Vísir - 11.02.1960, Side 11

Fimmtudaginn 11. febrúar 1960
VÍSIK
II
„Aftur hverfur lygi,
þá sönnu mætir".
Þann 25. janúar sl. var eg1
staddur í búð, þar sem dagblöð
eru seld. Mánudagsblað, er kom
út þann dag, var þar og á boð-
stólum. Þegar eg sá í blaðinu
grein um leikhúsmál eftir þjóð-
kunnan stjórnmálaskörung,
Keypti eg blaðið og fór með
heim. Þegar eg hafði lesið
nefnda grein og aðra um sama
efni á fjórðu síðu, leit eg yfir
á fimmtu síðuna og sá þar þessa
athyglisverðu fyrirsögn á smá-
grein: „Þögn er ekki ávallt
gulls ígildi“. Greinin byrjaði
þannig: „Okkur veitist mörgum
auðvelt að telja okkur sjálfum
trú um, að við séum sanngjörn1
og góðviljuð, þegar við mót-'
mælum ekki slúðri, sem við
heyrum að haldið er á lofti. En
sannleikurinn er líklega sá, að
við höfum ekki kjark til að,
mótmæla.“ Þetta er vel mælt|
og viturlega. Og væri allt efni
blaðisns jafnan skrifað í svip>-
uðum dúr, væri Mánudagsblað-
ið eitt hið merkasta á íslandi.
„En Adam var ekki lengi í Para-
dís.“ Þegar eg kannaði lesefnið
frekar rakst eg á pistla á öft-
ustu síðu blaðsins, er heita:
Úr einu í annað, og las þá. Var
hér gerbreytt tóntegund og
skipt yfir í slúðursagnastíl.
Hvort sem gamla Gróa á
Leiti er tíður gestur á skrifstofu
blaðsins eða húsvinur ritstjórn-
arinnar, þá talar hún í þessum
pistlum, a. m. k. þeim fyrsta,
fyrir munn ritstjórans, og er hin
sprækasta, þó orðin sé fullra
hundrað ára, og sennilega miklu
eldri, þótt Jón Thoroddsen
nafngreini hana fyrstur manna.
Mun og verða allra kerlinga
elzt og lifa enn margar kynslóð-
ir. Enda skortir kerlu nú
hvoki holla fæðu né hressandi
drykki, og lifir hvern dag í
dýrlegum fagnaði, eftirlæti
ritstjórna sumra blaðanna, og
jafnan sett við háborð þeirra,
sem venjulega enda stuttan
vinnudag við' veizluglaum og
hornaskvaldur.
Þessi fyrsti pistill í nefndum
greinaflokki er hreinræktuð
Gróusaga og þessleg, að sú
garala sé enn í fullu fjöri, og
hafi tamið sér nýjasta frásagn-
arstíl ritþjálfaðra nútíma-
manna.
Segir í pistli þessum, að Páll
Kolka læknir á Blönduósi hafi
sótt mjög fast að vera í fram-
boði til Alþingis (sennilega þá
sl. haust). Hafi hann lagt all-
hart að forustumönnum flokks-
ins (á líklega að vera Sjálf-
stæðisfl.) og sagt „að það væri
helvíti hart að fá ekki að fara í
framboð eftir að hafa verið
læknir kjördæmisins í 30 ár.“
Hafi þá Jón Pálmason átt að
segja: Eg er búinn að vera
þingmaður Húnvetninga yfir
30 ár, en aldrei hefir mér dottið
í hug að sækja um læknisem-
bættið?! Þessi saga í Mánudags-
blaðinu er sýnilega aukin og
endurbætt útgáfa af samskonar
sögu er „Frjáls þjóð“ birti á sl.
hausti. Er það sama hver sér
um allar Gróusögurnar. að fyrri
álygar eru færðar í breyttan
búning og auknar að miklu. f
Frjáísri þjóð var sagan þannig.
að nefndir menn áttu að hafa
haft svipuð ummæli í ræðum
á flokksfundi á Blönduósi. Var
sú saga öllu hóflegar orðuð, og
tillit tekið til þeirra staðreynda,
að sl. haust var Páll Kolka bú-
inn að vera héraðslæknir Hún-
vetninga í 25 ár, og Jón Pálma-
son þingmaður jafn lengi.
