Vísir - 02.11.1960, Blaðsíða 3

V *'■
Miðvikudaginn 2. nóvember 1960
FRAMFARIR OG TÆKNI ♦
Þýzkir bifreiðaframleiðendur brjóta hefð
— koma frám með nýjar tegundír ári fyrr en við var búizt.
Stórum aukiu notkun gerfiefna.
Framleiðslan áttfaldaðist á tíu árum.
Til vinstri er hliðarmynd af „Ford Taunus“. Eins og myndin sýnir, einkennist hann af hognum
ávölxun línum. Til hægri er aftur á móti „Opel Rekord“ en hann einkennist aftur á móíi af
beinum línum og er ,,harðari“ í útiiti.
Það hefur verið vani hjá bif-
reiðaeigendum í V-Þýzkalandi
að koma fram með ný módel á
tveggja ára fresti. Hinar nýju
tegundir hafa verið kynntar
fyrir almenningi á bifreiðasýn-J
ingum sem fram hafa farið í
Frankfurt að liausti til annað
hvert ár.
Nú hafa að minnsta kosti
tveir þýzkir bifreiðaframleið-j
endur brotið þessa venju. Nú í
haust, þ. e. a. s. miðja vegu millií
sýninganna 1959 og 1961 komuj
Opel-verksmiðjurnar í Russel-
heim og Fordverksmiðjurnar í
Köln fram með nýjar gerðirJ
Hinn fyrrnefndi framleiðandi
með nýja gerð af hinum vin-!
sæla „Olympia Rekord“ og
hinn síðarnefndi með nýja gerð
af „Taunus 17 M“.
Ýmsir aðrir framleiðendur
hófu framleiðslu á nýjum gerð
um á miðju sumri. Ekki var þó
hjá þeim um að ræða eins mikl-j
ar breytingar, heldur væri
réttara að nefna það endur-j
bætur. Þannig hafa Volkswag-
en verksmiðjurnar, t. d. hafið
framleiðslu á sterkari vélum í
hina þekktu vagna, auk þess
sem allir „gírar“ eru nú „syn-
chroniseraðir“, þ. e. nú þarf
ekki lengur að stöðva bifreiðina
til fulls áður en skotið er í
fyrsta gír. Borgward verksmiðj
ui'nar hafa endurbætt hinn 2.24
litra Borgward, þannig að hann
er nú fyrsti þýzki bíllinn sem
notar loftbúnað í stað fjaðra
eða gorma. Fyrirmyndin að
þessari gerð var hins vegar
sýnd á bifreiðasýningunni 1959.
Það eru því einungis Ford og
Opel verksmiðjurnar sem hafa
komið fram með alveg nýjar
gerðir af bifreiðum. Báðar hin-
ar nýju gerðir hafa vakið mikla
athygli, ekki sízt vegna þess,1
að þær ganga að vissu leyti í
berhögg hvor við aðra hvað út-
lit snertir.
Opel hefur breytt „Olympia
Rekord“ (sem reyndar er fá-
anlegur bæði með 1.5 litra eða
1.7 litra vél) þannig, að hann
hefur nú frekar hvassar útlínur.
Þar hafa láréttar línur kom-
ið í stað hinna mýkri lína. Op-
el verksmiðjurnar hafa til-
kynnt að útlitinu muni ekki
verða breytt á næstu árum. For-
ráðamenn fyrirtækisins eru
vissir um að hin nýja gerð
muni verða a. m. k. eins vin-
sæl og hinar eldri hafa verið
víða um heim. (Hinar eldri
gerðir voru framleiddar á
tímabilinu frá því í ágúst 1957
og fram í ágústmánuð á þessu
ári, og á þeim tíma voru fram-
leiddir 848 þús. bílar, þar af
447 þús. til útflutnings).
Hinn nýji „Taunus 17 M“ var
hins vegar áður með talsvert
af láréttum og hörðum línum.
