Tölvumál - 01.12.1991, Blaðsíða 5

Desember 1991
Mannlegi þátturinn í tölvunotkun
Höfundur: Arlene Meyers
Þýtt og endursagt: Guðlaug Richter
Um höfundinn:
Arlene Meyers fæddist í
Reykjavík en fluttist mjög ung til
Bandaríkjanna. í æsku kynntist
hún fslenskum siðum og bök-
menntum og hún hefur mikinn
áhuga á að rækta sambandið við
land og þjóð.
Arlene er sálfræðingur og vann
við deildina "Human Factors"
hjá IBM. Starfsmenn þessarar
deildar rannsaka áhrif tölva á
okkur mennina og viðbrögð okkar
við notkun hugbúnaðar. Hlut-
verk þeirra er einnig að meta
hvort nægilegt tillit sé tekið til
notendanna við hönnun nýrra
tölvukerfa. Markmiðið er að
gera tölvunotkun eins auðvelda
og mögulegt er.
Arlene starfaði hjá IBM í átján ár
og hefur komið hingað nokkrum
sinnum á vegum fyrirtækisins.
Hún hefur nú ákveðið að stofna
eigið ráðgjafafyrirtæki á þessu
sviði. Ættingjar hennar hér á
landi hafa hvatt hana til að dvelja
hér næsta sumar og hyggst hún
koma f lok apríl og vera fram í
september. Henni væri sönn
ánægja af því að nota þennan
tíma til að kynna viðfangsefni
sfn íyrir okkur. Hún er reiðubúin
til að halda fyrirlestra og námskeið
og veita hugbúnaðarfyrirtækjum
ráðgjöf.
Hér á eftir fara svör Arlene við
nokkrum algengum spurningum
um samræmd notendaskil eða
"Common User Access" (CUA).
Ættu þau að varpa nokkru ljósi á
viðhorf hennar og viðfangs-
efni.
1. Hvaða gagn hafa tölvu-
notendur af samrœmdum
notendaskilum (CUA)?
Samræmd notendaskil eru til
mikilla hagsbóta fyrir notendur
enda eru tölvu- og hug-
búnaðarframleiðendur um allan
Samræmdum
notendaskilum fylgir
sú þægilega vissa að
ekkert í uppbyggingu
og framsetningu
forrita komi á óvart
heim að taka þau upp. Af því
tilefni hefúr IBM m.a. tekið saman
tvær handbækur sem fjalla um
samræmd notendaskil. Þærheita
"Common User Access Basic
Interface Design Guide" og
"Common User Access Advanced
Interface Design Guide". Sem
dæmi um hagkvæmni sam-
ræmdra notendaskila fyrir
notendur má nefna að tfminn
sem fer í að þjálfa notkun ein-
stakra forrita styttist mjög. Þegar
notandinn hefur kynnst upp-
byggingu notendaskilanna veit
hann hvernig öll notandaforrit
sem fylgja staðlinum virka.
Dæmi:
* Þegar stutt er á PFIO fer
bendillinn í aðgerðalínuna.
* Einn áfangi verks er unninn
þegar stutt er á færsluhnappinn.
* Verk er rofið með PF12.
Þá er farið afturábak um eitt
þrep. PF3 er notaður til að ljúka
verki og fara út úr forritinu.
* Tölusettur listi gefur til
kynna að velja megi eitt atriði.
Ótölusettur listi með auðu staíbili
á undan hverjum valkosti gefur
til kynna að velja megi fleiri en
eitt atriði. Reitur sem myndaður
er með línustrikum er inn-
sláttarsvæði.
* Gluggarnir í OS/2-
umhverfinu gera notendum kleift
að vinna mörg verk í senn. Ef
notandi setur t.d. upp tólf forrit,
getur hann unnið í einu þeirra
eða haft þau öll í gangi samtímis.
Þegar nýtt forrit er sett upp þarf
notandinn einungis að kynna sér
hvaða aðgerðir það býður upp á.
Samræmdum notendaskilum
fylgir sú þægilega vissa að ekkert
í uppbyggingu og framsetningu
forrita komi á óvart. Allur
hugbúnaður mun því framvegis
auka vinnuafköst til muna.
Gremjan og óvissan sem gjarnan
hefúr fylgt tölvunotkuninni ætti
því smám saman að verða úr
sögunni.
2. Hvað viltu segja um upp-
setningu samrœmdra notenda-
skila á stafaskjástöðvum?
Stafaskjástöðvar setja engar
skorður en það getur orðið manni
Qötur um fót að hafna uppsetn-
ingu samræmdra notendaskila.
Það sem máli skiptir er að vera
fylginn breytingunni; að gera
sér grein fyrir því að þörf er á
samræmdum notendaskilum og
hefjast handa við að koma þeim
á.
Undirbúningsvinnan felst í því
að kenna aðalatriðin í upp-
5 - Tölvumál