Tölvumál - 01.03.1999, Blaðsíða 27
íslensk útgáfa af Windows 98
Arnaldur F. Axfjörð
Þann 20. janúar 1999 gerðu
Ríkisstjórn íslands og Microsoft
Corporation samning um þýðingu á
Windows 98 á íslensku. Með þessurn
samningi hefur Menntamálaráðuneytið
stigið stórt ski'ef í átt að markmiðum sem
sett voru fram árið 1996 urn að notenda-
skil Windows verði á íslensku.
Samkvæmt samninginum mun
Microsoft þýða Windows 98 og Internet
Explorer og gefa íslenska útgáfu út innan
níu mánaða. Jafnframt munu Mennta-
málaráðuneytið og Microsoft hefja þegar
umræður um þýðingu á Office 2000 hug-
búnaðinum og á því stýrikerfi sem leysa
mun Windows 98 af hólmi.
Með samninginum er lagður grund-
völlur að samstarfi íslenskra stjórnvalda
og Microsoft Corporation til að styrkja
stöðu íslenskrar tungu í íslenska upp-
lýsingasamfélaginu. Meðal þeirra mark-
rniða sem þar koma fram er aukin notkun
upplýsingatækni í íslenska menntakerfinu
og stuðningur við þróun íslensks
kennsluhugbúnaðar. Til að ná þessurn
markmiðum verður komið á fót sameigin-
legum þróunarsjóði auk þess sem að
íslenskum skólum munu bjóðast
samningar um lækkað verð á Microsoft
hugbúnaði.
Microsoft mun greiða kostnað við
þýðingu Windows 98 á íslensku, en
ríkisstjórn Islands mun á móti stuðla að
verndun höfundarréttar með því að gera
ráðstafanir til að draga úr ólöglegri notkun
hugbúnaðar á Islandi. Markmiðið er að
hugbúnaðarþjófnaður verði ekki algengari
hérlendis en gerist í nágrannalöndum
okkar. Hefur ríkisstjórn íslands falið RUT-
nefndinni, Ráðgjafarnefnd forsætis-
ráðuneytisins um upplýsinga- og
tölvumál, að hafa umsjón með sérstöku
átaki gegn hugbúnaðarþjófnaði. Að auki
skuldbinda íslensk stjórnvöld sig til að
útrýma ólögmætum hugbúnaði úr ríkis-
fyrirtækjum fyrirárslok 1999.
íslensk útgáfa af Windows 98 kernur á
rnarkað síðla árs 1999. Þá mun almenningi
og skólabörnum loks gefast kostur á að
nota íslenskt Windows tölvuumhverfi.
Verðu það tvímælalaust til þess að styrkja
íslenska tungu í harðri samkeppni við
erlendar slettur, auk þess sem það ætti að
auðvelda skólabörnum að læra notkun
tölvukerfa þegar notendaviðmót er á
íslensku.
Hins vegar verðurn við að sætta okkur
við að íslenskar útgáfur Microsoft hug-
búnaðar verði örlítið seinni á markaðinn
en þær ensku, eins og reynslan sýnir
varðandi aðrar slíkar útgáfur í Evrópu. Og
þó Windows og Office hugbúnaður frá
Microsoft verði fáanlegur í íslenskri
þýðingu, og vonandi annar hugbúnaður
líka, þá verður alltaf í notkun fjöldi hug-
búnaðar sem ekki er þýddur á íslenskur.
Það er óraunhæft að halda að mögulegt sé
að þýða allan hugbúnað í íslenskum
markaði, þó mikilvægt sé að hvetja til
þess.
Vonandi verður þessu mikilvæga fram-
taki stjórnavalda fylgt eftir með áherslu á
aðra þætti sem efla íslenska tungu í
nútíma upplýsingasamfélagi. Það er til
lítils að hafa íslenska valseðla og
leiðbeiningar ef ritun og önnur notkun á
íslensku máli er ekki studd í tæknilegri
útfærslu og með öflugum stoðtækjum. Það
tná líkja því við útvarpstæki með íslensk-
um merkingum og leiðbeiningum sem nær
eingöngu erlendum útvarpsstöðvum.
Fyrst og fremst verður að tryggja stuðn-
ing við alla sér íslenska stafi í öllurn
stöðluðum stafatöflum fyrir upplýsinga-
og samskiptakerfi. Það rná ekki verða
annað stórslys í líkingu við það þegar
íslenskir stafir voru ekki hafðir nteð í
stafatöflum fyrir alþjóðlegt fjarskiptakerfi.
Því er mikilvægt að stjórnvöld styðji
kröftuglega þáttöku íslendinga í
staðlaráðum og nefndum á alþjóðavett-
vangi þar sem ákvarðanir eru teknar um
stafatöflur.
Þrátt fyrir að fáanlegar séu tölvutækar
orðabækur sem hæfg er að nota í
ritvinnslu, töflureiknum, umbrotsfoiTÍtum
og öðrunt gluggaforritum er enn langt í
það að í boði séu sambærileg stoðtæki við
Tölvumál
27