Honum hefur nú verið breytt,
þannig að hann er nú með
rnjúkar ávalar linur. Að hin
nýja gerð skuli einmitt koma
á mai-kaðinn nú, er sennilega
engin tilviljun, því að í ár eru
liðin 30 ár síðan verksmiðjurn-
ar tóku fyrst til starfa. Að áliti
forráðamanna Fordverksmiðj-
anna, er hér verið að leggja út
á nýja braut í þýzkri bílafram-
leiðslu.
Samt sem áður leggja þeir
áherzlu á, að þeir séu ekki að
reyna að koma á nýrri tízku í
bifreiðaframleiðslu. Hin nýja
lögun er aðeins afleiðing af
meiri hagkvæmni í fram-(
leiðslu. Hugmyndin var sú að(
byggja vagn sem bæði mætti
minni yindmótstöðu í akstri,
jafnframt því sem rýmra yrði
um farþegana.
Hinn nýi Taunus er fáanleg-
úr með 1.7 litra vél auk hinnar
venjulegu 1.5 litra. Það, að báð-
ar verksmiðjurnar skuli senda
frá sér vagna með sömu stæi'ð
af vélum, sýnir að báðir aðilar
trúa á framtíð hins meðalstóra
bíls sem orðið hefur svo vin-
sæll í Evrópu á undanförnum
árum. Það hefur líka komið á
daginn, að mjög smáir bílar
hafa ekki átt þeim vinsæld-
um að fagna sem almennt var
gert ráð fyrir er hafizt var
handa um að smíða þá árið 1959.
Þá fóru fimm verksmiðjur í
Þýzkalandi út í það að smíða
hina smáu vagna, en a. m. k.
tvö fyrirtæki af þeim hafa lent
í söluvandræðum.
Gerviefni og gervisilki halda
áfram sigurgöngu sinni um
heiminn. Á áratugnum 1948—58
jókst notkun gerviefna úr
34.000 upp í 423.000 tonn og
gervisilkis úr 1.152.000 upp í
2.265.000 tonn. Alheimsnotkun
allrahanda fataefna — ullar,
bómullar, gerviefna og gervi-
silkis — jókst á sama tímabili
úr 8.848.000 tonnum upp í
13.432.000 tonn. Þessar tölur
er að finna í nýútkomnu yfirliti
Matvæla- og landbúnaðarstofn-
unarinnar (FAO). Yfirlitið tek-
ur yfir 95 af hundraði allra
klæðaefna — silki og hör ekki
meðtalin —. Það kann að valda
nokkrum mismun þegar á heild-
ina er litið, að hör er ekki með-
talinn, þar sem hann er mikið
notaður til klæðagerðar í Sov-
étríkjunum og Austur-Evrópu,
en að öðru leyti veldur þetta
sáralitlum mismun.
Yfirlitið hefir að geyma
margar fróðlegar tölur um
notkun einstakra efna i hinum
ýmsu hlutum heims. Lönd-
in sem mest nota af ull eru
Nýja-Sjáalnd 3.5 kg. á íbúa ár-
lega, Sviss 2.7 kg., Finnland
2.5 kg., Bretland 2.4 kg., Noreg-
ur og Holland hvort 2.3 kg. og
Vestur-Þýzkaland 2.2 kg. Aust-
ur-Þýzkaland notar mest gervi-
silki. Bandaríkin, Kanada,
Sviss og Holland nota mesta
bómull miðað við árlega notk-
un íbúa og eru tölurnar 10.3
kg., 6,9 kg., 66,6 kg., og 6,4 kg.
Þegar öll klæðaefni eru tekin
í einu notar Norður-Amerika
mest eða 15,12 kg. á íbúa, en
Afríka minnst eða 1,9 kg. á
íbúa árlega.
Árið 1958 voru gerviefni 3
hundraðshlutar af allri klæða-
efna notkun heimsins, gervisilki
17, bómull 70 og ull 10 hundr-
aðshlutar.
Aukin
vélvæðing.
