Vísir - 24.10.1961, Blaðsíða 4

4
V í S I R
t
Þriðjudagur 24. október 1961
Sjúkraflugvél á Akureyrarflugvelli. Þessi vél er af Beechcraft Bonanza gerð, en vél
( Tryggva Helgasonar er hins vegar af gerðinni Piper Apache.
Nýr flugskóli á Akureyri.
Tryggvi Helgason, sjókrafktg-
maður veitir honum forstöðu.
Á Akureyri hefir verið
stofnaður nýr flugskóli, sem
Tryggvi Helgason flugmað-
ur starfrœkir. Tíu nemend-
ur hafa innritazt í skólann
og tók hann til starfa um sl.
mánaðamót.
— Er þetta fyrsti flugskól-
inn sem starfræktur hefir
verið á Akur,eyri? spurði
blaðamaður Vísis í stuttu
símtali sem hann átti við
Tryggva flugmann.
— Nei. Það var stofnaður
skóli hér nyrðra fljótlega
eftir stríðið. Þeir stóðu að
honum Árni Bjarnarson,
Gísli ÓJafsson og Steindóí
Hjaltalín. Þeir höfðu fimm
flugvélar til umráða, en þá
var flugvöllurinn á Melgerð-
ismelum, langt inni í Eyja-
firði, og það var miklum
erfiðleikum bundið fyrir
nemendur á Akureyri að
stunda nám svo langt frá
bænum.
— Hvar hefir þú bækistöð'
fyrir þinn nýja skóla?
— í flugskýlinu sem eg
hefi á Akureyrarflugvelli.
En þangað er stutt fyrir nem-
endur að fara frá Akureyr-
arkaupstað.
— Þú hefir nægan véla-
kost til kennslunnar?
— Eg hefi alls þrjár vélar
til umráða. Þar af ein þejrra
tveggja hreyfla sjúkravél og
hún kemur ekki til greina
við kennsluna. Hinar tvær
eru báðar eins kreyfils vél-
ar, og aðra þeirra nota eg
til byrjunarkennslu. Hina
svo aftur seinna þegar nem-
endurnir eru búnir að læra
undirstöðuatriðin.
— Nokkurt bóklegt nám?
— Kennslan er að lang-
tún á landinu, en auk þess
víða á eða við einkaheimili í
sveitum. Eg hefi oftlega lent
á stórum nýræktarsvæðum
eða túnum, þar sem aldrei
áður hefir verið lent á flug-
vél. Það hefir heppnazt á-
gætlega.
— Heldurðu uppi nokkru
áætlunarflugi?
— Nei, það geri eg ekki.
En -eg flýg hinsvegar mikið
með farþega og vörur eftir
mestu leyti verkleg. En það
hefir komið til mála að
halda bóklegt námsskeið
seinna í vetur, ef nemendur
verða nægilega margir. Það
yrði þá haldið á kvöldin.
— Er flugnám dýrt?
— Eg tek 270 krónur fyr-
ir hverja flugstund, en til að
nemendur nái einkaflug-
prófi þurfa þeir 40 flug-
stundir.
— Er mikið að gera í
sjúkrafluginu?
— Nokkuð mikið. Það læt-
ur nærri að eg fari í 2—3
ferðir í viku til jafnaðar.
Stundum þarf eg jafnvel að
fara eina, tvær ferðir á dag,
en í staðinn líður lengra á
milli flugferða annað veifið.
— Eru ekki víða erfið-
leikar með lendingar?
— Það get eg ekki sagt.
Það er or|5ið svo mikið af
merktum smávöllum, fyrst
og fremst við hvert kaup-
pöntun. Mest hefi eg flogið
til Grímseyjar. Þar er góð-
ur flugvöllur, en eyjar-
skeggjar hinsvegar mjög af-
skekktir og örðugt um sam-
göngur þangað. Bátur hefir
áætlun þangað á hálfs mán-
aðar fresti og stuhdum falla
þær með öllu niður. Nei,
fólkinu þykir það borga sig
að slá sér saman um flugvél-
ina og fá hana til að flytja
fólk og flutning milli lands
og eyjar. Flugtíminn aðra
leiðina er tæ'pur hálftími, en
bátur er margar klukku-
stundir. Eg gæti trúað að eg
hafi flogið vikulega til jafn-
aðar út. í Grímsey og jafnvel
oftar á sumrin.
Auk þess hefi eg flogið á
fjölmarga aðra staði á land-
inu, allt á milli ísafjarðar
og Hornafjarðar, mest að
sjálfsögðu norðanlands og
austan, en líka stundum
flogið suður á land.
«»
Stefán Rafn, ritar um
ECrlstmann Guimuitdssoii,
séxtugan.
Kristmann Guðmundsson rit-
höfundur er orðinn sextug-
ur, svo hratt líður tímans
þungi straumur. Mér finnst svo
stutt síðan kynni okkar hófust,
og þó munu vera tveir áratugir
síðan. Hann var þá nýkominn
heim frá Noregi eftir langa út-
legð og mikinn frama. — Um
Noregsdvöl Kristmanns má með
sanni segja, að hann „kom, sá
og sigraði“.
f þessu greinarkorni verður
ekki að ráði rakinn bókmennta-
legur þróunarferill skáldsins.
— Til þess þyrfti heila bók. —
Þetta verður stutt afmælis-
kveðja, einskonar rabb um dag-
inn og veginn með meiru, hrip-
að í flýti undan ,,setjaranum“
og við fremur óhæg skilyrði.
