Vísir - 10.03.1961, Qupperneq 7

Föstudaginn 10. marz 1961
VÍSIR
Að vestan:
IViik.il og hörð sjósókn-
á trillubátum-
Hámark vertíðarinnar nálgast.
ísafirði, 4. marz.
Eftirtektarvert er dœmi Bol-
víkinga um úthald trillubáta.
Þeir halda þessum litlu bátum
úti ncer allt árið með ágœtum
árdngri.
Þorkell Sigmundsson í Bol-
ungavík aflaði í janúar fyrir
24 þúsund krónur, oftast einn
á trillu, og Elías Ketilsson, einn
á bát, aflaði fyrir 19 þúsund
krónur í janúar. Slíka eftirtekju
er ekki hægt að fá í almennum
skiprúmum hér, Þeim fer líka
fjölgandi, sem halla sér að
trillubátunum. Þykir það bæði
gróðavænlegra og frjálsara.
Sjósókninni þá hagað að eigin
vild og ástæðum. Því margir
þessara manna hafa ýmsu að
sinna heima, eiga m. a. nokk-
urn fjárstofn. Einstaka mega
heita smábændur meðfram út-
gerðinni og hafa ágæta afkomu
efnahagslega. Sumir þessara
trillubátamanna hafa örugglega
á annað hundrað þúsund króna
tekjur árlega eftir útgerðina,
og þó nokkrar tekjur aðrar, og
eru hvorttveggja í senn dugn-
aðarmenn og góðir gjaldþegnar.
Segja má, að sérstaklega
standi á hjá Bolvíkingum, þar
sem þeir geta sótt í Djúpið,
hina fornu og nýju gullkistu
ísfirðinga, á smábátum sínum,
en slík skilyrði eru óvíða fyrir
hendi. Þetta er rétt. Þó mun
allviða mega nota trillubátana
meira og lengur en nú er al-
mennt, og á nokkrum stöðum
sækir líka meira í það horf,
t. d. í Vestmannaeyjum, enda
fara trillubátarnir yfii'leitt
stækkandi og eru betur útbún-
ir til að mæta misjöfnum veði'-
um.
deilunnar í heild. Þar virðist
hafa verið vel haidið á málstað
okkar Islendinga, og það vek-
ur furðu margra, eriendis og
innanlands, hvað Bretar háfa
reynzt skilningsgóðir í deilu
þessari að lokum.
Þær raddir heyrast enn, að
við hefðum aldrei átt neitt að
semja við Breta. Þeir hafi ekki
átt slíkt skilið fyrir margskon-
ar ítrekað ofbeldi. Já, hvað skal
segja. Víst áttu Bretar ekkert
gott skilið af okkar hendi. En
er ekki mikið betra að hafa
náð friði með kostum, sem all-
ir geta við unað eftir atvikum,
en að eiga áfram í ófriði og
væringum? Svar; hver fyrir sig.
á því, hvað íslendingar hafa
náð hagstæðum'samaingum við
Breta, og brezkir togarareig-
endur ásaka stjórn sína fyrir
uppgjöf í málinu. Þeir þyrftu
að kynnast púðurskotum stjórn-
arandstöðunnar hér heima, þar
sem því er haldið fram, að
Bretar hafi engan samning gert
og séum við ekkei’t bundnir.
Gæti ekki slik rangtúlkun mál-
efna komið í koll síðar?
Samningui'inn um lausn land-
helgisdeilunnar verður auðvit-
að að skoðast í ljósi sambæri-
legra samninga annarra þjóða
við Breta. Nú síðast milli Norð-
manna og Breta. Með slikum
| samanburði kemur bezt í ljós,
hve hagstæðum samningum við
höfum náð.
' Það er talað um þjóðarat-
kvæðagreiðslu um lausn land-
helgisdeilunnar. Vei'ður það
nema bóla, sem springur? Hins
vegar er sjálfsagt fyrir almenn-
ing að varast allar æsingar og
ofstopa í lausn málsins. Funda-
• •
Oræfaferð með ferðaskrifstofu
Úifars um páskana.