Eg, sem þetta rita, var fund-
arstjóri þessa umrædda fundar
og heyrði því glöggt allar orð-
ræður manna. Talaði læknirinn
þar nokkur orð. Krafðist hann
einkis sjálfum sér til handa, en'
óskaði eftir skynsamleri og ör-
uggri baráttu fyrir sigri Sjálf-
stæðisflokksins. Þau tilgreindu
ummæli, sem eftir honum eru
höfð i nefndum blöðum, eru
rakalaus ósannindi. Skiljanlega
gafst því Jóni Pálmasyni ekk-
ert tilefni til að mæla það, sem
eftir honum er haft í nefndum
pistli. Enda syarið svo heimsku-
legt við þessum tilbúnu um-
mælum læknisins, að jafn-
greindur maður og Jón Pálma-
son er, hefði ekki gerzt sekur
um slíka flónsku. Er því sýnt,
að báðir þessir mætu menn,
Páll Kolka héraðslæknir og Jón
á Akri eru að tilefnislausu
bitbein óvandaðra fréttasnápa.
Er þó ljós.t að hvorum þeirra
eiturskeytinu er frekast stefnt.'
Er það aðeins tilviljun, að
umrædd klausa er enn ýkt og
endursögð á 65. afmælisdegi
héraðslæknisins?
í hvaða tilgangi eru svona
sögur sagðar? Er ekki mark-
miðið eitt og sama sem allra
annarra Gróusagna, að sverta
náungann og rægja saman vini
og samstarfmenn?
Má ekki vera að í drykkju-
gildum þyki hálfsljóvum áheyr-
endum saga þessi snjall „brand-
ari“. En allsgáður lesendur
finna enga fyndni í tilsvarinu.
Það vita allir og styðjast sum-
ir við sára reynslu, að þing-
mannsefni þurfa engin próf-
vottorð fram að leggja, hvað
þá ágætis einkunn í sérgrein
frá háskóla til að ná kosningu.
Þurfa stundum ekki einu sinni
meðalvit eða þekkingu í al-
mennum fræðum, ef loftvog
flokksins er hagstæð, og fjár-
málavald öruggt að baki. Er þvi
samlíkingin almennt séð hringa-
vitleya og engu síður þó um
sæmilega gefinn þingmann sé
að ræða. Þetta diktaða tilsvar
missir marks, en hefði getað
verið broslegt spaugsyrði, ef
til dæmis hreppstjóra eða öðr-
um slíkum manni hefði • verið
stillt móti þingmanninum.
Hver þingmaður hlýtur að vera
fær í slíkt embætti.
Við íslendingar höfum oft
átt ágæta lækna á Alþingi, sem
fyrst og fremst hafa stutt fram-
þróun heilbrigðismálanna og
innig verið brautryðjendur
annarra mikilvægra framfára.
Hitt þekkjum við einnig og
höfum af sorglega reynslu á
síðustu árum a. m. k., að meiri
hluti þingmanna hafa reynzt
vanmegna að bægja veirum
hins fársjúka fjármálalífs frá
þjóðarlíkamanum, hvað þá að
þeir hafí get^ð sktMúð burtu
meinin. Hvort frekast hefir
skort, þekkingu, vit, vilja eða
áræði, skal ekki um dæmt. Má
vera, að vöntun alls þessa hafi
nokkuð gætt. Ættu hinir ágætu
menn sem minnst að tala um
lækningamátt sinn.
Eg mótmæli og þeirri full-
yrðingu, að héraðslæknirinn
hafi sótt fast að vera í fram-
boði. Það sanna er, að ýmsir
áhugamenn í Sjálfstæðisfl. í
Húnaþingi voru þegar eftir
kosningar 1956, er fylgi
okkar mæta þingmanns, Jóns
Pálmasonar, hafði dalað mjög
verulega, farnir að hugleiða
hvort ekki mundi rétt að nýr
hæfileikamaður kæmi í hans
stað. Þegar svo Jón féll sl. vor
fékk þessi skoðun byr í seglin.
Það var og eðlilegt og sjálfsagt
að leita hinna beztu úrræða.
Jón Pálmason var líka sjálfur
fyrst lengi þess hugar, að draga
sig í hlé, enda orðinn aldinn að
árum og þreyttur eftir langan
og stundum nokkuð strangan
vinnudag. Slíkt gerðu þá og
margir jafnaldrar hans.
