Vísir - 25.05.1959, Qupperneq 6

VfSIB
Mánudaginn 25. febrúar 1959
TISIE
DAGBLAÐ
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VlSIR H.F.
yf«ir kemur út 300 daga á ári, ýmlst 8 eða 12 blaBsíBur.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Hersteinn Pálsson.
Skrifstofur blaðsins eru í Ingólfsstræti S.
Ritstjórnarskrifstofur blaðsins eru opnar frá kl. 8,00—18,00.
Aðrar skrifstofur frá kl. 9,00—18,00.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3, opin frá kl. 8,00—18,00.
Sími: (11660 (fimm línur)
Vísir kostar kr. 25.00 í áskrift á mánuði,
kr. 2.00 eintakið í lausasölu.
Félagsprentsmiðian h.f.
Að vestan:
Vígreifur flokkur.
Næstkomandi miðvikudags-
kvöld verður framboðsfrest-
ur til kosninganna þann 28.
júní á enda, og berast fram-
. boð nú úr öllum áttum, er
flokkarnir girða sig til bar-
daga. Þó hafa þeir verið
mjög misfljótir að taka á-
kvarðanir sínar um fram-
, boðin, hvaða mönnum skuli
i tefla fram á hverjum stað,
og geta verið ýmsar ástæður
fyrir þvi, að sumir eru síð-
búnir. En enginn vafi leik-
Ur á því, að Sjálfstæðis-
flokkurinn hefir verið
t flokka fljótastur til að búa
, sig undir kosningarnar að
; þessu leyti, af því að hann
i er í senn vígreifur og ein-
huga um land allt.
Landsfundur Sjálfstæðisflokks-
ins, sem haldinn var í marz-
mánuði síðastliðnum, var
glöggt og glæsilegt dæmi
um áhuga og kapp Sjálf-
stæðismanna um land allt.
Fleiri fulltrúar hafa aldrei
sótt landsfund flokksins, og
■I enginn flokkur hér á landi
i hefir nokkru sinni haldið
eins fjölmennan fund til að
, ráða ráðum sínum um
, framtíðarstefnuna. Það er
líka eðlilegt, því að Sjálf-
, stæðisflokkurinn er ekki að-
; eins stærsti flokkur landsins,
heldur er, hann eini flokk-
J inn, sem er í mjög örum
vexti, svo að segja hvar á
j landinu sem er, en þó mest,
þar sem fólkið er flest.
A landsfundinum var mörkuð
stefnan í höfuðmálúm þjóð-
arinnar, sem krefjast úr-
lausnar á næstunni — kjör-
dæmamálinu, mesta réttlæt-
ismáli þessarar kynslóðar,
og efnahagsmálunum er
munu ráða mestu um heill
og hamingju þjóðarinnar
inn á við. og út á við um
mörg ókomin ár. Stefnan
var mörkuð af einhuga
flokki, sem veit hvers þjóð-
in þarfnast í þessum efn-
um, af því að hann er sjálf-
ur spegilmynd af henni, og
hann er einnig einhuga um
að láta ekki sitt eftir liggja
til þess, að fundin verði sú
lausn á hverju máli, sem
samræmist bezt hagsmun-
um allra stétta.
Annars staðar ríkir úrræða-
leysi og hræðsla við dóm
þann, sem þjóðin mun
kveða upp að tæpum fimm
vikum liðnum. Gleggsta
dæmið um það berst frá
herbúðum Framsóknar-
flokksins. Hann efndi til
flokksþings í marzmánuði
og gaf út yfirlýsingu um,
að ekkert kæmi til greina
annað en einmenningskjör-
dæmi nema i Reykjavík.
Það var. það eina, sem sú
samkunda vildi, en fáeinum
vikum síðar tilkynnti flokk-
urinn þó á þingi, að hann
vildi ekki kljúfa tvímenn-
ingskjördæmin og væri ííka
fús til að fjölga þingmönn-
um á ýmsum stöðum.
Greinilegt tákn um uppgjöf
og hræðslu þess, sem veit, að
hann verður dæmdur fyrir
að sitja yfir rétti annarra.
