Vísir - 10.09.1963, Blaðsíða 7

V í SIR . Þriðjudagur 10. september 1963.
■æSSBS
7
Sigurjón Bj'órnsson sálfræðingur:
Kristindóms-
fræðsla
J^öngum hefur kristin trú
reynzt viðkvæmt umræðu-
efni og fjarri fer því, að mér
leiki hugur á að vekja upp trú-
máladeilur. Hins vegar er erfitt
að rita til lengdar um uppeld-
ismál án þess að minnast á
kristi'ndóm, því að eins og ljóst
má vera, mótast uppeldi barna
oft og tíðum mjög af trúarlegu
viðhorfi foreldranna. Verða þá
fyrir ýmis atriði, sem trauðla
er hægt að gera skil nema
stuðzt sé við sálfræðileg sjón-
armið.
í nútíma þjóðfélagi, sem kenn
ir sig við lýðræði og leitast við
að virða hugsanafrelsi einstakl
ingsins, verða trúarviðhorf fólks
af ýmsu tagi. Sumir leggja rækt
við kristindóm og reyna að ala
börn sín upp í kristnum anda.
Aðrir láta trúmál afskiptalaus,
eru hvorki með þeim né á móti.
Loks er þriðji hópurinn: Þeir
sem andvígir eru kristindómi og
vinna gegn honum.
Nú skulum við gera þessum
þrem hópum manna jafnhátt
undir höfði og hugsa um það
eitt hver skynsamleg ráð megi
gefa hverjum og einum varð-
andi barnauppeldi.
Fyrst eru það hinir trúuðu.
Ég vona að þeir fallist á, að
sá kristindómur sé æskilegast-
ur, sem eykur manni heilbrigð
an lífsþrótt og bjartsýni og
stuðlar að réttlátu, látlausu og
hógværu líferni. Ef svo er, þarf
kristindómurinn fyrst og fremst
að byggjast á ást á guði og við-
leitni til að líkja eftir góðum
eiginleikum hans, en síður á
hræðslu, ótta og þrúgandi sekt-
arkennd. Erfitt er að sjá, að
annars konar viðhorf til trúmála
geti átt samleið með þeirri upp-
eldisstefnu að móta heilbrigðan,
heilsteyptan og æðrulausan per
sónuleika hjá barninu. Til þess
að svo megi verða, þarf krist-
indómsfræðslan að verða einn
þáttur í ræktun tilfinningalífs-
ins. Það er jafn óhollt fyrir geð
rænan þroska og velferð barns-
ins að kynnast hinum stranga
og refsandi guði og það er því
skaðlegt að kynnast ekki öðru
en vandlátum og refsigjörnum
foreldrum. Og sé börnum nauð-
synlegt að foreldrar þeirra séu
skilningsríkir og ástúðlegir, er
ekki síður nauðsynlegt, að börn
in fái sömu hugmynd um guð.
Kristið uppeldi hlýtur að styðj-
ast við það sjónarmið, að for-
eldrarnir sæki góða eiginleika
sína til guðs, og barninu þarf
að skiljast, að guð tekur við þar
sem foreldrana þrýtur.
tel lítinn vafa á því, að upp
eldi sem byggist á þessum
skilningi kristninnar hafi marga
kosti fram yfir það, sem án hans
er. Það ætti að verða mun auð-
veldara. Það ætti að stuðla að
meiri festu í skápgerð barns-
ins. Það setti að auðvelda hlý-
leik tilfinninganna.
En margt ber að varast.
Varast skyldi að leggja
áherzlu á þau atriði kristinna
kenninga, sem illa samrýmast
heilbrigðri skynsemi barnsins.
Ef það er gert, getur það haft
lamandi áhrif á þroska sjálf-
stæðrar hugsunar, dregið úr
fróðleiksfýsn og hamlað vexti
vitsmunalífsins. Ekki má banna
barninu að spyrja, jafnvel þótt
spurningarnar komi óþægilega
við foreldrana. Og ekki skyidu
foreldrar fyrirverða sig fyrir að
játa fráfræði sína og vanmátt
til að svara. Það er mun betra
að segja ,,ég veit það ekki“,
heldur en ,,það er ljótt að
spyrja“. Híð fyrra er heiðarlegt
og hógvært og trúlegt er að
flestir foreldrar vilja gjarnan, að
börnin þeirra öðlist þá eigin-
leika. Hið síðara er fordæming
frjálsrar hugsunar, en hún er
undirstaða þess lýðræðis, sem
við höfum gert að hugsjón okk-
ar.
