Vísir - 24.11.1959, Blaðsíða 4

Tlsim
Þriðjudaginn 24. nóvember 1959

D AGBLAÐ
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H.F.
Ví*ir kemur út 300 daga á ári, ýmist 8 eða 12 blaðsiður.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Hersteinn Pálsson.
Skrifstofur blaðsins eru í Ingólfsstræti 3.
Ritstjórnarskrifstofur blaðsins eru opnar frá kl. 8,00—18,00.
Aðrar skrifstofur frá kl. 9,00—18,00.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3, opin frá kl. 9,00—19,00.
Sími: 11660 (fimm línur).
Vísir kostar kr. 25.00 í áskrift á mánuði,
kr. 2.00 eintakið í lausasölu.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Geðvond stjórnarandstaða.
Sú spá, að stjórnarandstaðan'
mundi verða ábyrgðarlaus
; og óvönd að meðulum, er
þegar farin að rætast. Von-
i brigðin yfir því, að samstarf
;• skyldi takast með Sjálfstæð-
isflokknum og Alþýðu-
flokknum leyna sér ekki í
l Tímanum og Þjóðviljanum.
Bæði Framsókn og kommún-
ista langaði mikið til að
komast í ríkisstjórn. Komm-
| únistar voru svo friðlausir
j af löngun, að þeir vildu
semja hvort heldur sem
j var við Sjálfstæðisflokk-
1 inn eða Framsókn og Al-
j þýðuflokkinn. Framsóknar-
! menn reyndu allar hugsan-
í legar leiðir til þess að koma
á nýrri vinstri stjórn og fá
þar forustuna.
Bæði Tíminn og Þjóðviljinn láta
reiðina og vonbrigðin yfir
því, að flokkar þeirra skyldu
lenda utan garðs, hlaupa
með sig í gönur. Þessi blöð
eru strax farin að fordæma
stefnu ríkisstjórnarinnar,
áður en málefnasamningur
hennar hefir verið lagður
fram, en í hinu orðinu fjarg-
viðrast þau út af því, að
„engin yfirlýst stefnuskrá“
hafi verið birt. Þetta sýnir
svo ekki verður um villst,
að stjórnarandstaðan ætlar
að verða á móti öllu, sem
stjórnin gerir. Afstaðan er.
mótuð fyrirfram og því
ástæðulaust að bíða eftir því,
að málefnasamningur verði
birtur. Þjóðviljinn er raun-
ar búinn að semja hann að
mestu, eftir höfði sinna
stjórnspekinga, í samræmi
við túlkun þeirra á stefnu
ríkisstjórnar, sem er komm-
únistum ekki að skapi. Og
þannig verður hún túlkuð í
því blaði, hversu fjarri sem
málefnasamningurinn reyn-
ist vera þeim hugmyndum.
Tíminn er mjög hneykslaður
yfir því, að stefnuskrá ríkis-
stjónarinnar skyldi ekki
vera tilbúin og málefna-
samningurinn gerður heyrin-
kunnur um leið og ríkis-
stjórnin tók við. Myndun
þessarar ríkisstjórnar tók
skemmri tíma en oft hefir
þurft áður, og að því er
Sjálfstæðisflokkinn varðar,
hafði hann ekki haft svo
langan tíma til þess að
kynna sér ástandið, að hann
gæti gefið ýtarlega skýrslu,
eða sagt nákvæmlega frá
einstökum atriðum þeirra
úrræða, sem nauðsynlegt
kann að reynast að grípa til.
Var því ofur eðlilegt, að
beðið væri eftir áliti þeirra
sérfræðinga, sem falið var
að rannsaka efnahagsmál-
in; og það hefði líka verið
viturlegt af Tímanum og
Þjóðviljanum að bíða eftir
niðurstöðum þeirra og dæma
svo þær tillögur, sem ríkis-
stjórnin leggur fram á
grundvelli þeirra athugana.
Ðr. Alexander Jóhannesson:
Indriði
Eínarsson:
envt
°f
liitlt'
hver sem vill tekið óveitta pen-
inga úr landsjóði, og þá er verr
komið en áður var.“ Er litið er
til þróunar þessara mála á síð-
ustu árum, verður manni að
orði: O, tempora, o, mores!
