Vísir - 26.04.1962, Blaðsíða 5

5
ViSSR
Heita vatniB
djúpt í berglöguu :
Sparað að byggja vatnsgeyma
í ræðu í morgun á Orkumála-
ráðstefnu verkfræðinga gat dr.
Gunnar Björnsson um merkt
atriði varðandi geymslu heita
vatnsins. Benti hann á leið
til þess að geyma hitaveitu-
vatn sem ekki væri nýtt yfir
sumarið. Mætti dæla þvi niður
í berglög og dæla því síðan aft-
ur upp og inn f kerfið, er vetraði
og þörf yrði fyrir vatnið. Við
þetta sparaðist að byggja
Hlaupa-
reikningar
Framh. af 1. sfðu.
ur sem hefur hlaupareikning greiða
einhverjum aðila fé, sem ekki hef-
ur reikning, tilkynnir hann það
pósthúsinu, og sendir það þá við-
komandi aðila í póstávísun. Eftir
hverja greiðslu úr reikningum
manna, sendir pósthúsið tilkynn-
ingu um úttektina ,svo að auðvelt
er að fylgjast með hvað éftir er í
reikningnum.
í Svlþjóð nær þjónusta þessi
hvað lengst, enda geta menn þar
hafi. svokallaðar póstsparibækur.
Þurfa menn þá ekki að hafa með
sér peninga á ferðalögum, þar sem
þeir geta tekið út úr bók sinni á
hvaða pósthúsi sem er. Kemur það
alloft fyrir að pósthúsið hér greið-
ir mönnum út úr slíkum bókum,
og er það þá gert í íslenzkum pen-
ingum.
Yfirleitt er fé í reikningum þess-
um vaxtalaust, enda stendur það
mjög stutt við. Þæ; vaxtatekjur,
em pósturinn hefur af fénu fara
til að greiða kostnað Kostnaður-
inn eykst hlutfallslega, þvi strjál-
býlla sem land er og er sums stað-
ar tekið lágt gjald fyrir þjónastu
þessa.
Aðal hagræðið við þjónustu
þessa er það að mönnum sparast
spor, auk þess sem kostnaður spar-
ast við sendingu á peningum. Auk
þess verður öll opinber innheimta
mun ódýrari og einfaldari.
i geyma, sem myndu verða of
kostnaðarfrekir.
Dr. Gunnar sagði m.a. „Þar sem
svo stendur á, eins og t.d. að Reykj
I um í Mosfellssveit að heitt vatn
orkuráðstefnnn
rennur stöðugt úr borholunum er
mikill varmi ónotaður á sumrum og
hlýviðrisskeiðum. í Reykjaveitunni
mun ónotað vatnsmagn nema ná-
lægt 2 Gltr/ári. Varmamagnið í
þessu vatni mundi geta staðið und-
ir árstíðamiðlun á veitunni“.
Slðan benti dr. Gunnar á að ef
takast myndi að finna nægilega
þykkt og vlðáttumikið sandlag á
bergi á hæfilegu dýpi, er sú leið
hugsanleg til geymslu á heitu vatni
að dæla því um borholur niður I
sandlagið að sumri til en dæla því
upp aftur að vetri eftir þörfum.
Hefir verið gerð yfirlitsathugun um
þetta er bendir til þess að miðlun-
arkostnaðurinn á hverja varmaein-
ingu geti orðið töluvert lægri á
þennan hátt en að hita vatn til við-
bótar hveravatninu með olíu, handa
bæjarbúum.
Upplýsingar þessar komu fram I
skýrslu sem þeir dr. Gunnar og
Sveinn S. Einarsson verkfr. hafa
samið.
SJÓMÆLINGAR
ÁDJÚPFLÓANUM
Islendingur mei
fíugvél Sinutru
Einkaflugvél dægurlagasóngv
arans Franks Sinatra kom tii
Keflavíkurflugvallár í morgun,
og var íslendingur I áhöfn véi-
arinnar.