Varast skyldi einnig að ræða
mikið við börn um krossfest-
inguna og þjáningar Krists.
Mörg börn eru of viðkvæm tii
að þola þær frásagnir. Auk þess
er að athuga, að hugarflug
barna ber skilninginn oftast of-
uriiði og því er þeim gjarnt til
að sjá atburðina fyrir sér í mjög
sterku ljósi og misskilja þá.
Illa finnst mér og sama, að
börn fái þá hugmynd, að Gyð-
ingar séu vont fólk. En þá skoð-
un fá þau mjög auðveldlega, ef
ekki er gætt ýtrustu varfærni.
JJg svo eru það sjónarmiðin
um afdrif manna eftir dauð
ann. Börn, sem eru að þrosk-
ast og læra að lifa í samfélagi
við aðra, komast ekki hjá því
að gera margt sem þau mega
ekki, margt, sem foreldarnir
telja ljótt og óeðlilegt. í éinu
orði: þau hljóta að syndga oft
og mörgum sinnum. Sé þeim
innrætt, að allir þeir, sem
syndga fari illa eftir dauðann,
er það mikill ábyrgðarhluti að
mínum dómi. Þau börn hljóta
að alast upp í miklum ótta og
hræðslu og þau hljóta einnig að
verða óeðlilega hrædd við að
deyja. Hvað sem trúfræðingar
kunna að segja, er slíkur krist-
indómur mjög skaðlegur sál-
fræðilega séð. Sé talað mikið
um synd við börn, þarf að tala
helmingi meira um fyrirgefn-
ingu og langlundargeð guðs.
Þetta voru nokkrir þankar um
kristindómsfræðslu barna og
veit ég að mörgum munu þykja
þeir æði snubbóttir. Um þetta
efni má vissulega rita geysi-
langt mál og hefur það reyndar
oft verið gert. Hér var einungis
ætlunin að minna á nokkur atr
iði, sem ég hygg að gott væri,
að foreldrar ræddu nánar sín á
milli. I næstu þáttum er ætl-
unin að drepa lauslega á vanda-
mál þeirra foreldra, sem láta
trúmál afskiptalaus og þeirra,
sem helzt vilja kristindóminn
feigan.
ásson
Minning
Fæddur 24. marz 1944.
Dáinn 28. ágúst 1963.
í dag er til moldar borinn Magn-
ús Másson, er lézt á Ríkisspítalan-
um í Kaupmannahöfn hinn 28.
ágúst síðastliðinn, aðeins 19 ára
að aldri, eftir mikla og hættulega
læknisaðgerð, sem þrátt fyrir snilli
hendur læknanna bar ekki þann
árangur, sem til var ætlazt og ást
vinir hans vonuðu svo heitt að
veitt gæti honum heilsuna að nýju.
Hvað sem við reynum að vera
skilningssöm og líta rétt á málin,
fer ekki hjá því að mjög er það
misjafnt hvað okkur finnst mikill
mannskaði að þeim, sem dauðinn
kallar til sín hverju sinni. Sumum
virðist áskapað að vera samferða-
fólki sínu til erfiðleika og skiptir
þá engu máli hvað veganesti þessa
fólks er mikið frá náttúrunnar
hendi. Ef manndóminn vantar, er
eins og fagrar vöggugjafir þess séu
til verra en eiriskis.
f þessum flokki manna var
Magnús Másson ekki. Að vísu voru
vöggugjafir hans fagrar, fríðieiki
svo af bar, gáfur framúrskarandi
og það sem bezt var, manndómur
mikill.
