Vísir - 12.08.1961, Page 4

/
VlSIR
Laugardagur 12. ágúst 1961
Áöur riðu menn í loftinu,
en nú fara menn fljúgandi
tiabbaö viÖ et&ta siarís-
fftrififf Rjoftleiöa áttrveöan.
HiS ágæta félag LOFl -
LEIÐIR er ungt félag og
þótti mér það því næsta
ótrúlegt, er mér var
sagt fyrir nokkrum dög-
um, að elzti starfsmaÖur
þess væri að verða
áttræður, en þetta var
svo sem mér hafði sagt
verið, og nú hefi ég
syðra á vetrum, en átti fé
heima, og var þar á sumrum
og heyjaði fyrir því, en flutt-
ist alveg suður íyrir 13 árum.
Hjá Loftleiðum hefi eg starf-
að óslitið í 7 ár, og fallið svo
vel að vinna þar, að eg hefi
oft óskað mér, að eg hefði
komið þar fyrr, og myndi
sannast að segja vera hætt-
ur, ef eg ynni ekki hjá þessu
góða félagi. Eg var þar fyrst
heimsótt þennan aldna
heiðursmann, Brand
Tómasson og rabbað við
hann.
Eg bað hann fyrst, að
segja mér nokkuð frá ætt
sinni og bernzku
— Eg er fæddur að Kollsá
í Hrútafirði, sonur Tómasar
Jónssonar bónda þar og konu
hans Valdísar Brandsdóttur.
Eg var á 15. ári, er hann
fluttist að Reykjum í Hrúta-
firði, þar næst að Litlu
Hvalsá, en svo keypti hann
Kollsá og fluttist þangað
aftur. Á þessum þremur bæj-
um átti eg heima, og bjó
faðir minn á Kollsá til ársins
1926. Eg var stundum hér
á vöktum við afgreiðslu, en
síðan við ýms léttari störf.“
„Er þér ekki eitthvað sér-
staklega minnisstætt frá
þessum starfstíma hjá fé-
laginu?“
„Allar starfsstundirnar
þar eru góðar og minnisstæð-
ar stundir, en sérstaklega
minnisstætt er mér, er okk-
ur starfsfólkinu var boðið í
flugferð við komu flugvélar-
innar SNORRA STURLU-
SONAR. Eg hafði af því
mikla ánægju, en annars vil
eg segja það til marks um
velvild þeirra Loftleiða-
manna, að þeir hafa marg-
sinnis boðið mér að fljúga út
í heim, hvort sem eg vildi tií
austurs eða vesturs, og er eg
þeim þakklátur fyrir þann
góðvilja, en ekki hefi eg lagt
í það að fara í slíkar ferðir,
enda sjónin farin að daprast.
Aldrei óraði mig fyrir því
forðum daga, eð eg mundi
nokkurn tíma koma nálægt
flugvélum, og enn síður, að
það félli í minn hlut á gam-
als aldri, og hefir það verið
mér óblandið gleðiefni. Ann-
ars þótti mér alla tíð gaman
að fylgjast með öllu sem
skrifað var í blöð um flug
og flugferðir, allt frá þeim
tíma er margir voru vantrú-
aðir á framtíð flugsins, og
allt þar til nú er öllu hefur
fleygt svo ótrúlega fram.
Mikið hefi eg glaðst yfir að
sjá Loftleiðir eflast og eign-
ast stærri og betri flugvélar
en áður og víst hlakka eg til,
er nýja flugvélin kemur
innan tíðar, sú fjórða.“
Við létum nú tal detta nið-
ur um nútímann, er allir
vilja ferðast í loftinu, og
spurði Brand um fyrstu ferð
hans til Reykjavíkur.
„Eg var þá tekinn.að reskj-
ast, það var nokkru fyrir .