Þetta er gott tímanna tákn,
því að öruggasta skilyrði
fyrir ósigri fjandmanna rétt-
lætisins er að þeir finni and-
ann gegn sér og skelfist af
honum. Það er einmitt
þessi kuldi og fyrirlitning,
sem Framsóknarflokkurinn
hefir fundið og hræðist af
eðlilegum ástæðum, er birt-
ist í því að þingflokkurinn
hleypur frá öllu, sem flokks-
þingið hafði skipað honum
að berjast fyrir.; Þegar ótt-
inn skín svo í gegn, er ekki
til neins að vera með
hreystiyrði eða mannalæti.
Pólitík og atvinna
Fólh vœntir wnikits nf
sstntrinu.
ísafirði, 19. maí.
Alþingi hefir nú loks lokið
störfum um sinn.
Fer nú að hefjast hin póli-
tíska vertíð, sem standa mun
Islandi og sumarið heilsað jafn
fuglar vappa þegar í kring í
von um mikinn feng. Virðist
mörgum svo, að pólitíkin sé
orðin sú atvinnutegund sem
bezt borgar sig. Vinnuhraðinn
virðist hægur og margur dag-
' urinn verkasmár, en telur þó
sín hundruð, svo vel hækkar í
pyngjunni, sem kvað vera að
hálfu leyti undir borði, svo
skattavöldin sjái ekki hvað í
hana kemur, eða eiga ekki að
sjá það.
Aldrei hefir vorað betur á
íslandi og sumarið heilsað jafn
blíðlega.
Menn vænta mikils af kom-
andi sumri. Útlit er fyrir, að
það skili rikulegum jarðar-
gróðri og miklum feng sjávar-
afla. Teikn um góða síldveiði
eru mörg. Mun þá einnig þorsk-
afli fylgja. Það er hlálegt, að
í jafn kostaríku landi og ísland
er, sem ekki er enn fullnumið,
skuli áþján hafta, ofríkis og
skattánauðar lama allt ein-
staklingsframtak. Þetta er
I hættulegt. Meiri hætta en menn
I gera sér grein fyrir í fjótu
, bragði. Hér þurfa allir kraftar
að njóta sín í sem mestu frelsi.
|Nú er það svo, að eigi eitthvað
^að gera þarf að fylla út og
jundirrita margar umsóknir;
jfinna ráð og nefndir. Bíða með
veikri von um samþykki.
Halda sjálfum sér og öðrum í
fánýtri spennu. Meðtaka svo
oftast blákalt nei, eða áfram-
haldandi bið, sem" öllu ruglar
og eyðdleggur. Má þetta ekki
hverfa? Er það nauðsynlegt? Eg
held að þetta ætti allt að hverfá
sem fyrst. Lofa mönnum að
nota kaftana og brjótast áfram
eftir beztu getu. Engin hætta,
að þeir fari of langt. Það eru
svo margir aðilar ríkisvaldsins,
þeim, sem vilja og ætla að
geisast áfram, að þeim getur
ekki mistekizt að ná þeim á
hentugum tíma.
A íslandi, sem ekki er full-
numið, kemur það sérstaklega
illa við að þurfa margvísleg
leyfi til hverskonar fram-
kvæmda. Það er t. d. engin
stóreflis framkvæmd að freist-
ast til þess að koma upp þaki
yfir höfuð sér. Til eþss þarf
þó mörg leyfi og mikla bið
^ eins og margir þekkja. Ríkis-
og bæjarvaldið er orðið skelf-
j ing og skrugga fyrir þegnana.
t Það teygir anga sína í allar átt-
ir og til hinna ólíklegustu
atriða. Er þetta ekki ofþensla
og einum of mikið. Vill ekki
^ einhver hinna voldugu flokka
j fækka þessum afskiptum af
daglegum athöfnum þegnanna.
Það er alltaf tækifæri, ef vilji
er fyrir hendi.
Gleði og alvara þurfa að vera
í jafnVægi.
| Gleði vorsins og gróandans
grípur margan að vonum.