Magnús var fæddur i Reykjavík
24. marz 1944. Foreldrar hans voru
þau hjónin Guðrún Ragna Guð-
mundsdóttir og Már Sigurjónsson,
er lézt árið 1946. Árið 1951 giftist
Guðrún móðir hans í annað sinn
Steini Árnasyni bifvélavirkja og
eignaðist með honum tvo syni.
Með albróður sínum Guðmundi
og tveirriur hálfbræðrum ólst Magn
ús upp við mikla umhyggju og ó-
veniu hugljúft heimilislíf, enda
móðir hans annáluð gæðakona og
Steinn prúðmenni svo að af ber.
Framan af ævinni átti Magnús
fjör og þrótt á við- jafnaldra sína
og var meðal annars í úrvalsflokki
unglinga í Knattspvrnufélagi
Reykjavíkur og fór með þeim utan
F keppnisferð fyrir þremur árum.
Á andlega sviðinu var Magnús
bó sennilega ennbá fremri, því
þrátt fyrir þungbær veikindi tvö
síðastliðin ár hlaut hann I. eink-
unn við burtfararpróf úr Verzlun-
arskóla íslands á s. 1. vori og inn-
ritaðist þá um leið í stúdentsdeild
þess sama skóla, og virtist allt
benda til þess að menntabraut hans
hefði getað orðið hin glæsilegasta.
Á þessu ári ágerðist sjúkleiki
Magnúsar svo mjög, að grípa varð
til örþrifaráða og var það í annað
sinn að slíkt var gert, í fyrra sinn-
ið með nokkrum árangri, en nú
með þeim afleiðingum, er fyrr seg-
ir.
Af því að Magnús var drengur
góður og þakklátur fyrir allt, sem
honum var gott gert, er ég viss
um að hann vildi þakka elskaðri
móður sinni, fósturföður og albróð
ur fyrir allan kærleikann, skilning-
inn og hjálpsemina, og ekki mundi
hann þá gleyma þeim hjónum
Tryggva Ólafssyni og Guðrúnu
Magnúsdóttur, en Guðrún fór með
honum hans hinztu för til útlanda,
hjúkraði honum af kærleika og
styrkti hann með manndómi sínum
allt þar til yfir lauk.
Að endingu votta ég svo ást-
vinum þessa góða drengs mína
dýpstu samúð.-
Blessuð sé minning hans.
Þorsteinn Hjálmarsson.
f
Kynni mín af Magnúsi Mássyni
stóðu í sambandi við áhuga okkar
beggja á getu og gengi yngri flokka
Knattspyrnufélags Reykjavíkur, en
hann var einlægur og áhugasamur
félagi þar. Munu ráðamenn félags-
ins hafa gert sér fulla grein fyrir
ótvíræðum hæfileikum hans sem
efnilegs íþróttamanns.
Það hlýtur að vera mikil þolraun
hveriu ungmenni að finna heil-
brigði og Iífsorku sinni settar óeðli
Iegar hömlur.
Við áttum samleið af Melavell-
inum f sumar. Ég hafði hugmynd
um að hann gengi ekki heill til
skógar og innti hann eftir bata-
horfum, Sagði hann mér frá vænt-
anlegri för sinni til aðgerða á
sjúkrahúsi erlendis, sem hann
vænti sér góðs af. Er við skildum,
var kveðja hans hressileg að
veniu. Hann tók sinni þolraun af
karlmennsku.
Magnúsar Mássonar er sárt sakn
að af félögum hans í Knattspyrnu-
félagi Reykjavíkur, en minningarn-
ar um góðan dreng í leik og keppni
mun geymast í hugskoti þeirra. Inn
í raðir KRinga átti hann erindi sem
erfiði.
Ég sendi móður Magnúsar og ætt
ingjum innilegar samúðarkveðjur.
Guð huggi þá, sem hryggðin
slær.
Blessuð sé minning Magnúsar
Mássonar.
KR-ingur.
t
1 dag verður til moldar borinn
okkar góði vinur og félagi Magnús
Másson, en hann lézt í sjúkrahúsi
í Kaupmannahöfn 28. ágúst síðast-
liðinn, þá aðeins 19 ára gamall.