1930. Þá varð að fara á hest-
um yfir Holtavörðuheiði, en
frá Dalsmynni fór eg í bíl
til Borgarness og suður á
bátnum. Sú fljótasta ferð,
sem eg hefi heyrt getið um
frá þeim tíma, er fara varð
að norðan alla leið í Borgar-
nes á hestum úr Hrútafirði,
var sú er þeir síra Eiríkur
Gíslason á Stað og Kristján
bróðir hans kaimféiaes-
Brandur Tómasson.
stjóri, voru 12 tíma á leiðinni
suður. Þeir fóru ríðandi í
Borgarnes og stigu að heita
má af hestunum á skips-
fjöl.“
Eg komst að þeirri niður-
stöðu, að þeir hefðu riðið í
loftinu, eins og stundum er
sagt, og hafði orð á því.
„Já, en þeir höfðu góða
hesta og marga til reiðar.
Þegar eg fór fyrst suður var
ekki kominn nema einn bíll
í mína sýslu, Strandasýslu.
Það var vöruflutningabíll, á
Borðeyri. a þessum tlma
voru öll ferðalög þama á-
kaflega erfið og þótti bíllinn
mesta þing.“
„Sóttu menn sjó á bæjun-
um þarna við fjörðinn á
þessum tíma?“
„Fiskur kom oft á Góu í
Hrútafjörð. „Trillur“ voru þá
engar komnar, en róið til
fiskjar af bæjunum, en að
eins til matar. Annars eru
leifar verbúða víða við
fjörðinn frá löngu liðnum
tímum, þegar kemur út fyrir
Prestbakka. Fiskur gekk oft
inn í botn fyrrum og eins
síld. Eitt sinn er eg var í
vinnu á Borðeyri lagði eg net
og fékk 100 tunnur á 4—5
dögum. Þetta var að hausti
til og fjörðurinn fullur af
síld, en þetta hefur allt
breytzt með síldina, eins og
kunnugt er, frá því er mikla
síld var að fá á Húnaflóa.“
Við röbbuðum áfram um
stund um þessa löngu liðnu
daga, þótt ekki verði frekar
rakið. Eg spurði Brand að
lokum, hvort hann væri ekki
farinn að hugleiða, að taka
sér hvíld, því að langur væri
vinnudagurinn orðinn.
„Mér fellur svo vel hjá
Loftleiðum, að eg býst við
að starfa eitthvað lengur,
meðan heilsan leyfir, og þeir
Loftleiðamenn geta haft af
mér einhver not, og vildi eg
ljúka þessu rabbi með beztu
þökkum til félagsins og alls
starfsfólks þess. Eg óska því
og félaginu alls góðs í nútíð
og framtíð.“
Eg þakka Brandi viðtalið
og éinkadóttur hans, Valdísi,
fyrir ágætar viðtökur, en á
hinu fagra og viðkunnanlega
heimili hennar og manns
hennar, Guðmundar Krist-
jánssonar, býr hann við
bezta atlæti. — A. Th.

Ég hefi orðið var við að sum-
ir veitingamenn hafa tekið um-
mæli mín um staði þeirra held-
ur óstinnt upp. Einn talaði við.
mig með mikilli þykkju um
að ég hefði skammað stað hans
ósekju, þar væri allt í lagi,
annar mun hafa haft orð á því,
ekki í mín eyru, að mér myndi
áreiðanlega borgað fyrir að
hæla ákveðnum veitingastöð-
um. Þetta ber svo sem að sama
brunni og venjulega hér á ís-
landi, það má yfirleitt aldrei
segja kost og löst á hlutunum,
allra sízt má narta í hinar heil-
ögu kýr, óskabörn þjóðarinn-
ar og þá, sem eru svo fullkomn-
ir að þeir eru hafnir yfir krit-
ik. Ástæðan fyrár því að ég geri
þetta að umtalsefni nú er fyrst
og fremst sú að það eru alltof
margir hér á landi í öllum stétt
um og störfum, sem eru haldn-
ir blindu á eigin ágalla og taka
öllum umvöndunum, hversu
hógværar sem þær eru, sem
persónulegri móðgun og árás.