Hann ekur um sveitir eða
fjöll og firnindi á gljáfægðum
jkádilak. Vorið er komið og
sumarið með fyrsta skrúð. Það
er ekki bara fyrir utan, held-
ur líka inn í þessu skinandi
farartæki. Gleðin stígur hátt
á loft hjá honum og samferða-
fólkinu. Alls staðar er vakn-
andi líf; höfug vorgleði. En
alvaran er líka á næsta leiti.
^Önn dagsins. Áhyggjur og nýtt
franjtak hrópar á alvöruna.
Þú þarft að leggja þig allan
fram. Þetta verður einskonar
I veðhlaupasprettur. Þú átt að
sigra. Þú þarft að sigra.
^Geymdu gleðina um stund. Nú
ræður alvaran. Hvort tveggja
jverður að vera í jafnvægi
samkvæmt vilja þínum. Hann
ræður. Þú ert að skapa á þína
j vísu, og þér má ekki mistak-
ast. Gleðin og alvara eiga að
'vera í jafnvægi.
Arn.
sem sjá um að ná í skottið á I
Hann þarf 5000 kg. af málningu
Skilyriin eru tvö.
Enginn efast um það að Sjálf-
stæðisflokkurinn hefir
mikla möguleika til að vinna
í kosningunum í næsta
mánuði enn glæsilegri sig-
ur en hann vann í bæjar-
stjórnarkosningunum á síð-
asta ári. Þetta vita andstæð-
ingarnir og þegar þeir gera
sér það ljóst, er þegar hálf-
ur sigur unninn. Það er
mikilvægt skilyrði fyrir því,
að hægt sé að sigra, að and-
stæðingarnir hætti að gera
sér vonir um að geta hindr-
að það.
En annað skilyrði þarf einnig
að vera fyrir hendi, og því
verður hver Sjálfstæðismað-
ur að gera sér grein fyrir.
Enginn úr þeirra hópi má
segja við sjálfan sig, að það
geri ekkert til með hann, það
komi ekki að sök, þótt hann
sitji heima, því að aði'ir
muni ekki gera það og sig-
urinn vinnist þrátt fyrir
það. Sigur Sjálfstæðismanna
í bæjarstjórnarkosningunum
á síðasta ári byggðist á hinu
gagnstæða. Hver einstakur
sagði við sjálfan sig: „Sigur-
inn veltur á minu atkvæði
og skal það ekki vanta!“
Það er þetta, sem hver Sjálf-
stæðismaður verður að gera
sér ljóst, þegar að kjördegi
kemur, og menn eiga að
hafa það hugfast alla tíð.
r r •
a ari
Fyrir nokkru var frá því sagt,
að Eiffelturninn í París ætti
70 ára afmæli £ maímánuði.
Einn lesandi blaðsins vildi
fá heldur meiri fróðleik en þá
kom fram í blaðinu og skal
reynt að leysa úr vandræðum
hans að því leyti.
Þá má til dæmis geta þess,
að turninn er gerður úr 18,038
stálbitum, og eru þeir festir
saman með samtals 2,5 milljón-
um bolta. Turninn þarf vitan-
lega að mála, og hann heimtar
hvorki meira né minni en fimm
lestir, 5000 kg. af málningu á
ári hverju, en af því að verkið
sækist seint og ástæðulaust
þykir að hafa alla málara Par-
ísar í vinnu við þetta, er yfii’-
ferðin látin taka hvörki meira
né minna en 7 ár.
Eiffel-turninn er éign borg-
arstjérnarinnar í París, en hann
hverju.
er samt starfræktur af félag-
inu sem byggði hann upphaf-
lega, og enda þótt hluthafar
hafi fengið framlag sitt endur-
greitt þegar á fyrsta ári — að-
sóknin var svo mikil — fá þeir
enn arð af hlutabréfum sínum.
Enginn maður beið bana við
turnsmíðina, en milli 50 og 100
menn hafa framið sjálfsmorð
með því að fleygja sér ofan af
turninum, en aðeins einn, kona
að nafni Jeanne-Marie Galant-
iér, féll alla leið til jarðar og
köm hvergi við á leiðinni.
I Norður-Nigeriu var efnt
til 5 daga hátíðahalda nú í
vikunni í tilefni af því, að
landið fær sjálfstjórn. (Það
er þrisvar sinnum stærra en
Bretland að flatamiáli og
hefur 18 millj. íbúa). Frá
Leifstyttan eim.