Islendingur þessi er Hreiðar
Haraldsson, sem er loftsiglinga-
fræðingur vélarinnar, en hann
hefur flogið með ýmsum flug-
félögum vestan hafs undantarin
átta ár. Vísir átti stutt samtal
við hann í morgun, meðan hann
beið brottfarar vélarinnar, og
sagði hann svo frá, að flugvél-
in ætti að fara alla leið til
Aþenu, þar sem Sinatra er um
þessar mundir, en sjálfur verð-,
ur hann eftir I Skotlandi og
reynir að ná flugvél heim I
kvöld eða á morgun. Hreiðar
hefur meðal annars flogið með
Flying Tigers-félaginu, Cali-
fornian — Hawaiian Airways og
fleiri flugfélögum, sem halda
uppi ferðum um Kyrrahaf, og
kemur hann oft til Japans,
Hongkong, Guam og fleiri staða
á og við Kyrrahaf á þessum
ferðum sínum.
Flugvél Sinatra, sem Hreiðar
er með að þessu sinní, er af
gerðinni Martin-404 tveggja
hreyfla og hið bezta búin I alla
staði. Er hún að sögn einhver
skrautlegasta flugvél, sem I
notkun er, og er meðal annars
í henni vínstúka, píanó, skraut-
iegir stólar og þar fram eftir
götunum.
i
Varpað A-sprengju úr
flugvél við Jólaey
í sumar verða framkvæmdir um
fangsmiklar dýptar og strand-
mælingar við norðanverðan
Faxaflóa. Munu bandarískir sér-
I fræðingar annast þær í sam-
vinnu við íslenzku sjómæling-
; amar. Er gert ráð fyrir að tvö
i mælingaskip úr bandaríska flot-
anum taki bátt í þessu starfi og
nota þau mjög nákvæm radíó
miðunartæki af nýjustu gerð Iík
Decca kerfinu.
í sambandi við þetta verða
reistar þrjár nákvæmar radíó-
miðunarstöðvar ein við Malar-
rif, önnur við Arnarstapa og sú
þriðja við Hraunsnes.
Pétur Sigurðsson forstjóri
Landhelgisgæzlunnar, sem einn-
ig stjómar sjómælingum hér við
land, skýrði Vísi svo frá í morg-
un, að íslenzkai sjómælingar
hefðu á undanförnum árum
mælt alla strandlengjuna frá
Hjörsey á Mýrum og austur und
//
Gárar frá íslandi
Bandarísk kono segir frá
kynnum sínum af íslendingum
✓✓
i ir Þorlákshöfn. Hefur þetta ein-
' göngu verið gert til að bæta úr
| gömlum mælingum og hafa sjó-
! kortin ýmist verið endurbætt
eða ný gefin út. T. d. var nýtt
| sjókort gefið út yfir nágrenni
Reykjavíkur fyrir tveimur árum.
Sjómælinganar hafa aðallega
verið framkvæmdar á sjómæl-
ingabátnum Tý.
Hinsvegar er eftir að gera
mælingar á norðurhluta Faxa-
flóa og á Djúpflóanum sem ó-
gemingur er að framkvæma vel
án þess að nota elektrónísktæki.
Því er verið að setja stöðvamar
upp í landi, að með þeim er
hægt að ná miklu nákvæmari
mælingum en áður og vinna
óháðara skyggninu.
& Sir Patrick Dcan hefur lýst yf-
ir fyrir hönd Breta á vettvangi
Sameinuðu þjóðanna, að þeir muni
aldrei reyna að knýja fram nein
úrslit varðandi Mið-Afríku-lönd
undir brezkum yfirráðum gegn
vilja landsmanna — og Bretland
haf' ekki skuldbundið sig til full- i
tingis við neinar tillögur, sem fram ]
hafi komið. !
Um miðjan maí kemur á markað
hér bók eftir ameriska konu, sem
gift er íslenzkum uianni, og segir
hún þar frá dvöl sinni hér á landi
og kynnum sinum af tslendingum.
Bókin er rituð á ensku og heitir
Ripples from Iceland, sem þýða
mætti „Gárar frá íslandi“ en höf
undur er frú Amalia Lindal, sem
gift er Baldri Líndal efnaverkfræð-
ingi. Þau kynntust ’estan hafs. þeg
ar Baldur vai við verkfræðinám f
tækniháskólanum f Boston, Massa-
chusetts Institute of Technology,
or •• ust tíu mánuðum slðar. Bald
,! * svo heim að námi loknu,
og þau búið slðan.
Svo sem .yrr segir fjallar bókin
ura kynni höfundar af íslendingum
og viðbrigði hennar við að flytjast
i nýtt umhverfi og gerólíkt því,
rem hún hefir vanizt. Bregður hún
upp myndum ,>f ýmsu því, sem
henni þótti — og þykir — einkenni
legt f fari Is'endi.iga, og mun mörg
m leika forvitni á að kynnast skoð
um hennar á landsmönnum, en
hér ei ekki kostur að dæma bókina
að sinm.