Og oft nota slíkir menn pers-
ónuleg áhrif, stundum fjár-
muni, til að firra sig réttmæt-
um ákúrum. Þetta er áreiðan-
lega einhver leiðasti ágalli okk
ar þjóðfélags og sá, sem þarf
að uppræta hið bráðasta.
Hvað viðvíkur þeirri ásökun
að það sé borið fé í mig til hóls
þá er hún aðeins viðbrögð þess,
sem slíkt finnst handhægt, og
hefur það um hönd. Ég skal
segja það íslenzkum veitinga-
mönnum til verðugs hróss að
þeir hafa aldrei ymprað á slíku
við mig, ekki einn einasti.
Máske hefur þeim fundizt við-
kynningin við mig slík að það
kæmi ekki til greina, en fyrst
og fremst álít ég að það sé
vegna þess að yfirleitt eru
þetta heiðursmenn.
Ég skal viðurkenna það að
mér er Ijúft að fara viðurkenn-
ingarorðum um þá, sem sýna
einlægan vilja til að færa í lag
hjá sér, oft við erfiðar aðstæð-
ur, og taka vinsamlegum á-
bendingum og umvöndunum
með velvilja, stundum þakk-
læti. Það eru ekki þeir, sem eru
í góðum húsakynnum og hafa
sterkar aðstæður, er eiga mest-
an heiður skilið, heldur þeir,
sem búa í þröngum stakk en
láta hann fara vel. Við erum að
reyna að hæna til okkar út-
lenda ferðamenn og berumst
töluvert á, dreifum út auglýs-
ingum og áróðri víða um lönd.
Margt af því er skrumkennt og
ýkjum blandið. Það eru gefn-
ar út áætlanir, sem ekki geta
staðizt, fullyrðingar alveg út í
bláinn, sjálfshól og raup. A
sama tíma er allt hér heima í
nöturlegu ástandi. Skortur á
hótelum, veitingastöðum, góð-
um leiðsögumönnum og máske
það ömurlegasta, maður verður
að aka óraleið án þess að finna
þokkalegan stað til að ganga
örna sinna. Þó að íslendingar
sætti sig oft við víðavanginn,
þá þýðir ekki að bjóða útlend-
ingum upp á hann.
í kvöld sýnir leikflokkur
Þjóðleikhússins leikritið Horfðu
reiðum um öxl í 70. sinn og verð
ur sú sýning í Keflavík í Fé-
lagsbíói.
Á morgun verður leikurinn
sýndur í hinu nýja og glæsilega
félagsheimili í Biskupstungum,
Aratungu, en á sunnudag á
Hellu. Auk þess verður leikur-
inn sýndur á Kirkjubæjar-
klaustri, Vík í Mýrdal og í
Að sioustu vn eg segja þetta.
Á meðan ég skrdfa þennan dálk
mun ég halda áfram að segja
kost og löst á hlutunum. Ég
mun reyna að gera það án
rætni eða öfga og persónuleg
vinátta eða óvild mun þar engu
ráða. Og auk þess mun dálk-
urinn alltaf opinn þeim, sem
vilja bera hönd fyrir höfuð sér
til andsvara. Þanndg hefur það
verið hingað til og mun hald-
ast.
Vestmannaeyjum á næstunni.
Horðu reiður um öxl hefur
verið sýnt í flestum samkomu-
húsum landsins á þessu sumri
og er þetta lengsta leikferð
Þjóðleikhússins um margra ára
bil. Leiknum hefur allsstaðar
verið mjög vel tekið og sýndur
við ágæta aðsókn. Leikár Þjóð-
leikhússins hefst 20. ágúst að
þessu sinni og er það nokkn
fyrr en venjulega.
■j.
„Horföu reiður“ í 70. sinn