V-þýzkur landbúnaður hefur
nú yfir að ráða um 775 þús.
dráttarvélum, og er nú svo
komið, að hvergi í Evrópu er
landbúnaður neins ríkis svo ve)
að vélum búinn.
Fyrir aðeins 10 árm síðan
voru þar aðeins 75.000 dráttar-
vélar á ræktunarsvæði sem náði
Frh. á 11. s.
Hér sjást sömu bílarnir og hér að ofan en nú er Opel til vinstri og Ford til hægri.
Hvers vepa þarí að senda ntenn út í geiminn?
Hvers vegna má ekkl notast vtð tæki í stað þelrra?
„Áætlun Mercury“ nefnist
leiðangur sá sem fyrirliugaður
er næsta ár út í himingeiminn.
Það eru Bandaríkjamenn sem
standa fyrir honum. Tilraunir
eru nú að ná hámarki, og all-
ar vonir standa til, að sú á-
ætlun sem fram kom á sínum
tíma um sendingu mannaðs
geimfars út fyrir aðdráttarsvið
jarðar, muni standast.
Nefnd sú í Bandaríkjunum
sem sér um öll mál lútandi að
geimflugi hefur ákveðið, að
þeim tilraunum sem enn er ó-
lokið, skuli hraðað sem kostur
er á. Er hér um að ræða til-
raunaskot með eldflaugarnar
Mercury, en af þeim dregur
hinn fyrirhugaði leiðangur nafn.
Leiðangur þessi er álitinn nauð-
synlegur undirbúningur undir
væntanlegar ferðir manna til
tunglsins og annarra hnatta.
Það er von Bandaríkjamanna,
að þeim muni takast að senda
á loft mannað geimfar á undan
Rússum, og næsta skrefið verð-
ur * Apollo leiðangurinn, sem
þegar er tekið að huga að.
Aðaltilgangurinn með þessari
för sem dregur nafn af Mercury-,
Frh. á 11. s.
Ufldirbúningur undir sendingu
geimfara nær hámarki.
Ætlað að þeim verði skotið á loft á fyrri
hluta næsta árs.
Fyrir nokkrum dögum var ar svari sem bezt til þess veru-
lokið 17 daga tilraunum í leika sem búast má við á sjálfu
Bandaríkjunum. Var hér um fluginu.
að ræða undirbúning undir \ greininni hér að neðan til
væntanlegar tilraunir til að vinstri er sagt nokkuð frá til-
skjóta mönnum í eldflaugum gangi og fyrirkomulagi geim-
út fyrir aðdráttarafl jarðar. j flugs þess sem að ofan er
Sjö menn tóku þátt í tilraun- minnzt á.
unum, sem stóðu í nokkrar j
klukkustundir dag hvern, og
voru fólgnar í því að rannsakað
var hver áhrif hraðaaukning,
skyndileg og mikil, hefur á lík-
amann. Allt var gert sem lík-
ast því sem búast má við í slíku
flugi, og miðað við að eldflaug-
in færi í tæplega 200 km hæð.
Búizt:er við að hinni mönnuðu
eldflaug verði skotið á loft
snemma á næsta ári.
Tæki það sem notað hefur
verið, er klefi, sem festur hef-
ur verið á 50 feta langa stöng,
og síðan er armurinn með kúl-
unni látinn snúast- í hringi,
svo að í kúlunni skapast álag,
sem jafnast á við 40 faldan loft-
þrýsting. Hins vegar hefur
hverjum hinna 7 miánna verið
lagt mest á herðar að bera
þunga sem svarar um 16
földum loftþrýstingí. Þetta er
mesta álag sem gert er ráð fyr-
ir að hinir væntanlégu geim-
(farar geti orðið fyrir í för sinni
^næsta ár. Sérhver tilraun stóð í
um það bil 7 klukkustúndir, og
af þeim tíma voru tilraunadýrin
látin bera hinn 16 falda þunga í
um það bil 15 mín. lengst. Allt
er gert til þess, að tilraunirn-