Vísir - 22.03.1961, Blaðsíða 6

VfSi R
Miðvikudaginn 22. marz 1^61
WIíSSJR
D A G B L A Ð
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H.F.
Vlfiir kemur út 300 daga á ári, ýinist 8 eða 12 blaðsíður.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Hersteinn Pálsson.
Ritstjórnarskrifstofur eru að Laugavegi 27, en aðrar
skrifstofur að Ingólfsstræti 3.
Rltstjórnarskrifstofurnar eru opnar frá kl. 8,30—18,00.
Aðrar skrifstofur frá kl. 9,00—18,00.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3, opin frá kl. 9,00—19,00.
Sími: 11660 (fimm linur).
Vísir kostar kr. 30,00 í áskrift á mánuði,
Félagsprentsmiðjan h.f
fff
Ingólfur Möller, skipstjóri:
LÁISIDGRUNN H.F.
Aiger þögn um Eandheígína.
Vert er að vekja athygli alls almennings á því,
hvað stjórnarandstöðuflokkarnir voru ótrúlega fljótir
að þagna, þegar landhelgismálið var úr sögunni á AI-
þingi, lausnin hafði verið samþykkt og deilan útkljáð.
f>að getur va\-la heitið, að Tímiim eða Újóðviljinn hafi
ncfnt þetta mál síðan, og er slíkt næsta ótrúlcgt, þcgar til-
lit er tckið til þess, hvc mikið gekk á hjá þessuni híöðum
og bi*æðraJjokkunuin, scni þau eiga, nicðan málið var til
meðferðar hjá Alþingi. Annað eins niálþól' og það, scm
stjórnarandstaðan hélt uppi í samhandi við landhclgismálið
á Alþingi, hefir aldrei þckk/.t hér á landi, því að þcssir
garpar töluðu næstum sólarhringum saman. Vcrður jafn-
framt að geta þcss, að þótt mennirnir töluðu mikið, sögðu
þcir eiginlcga harla lítið. F.n með málæði sínn hrúndli
stjórnarandstæðingar öllum fyrri mcium sínum í málþóti
og líktust þcim þingmönnum í Suðurríkjanna á Banda-
ríkjajiingi, cr tala svo tugnm stunda skiptir, cr þcir vilja
hindra l'ramgang réttlætismála.
Þessi algera þögn stjórnarandstöðunnar, þegar
málið er á enda bundið, er óræk sönnun þéss, að menn
töluðu fyrst og fremst til að sýnast. Það mátti ekki
með neinu rnóti viðurkenna, að Islendingar hefðu
sigæað í deilunni undir forustu stjórnar Ólafs Thors,
og málþófið var reykskýið. sem átti að hindra almenn-
ing í að eygja þessi sannandi.
Um tvennt að veija.
Almeuningur vcit hinsvegar, að í jics.su máli var i raun-
inni aðcins um tvcnnt að ræða. Annar kosturinn var að
scmja við Brcta, og hann hal'ði vitanlcga í för með scr, að
háðir aðilar slökuðu nokkuð til. Lc.ikur Jió ekki á tvcim
tungum, að Brctar slökuðu margfalt meira lil, Jivi að Jicir
huðu meðal annars viðurkcnningu á 12 mílna fiskvciðilög-
sögu hcr við land mn aldur og ævi. ()g um Jictta dicma ckki
íslendingar cinir, Jiví að allir úllendir aðilar cru á sania
máli nema cinn. Pravda cr á Þjóðviljalinunni að ó-
glcymdum garminum honum Katli, vcsalings Tímanum.
Hinn kosturinn var vitanlega sá, að haf'ast ekki
að, svo að Bretastjórn gengi að þeirri kröfu togara-
manna cg gerðu enn út herekip til að halda áfram
veiðunum hér við k\nd.
Þvi lylgdi meiri ha'tta cn sú cin, að nokkrir Jiorskar
kamiu í vör]iuna hjá Jieim hrezku. Hún var sú, að hrezkir
fogaramcnn tcldu um síðir, að allir íslenzkir sjómenn hcr
við land va'ru rcttdnepir og hikuðu ckki við að s gla á
hvcrja J)á flcytu, scm fyrir þenn vrði. Híkisstjórnin vildi
eðlilega ekki hera áhvrgð á því, að slíkt ástand skapaðist,
ef unnt væri að leysa dciluna og Jiá svo, áð úr yrði stórkost-
legur sigur
Fyrst eru orð, síðan athafnir.
Nægjanlega mörg orð hafa nú
verið- höfð um almennings-
hlutafélög, og tímabært væri
að hrinda einu slíku af stað. Nú,
þegar mikill sigur hefir unnizt
í landhelgismálinu, væri við-
eigandi að fylgja sigrinum eftir
með stofnun öflugs hlutafélags
til fiskveiða.
Almenningur eyðir, að því er
nýlega er uppJýst, 70 milljónum
króna á ári til kaupa happdrætt-
ismiða. Auðvitað fer megnið
af þessum peningum til þarf-
legra hlua, en þó má ekki
gleyma því, að mestur hluti
fjárins fer til annars en efling-
ar framleiðsluatvinuveganna,
en þaðan er féð komið.