Kristmann Guðmundsjon er
einn af þessum frægu „grát-
ljóðaskáldum“, er settu svip
sinn á bæinn á árunum um og
eftir 1920. Undirritaður var þá
að vísu sveinstauli, og hefur ef-
laust oft grátið á þeim árum,
þó ekki væri það í kór með
skáldunum. Auk Kristmanns
má nefna eftirfarandi skáld,
sem heyrir undir þetta tímabil
íslenzkrar ljóðagerðar: Guð-
mund Frímann, Sigurð Gríms-
son og Steindór Sigurðsson.
Þeir voru börn síns tíma, og
miklar vonir voru bundnar við
þessi verðandi skáld. Vonir,
sem að minnsta kosti hvað
Kristmann snertir, hafa rætzt.
Ungur kváddi hann sér hljóðs
með Ijóðabók er nefnist „Rökk-
ursöngvar", útgefin í Reykja-
vík árið 1922. Árið áður .en
hann fórltil Noregs. Það var þó
ekki ljóðagerð, sem átti eftir
að gera Kristmann kunnan,
heldur sagnagerð svo sem kunn-
ugt er. Reykjavík reyndist hon-
um sem fleiri skáldum þung í
skauti. Það var engu sleppt en
allt að vinna. Noregur var óska-
landið, þangað skyldi haldið og’
leitað nýrra fanga.
Stuttu eftir komu sína til
Noregs hóf Kristmann að rita í
óbundnu máli. — Fyrsta bók
hans útgefin á norsku er smá-
sagnasafn er ber heitið: Is-
landsk kjærlighet ' (íslenzk
ást) Oslo 1926. — Fallega út-
gefin bók, og fyrir löngu orðin
fáséð. — Bókin fékk góða dóma
gagnrýnenda. Og nú snéri
Kristmann sér fyrir alvöru að
sagnaskáldskap. Hver skáld-
sagan rak aðra, og Kristmann
varð á skömmum tíma víðfræg-
ur rithöfundur. „Livets morgen“
(Morgunn lífsins, — öðru nafni
,,Katanesfólkið“) átti sinn stóra
þátt í því. Persónulega finnst
mér hún með beztu bókum
hans, ef ekki sú bezta.
Bækur Kristmanns voru brátt
þýddar á önnur mál og fyrir
löngu er hann orðinn einn víð-
frægasti rithöfundur íslenzkur,
svo sem eru þeir „Nonni“
(Jón Sveinsson), Gunnar Gunn-
arsson og Halldór Laxness.
í persónulegri viðkynningu er
Kristmann Guðmundsson
skemmtilegur maður. Ávallt
léttur í tali og viðræðugóður.
Hann lætur ,,brandara‘“ óspart
fjúka, og segir sína meiningu
á mönnum og málefnum um-
búðalaust, það fær ,hver sinn
skammt, Hann er engi veifi-
skati.
Greiðvikinn maður er Krist-
mann og minnist eg þess að er
eg dvaldi vetrartíma í Hvera-
gerði fyrir nokkrum árum.
Hafði eg ætlað mér til Reykja-
víkur hálfum mánuði fyrir jól
m. a. til að sækja sparifötin
mín, er eg átti þar geymd. En
nú vildi svo til að Hellisheiði
varð ófær bifreiðum og leið nú
hver dagurinn svo að eigi gaf
suður. Á aðfangadag jóla, þeg-
ar útséð var að hríðinni linnti,
fór eg í öngum mínum til Krist-
manns að leita ráða hans. Það
vildi svo til að hann átti þokka-
lég föt, sem eg gat vel notazt við
og voru þau mér góðfúslega
heimil. Eg var svo í þessum
fötum Kristmanns fram að ára-
mótum, þá gaf loks til Reykja-
víkur og sotti ég mín fö-t. En
þegar ég skilaði-. honum sínum,
—- mig minnir það væri á þrett-
ándanum, — vildi hann endi-
lega, gefa mér fötin, en eg vildi
ekki þiggja, en söm var hans
gerð!
Þessi saga þykir kannske
ekki merkileg, en hún lýsir
manninum vel, og vildi eg mega
nefna þetta drenglyndi.
Kæri vinur Kristmann! Þú
veizt, að eg fer mínar eigin leið-
ir um flesfa hluti, — einnig
hitt, að mig varðar ekkert um
það, hvað aðrir segja. En eitt
er víst, af þínum kunningsskap
vil eg ekki missa. Lifðu svo heill
og sæll, og skilaðu ást-
arkveðju frá mér til frú
Steinunnar og biddu hana um
að spila niundu Symfóníu
Beethovens; sannarlega 'er það
sálarbót á þessum síðustu og
verstu tímum efnishyggjunnar'
í brjáluðum heimi.
Með beztu kveðju.
Stefán Rafn.
Reykjavík.
Vegna mistaka í prent-
smiðju í gær, varð afmælis-
grein Stefáns Rafns um
Kristmann Guðmundsson að
bíða dagsins í dag. Eru
hlutaðeigendur beðnir vel-
virðingar á því.
Tuban forseti Líberíu var
spurður að því í Washing-
ton af hverju framfarir
væru minni í landi hans en
í Ghana og Nígeríu. „Það er
af því að þessi lönd eru
fyrrverandi brezkar nýlend-
ur,“ svaraði Tuhman.