.Kristján Jónsson dómstjóri
var í bæjiarstjórn Reykjavíkur
nokkru eftir aldamótin. Hann
Indriði Einarsson: Menn og ingja, Magnús Stephensen lands sagði eitt sinn við Indriða Ein-
listir. Reykjavík 1959. höfðingja, Kristján Jónsson arsson: „Nú þarf .Reykjavík um
222 bls. | dómstjóra, Jón Magnússon for- fram allt að taka 17 1800millj.
Ég átti því láni að fagna að t sætisráðherra, Bjöi-n Jónsson kr- lan til vatnsleiðslu, til að
vera mikill vinur Indriða Ein-
arssonar þrátt fyrir mikinn ald-
ursmun. Ég var aðeins 27 ára,
Þér nálgist aftur andans
Sigúrður Jónsson sagði: „Það er
| ekkert mér að þakka. Jón Magn
j ússon hefur komið því öllu í
kring“ — og Sigurður Eggerz
Ætlar stjórnarandstaðan að
berjast gegn því?
Þótt málefnasamningur ríkis-
stjórnarinnar liggi ekki fyr-
ir enn í einstökum atriðum,
1 má þó ljóst vera, hver stefn-
I an er, af yfirlýsingu forsæt-
■ isráðherra á Alþingi daginn
sem stjórnin tók við.
Ríkisstjórnin lieitir að vinna
að því, að efnahagslíf þjóð-
f arinnar komist á traustan og
) /heilbrigðian grundvöll, at-
! vinna verði stöðug og kapp-
hlaup hefjist ekki á nýjan
leik milli verðlags og kaup-
’ gjalds. Ákveðin er veruleg
! hækkun á kótum almanna-
trygginga, cinkum fjöl-
skyidubótum, ellilífeyri og
Örorkulífeyri. Aflað verður
aukius lánsfjár til íbúða-
hygginga ahnennings. Lána-
f sjóðum atvinnuveganna
/ verfiur komið á traustari
I grundvöli en áður og skatta-
j Jferfið endurskoðað,-til þess,
fyrst og fremst, að afnema
tekjuskatt á almennar launa-
tekjur.
Hingað til hafa andstöðuflokk-
ar núverandi ríkisstjórnar
báðir tveir þótzt vilja vinna
að því, sem að framan get-
ur, nema hvað kommúnistar
þykjast vera á móti afnámi
tekjuskatts á launaatekjur..
Það bregður því undarlega
við, að allar þessar ráðstaf-
anir skuli nú verða að ásteyt-
ingarsteinum fyrir það eitt,
að þær verða framkvæmd-
ar af ríkisstjórn, sem Fram-
sókn og kommúnistar eiga
ekki sæti í.
Svona stjórnarandstaða dæmir
sig sjálf. Slíkt ábyrgðarleysi
í landsmálum ætti að koma
harðast niður á þeim stjórn-
málaflokkum sjálfum,. sem
þessa iðju. stunda. .
ráðherra og konu hans frú Elisa- kaupa Elliðaárnar (sem þá
betu Sveinsdóttur, síra Eirík voru boðnar á 170.000) og til
Briem prófessor, Jón Jacob- byggja höfn í Reykjavík.“
er ég kom heim að afloknu' son landsbókavörð, Ásgeir Eftir þessu hef ur hann verið
námi 1915, en hann var þá 64 Blöndal héraðslækni, Grim mÍ°S stórhuga framfaramaður.
ára. Raunar vorum við báðir! Jónsson amtmann (noi'ðurreið-J Hm Jón Magnússon forsætis-
Skagfirðingar, en sameiginlegur in) o. fl. dettur þeim í hug, er ráðherra segir hann, að þegar
áhugi á bókmenntum laðaði kynnzt hefur mörgum þessara sambandsmálið var gengið í
hugi okkar saman. Við hitt-| ágætismanna, er sett hafa sinn SeSn á Alþ., hafi hann (I.E.)
umst oft og ræddum um leikrit svip á samtíð sína og tekið þátt hitt alla ráðherrana hvern á fæt
heimsbókmenntanna, allt frá í framfarabaráttu þjðarinnar, ur °ðrum, á sama hálftímanum,
Forn-Grikkjum til vorra daga.lorð Goethes í tileinkun að °S vújað þakka þeim fyi'ir, en
Indriði Einarsson var léttur á „Faust“:
fæti og kvikur í hreyfingum,!
enda göngumaður xnikill. Hann1
gekk oft milli Reykjavíkur og , .