Var þá nokkuð eðlilegra, en
að þegar áhugamenn flokksins
tóku að svipast um eftir manni,
sem líklegur væri til að vinna
aftur tapað fylgi, festu fyrst
augu á einum mikilhæfasta
manni héraðsins, manni, sem
unnið hafði sér almennar vin-
sældir, var þjóðkunnur sem
læknir og rithöfundur og þekkt-
ur í kjördæminu og utan þess
fyrir dugnað og áræði samfara
skörpum gáfum.
Við Húnvetningar höfum allt
frá því að Alþingi fékk löggjaf-
arvald 1874, átt mjög mæta
þingmenn og suma í tölu þing-
skörúnga. Þeirra meðal einn af
fremstu læknum landsins á sín-
um tíma, Guðmund Hannesson.
Út • af þeirri reglu, að aðeins
kæmi til greina að velja í fram-
boð sterkan, vinsælan hæfi-
leikamann, vildu þeir ekki
breyta, sem óskuðu eftir að
héraðslæknirinn, Páll Kolka,
gæfi kost á framboði sínu sl.
haust.
Ráðagerðir þessar spruttu
einvörðungu af umhyggju fyrir
heill og gengi Sjálfstæðisflokks-
ins og fölsvalausri þjóðholl-
ustu.
Slúðursagnahöfundum skal
kunngert, ef þeir eru þess ekki
vitandi, að Sjálfstæðismenn eru
frjálsir einstaklingar, sem ó-
hindrað geta flutt í ræðu og riti
skoðanir sínar og tillögur.
Handjárn þekkjast ekki. Frelsi
og einurð fylgismanna flokks-
ins er styrkur hans. Því er hver
tilraun óvandaðra manna til að
spilla samstarf i f lokksmann-
anna andvana fædd.
„Þögnin er ekki ávallt gulls
ígildi.“
1. febrúar 1960.
Stgr. Daviðsson.
SUD og Douglas.
Douglas-verksmiðjurnar í
Bandaríkjunum hafa aflað sér
réttinda til framleiðslu vestra á
Caravelleþotunum frönsku.
Samtímis hafa Douglas-verk-
smiðjumar aflað sér söluum-
boðs i mörgum löndum fyrir
Caravelleþotur, þ. e. í Norður-
og Suður-Ameríku, Bretlandi
og Austur-Asíu, en franska fér
lagið (SUD) í öðrum löndum
og hefiír einnig söluumboð fyr-
Hafdís -
Frh. af 1: síðu.
tilgangslaust.
Einnig tók eg eftir, að vatnið
yfirfjallsröri frá miðstöðinni
sauð en rörið liggur upp í gegn-
um brúna aftan til. Flaug mér
þá í hug að mikill eldur myndi
vera í skipinu í vélarrúminu.
Var fyrirsjáanlegt, að ekki
væri hægt að ráða við eldinn,
og var því öllu lokað. Eg kall-
aði þá út og bað báta að vera
til taks við björgun og settum
við því gúmmíbát út. Þetta tók
ekki nema nokkrar mínútur allt
saman og klukkan mun hafa
verið 15 til 20 mínútur yfir 12.
Það var ekki um annað að
gera en að yfirgefa bátinn, því
við vorum með fulla tanka af
olíu, 5000 lítra, og hætta gat
verið á, að sprenging yrði þá
og þegar.
Þegar við fórum frá borði var
eldurinn kominn upp úr vélar-
rúminu og logaði skipið að
aftan.
Var björgunarbáturinn lekur?
Það var gat á honum, en
ekki í lofthylkjunum svo það
kom ekki að sök. Við vorum
stutta stund í gúmmíbátnum,
því Fróðaklettur var kominn á
vettvang og vorum við teknir
um borð í hann.
Hvernig var veðrið?
Það var norðaustan 5 til 6
vindstig. Ef stijlt hefði verið
hefði Fróðaklettur getað' lagzt
að Hafdisi og tekið okkur um
borð, því hann var kominn til
okkar það fljótt, að það hefði
verið hættulaust eldsins vegna.
Hverja telur þú ástæðuna fyr-
ir eldsupptökum?
