Vísir - 23.01.1963, Blaðsíða 9
V1SIR . Miðvikudagur 23. janúar 1963.
9
Gunnar Thoroddssen:
I GOÐÆRI
Jöfnunarsjóður
ríkisins.
Á Alþingi 1930 fluttu þing
menn Alþýðuflokksins frum-
varp til laga um jöfnunarsjóð
ríkisins. Tilgangur þessa
frumvarps var sá að leggja
til hliðar í sérstakan sjóð
nokkuð af umframtekjum rík
isins, þegar gott væri í ári.
Úr þessum sjóði skyldi verja
fé til verklegra framkvæmda,
„þegar atvinnubrestur er hjá
verkalýð landsins og aftur-
kippur í framkvæmdum“. í
illu árferði minnki tekjur rík-
issjóðs og borgist verr, en at-
vinnurekstur dragist saman.
Væri þá til sjóður frá góðu
árunum, mætti til hans grípa
og auka framkvæmdir ríkis-
sjóðs til að bæta úr vinnu-
bresti hjá verkalýð landsins.
í framsögu.æðu kvað Har-
aldur Guðmundsson, fyrsti
flutningsmaður, það vera til-
gang frumvarpsins, að fé til
verklegra framkvæmda
„verði meir notað, þegar at-
vinnubrestur er, en aftur á
móti heldur dregið úr opin-
berum framkvæmdum, þegar
atvinnulíf er fjörugt og nægi-
leg atvinna".
Sú meginhugsun, sem í
frumvarpinu fólst, fékk góð-
ar undirtektir hjá mörgum
þingmönnum. Magnús Jóns-
son prófessor sagði m. a.: „Á
bak við þetta frumvarp liggur
heilbrigð hugsun“. „Ég býst
við, að flestir geti fallizt á
þá hugmynd, sem á bak við
þetta frumvarp liggur. í
henni felst almennur sann-
leikur, sem jafnt á við ríkis-
bú og önnur fyrirtæki að
nota tekjur góðæranna til að
fleyta sér yfir erfiðari árin“
Jón Sigurðsson á Reyni-
stað tók undir það með flutn-
ingsmanni, „að nauðsyn beri
til að jafna framkvæmdum
ríkisins milli áranna og koma
þannig í veg fyrir það böl og
það atvinnuleysi, sem erfiðu
árin hljóta að hafa f för með
sér, ef ekkert er gert til að
afstýra því“.
Samstaða
um megintilgang.
En þótt samstaða væri um
megintilgang frumvarpsins,
greindi menn á um ýmis
ákvæði þess. Sumir vildu
hafa aðra viðmiðun við
ákvörðun þess, hve mikið
skyldi leggja I sjóðinn, viláu
binda fastar það fé, sem í
hann væri lagt, nota fé sjóðs-
ins einnig til að greiða tekju-
halla, sem verða kynni hjá
ríkissjóði og til að greiða
aukaafborganir af ríkisskuld-
um o. s. frv.
Lögfest 1932.
Frumvarpið um jöfnunar-
sjóð náði ekki fram að ganga
á Alþingi fyrr en 1932. Þá
var hann lögfestur, en all-
mjög breyttur frá því sem
lagt var til 1930. Voru flutn-
ingsmenn ekki ánægðir með
breytingamar. Hins vegar
taldi Jón Þorláksson frum-
varpið. eins og það þá var
orðið. fela að talsverðu leyti
í s. „þær grundvallarreglur,
sem þarf að fylgja til þess
að fjármálastjórnin verði
heilbrigð hér í okkar landi.
þar sem afkoma atvinnuveg-
anna og ríkissjóðs er svo
mismunandi frá ári til árs“
Tillögur
Sjálfstæðismanna.
Um svipað Iéyti og umrætt
frumvarp var til meðferðar á
Alþingi, var sama hugmynd
sett fram af öðrum. Jón Sig-
urðsson á Reynistað mun hafa
hreyft því þegar árið 1929, að
taka af tekium góðn áranna
til hallærisáranna. Og ungir
Gunnar Thoroddsen
fjármálaráðherra
Sjálfstæðismenn tóku upp í
stefnuskrá sína um þessar
mundir, „að nokkur hluti af
tekjum góðæra verði lagður
til viðlagasjóðs, er síðar
verði varið til að bæta af-
komu erfiðu áranna“.