Hafnarfjarðar á einum klukku-l V1 11 s^nn sagði. „Þú skalt þakka Jóni
tíma og þrjátíu og fimm mín-i sem auSað f^rr á tíð 1 Þ°ku sá " Magnússyni, því að honum er
útum, en til þess varð að ganga'- 1 geði vaknar m3úksár . ! mest að þakka.“ Og höf. bætir
með jöfnum hraða og nema' , æskuylgja, við: „Það, sem hann afrekaði
ekki staðar á leiðinni. Hann þV1 yðar g°ngU mattklr . |f sambandsmálinu, mun verða
iðkaði dans fram á efri ár og' t0frar fylgja- glæsilegasta endurminningin
fór þá eitt sinn til Vestmanna-I | um ^011 Magnússon, þegar tím-
eyja í erindum tempiara og' Ein af gi'einunum er um ást- ai'nir líða.“ En Guðmundur
lenti þar á dansleik og sagðist ir J°nasar Hallgi'ímssonar, er Björnsson landlæknir sagði um
hafa fylgt dömunni sinni heim kom ut 1 Iðunm 1928, falleg hann, að „það var því líkast,
kl. 5 að moi'gni. Hann hafði grein °§ hlýleg. , sem þjóðinni yrði allt það til
brennandi áhuga á bókmennt-1 Hann segir í greininni um gæfu, sem hann legði á gjörva
um og fögrum listum, en eink- Einar H- Kvaran: „Beztu ein- hönd.“
um á leikritum, enda var hann kunnarorðin fyrir ritum Einars Hm störf Bjöi'ns Jónssónai',
sjálfur leikritaskáld. Þegar Hvarans eru víst setningin eft- einkum í jarðskjálftunum 1896,
hann var að undirbúa ,Dans- 11 Ma(iame Necker, sem dóttir. ter höf. fögrum orðum. Hann
inn í'Hruna“, sagði ég við hann, hennar gerði olkunna: „Aðsegir um jarðskjálftakippina:
að hann ætti að koma þar fram skilja allt er að fyrirgefa aiit- ”Þá nótt i6: sept.) hrundu hús
í hátíðarbúningi og semja leik- ^f bvi kemui' það, að hann hef- °g bæii í Ölfusinu og grjótið
ritið í bundnu máli, að hætti ur skrifa® margt, sem er svo K1’A " “ T
Shakespeares og annarra meist- fagurt °S vekur svo mikla sam-
ara, og gerði hann svo, en frú uð hiá iesendunum“. Hann
Snæland lagði til djáknann í endar greinina um Einar Kvar-
leikritinu, eins og hann segir an með bessum orðum: Hann
í minningai'gi'ein um hana.
úm þjóðleikhús, en eins og
kunnugt er, var hann aðal-
hvatamaður að stofnun þjóð-
flaug út úr hlíðunum á Ingólfs-
fjalli, eins og vatn hi'ekkur ú’t
úr hundi, sem hristir sig eftir
sund.“
Hér hefur verið drepið á
(Einar Kvaran) hefur farið nokkur atriði r þessum minn-
samvizkusamlega eftir ráðlegg- j ingagreinum Indriða Einai's-
Dóttui'sonur skáldsins, Her- ingunni, sem Matthías Joch- sorxar. Síðan kemur fróðleg rit-
steinn Pálsson ritstjóri, hefur umsson gaf honum ungum: j gerð um Bi-jánsbardaga, er birt-
safnað saman úrvali blaða- og „Þegar maður vill koma sér vel ist r Skírni 1915, og ritgei'ðir
tímaritsgreina í bók þessari, en við óðardísina, þá verður mað-
frú Guðrún, móðir hans og ur að þvo sér um hendurnar.