Þetta er okkur með öllu ó-
skiljanlegt. Vélstjórinn var svo
til nýkominn upp úr vélarrúm-
inu. Það hafa ekki verið nema
örfáar mínútur. Hann fór fi’am
á meðan verið var að leggja að
baujunni til að hjálpa stýri-
manni meðan 2. vélstjóri var að
borða. Það lítur helzt út fyrir,
að það hafi orðið sprenging,
verið gas eða eitthvað, því
svona mikill eldur getur varla
orðið af öðru á svipstundu.
— Þið hafið misst allan gall-
an?
— Menn kómust bara með
það sem þeir stóðu í. Við höfð-
um föt til að fara í á milli, ekki
beinlínis spariföt en sæmilegan
fatnað. Þeir Bjarni Agústsson
2. vélstjóri og Einar Aðalsteins-
son háseti urðu fyrir mestu
tjóni. Þeir eru aðkomumenn og.
voru með öll sín föt og dót um,
borð í bátnum.
— Eg vil láta það koma frarxiii
að það væri mikið öryggi í að
hafa benzíndælu á þilfari, svo
hægt sé að dæla sjó í vélarrúm
hægt sé að dæla sjó í vélarrúm,
því ekki er hægt að koma niður
þegar eldur er í vélarúmi og
setja sjódælu í samband.
Það er ekki meira um þetta að
segja.
Hafdís var lengi að brenna og
ekki er vitað, hvenær hún sökk.
Þarna var mikill floti af bátufn
á linu og sáu sjómenn reyk og
eld úr skipinu lengi nætui’. Haf-
dís var 79 lestir, byggð í Sv-
þjóð 1946. Eigandi: Vesturhús
h.f., Þingeyi-i. Jón Kr. Gunnars-
son í Hafnai’firði hafði bátinx^
á leigu.
Fjárlagaræðan ■**.
Frh. af 9. s.
til fjárlaga eru tvær greinar af
sama . stofni. Fleiri greinar
munu vaxa af þeim meiði, á
næstu vikum, frv. til breyt. á
almannati’yggingarlögum, frv.
um afnám tekjuskatt á launa-
tekjum, frv. um lagfæringu út,-
svara og fjölmargt fleira. En
með þessum málum öllum gr
lagður grunnur að heilbrigðax:a
og réttlátara þjóðfélagi. Það er
von mín, að íslenzka þjóðin taki
með skilningi þeirri stefnu, sem
nú er mörkuð til viðreisnar.
Þessi stefna er ekki aðeins rétt
stefna, heldur sú eina stefna,
sem nú er hægt að taka til
þess að foi’ða vá frá dyrum ís-
lendinga.
Kosið í bæjarráð
Akureyrar.
Frá fréttaritara Vísis.
Akureyri í gær.
Forseti bæjarstjórnar Akur-
eyrar hefur verið kjörinn Guð-
mundur Guðlaugsson. . Var
hann í því sæti áður og hlaut:
endurkosningu.
Kosning fór fram í bæjarráð
á fundi bæjarstjórnar Akui’eyr-
ar í gær. Kosningu hlutu þeir
Helgi Pálsson, Jón G. Sólnes,
Jakob Frímannsson, Bragi Sig-
urjónsson og Björn Jónsson. .
xr
m'
ar.
Blekkingar á fundum kommúnista.
Kommúnistar cru að burðast við fundahöld á ýmsum
stöðum þessa dagana og eru sumir fundanna allvel sóttir
— óbreyttir liðsmenn vilja fræðast um línuna og hreysti-
verkin, sem kommúnistaforingjarnir ætla að drýgja, er
þeir verja hagsmuni alþýðunnar. En yfirleitt eru menn
vonsviknir, 'þegar þeir koma af þessum fundunii þvi að
foringjarnir eiga erfitt með að sannfæra hlustendur sína
um, að gengið hafi til dæmis ekki verið lækkað tvívegis í tíð
vinstri stjórnarinnar. Þannig sagði einn, sem hefur verið að
glata trúnni á þá rauðu, eftir fundiim í Austurbæjarbíói
s.l. viku: „Þeir ætla að standa vörð um hagsmuni okkar
— eu eg held, að þeir ætli að Iáta nægja að tungan haldi
vörðinn. Þeir taia digurbarkalega, en það vantar einlægn-
ir\a í röddina.“

■n