Púður stjórnarandstöðunnar höld um málið eru þegar byrj-
þykir gamalt og kraftlítið. Það
eru opnaðar fjöldi dósa af nið-
ursoðnum stóryrðum. Svo er
hrópað; Landráð! Svik! Fals!
o.. s. frv. Orðin eru stór, en orð-
in næsta lágkúruleg vegna dag-
legrar notkunar á Alþingi ís-
lendinga. Erlend blöð furða sig
uð, og þar pantaðar ákveðnar
yfirlýsingar um málið, einkum
frá stjórnarandstöðunni. Slík
skylmingabarátta er blindings-
leikur, sem bezt er að vera laus
.við, enda ætti Alþingi að vera
einfært um að leiða málið til
farsælla lykta. Arn.
Frumsýning á íslenzk-
um kvikmyndum.
Osvaídur Knudsen sýnir fimm stuftar
kvikmyndir, sem hann hefur tekið.
A morgun kl. 3 e. h. frum- mynd, sem íslendingur hefur
sýnir Ósvaldur Knudsen fimm tekið og sýnt til þessa. Sú mynd
kvikmyndir í Gamla bíó, sem
hann hefur tekið í litum, fjórar
hérlendis og þá fimmtu í Gr&n-
landi.
Kvikmyndirnar eru með tali
og tónum, og talar
lætur engan ósnortinn, sem á
hana hrofir, enda fer þar sam-
an bæði tæknileg kunnátta, list-
ræni og hugkvæmni. í henni er
og lýst ýmsum þjóðlífs- og at-
sem að-
Kristjánj vinnuhátum í sveitum
Eldjái-n þjóðminjavörður með eins eldra fólk þekkir, og fyrir
íslenzku myndunum, en Þór-
Mikil og hörð sjósókn hefur hallur Vilmundarson mennta-
verið í ölium vestfirzku ver- skólakennari með Grænlands-
stöðvunum í vetur. Var sóttur myndinni.
sjór alla virka daga í febrúar. Grænlandsmynd sína tók Ós-
Mun það eins dæmi, og því valdur Knudsen í leiðangri
fremur sem veðráttan var nokk- Ferðaskrifstofunnar til Eystri
uð umhleypingasöm og fremur byggðar á s.l. sumri og sýnir
stirð á köflum. Það má mikið hún landslag, íbúa, lifnaðar-
bjóða góðum skipum og vel út- háttu og húsagerð, húsdýr,
búnum. En það má einnig of- sögustaði og fornminjar.
bjóða. En þeir sem ekki fylgj-
ast með í kapphlaupinu, drag-
ast aftur úr í aflabrögðum.
Vœntanlegar góustillur. Við
Vestfirðingarnir erum nú að
vonast eftir góustillum eða góu-
kjörum, næstu tvær vikur, og
sker þá úr, hvernig vetrarver-
tíðin lánast okkur að þessu
sinni.
Hápunktur vertíðarinnar er
að nálgast, bæði hjá okkurVest-
fnðingum og öðrum. Útlitið er
ekki slæmt. En mikið þarf til
að útgerðin almennt fái greidd-
an allan kostnað og nokkuð til
arðs. Aflabrögðin í marz skera
úr um þetta. En við skulum
vona hið bezta.
Lausn landhelgisdeilunnar
íslandsmyndii'nar fjórar ei'u
af vori á íslandi, refaveiðum, I
Friðriki presti Friðrikssyni og
Þórbergi Þórðarsvni rithöfundi.
Þær tvær síðarnefndu lýsa
nokkuð daglegu lífi beggja
þessara þjóðkunnu íslendinga
þær sakir er myndin stórfróð-
leg auk annarra kosta hennar.
Auk sýningarinnar á morgun
verður önnur sýniixg næstk.
mánudagskvöld kl. 7. -
Stjörnubíó:
Ský yfir
Heííubæ.
Stjörnubíó sýnir enn kvik-
myndina ,,Ský yfir hellubæ",
sænsku sakamálamyndina, sem
gerð er eftir reyfara Margit
Um þessar mundir er Ferða-
skrifstofa Úlfars Jacobsen að
hefja starfsemi að nýju• eftii'
vetrarhvíldina, og vei'ður fyrsta
fei'ðin farin í Öræfin um pásk-
ana.