Fyrir svo sem tveggja ára
happdrættisfjáreyðslu ætti að
vera hægt að koma á fót mynd-
arlegu almennings fiskveiða-
hlutafélggi \til fiskveiða.
Það þarf nýtt blóð í sjávar-
útveginn. Sérstaklega þarf að
blása að glæðum sjómennskunn
ar, sem leynist með unglinun-
um. Nýja blóðið, sem þarf í
sjávarútveginn er vinnuafl
unglinganna frá 15 til 16 ára
aldri, en það er einmilt á þeim
aldri, sem hugur ungu piltanna
stendur til sjávarins og ævin-
týranna, sem við sjóinn eru
bundin.
En meira blóð verður að
koma úr kúnni. Fjármagn frá
almenningi. Til þess að hægt
sé að veita 100 nýjum sjómönn-
um skipsrúm, þá þarf ca. 10
nýja báta á ári. Hvernig væri
nú, góðir hálsar, að Jiætta að
hugsa svo mjög um stóra vinn-
inginn, en gerast virkur þátt-
takandi í fiskveiðum á íslandi,
og þar með tryggja sér fram-
tíðarvinning í happdrætti ís-
lands?
Við verðum að sýna heimin-
um, að það hafi verið af lreil-
indum mælt, þegar við héld-
um því fram í landhelgisdeil-
unni, að fiskveiðar væri okkar
sérgrein, jafnframt því að vera
okkar eini máttarstólpi. Mönn-
um hættir mjög til að glevma,
að þau góðu lífskjör, sem við
nú búum við, eru ekki nema
að nokkru til orðin fyrib sjáv-
arafla, en að verulegu leyti
vegna óeðlilegs ástands í heims-
málunum. Þegar þessu óeðli-
lega ástandi lýkur, þá verðum
við að vera við því búin að láta
okkur nægja þá björg, sem úr
hafinu má fá.
Því fyrr, sem við snúum okk-
ur að því af alvöru, að búa í
haginn fyrir þann tíma, því
betra. Það er því nauðsynlegt
aðgeta veitt skiprúmlíklega allt
að 100 nýjum sjómönnum á ári
héðan úr bænum, ef sjávarút-
vegurinn á að megna að standa
undir þörfum okkar.
Jafnframt því að við þurfum
að stórauka fiskveiðarnar frá
því sem nú er, þurfum við líka
að vanda betur meðferð aflans
en nú tíðkast. Öllum mun koma
saman um, að eltki sé hægt að
fara betur með nýveiddan fisk
en að blóðga hann strax og hann
kemur upp úr sjónum, skola
af honum í köldum sjó og síð-
an ísa hann í kassa, sem hann
síðan verður fluttur í til fisk-
iðjuversins. Þessi langæskileg-
asta meðferð er aítur á móti
af mörgum talin óframkvæm-
anleg.
Óframkvæmanlegt er þó ekk-
ert, sem hægt er með höndum
að vinna. Þegar menn tala um,
að þetta eða hitt sé ófram-
kvæmanlegt, þá þýðir það
mjög oft, að ekki sé hægt að fá
nrenn til að nostra svo við hlut-
ina, að einhverju ákveðnu
marki verði náð. Nú þegar farið
er að gera mun á góðum, betri,
beztum, þá er vonandi, að sú
-Stund sé upp runnin, að farið
verði að ísa fiskinn i kassa í
bátunum.
j Góð vara, gott verð, ætti að
vera keppikefli fiskimannsins.
Þegar talað er um, að mikil
aukavinna sé við að setja fisk-
inn í kassa má ekki gleyma því,
að löndun fiskins er leikur einn,
þegar búið er að setja hann i
kassa, á móti því að landa hon-
um lausum. Auk þess opnaði
kössun fisksibs fleir.,..niögu-.,..
lcika. Hugsanlégt væri, að bát-
arnir væru úti tvo, þrjá eða
jafnvel fjóra daga og hefðu
eftir' sem áður ágætis fisk í
lestunum. Einnig væri hugsan-
legt að landa fiskinum fjarri
fiskiðjuverinu, sem fiskurinn
skyldi unninn í og flytja hann
að skaðlausu á þar til gerðutn
bílum á ákvörðunarstaðinn.
Við skulum vona, að stækkun
landhelginnar verði til þess, að
við getum farið að stunda
megnið af fiskveiðum okkar
innan landhelgislínunnar. Við
verðum að vera við því búin,
að fiskmagnið aukizt mjög
(samanber reynsluna á stríðs-
árunum) og þá verðum við
að sjá um að færa fiskneyzlu-
þjóðunum nægjanlega mikinn
fisk og með því, meðal annars
að koma í veg fyrir, að við
verðum ásökuð um að hafa gin-
ið yfir meiru, en við séum
menn til að anna.
Svo er fyrir að þakka, að
sjávarafurðir eru í dag mjög
eftirspurð vara og er langt frá
'því, að eftirspurninni sé full-
nægt. Matur er mannsins meg-
in. Því erum við örugg með
markað fyrir allan fisk. sem
við getum aflað.
