Alþýðublaðið - 08.12.1965, Blaðsíða 8

Or Garðshorni
Leikfélag Reykjavíkur:
GEÁMANN
Sjónleikur fyrir börn í 7 sýn-
ingum eftir Stefán Jónsson
Leikstjóri: Helga Bachmann
Leikmyndir og búningar: Stein-
þór Sigurðsson
Tónlist: Knútur Magnússon
Dansspor: Lilja Hallgrímsdóttir
GRÁMANN Stefáns Jónssonar,
sem Leikfélag Reykjavíkur frum-
sýndi í Tjarnarbæ á laugardag,
sver sig í ættina við aðra barna-
leiki sem hér hafa tíðkazt að því
leytinu að þetta er ekki eigin-
legur sjónleikur heldur mynda-
sýning, eins konar myndasaga
fyrir börnin. Sá er munurinn að
hér er unnið úr íslenzkum þjóð-
.sögum í stað alþjóðlegs ævintýra-
efnis Mjallhvítar og Almansors
kóngssonar í fyrra. En eins og
þessar sýningar leitast Grá-
mann við að vera falleg, fjörug
og fjölbreytileg skrautsýning,
skemmtileg dægradvöl börnunum
sem í bland flytji þeim einhvern
„hollan” boðskap. Auðvitað er
ekkert athugavert við slíkar leik-
sýningar, ef þær lánast samkvæmt
sinnf tilætlun. En víst væri það
skemmtilegra ef upp kæmi höf-
undur sem semdi handa börnun
um eiginleg leikrit, skáldskapar-
verk á leiksvið eins og t.d. sag-
an um hann Hjalta litla er skáld-
skapur á bók; það væri kannski
ekkert óhollara uppvaxandi leik-
húsgestum en réttur mórall.
Það er sem sagt sagan af Grá-
manni í Garðshorni sem myndar
uppistöðuna í leikriti Stefáns
Jónssonar þó ekkr sé klækjum
hans lýst út í æsar. Þess í stað
er ýmsu öðru efni fléttað inn í
sýninguna, vikið að sögunum af
Búkollu, grautardallinum góða og
síðast en ekki sízt honum Brúsa-
skegg í brekkunni, og þar er
barnaefni af yngri móð um brauð
og kökur í mannsmynd. Hæpnast
af öllu þessu er þáttur „vordís-
ar”, sem líka er alveg utangarna
við aðalsöguna; það hefði ég
haldið fyrirfram að Stefán Jóns-
son væri hafinn yfir svonalagað-
an barnaskap sem börnin sjálf
leiddu líka auðheyrilega Iijá sér.
En að þessu atriði slepptu er sýn-
ingin skemmtileg, fjörug og fynd-
in með köflum og vakti eftirtekt
og ánægju hinna ungu leikhús-
gesta. Sjálfsagt hefði hún notið sín
betur á rúmbetra sviði með betri
búnaði, en sýningin í Tjarnarbæ,
skipuð mörgum viðvaningum,
virtist að sönnu vönduð eftir öll-
um föngum undir stjórn Helgu
Bachmann. Fjör og glettni og
gáski auðkenna sýninguna án ó-
þarflegra ærslabragða, hún er
gerð fyrir augu og eyru barn-
anna jafnt.
Fjöldi fólks tekur þátt í sýn-
ingu þessari og verða fæstir
nefndir hér. Guðrún Stephensen
og Guðniundur Pálsson léku karl
og kerlingu í Garðshorni skil-
merkilega, en kátlegri voru kóng-
ur og drottning í ríki sínu sem
þau lékú Sigríður Hagalín og
Steindór Hjörleifsson. Rúgbrauð,
hveitibrauð og rjómaterta koma
við sögu í einu kátlegasta atriði
leiksins, þau Bjarni Steingríms-
son, Auróra Halldórsdóttir og
Kristín Anna Þórarinsdóttir sem
líka fór vel með þulu vordísar. Og
Jóhann Pálsson lék kerlingu
Brúsaskeggs með miklum tilþrif-
um. Náungar tveir leiða leikinn,
opna hann og tengja saman at-
riðin, eða segja söguna, þeir
Borgar Garðarsson og Arnar
Jónsson, og flytja sitt mál með
mikilli kátínu og fjöri. En ekki
þori ég að dæma um hverriig
börnunum gengur að fylgjast
með leiknum rímrunum þeirra.
Grámann sjálfan leikur ungur
leikari, Sigmundur Örn Arngríms-
son, lítið hlutverk og heldur dauf-
legt eins og títt er um kóngssyni.
Kóngsdóttirin er Stefanía Svein-
bjarnardóttir, ung og öldungis ó-
reynd leikkona sem fátt verður
ráðið um af þessari frammistöðu.