Magnús var uppalinn í Vestur-
bænum og hóf 7 ára gamall æf-
ingar með KR. Fljótlega komu
fram góðir eiginleikar hans sem
knattspyrnumanns og lék hann þá
íþrótt af miklum áhuga, þar til sjúk
dómur hans fór að segja til sín og
hann varð að hætta öllum afskipt-
um af íþróttum. En áhuginn fyrir
KR og knattspyrnunni varð ekki
minni hjá Magnúsi fyrir þetta, ætíð
var hann fremstur í flokki þeirra,
er utan vallar stóðu og hvöttu fé-
laga sfna til dáða.
Á leikvelli var Magnús ætíð hinn
öruggi leikmaður, er hafði góð
áhrif á samherjana með sinni prúðu
framkomu, er sýndi sannan íþrótta
anda, en hann hafði Magnús í rík-
um mæli.
Magnús átti fjölda vina, enda
var hann hvers manns hugljúfi.
Hann var síkátur og því hrókur alls
fagnaðar f sínum stóra vinahóp,
sem nú verður að sjá að baki
þessa góða drengs.
Við í KR, sem þekktum Magga
vel, minnumst hans í svart-hvfta
búningnum, sem hann bar með
mikilli gleði.
Nú þegar við kveðjum hann í
hinzta sinn, sendum við ættingj-
um hans okkar dýpstu samúðar-
kveðjur og biðjum Guð að gefa
þeim styrk á þessari stund. í huga
okkar allra mun minningin um
þennan góða dreng lifa um kom-
andi ár.
Kveðja frá IÍR.
Eimskip eykur áætlun-
arsiglingar sínar
Eimskipafélag íslands hefur á-
jíveðið að auka nokkuð áætlunar-
siglingar farmskipa sinna með því
að taka upp fasta áætlun á leiðinni
Antwerpen, Hull Reykjavík. Enn-
fremur mun Mánafoss hefja fastar
áætlunarferðir í strandsiglingum
vestur um land til Húsavíkur.
Að undanförnu hafa fjögur af
skipum Eimskipafélágsins haldið
uppi áætlunarsiglingum til nokk-
urra hafna í helztu vðskiptalönd-
um landsmanna. Eru Brúarfoss,
Dettifoss og Selfoss í áætlunar-
ferðum milli Rotterdam, Hamborg-
ar, Dublin, Reykjavíkur og New
York.
Nú hefur verið ákveðið að taka
einnig upp reglubundnar þriggja
vikna ferðir til Antwerpen og
Hull, fyrst um sinn til reynslu og
verður Reykjafoss í þessum ferð-
um. Áætlunin nær yfir tímabilið
5. október til 10. janúar.
Þá hefur verið gerð áætlun yfir
strandsiglingar Mánafloss á tlma-
bilinu 19. okt. ti! 17. des. og eru
það fjórar ferðir frá Reykjavík til
Isafjarðar, Sauðárkróks, Siglu-
fjarðar, Akureyrar og Húsavíkur.
Hefur Eimskipafélagið stefnt að því
að auka strandsiglingar með kaup-
um á litlum skipum.
Skortur á vélstjórum
Mikill skortur er á vélstjóruni.
Er allmikið um það að skipafélög-
in verði að fá undanþágur fyrir
menn til að starfa sem vélstjórar
hjá þeim.
Að sögn Gunnars Bjarnasonar,
skólastjóra Vélskólans, verða 15
nemendur I vetur í 1. bekk skól-
ans, en þyrftu að vera jafnmargir
og skólinn rúmar f bekkinn, eða
40 talsins. S.l. vetur útskrifuðust
15 nemendur og árið þar áður 22
nemendur. Hefur þegar myndazt
vandræðaástand vegna þessa skorts
á vélstjórum og sýnilegt að það
stendlir ekki til bóta. Námið er
talsvert langt. Verða vélstjórar að
hafa lært fjögur ár í smiðju áður
en þeir hefja þriggja ára nám I
Vélskólanum og hafa margir látið
sér nægja námið og sveinsbréfið
eftir smiðjustörfin, þar sem þeir
virðast geta haft betur upp úr sér
á eftir.

msmmr'?.

m