dóttir Indriða, hefur skrifað Þar sem það er nú líklegt, að
skemmtilega minningai'grein, skáld og rithöfundar vei'ðij ieikhússins.
aðallega frá æskuárum hans, lengst sæmdir og munaðir fyrir Ég las þessa ágætu bók svo
fremst í bókinni. Það, sem ein- það fagi'a, sem þeir hafa látið að se8Ía r einni lotu. Ég hygg,
kennir þessar greinar, er fyi'st frá sér .fara, þá er víst, að Einar að hún vei'ði mörgum til mik-
og fremst hve stuttr þær eru, Kvaran á í vændum fagurt eft-
flestar þeirra, og smellnar. Þær irmæli hjá ókomnum kynslóð-
hitta í mark, lýsa í stórum um.“
dráttum einkennum og eðli Á htmdrað ára afmæli Bene-
þeiri-a, er um er ritað, og fyr- dikts Sveinssonar 1926, hins
irsagnirnar eru oft eins og í mikla mælskumanns (föður
spennandi skáldsögum. Það er Einars Benediktssonar), segir
einkennilegt, að þó að þessar Indriði Einarsson i Vísi, að
greinar séu frá ýmsum aldri, Benedikt hafi verið 4 tíma uppi
eru mjög margar þeirra ritað-jí samfellu til stúdentsprófs, og
ar á ái'unum 1925—1930 og er ; var hann síðan spurður, hvort
þá höfundur kominn fast að hann vildi ganga upp í hebr-
átti'æðu. Um Mátthías Joch- Jesku, sem hann hafði lesið utan
umsson er löng grein, er kom hjá, og svaraði hann því ját-
illar ánægju.
A. J.
Ræ'sv'.siiar
ÁEftafirði.
i
út í Skírni 1935 og er höfund-
,ur þá 84 ára og verða engin elli-
mörk séð á þeirri grein.
Þegar litið er yfir þann hóp
ágæti’a manna, er Indi'iði Ein-
ai’sson ritar um, auk Matthías-
ar, eins og t. d. Gísla Brynjólfs-
son, dósent í Kaupmannahöfn,
Sveinbjörn Sveinbjörnsson tón-
andi, ef hann mætti þá prófa
kennarann á eftir. Þá varð ekk-
ei’t af hebreskupi'ófinu.
Magnús Stephensen lands-
höfðingi var talinn mjög íhalds
samur. Matthíasi Jochumssyni
var boðið til Chicago og vildu
norðanmenn útvega honum far-
areyri, en landshöfðingi neitaði
skáld, Einar H. Kvaran skáld, að taka peningana (2000 kr.) úr
Einar Jónsson myndhöggvara, landssjóði heimildarlaust í fjár-
frú Stefaníu Guðmundsdóttur, ■ lögum. Þegar honum var sagt,
Kristján Ó. Þorgrímsson kon-1 að allt Norðurland væri í ábyrgð
súl, Jón Sigurðsson forseta og' fyrir upphæðinnir svaraði hann:
konu hans fr.ú Ingibjörgu, j^Það ern ekki þessar 2000' kr.,
Benedikt. Sveineson yfirúóan?- en það ev fordæmið; senr ég gef
ara, Hilmar Finsen lanáshöfð- með því. Eftir einn dag getur
Frá fréttaritara Vísis.
ísafirði í gr.
Rækjuveiðarnar ganga vel
haust.
Hafa veiðarnar nær eingöngu
verið í Álftafii'ði en nú síðast
fyrir innan Langeyrarodda, um
það bil 300 métra frá landi.
Veiðist þar stór og góð rækja.
Nokkuð hefur orðið að tak-
mai-ka veiðina. sökum fólks-
skoi'ts. Rækjuvei’ksmiðjan á
angeyri mun taka til starfa
bráðlega.
. Mikil atvinna er í hraðfrysti-
húsinu Frosti á Súðayík. Sér
hraðfrystihúsið um utgerð; 2ja
stærri vélbóta, sem..afla vel.