Það er líklegt að þessi leiksýn-
ing verði til að vekja áhuga áhorf-
enda sinna á þjóðsögunum sjálf-
um, koma þeim á lagið að lesa
þær — sem sjálfsagt er gott og
þarflegt á bítlatíð. Áreiðanlega
er Grámann með betri skemmt-
unum sem börnum bjóðast um
þessar mundir. En hann er líka
til vitnis um að þjóðsögurnar
geyma leikhúsefni sem betur
mætti hagnýta sér handa börn-
um ekki síður en fullorðnum. Ef
vitnis var þörf. — Ó.J.
Leiðétting: í umsögn minni um
Borgarlíf eftir Ingimar Erl. Sig-
uðsson í blaðinu á sunnudag féll
burt orð úr setningu svo merking
raskaðist þar sem bókin var bor
in saman við Torgið eftir Krist
mann Guðmundsson. Rétt er setn
ingin svona: „Báðum höfundum
Kóngur og drottning, Grámann og kóngsdóttirin
eru yfirburðir söguhetju sinnar
svo hugstæðir að þeim verður um
megn að skipa henni í nothæft
sögusamhengi.”
Nokkru síðar, þar sem rætt er
um feril söguhetjunnar, átti að
standa: „hann er einungis ný og
ný tilbrigði sömu sjálfsspeglunar.“
Fleiri prentvillur voru í grein-
inni en auðlesnar í málið. — Ó.J.
Minningarsjóður Norðurlanda
MENNINGARSJÓÐUR Norð-
urlanda, sem stofnaður er af rík-
isstjórnum Norðurlandaríkjanna 5
að tillögu Norðurlandaráðs, tekur
til starfa 1. janúar 1966.
Á fyrsta starfsári menningar-
sjóðsins verður ráðstöfunarfé hans
samtals 600 þúsund danskar krón-
ur, sem eru framlög aðildarríkj-
anna.
Fé sjóðsins skal varið til að
styrkja norrænt samstarf um
menningarmál, svo sem á sviði
vísindarannsókna, skólamála, al-
þýðufræðslu, bókmennta, tónlist-
ar, leiklistar, kvikmynda og ann-
arra listgreina. Styrkir skulu
einkum veittir til þess háttar sam-
starfsverkefna, er varða fleiri en
tvö lönd. Meðal þess, sem til
greina kemur, að sjóðurinn styrki,
má nefna:
Ragnar Meinander, skrifst.stj.
Frá íslandi:
Birgir Thorlacius ráðuneytisstj
Varamaður hans::
Árni Gunnarsson fulltrúi.
Framhald á 15. síffu.
FRÍMERKJ
a) Sannnorræn nefndarstörf.
b) Námsferðir milli Norðurlanda.
c) Einstök eða tímabundin sam-
starfsverkefni.
d) Upplýsingastarfsemi varðandi
Norðurlönd og norræna menn-
ingarsamvinnu.
Með stjórn sjóðsins fer til bráða
birgða fimm manna nefnd, skipuð
af menntamálaráðherrum Norð-
urlanda. í þessa bráðabirgðastjórn
hafa verið skipaðir:
Frá Danmörku:
W. Weincke, skrifstofustj.
Varamaður hans:
Helge Thomsen fulltrúi.
Brauðið og tertan dansa fyrir kónginn
Hrá Finnlandi:
Hinn mikli fjörkippur sem jafn-
an kemur í allar teg. póstsend-
inga fyrir jólin, er nú að byrja
Á jólapóstinn setja menn gjarn'
an jólamerki til hátíðabrigð:
þótt ekki hafi þau gildi, sen
burðargjald. Hér í Reykjavík erc
það jólamerki Thorvaldsensfé
iagsins, sem nær eingöngu eri
notuð á jólapóstinn. — Nú í ái
eru merki þessi í rauðum lit meí
mynd af opinni bók í. miðju.
Bókin mun eiga að vera Biblían
enda er hið ísl. Biblíufélag ein
mitt 150 ára um þessar mumjir
í hinni onnu Biblíu má lesa: !—
„Dýrð sé Guði í upphæðum !of
friður á jörðu .. . ” og „Leyfif
börnunum að koma til mín of
bannið þeim það ekki, því a t
slíkra er Guðs ríki.” — Þe.9$ai
tilvitnanir eru prentaðar irief
gylltu letri. Fnnfremur stendur í
merkinu: Barnauppeldissjóíjui
Thorvaldsensfélagsins, JöSir
8 8. des. 1965 — ALÞÝÐUBLAÐIÐ
-K/t y.
■'

■ ;■ k \ ;v