Útgetandi bókar .íar er forlagið
W W. Norton & Co. f New York,
og hún mun verða til sölu ; Bóka-
verzlun Snæbjarnr.r Jónssonar upp
úr miðjum næsta mánuði.
Bandarlkjamenn hófu I gær
sprengingar I lofti á nýjan Ieik. Var
varpað kjarnorkusprengju úr
sprengjuflugvél, er hún var á flugi
yfir sjó skammt frá Jólaeynni á
Kyrrahafi. Gert er ráð fyrir að I
þeim tilraunaflokkl, sem hafinn er,
verði sprengdar 25 — 30 sprengjur
og Verði þessu Iokið í júní.
Talsmaður utanríkisráðuneytisins
I Washington sagði 1 gær, að hald-
ið yrði áfrain við tilraunirnar I
þessum flokki, jafnvel þótt Rússar
lýstu yfir nú, að þeir féllust á bann
með eftirliti, því að frá alþjóðasátt-
mála um bann og eftirlit yrði ekki
hægt að ganga áður en tilraunun-
um er lokið. Minnti hann og á yfir-
lýsingu fulltrúa Bandaríkjanna á
Genfarráðstefnunni, að Bandaríkin
væru reynslunni ríkari eftir að
Rússar s.l. haust hefðu rofið fyrir-
varalaus't samkomulagið um frest-
un á tilraunum með kjarnorku-
vopn, og sprengt um 30 sprengjur.
Frá ýmsum þjóðum hafa borizt
tilkynningar þess efnis, að harmað
sé að hafnar séu á ný tilraunir I
lofti, en þetta er einnig harmað af
stjórninni I Washington. Yfirleitt
kemur það fram vestra og I brezk-
um blöðum og vlða um heim, að
Rússar eigi sökina á, að spreng-
ingar hafi verið hafnar á ný, vegna
framkomu sinnar sl. haust. Þetta
kemur m.a. fram hjá Lange utan-
ríkisráðherra Noregs.
Sprengjan I gær var I flokki
sprengna, sem jafngilda að sprengi
magni 20.000 lestum til einnar
milljónar lestar af TNT sprengi-
efni, og er sennilegt, að sprengjan
I hafi verið meðal hinna minni I þess
; um flokki.
Kjarnorkuráð Bandarikjanna
segir, að geislavirkni af tilraun-
unum, sem nú verða fram-
kvæmdar, verði miklu minni en
af tilraunum Rússa I fyrrahaust,
— gert sé ráð fyrir að geisla-
virknin nú verði um 1% af
þeirri geislavirkni, sem mann-
kyn á við að búa undir venju-
legum skilyrðum.
Málfundur
í Stefni
Stefnir, félag ungra Sjálfstæð-
ismanna í Hafnarfirði heldur
málfund í Sjálfstæðishúsinu i
kvöld kl. 20,30. Umræðuefnið
verður „Skólamál“ og verða
framsögumenn þeir Bjami Jóns-
son kennari og Magnús Sigurðs
son stud. jur. Hafnfirðingingar
eru hvattir til að mæta á fund-
inum.
Vurmuforði Islunds jufn-
ufköstum
Nýtanlegt jarðhitamagn á ís- dr. Gunnars Böðvarssonar á
landi mun samsvara að minnsta Orkumálaráðstefnunni í morg-
un.
gráður á celcius. Afl svæðanna
má beizla nær algjörlega, en
aðeins um 5—10% af varma-
foiðanum geta komið til notkun-
dt Hinsvegar má vinna þennan
nluta varmaforðans á stuttum
eða skömmum tíma eftir því
Þar er þess einiiig getið ið sem borað er, og gmnnvatns-
ingar komu fram í greinargerð í undir háhitasvæðunum sé berg- j rennsli er fyrir hendi
þeirra Sveins S. Einarssonar og ! hiti varmageymisins 230—3001
kosti 100 ára afköstum afls-
ins Athuganir undanrarinna ára
benda til þess að jarðhitasvæðii,
hafi i senn æstætt af) geym>
ákveðinn varmaforða. þ. e. á-
kveðna orku. Þessar upplýs-