heldur haldist
þessi barncvani alla æfi; hann gerir það líka oft. En á ekki
sextugur maður, sem biður nieð sömu orðum í 20,000-asta
sinn erfitt með að láta hug fylgja máli? Hefur ekki þessi sí-
felda endurtekning loks gert honum ómögulegt að láta nokkra
hugsun fylgja orðununi? Jú, eg veit það, en um þessi efni
talar enginn, ekki einu sinni við bestu vini sína. En ef full-
þroskaður og nokkurnveginn mentaður maður, sem er vanur
bænaiðju og sem vill biðja af einlægu hjarta, rekur sig þrá-
faldlega á það, að hugur fylgir ckki máli, þegar hann Ies »Ftiðir
vor«, þá er ekki furða þó að börn og unglingar iesi bænirnar
sínar hugsunarlítið, eða hugsunarlaust, — þegar fram í sækir.
Það er endurtekningin, — endurtekningin og þululærdóm-
Urinn, eins og vant er, sem kæfir hugsunina. Lesturinn verður
ekki bænalestur, heldur orðaþula.
Hvernig á þá að gera við þessu? Hætta að keuna börn-
um bænir af því að það sé gagnslaust, eða hvað?
Nei, ekki hætta að kenna bænir, heldur hætta að heinita
að börn og unglingar þylji sömu bænirnar daglega ár eftir ár.
Er þá rétt að láta sér nægja að lyfta huganum til guðs
aðeins endur og sinnutn, eða við ginhver sérstakleg og hátíð-