Fiskiðjuverin hér í Reykja-
vík gætu sjálfsagt tekið á móti
fiski af svo sem -100 bátum.
Hér í höfuðborginni er einnig'
vinnuaflsmöguleiki. sem aðrir
staðir hafa ekki. Fari svo, sera
nú horfir, að fiskurinn frá tog-
urum verði æ sjaldgæfara hrá-
efni frystihúsanna, má ekki
dragast frekar að stórt skref
verði stígið í átt til aukins
bátaútvegs héðan út* bæ.
Gaman væri að vita, hver
viðbi'ögð yrðu hjá fólki við
þeim tilmælum, að leggja fram
hlutafé til stofnunar hlutafé-
lags, sem hefði stóriðju í fisk-
iðnaði og fisksölu að markmiði.
Við skulum segja að hlutafé-
lagið fengi nafnið „Landgrunn
h.f.“. Þeir, sem hafa áhuga
fyrir að gerast á einhvern hátt
aðilar að slíku félagi, mættu
gjarnan leggja nafn sitt í lok-
uðu umslagi á afgreiðslu blaðs-
ins, merkt „Landgrunn h.f..“
svo að séð verði, hvort grund-
völíur er fyrir hendi.
BERGMAL
lyrir Islcndinga.
Það má snn skjcta hér!
Enginn undrast, bótt komniúnistar hafi alla ííð
reynt að skapa hættuástand hér við land í sambandi
við landhelgismálið. Það er þörí' húsbænda þeirra
austur í Moskvu, sem krefst þess.
Framsóknai’flokkurinn Iiefir lylgt komnuinislum eins
og skugginn Jjeirra, og káiin sunnun að íinnast Jiað c.in-
kcnpilcg afslaða. Þeir, scm Jiað halda, cru ekki ininnugir
Jiess, hvaða aí'stöðu formaður FramsóknarJ'lokks'ns lók
forðum lil inngöngu Islands í Allantshai'sbandalagið. Hánn
hel'ir alla tíð verið fjandmaður Jiess.
En vegna afstöðu Framsóknarmanna til land-
helgislausnarinnar er rétt að skora á þá að svara því,
hvort þeir taki undir það, sem kommúnistn; sögðu
forðum og segja enn, að bað megi gjarnan skjóta hór,
ef það komi Sovétríkjunum að gagni!
Eftirfarandi bréf hefur Berg-
1 máli borizt fr ,,Á.S.“:
Þá var ekkibruðlað
með pappírinn.
„Það kemur fyrir eigi ósjald-
an, að raddir heyi'ast um það í
blöðum og útvarpi, hve óhófleg
pappírsnotkun eigi sér stað hér
ó landi. Svo er fyrir að þakka,
að alltaf eru til menn meðal
þjóðarinnar, sem eru fúsir til að
benda á það, sem lagfæra þurfti
eða uppræta, alþjcð til bless-
unar. Og eitt af hollráðum
þeirra er að spara pappír, því
að það leiði svo margt gott af
þeim sparnaði. Hugsið ykkur
bara hve mikinn pappír mætti
spara í þessu bókaútgáfunnar
landi, ef allar bækur væru gefn
ar út í Jitlu broti og alll Jesmál
sett með smáletri.
Bráðsnjöll hugniund.
Og svo er sú bráðsnjalla hug-
rnynd. að steypa öllum dagblöð
blöðunum saman í eitt, sem
einn ágætur klerkur gerði að
umtalsefni í þætti um daginn
og veginn nú í vikunni. Klerk-
urinn útlistaði þetta allt mjög
itarlega, og þessi útvarpsþáttur
nöldurskjóðanna var all í einu
orðinn að afbrags skemmti-
þætti, því að vitanlega var
þetta allt sagt í gamni — eða
sannast kannske hér sem oftar,
að öllu gamni fylgir nokkur al-
vara? En ég held nú raunar, að
énginn hafi litió á þetta öðru
vísi en sem gamanhjal, — skraf
ið um uppástunguna um útgáfu
dagblaðs, sem sennilega enginn
mundi vilja káuppa eða lesa,
þrátt fyrir hreystileg ummæli
kennimannsins um, að hann
skyldi verða fyrstur manna til
að gerast áskrifandi að slíku
blaði — eða svo skildist mér.
Væri þetta alvörumál —
Væri þetta alvörumál væri
hinsvegar ástæða til að líta á
margt nánara. sem kennimað-
urinn hafði um þetta og annað
að segja, í þessu erindi — og
nægir í bili að nefna þá stað-
reynd, að frjáls og fjölbreyti-
legt biaðaútgáfa er eitt af því,
sem nútíma menningarþjóð vill
hafa, og telur sig ekki geta án
verið, sér til skemmtunar og
fróðleiks, og vegna þeirrar
þjónustu sem þannig er veitt.
Og hún er meiri og betri. þar
sem blöðin eru hóflega mörg,
holl samkeppni, og skilvrði.fyr-
ir hendi til þess að ræða og
Framh. ú 7. sífiu.