Ferðaskrifstofan hóf starf-
semi sína um þetta leyti fyrir
ári, og fór sína fyrstu ferð í
Öræfin. Níutíu manns tóku þátt
í þeirri ferð.
Öræfaferðin um páskana tek-
ur fimm daga. Verður lagt af
stað á skíi'dag og ekið aðKn'kju-
bæjai'klaustri. Daginn eftir
verður ekið um Síðu og Dverg-
hamrar skoðaðir, síðan verður
ekið að Núpstað og bænahúsið
skoðað. Svo vei'ður ekið fram
hjá Lómagnúp, yfir Núpsvötn,
Sandgígjukvísl og Skeiðará, að
Hofi í Öræfum og gist þar. Dag-
inn eftir verður sveitin skoðuð
og gengið á Kverkárjökul fyrir
þá sem vilja, og eru í förinni
leiðsögumenn, þaulkunnugir á
þessum slóðum. Á fjórða degi
verður ekið að Svínafellsjökli,
síðan að Skaftafelli og yfir
Skeiðarársand að Kirkjubæjai'-
klaustri. Fimmta dag'inn (ann-
an í páskum) verður haldið til
Reykjavíkur.
Ferðafólkinu er séð fyrir kaffi
kvölds og moi-gna, svo að það,
þarf ekki að hafa með sér ann-1
að en nestissnarl.
Ferðaskrifstofa Úlfars mun á
þessu sumri selja veiðileyfi fyr-
ir sjóstangaveiði í þar til gerð-
um, nýjum bát. Bátniim fylgja
stangir og veiðarfæri, hlifðar-
föt beita og annað tilheyrandi..
Bátui'inn tekur sjö manns og"
hefur hver maður einn stól í.
bátnum. Verður sætið selt á kx\
650.00 á dag.
Ferðaáætlun Úlfars fyrir
næsta sumar kemur út um helg-
ina, og eru í henni skemmtilég-
ar og vel skipulagðar sumai'-
leyfisfei'ðir um bygð og óbyggð-
ir. Flestum sumarleyfisferðum
er þannig hagað, að fólk getur
farið hluta úr ferðunum, ef það
óskar, þarf ekki að taka þátt
í allri ferðinni.
Einnig mun ferðaskrifstöfa
Úlafars halda uppi hinum vin-
sælu helgarferðum á fagi’a staði
hér sunnanlands.
Nátlúruðækninpféf.
Reykjavíkur.
Aðalfundur Náttúrulækn-
ingafélags Reykjavíkur var
haldinn í fyrrakvöld. Stjórn fé-
lagsinsins var endurkjörin, auk
formannsins, sem er Klemenz
Þórðarson kennari.
Meðstjói-nendur eru: Guðrún
Árnadóttir kaupkona, Njáll
Þórarinsson heildsali, frú Stein-
unn Magnúsdóttir og frú Svava
Fells'.
Meðlimir í Náttúrulækninga-
félagi Reykjavíkur eru hátt á
8. hundrað, og er þetta ein
stærsta deildin í Náttúrulækn-
ingafélagi íslgnds.
GyldeiidRÍ ð Sagísnörkia
herðir vorsóknina.
Hvtfnir «r> ttiiku úiyni'u uii vnriatji.
og starfi bæði í Reykjavik og Söderholm. Hér segir frá ungri
í sumardvöl þeirra í sveitum. stúlku, sem trúlofast ungum
inn í þær ei'u svo fléttað ýms- herragarðseiganda, erfingja
um atriðum úr lífi náttúrunn- Hellubæjar, og fer hún þangað
ar og fögi’u landslagi.Til beggja í heimsókn, og gerast þar ýms-
mannanna heyrist og m. a. seg- ir dularfullir atburðir. Er þar
u’ Þórbergur eina af skemmti- einn sökudólgur að verki og
sögum sinum i kvikmyndmni kemst upp um hann að lokum,
frammi fyrir kunningjahópi
sínum.