Draumur
Faraós.
Það hefur verið hygginna
manna háttur allt frá dögum
Faraós og Jósefs, að geyma
frá góðæri til mögru áranna
Faraó dreymdi draum um hin
ar feitu kýr og hinar mögru.
Jósef réð drauminn svo. að
sjö vænu kýrnar merktu sjö
góð ár, og mundu þá verða
miklar nægtir um allt Egipta-
land. En sjö mögru kýrnar
merktu sjö hallærisár, sem
mundu eftir þau koma, og
mundi þá hungrið eyða land-
ið. Og fyrir því réð Jósef
konungi Egipta til þess að
safna vistum í nægtaárun-
um, og vistirnar skyldu vera
forði fyrir fólkið og landið
á hallærisárunum sem á
eftir myndu koma.
Faraó hlýddi ráðum Jósefs.
Og sjö nægtaárin liðu á enda,
og sjö hallærisárin gengu í
garð. Var þá hallæri í öllum
löndum, en í öllu Egiptalandi
var brauð.
Söfnum
! kornhlöður
á íslandi.
Á Islandi er unnið að því
jafr. og þétt að búa svo í
haginn með nýjum og afkasta
miklum framleiðslutækjum,
að til atvinnuleysis þurfi
aldrei að koma. En þrátt fyr-
ir alla þá viðleitni geta dunið
yfir ógæftir, aflaleysþ mark-
aðstregða, verðfall og ýmiss
konar ólán og óáran. Slíkir
atburðir hafa því miður oft-
lega að höndum borið í sögu
landsins. Þegar úr atvinnu
kynni að draga af þessháttar
orsökum, kæmi sér vel fyrir
verkamenn og iðnaðarmenn,
— fyrir þjóðina alla, — ef
ríkið ætti þá gildan sjóð frá
góðu árunum til þess að
auka framkvæmdir og skapa
vinnu.
Lögin frá 1932 um Jöfnun-
arsjóð hafa ald.ei komið til
framkvæmda. Á árinu 1962,
þegar þrjátíu ár voru liðin frá
lögfesting þessarar hyggilegu
hugmyndar varð töluverður
tekjuaf: mgur hjá ríkissjóði.
Það væri ráð að leggja nú
álitlega fúlgu af þessum
tekjuafgangi í Jöfnunarsjóð-
inn og safna bannig í korn-
hlöður til mögru áranna.
f
á að safna í kornhlöðu til erfiðu áranna
Söngkona frá Lettlandi
^ermena Heine-Wagner sópr-
ansöngkona frá Lettlandi
söng á vegum Tónlistarfélagsins
í Austurbæjarbíói s.l. mánudags
kvöld. Kona þessi hefur sem
maður segir feiknahljóð, og ef-
laust fögur að margra áliti. Én
því ber ekki að leyna, að undir
ritaður varð eigi snortinn djápri
hrifningu af framköllun hennar
á nokkrum ljóðalögum eftir
Kalnin, Shaporin og Rachmanin-
ov, og enn síður Der Nussbaum.
Mondnacht og Widmung eftir
Schumann, sem enginn getur
þó neitað að er töfrandi músik.
Yfirborðs tilfinningasemi óperu-
söngvarans átti þar ekki heima,
en henni var beitt í svo ríkum
mæli, að það hvarflaði iafrwe:
að manni að um skopstælingu
væri að ræða. Það er auðvjtað
ekkert nýmæli, að lungnaþol
Friggjar og Brynhildar eigi illa
við tær og upphafin ljóðalög
sem þessi. En því frekar skulu
gerðar kröfur að hetjusönevar-
ar þekki takmörk sín, og ráðist
ekki inn yfir þau heilögu vé að
óþörfu.