„Reykvíkingur" skrifar:
„Eg átti leið skammt frá Leifs-
styttunni fyrir nokkrum dögum
og notaði tækifærið til þess að
ganga að henni og skoða hana,
en það gerði ég oft áður, er ég
átti heima í Austurbænum, en ég
fluttist fyrir alllöngu í Vestur-
bæinn, og fer sjaldan nú „austur
fyrir læk“. En þetta var nú útúr-
dúr. Það, sem ég vildi segja, er
það, að mér var það til sárrar
raunar, að sjá óþrifnaðinn kring-
um styttuna. Hve lengi á styttan
að vera þarna í vanhirðu? Það
kann að hafa verið góð hugmynd
á sínum tima, að setja styttuna
þarna, en hún nýtui’ sín þar ekki
lengur, eftir að byggt var allt í
kringum hana. Leifur á að vera,
þar sem hann „horfir til hafs.“
Góð hugmynd.
Það var góð hugmynd, sem
fram kom í Visi eitt sinn, að
flytja styttuna að Dvalarheimili
^ aldraðra sjómanna. Hugmynd-
.inni var vel tekið af ráðamönn-
, um þar og lýst yfir, að henni
yrði valinn þar ágætur staður
og vel um hana hirt. Þar mundi
hún njóta sín og ferðamenn og
aðrir, er færu þangað til að
skoða hana, myndu fá aukna
virðingu fyrir landi og þjóð, að
sjá styttuna á hentugum, vegleg-
um stað í góðri hirðingu, í stað
þess, að nú er það til skammar
hvernig umhorfs er kringum
styttuna. — Eg vona, að þessi
orð min verði til þess, að um-
ræður hefjist aftur um flutning
hana. — Eg vona, ad þessi
stað — eða annan, ef jafn ákjós-
anlegur finnst, en það di’eg ég í
efa. — Reykvíkingui'."
Sjoppur og skólar.
„Húsmóðir" skrifar:
„Mig langar að koma á fram-
færi fyrirspurn um það hvort
þeir tímar séu komnir, að ekki
sé gerlegt að girða fyrir það,
að starfræktar séu svokallaðar
sjoppur í nágrenni skólanna?
Það kveður hér svo ramt að, að
það er ekki fyrr búið að reisa
nýjan skóla í einhverju út-
hverfinu, en upp er risin sjoppa
alveg á næstu grösum. Ef ekki
er hægt að koma í veg fyrir
þetta, er þá ekki hægt að gera
neitt til þess að stöðva hlaup
barna og unglinga á slika staði,
í fristundum? Eitthvað eftiriit
mun vera í þessu efni, en viða
slælegt, og sums staðar hópast
unglingar úr skólunum í sjopp-
urnar, en auraráð virðast flest
hafa. Foreldrarnir þurfa líka að
hjálpa hér til með því að láta
unglingana ekki hafa „fullar
hendur fjár. — Eg á sjálf syni,
sem hafa nýlokið gagnfræða-
prófi, og aldrei hlaupið úr skóla
í sjoppur, enda alltaf „haft með
sér í skólann", og aldrei kvart-
að, þótt þeir hefðu lítil auraráð.
Þeim hefur að vísu aldrei verið
neitað um aura, en þeir hafa
aldrei beðið um neitt, nema til
kaupa á því sem þörf var fyrir.
Nú mundi einhver segja, að þessi
kona þurfi ekki að kvarta, en ég
skrifa ekki min vegna, heldur af
þvi að ég hef horft með hryggð
á þessa þróun, sem margir för-
eldrar, og sumir, sem ég þekki
persónulega, hafa miklar áhyggj-
ur af. En hér fæst áreiðanlega
ekki leiðrétting, nema allir legg-
ist á eitt. Húsmóðir.“
Bretlandi fóru á liátíðina ,
hertogalijónin af Gloucester
og Lennox-Boyd nýlendu-
málaráðherra. Aðalhátíða-
höldin eru í Kaduna bæ
sem aðeins er hálfrar aldar
gamall.