Þriðja íslandsmyndin er af
reíum og refaveiðum. Hún sýn-
en áður beindist grunur að ýms
um. Fer allt vel og má mest
þakka það einbeitni unnustunn
ar, Myndin er að mörgu vel
ír
yrðlinga við greni og aðferð- gerð. nokkuð langdregin, en all
við Breta er almennt fagnað hér j ir við að ná þeim. Ennfi'emur spennandi. Anita Björk í hlut-r
eru refaskyttur sýndar á greni verki unnustunnar ,,ber hita og (
og hvernig aðferðir þeirra eru þunga dagsins“, og fer hún vel j
að veiða þessi slægvitru og tor- með hlutverk sitt, svo og aðrir I
vestra, líka af Framsókn og
kommúnistum. Einhver kann
að segja: Það er ekki mikillj
vandi hjá ykkur Vestfirðing- tryggnu dýr.
um að fagna, sem fáið að vera
Veigamesta mvndin
leikendur yfirleitt. Staðsetning
heitir er skemmtileg, og ekki sízt
í íriði innan 12 mílna takmark-j „Vorið er komið“, sannkallað skemmtilegt við myndina að
anna. Að sjálfsögðu er það meistaraverk á sviði kvikmynd- geta „svipast um“ á fallegum
mikilsvert. En við fögnum lausn unar og vafalaust bezta kvik- sænskum herragarði. — J.
Það er víðar siður en liér í
landi, að bókaútgáfan verði að
flóði fyrir jólin, eins og það er
oft kallað.
Þannig hefir þetta til dæmis
verið í Danmörku um langan
aldur, en nú er Gyldendal,
stæi'sta útgáfan þar í landi, að
reyna að gera bi'eytingu á
þessu. Vill hún leggja aukna á-
herzlu á útgáfu á öðrum tímum
áx's og hefir þess vegna hafizt
handa um verulega útgáfu að
vorlagi. Mun hafa verið byrjað
á þessari tilraun í fyrra, og hún
reyndist svo vel, að forlagið
hefir hert voi'sóknina verulega
að þessu sinni. Að þessu sinni
gefur forlagið út milli 50 og 60
nýjar bækur á þessu vori, auk
endurprentana á eldri verkum
af ýmsu tagi.
Hér er ekki kostur á að telja
upp allt, sem Gyldendal gefur
út nýtt að þessu sinni, en geta
má, að tveir bókaflokkar, sem
forlagið tók upp í fyrra og hitt-
eðfyrra halda nú áfram af ful’ -
um krafti. Eldri flokkurinn ei*
svonefndar Trönu-bækur, sem
fóru yfir milljón í samanlögðu
upplagi á sl. ári. Við þær bætast
vei'k eftir Paton, Remarque,
Greene, Maugham, Dostojevski
og fleiri, alls 13 bækur eftir
þekkta höfunda af ýmsu þjóð-
erni. Hinn flokkurinn. sem upp
var tekinn á sl. ári, Uglu-bæk-
urnar, fékk einnig góðar við-
tökur. í fyrra komu út sex
bindi i þessum ílokki,. og að
þessu sinni verður bætt við
átta bindum, eftir höfunda ým-
issa þjóða, svo sem Einstein,
C. G. Jung, einn þekktasta sál-
fræðing, sem nú er uppi, Franz
Werfel, Hal Koch og Igor Sti'a-
vinsky. í haust eiga svo að koma
þrjár til viðbótar.
í bóltaskrá frá Gyldendal,
sem Vísi hefir borizt fyrir
skemmstu, er einnig getið nokk-
urra leikrita, sem út verða gef-
in í vor, skáldverka eftir Martin
A. Hansen. H. C. Branner, Will-
iam Heinesen, Richard Wright
(sem er bandarískur svei'tingi),
ferðabókar eftir Jörgen Bitsch,
Bag Arabiens Slör, ritgerða eft-
ir Camus og Martin Larsen —
um þi'jár íslendingasagna —
og fleira, sem hér verður ekki
upp talið.
PJ
horfjur sitj uil
uutjitjsa i
VMSM