að er annars óneitanlega dá-
lítið undarlegur smekkur
sem lýsir sér í slfkri efnisskrá
sem frk. Heine-Wagner bar
þarna á borð. Fyrir utan að bað
hlýtur að fara í taugarnar á
hverjum sæmilegum manni að
sjá meistaraverk Schumanns
falin á milli annars og þriðja
flokks afurða Shaporins og
Rachmaninovs, tekur út yfir all-
an þjófabálk þegar tiltölulega
virðulegu públikkum er boðið
upp á skrumskælingu Gounods
á Cdúr prelúdíu Bachs. bað er
að segja Ave Maria eftir Bach
Gounod. Einhvern veginn var
Trúamsóknir i Mússiandi
Eins og kunnugt er, leituðu 32
rússneskir bændur hælis í banda-
ríska sendiráðinu í Moskvu, ekki
alls fyrir löngu. Töldu þeir sig hafa
orðið fyrir trúarofsóknum. Flótta-
mennirnir sem eru frá Síberíu til-
heyra evangeliskum trúarflokki
Fólkinu leið auðsjáanlega mjög
ég farinn að halda, að svoleiðit
kæmi ekki framar fyrir á
skemmtunum okkar gamla og
góða Tónlistarfélags. Því ber
ekki að neita, að frk. Heine
Wagner hefur til að bera marga
kosti, sem hljóta að auðvelds
henni meðferð óperuhlutverka
Epda var söngur hennar í nokk:
um aríum eftir Verdi, Wa'gner
Bizet og fleiri það bezta serr
frá henni heyrðist þetta kvöld
En alltaf finnst mér óperusöng
ur með píanóundirleik fátæ><
legt heyrnarspil ekki sízt begai
Díanóleikarinn er iafn litlaus og
stirðlegur og í höndum Vilinu
Zirule sem ,aðstoðaði“ Heine
Wagner
Leifur Þórarinsson.
illa. Það var ráðalaust og hjálpar-
vana, tötralega klætt, og nokkur
barnanna voru sjúk og þörfnuðust
umönnunar.
Þrátt fyrir grátbænir og skír-
skotanir til Krists, var ekkert hægt
að gera fyrir veslings fólkið, og
var það þvi selt í liendur Rússum
að gefnu mjög vafasömu loforði
um að ekkert skyldi annað gert
en að senda það heim. Bandaríska
sendiráðinu var tilkynnt að fólkið
yrði flutt ti) nálægs hótels, en þeg
ar síðar var haft samband við hótel
ið, neitaði það allri vitneskju, og
fer þá málið að liggja nokkuð ljóst
fyrir.
Flóttafólkið var sannfært um að
ef Rússar næðu því aftur yrði það
ýmist skotið. kastað I fangelsi, eða
börnin tekin frá því Bandaríska'
sendiráðið er bundið lagaákvæðum
og var bví ekki um annað að ræða
en að láta Rússa vita Rússar
skýrðu frá bví að alþýða I Rúss-
landi, yrði ekki fyrir, ofsóknum
vegna trúar sinnar en þeir skýrðu
ekki frá því hvers vegna þetta fólk
lagði á sig 4 sólarhringa erfiða
ferð, til þess að leita hælis í er-
lendu sendiráði.
Að sögn rússnesku stjórnarinnar
er fólkið nú komið heim til sín
eftir að hafa farið f „skemmtiferð“
um Moskvu, en enginn frá banda-
ríska sendiráðinu né aðrir, hafa
heyrt eða séð það síðan.
lýr hérnðslæknir
í SigSsjfírði
Þann 23. des. sl. var skipaður
nýr héraðslæknir í Siglufirði, en
hér hafa þjónað settir læknar síð-
an fyrrverandi héraðslæknir Hall-
dór Kristinsson Iét af störfum fyr-
ir 3 árum vegna aldurs. Hinn nýi
hérað'lreknir er ungur maður, Sig-
urður Sigurðsson frá Sveinseyri í
Tálknafirði. en' hann hefur gegnt
embættinu síðan 1. júlí sl. Siglu-
'iaðarkaupstaður hefur nýlega
keypt stórt íbúðarhús sem fram-
vegis verður emoættisbústaður
héraðslækns. en erfiðleikar í hús-
næðismálum hafa valdið lækna-
skorti her að undanförnu. — ÞRJ.